ଡାଇମରକାପ୍ରୋଲ

(Dimercaprolରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)

ଡାଇମରକାପ୍ରୋଲ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Dimercaprol ବା British anti-Lewisite/BAL) ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ସିସା, ସୁନା (gold) ଓ ଆର୍ସେନିକ ବିଷକ୍ରିୟାର ଚିକିତ୍ସାରେ ଦିଆଯାଏ ।[] ବିଷକ୍ରିୟା (antimony), ଥାଲିଅମ (thallium) ଓ ବିସମଥ ବିଷକ୍ରିୟାରେ (bismuth poisoning) ବ୍ୟବ‌ହାର ହେଉଥିଲା ମଧ୍ୟ ଉପକାରୀତାର ବିଶେଷ ପ୍ରମାଣ ମିଳିନାହିଁ ।[][] ଏହା ଇଞ୍ଜେକସନ ଆକାରରେ ମାଂସପେଶୀରେ (injection into a muscle) ଦିଆଯାଏ । []

ଡାଇମରକାପ୍ରୋଲ
Skeletal formula and ball and stick model of dimercaprol
Clinical data
Trade namesBAL in Oil
Synonyms2,3-Dimercaptopropanol
British anti-Lewisite
2,3-Dimercaptopropan-1-ol (no longer recommended[])
British antilewisite
AHFS/Drugs.commonograph
data
Pregnancy
category
  • US: C (Risk not ruled out)
Routes of
administration
intramuscular
ATC code
Identifiers
CAS Number
PubChem CID
DrugBank
ChemSpider
UNII
KEGG
ChEMBL
ECHA InfoCard100.000.394 Edit this at Wikidata
Chemical and physical data
FormulaC3H8OS2
Molar mass124.225 g mol−1
3D model (JSmol)
Density1.239 g cm−3 g/cm3
Boiling point393 °C (739 °F) at 2.0 kPa
  • OCC(S)CS
  • InChI=1S/C3H8OS2/c4-1-3(6)2-5/h3-6H,1-2H2
     checkY
  • Key:WQABCVAJNWAXTE-UHFFFAOYSA-N

ଡାଇମରକାପ୍ରୋଲର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ଇଞ୍ଜେକସନ ଦେବା ସ୍ଥାନରେ କଷ୍ଟ, ବାନ୍ତି ଓ ଜ୍ୱର ହୋଇପାରେ । ଚିନାବାଦାମ ଆଲର୍ଜି (peanut allergies) ଥିବା ଲୋକ‌କୁ ଏହା ଦିଆଯାଏନାହିଁ । ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଶିଶୁ ପ୍ରତି ଏହାର ନିରାପତ୍ତା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇନାହିଁ । ଡାଇମରକାପ୍ରୋଲ ଓଜନ‌ଦାର ଧାତୁ ସ‌ହିତ ଚିଲେସନ କରି (ବନ୍ଧିତ) (binding with heavy metals) ହୋଇ କାମ କରେ ।[]

ଡାଇମରକାପ୍ରୋଲ ଦ୍ୱିତୀୟ ମହାଯୁଦ୍ଧ (World War II) ସମୟରେ ପ୍ରଥମେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିଲା ।[] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ କୋର୍ଷରେ ମୂଲ୍ୟ ୨୦୦ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ।[]

  1. Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. p. 697. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. The prefixes 'mercapto' (–SH), and 'hydroseleno' or selenyl (–SeH), etc. are no longer recommended.
  2. ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ "Dimercaprol". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 December 2016.
  3. WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. p. 62. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 December 2016.
  4. Greenwood, David (2008). Antimicrobial Drugs: Chronicle of a Twentieth Century Medical Triumph (in ଇଂରାଜୀ). OUP Oxford. p. 281. ISBN 9780199534845.
  5. "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
  6. Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 470. ISBN 9781284057560.