ମଘା (ନକ୍ଷତ୍ର)

ହିନ୍ଦୁ ଜ୍ୟୋତିଷ ମତେ ୨୭ଟି ନକ୍ଷତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଦଶମ ନକ୍ଷତ୍ର ହେଉଛି ମଘା । ରାଶିଚକ୍ର (ଅପମଣ୍ଡଳ)ରେ ସିଂହ ରାଶିରେ ୦ଡିଗ୍ରୀରୁ ୧୩ ଡିଗ୍ରୀ ୨୦ ମିବିଟ ଯାଏଁ ବ୍ୟାପ୍ତ ।

ଜ୍ୟୋତିଷୀୟ ପରିଚୟ

ହିନ୍ଦୁ ଜ୍ୟୋତିଷରେ ରାଶିଚକ୍ର (୩୬୦ ଡିଗ୍ରୀ)କୁ କାଳ୍ପନିକ ୨୭ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଗ ଅର୍ଥାତ୍‌ ୧୩ ଡିଗ୍ରୀ ୨୦ ମିନିଟ ଅଂଶ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ନକ୍ଷତ୍ର ନାମରେ ନାମିତ । ନକ୍ଷତ୍ରମାନଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଜ୍ୟୋତିଷମାନେ ୨୭ଟି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ତାରକାପୁଞ୍ଜରେ ବିଭକ୍ତକରି ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଲେଖାଁଏ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ନାମ ଦେଇ ଅଛନ୍ତି । ପୁଣି ପ୍ରତ୍ୟେକ ନକ୍ଷତ୍ରକୁ ଚାରି ପାଦରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଚନ୍ଦ୍ରର ଦୈନିକ ଗତି ପ୍ରାୟ ୧୩ ଡିଗ୍ରୀ ୨୦ ମିନିଟ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହା ଗୋଟିଏ ଦିନ ଗୋଟିଏ ନକ୍ଷତ୍ରରେ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥାଏ । ^[୧] ତେଣୁ ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷରେ ନକ୍ଷତ୍ର ସହିତ ଚନ୍ଦ୍ରର ସମ୍ବନ୍ଧ ଅତି ନିବିଡ । ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିର ଜନ୍ମ ସମୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଯେଉଁ ନକ୍ଷତ୍ରରେ ଅବସ୍ଥାନ କରୁଥାନ୍ତି, ବ୍ୟକ୍ତିର ସେହି ଜନ୍ମ ନକ୍ଷତ୍ର ହୁଏ ।

ତେବେ ଅଶ୍ୱିନୀଠାରୁ ରେବତୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୨୭ ନକ୍ଷତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଚାନ୍ଦ୍ରମାନ ମାସକୁ ବାଣ୍ଟିଲା ବେଳକୁ କିଛି ନିଅଣ୍ଟ ଦେଖାଯିବାରୁ ହିନ୍ଦୁ ଜ୍ୟୋତିଷମାନେ ଅଭିଜିତ ନକ୍ଷତ୍ରକୁ ଅଷ୍ଟାବିଂଶ ନକ୍ଷତ୍ର ରୂପେ ଗଣନା କରିଅଛନ୍ତି । ^[୨]

ବିଶେଷତ୍ୱ

ହିନ୍ଦୁ ଜ୍ୟୋତିଷ ମତେ ମଘା ନକ୍ଷତ୍ର ପାଞ୍ଚଗୋଟି ତାରାର (en:Regulus) ସମାହାର ।^[୩] ଏହି ତାରାପୁଞ୍ଜ ଏକ ପାଲିଙ୍କି ଆକୃତିରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଥିବାରୁ ନକ୍ଷତ୍ରର ନାମ ମଘା ।^[୪]
ମଘା ରାଶିଚକ୍ରରେ ସିଂହ (ରାଶି)ରେ ୦ ଡିଗ୍ରୀରୁ ୧୩ ଡିଗ୍ରୀ ୨୦ ମିବିଟ ଯାଏଁ ବ୍ୟାପ୍ତ ।
କେତୁ ଏହାର ଅଧିପତି ।^[୫]
ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷମତେ ଏହି ନକ୍ଷତ୍ର ରାକ୍ଷସଗଣ ଓ ରଜଗୁଣ ସହ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ।^[୬]^[୭]
ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷ ମତେ ମଘା ନକ୍ଷତ୍ର ଲିଙ୍ଗ ଭେଦରେ ସ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଜାତି ଭେଦରେ କୃଷକ ।^[୮]
ମଘା ନକ୍ଷତ୍ରରେ ଜନ୍ମିତ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଏବଂ କ୍ଷଣକୋପୀ ପ୍ରକୃତିର ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।^[୯]^[୧୦]
ସାଧାରଣତଃ ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷ ମତେ ହିନ୍ଦୁ ପରିବାରରେ ନବଜାତ ଶିଶୁର ଜନ୍ମ ବେଳେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନକ୍ଷତ୍ରରେ ଚନ୍ଦ୍ରର ଅବସ୍ଥାନକୁ ନେଇ ନବଜାତକର ନାମକରଣ କରାଯିବାର ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳିତ । ମଘା ନକ୍ଷତ୍ରରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଅବସ୍ଥାନ କରୁଥିଲେ, ଚାରିପାଦ କ୍ରମରେ ନବଜାତକର ନାମର ପ୍ରଥମ ଅକ୍ଷର ନିମ୍ନପ୍ରକାରେ ହେବ ।^[୧୧]

