ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲାଇଟିସ୍

ଖାଦ୍ୟନଳୀ ରୋଗ
(Diverticulitisରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)

ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲାଇଟିସ୍ ଏକ ଖାଦ୍ୟନଳୀ ରୋଗ ଯେଉଁଥିରେ ବୃହଦନ୍ତ୍ରରେ ଥିବା ଥଳିଗୁଡ଼ିକରେ (pouch) ପ୍ରଦାହ ହୁଏ ।[] ତଳି ପେଟରେ ହଠାତ୍ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ଏହି କଷ୍ଟ କିଛି ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଧୀରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରେ ।[] ଉତ୍ତର ଆମେରିକା ଓ ୟୁରୋପରେ ପେଟର ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ କଷ୍ଟ ହେଲା ବେଳେ ଏସିଆରେ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ହୁଏ ।[][][] ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଜ୍ୱର, ଅଇ, ତରଳ ଝାଡ଼ା ବା କୋଷ୍ଠ କାଠିନ୍ୟ ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ବା ମଳରେ ରକ୍ତ ପଡ଼େ ।[] ଏହି ରୋଗ ଆକ୍ରମଣ ବାରମ୍ବାର ହୋଇପାରେ । []

ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲାଇଟିସ୍
ବୃହଦନ୍ତ୍ରରେ (ସିଗମଏଡ଼ କୋଲୋନ) ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲା ଦେଖାଯାଉଛି; ସେ ସମସ୍ତ ଟିନିଅମର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଅଛନ୍ତି ।
ବିଭାଗଜେନେରାଲ ସର୍ଜରୀ
ଆଇସିଡ଼ି-୧୦K57.
ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍562
ରୋଗ ଡାଟାବେସ3876
ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ000257
ଇ-ମେଡ଼ିସିନmed/578
MeSHD004238

ଏହି ରୋଗର କାରଣ ଅନିଶ୍ଚିତ‌ତା ମଧ୍ୟରେ ଅଛି ।[] ସଙ୍କଟ କାରକ ମଧ୍ୟରେ ମୋଟାପା, ବ୍ୟାୟାମ ଅଭାବ, ଧୂମ୍ରପାନ, ପାରିବାରିକ ରୋଗ ହୋଇଥିଲେ ଓ ଏନ ଏସ ଏ ଆଇ ଡି ମୂଖ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରନ୍ତି ।[][] ଖାଦ୍ୟ ଫାଇବରର ଭୂମିକା ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ ।[] ପ୍ରଦାହ ନ ଥାଇ ବୃହଦନ୍ତ୍ରରେ ଥଳୀ ଥିଲେ ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲୋସିସ ନାମ ଦିଆଯାଏ ।[] ଥଳୀ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୧୦ରୁ ୨୫% ଲୋକଙ୍କର ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ହୋଇ ପ୍ରଦାହ ହୁଏ ।[][] ଲକ୍ଷଣ ସ‌ହିତ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଫଳ, ସିଟି ସ୍କାନ, କୋଲୋନୋସ୍କୋପି କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।[] ଭେଦାତ୍ମକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ମଧ୍ୟରେ ଇରିଟେବଲ୍ ବାୱେଲ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ବିଚାରକୁ ଆସେ ।[]

ଅଖରୋଟ ଓ ମଞ୍ଜି ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବାରୁ ବିରତ ରହିବାକୁ ଅତୀତରେ ଉପଦେଶ ଦିଆଯାଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସ‌ହିତ ରୋଗର କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରମାଣିତ ନ ହେବାରୁ ଅଧୁନା ଏହି ଖାଦ୍ୟ ବିରତକୁ ସୁପାରିସ କରାଯାଉ ନାହିଁ ।[][] ମେସାଲାଜିନରିଫାକ୍ସାମିନ ଏହି ରୋଗ ଆକ୍ରମଣକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବା ଜଣାଯାଉଛି ।[] ସାମାନ୍ୟ ଧରଣର ରୋଗ ନିମନ୍ତେ ପାଟିରେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଓ ତରଳ ଖାଦ୍ୟ ଦେବାକୁ ଉପଦେଶ ଦିଆଯାଏ । ସାଂଘାତିକ ରୋଗରେ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଇଞ୍ଜେକସନ, ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଆଡମିସନ ଓ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଖାଦ୍ୟ ନଳୀ ବିଶ୍ରାମ ଚିକିତ୍ସା ଦିଆଯାଏ ।[] ପ୍ରୋବାୟୋଟିକ ବ୍ୟବ‌ହାରର ଭୂମିକା ଅଜଣା ଅଛି ।[] ଆବସେସ, ଫିସ୍ଚୁଲା, କୋଲୋନ ପରଫୋରେସନ ହେଲେ ଅପରେଶନ ଦରକାର ହୁଏ ।[]

ପୃଥିବୀର ପଶ୍ଚିମ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଏହି ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ ଓ ଆଫ୍ରିକା ତ‌ଥା ଏସିଆରେ ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ ।[] ପଶ୍ଚିମ ପୃଥିବୀରେ ୩୫% ଲୋକଙ୍କର ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲାଇଟିସ ଥିବାବେଳେ ଗ୍ରାମୀଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ୧%ରୁ କମ୍ ଥାଏ ।[] ବୟସାଧିକ୍ୟ ହେଲେ ରୋଗ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ ବିଶେଷତଃ ୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପରେ ।[] ଧୀରେ ଏହା ପୃଥିବୀର ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଦେଖାଯାଉଛି ।[] ସନ ୨୦୦୩ରେ ଏହା ଯୋଗୁ ୟୁରୋପରେ ୧୩,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ।[] ସନ ୨୦୧୩ରେ ଏହା ବାବଦ ଖର୍ଚ୍ଚ ଆମେରିକାର ବାର୍ଷିକ ୨.୪ ଡଲାର ଥିଲା ।[]

ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲା, ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲାଇଟିସ୍ ଓ ଡାଇଭର୍ଟିକୁଲୋସିସ ବିଷୟରେ ଭିଡିଓ ଦତ୍ତ ହେଲା ।
  1. ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ ୧.୧୨ "Diverticular Disease". www.niddk.nih.gov. September 2013. Retrieved 12 June 2016.
  2. ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ ୨.୧୦ ୨.୧୧ Tursi, A (March 2016). "Diverticulosis today: unfashionable and still under-researched". Therapeutic advances in gastroenterology. 9 (2): 213–28. PMID 26929783.
  3. Feldman, Mark (2010). Sleisenger & Fordtran's Gastrointestinal and liver disease pathophysiology, diagnosis, management (9. ed. ed.). [S.l.]: MD Consult. p. 2084. ISBN 9781437727678. {{cite book}}: |edition= has extra text (help)
  4. ୪.୦ ୪.୧ Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and Practice of Infectious Diseases. Churchill Livingstone. 2014. p. 986. ISBN 9781455748013.