ପ୍ରଥମ ପାଦ- Ma (मा)

ଦ୍ୱିତୀୟ ପାଦ- Mi (मी),

ତୃତୀୟ ପାଦ- Mu (मू) ଏବଂ

ଚତୁର୍ଥ ପାଦ- Me (मे)

ପୌରାଣିକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ

ଅଧିକ ତଥ୍ୟ

"List of Naxatras"

ଆଧାର

↑ "The 27 Naxatras". Archived from the original on 29 May 2017. Retrieved 30 May 2017.
↑ "Fundamentals of Vedic Astrology" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 25 September 2015.
↑ Harness, Deniss M. The Nakshastras. Motilal Banarasidas. pp. 2–3.
↑ "The 27 'Nakshatras' in the Hindu System of Astrology". Archived from the original on 18 September 2015. Retrieved 24 September 2015.
↑ "27 Constellations or Nakshtras & their Lord Planets or Swami Grahas in Vedic Astrology or Jyotish". Archived from the original on 19 September 2015. Retrieved 24 September 2015.
↑ "Nakshatras, the lunar zodiac of Vedic Astrology". Retrieved 25 September 2015.
↑ Rath, Sanjaya. "Naxatra Basics". Retrieved 10 October 2015.
↑ Swain, Captain Manasa Ranjan . ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷ, ପୃଷ୍ଠା- 23-24. ପ୍ରକାଶକ-ଜ୍ୟୋତିଷ-ବାସ୍ତୁ ସାଧନା ଆଶ୍ରମ.
↑ "The 27 Nakshtras". Retrieved 26 September 2015.
↑ "27 Naxatras". Retrieved 26 September 2015.
↑ "How to name your baby as per Hindu Astrology?"www.mypanchang.com, Retrieved 25 September 2015

ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ ।

[galacticcenter-1] "The 27 Naxatras". Archived from the original on 29 May 2017. Retrieved 30 May 2017.

[cincinatitemple-2] "Fundamentals of Vedic Astrology" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 25 September 2015.

[Googlebooks-3] Harness, Deniss M. The Nakshastras. Motilal Banarasidas. pp. 2–3.

[Ganeshspeaks-4] "The 27 'Nakshatras' in the Hindu System of Astrology". Archived from the original on 18 September 2015. Retrieved 24 September 2015.

[astrology-5] "27 Constellations or Nakshtras & their Lord Planets or Swami Grahas in Vedic Astrology or Jyotish". Archived from the original on 19 September 2015. Retrieved 24 September 2015.

[dirah-6] "Nakshatras, the lunar zodiac of Vedic Astrology". Retrieved 25 September 2015.

[srath-7] Rath, Sanjaya. "Naxatra Basics". Retrieved 10 October 2015.

[8] Swain, Captain Manasa Ranjan . ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷ, ପୃଷ୍ଠା- 23-24. ପ୍ରକାଶକ-ଜ୍ୟୋତିଷ-ବାସ୍ତୁ ସାଧନା ଆଶ୍ରମ.

[selfrealisation-9] "The 27 Nakshtras". Retrieved 26 September 2015.

[Indianastrology-10] "27 Naxatras". Retrieved 26 September 2015.

[11] "How to name your baby as per Hindu Astrology?"www.mypanchang.com, Retrieved 25 September 2015

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]

[୮]

[୯]

[୧୦]

[୧୧]