ସେଫଟ୍ରାଇଆକ୍ସୋନ

ସେଫଟ୍ରାଇଆକ୍ସୋନ
Clinical data
Pronunciation	/ˌsɛftraɪˈæksoʊn/
Trade names	ବ୍ୟବସାୟୀକ ଇଂରାଜୀ ନାମ - Rocephin, Epicephin, others
AHFS/Drugs.com	monograph
Pregnancy; category	AU: B1 ; US: B (No risk in non-human studies) ; ;
Routes of; administration	Intravenous, intramuscular
ATC code	J01DD04 (WHO) ;
Legal status
Legal status	AU: S4 (Prescription only) ;
Pharmacokinetic data
Bioavailability	n/a
Metabolism	Negligible
Elimination half-life	5.8–8.7 hours
Excretion	୩୩–୬୭% ବୃକ୍‌କ, ୩୫–୪୫% ପିତ୍ତ
Identifiers
	IUPAC name (6R,7R)-7-{[(2Z)-2-(2-amino-1,3-thiazol-4-yl)->2-(methoxyimino)acetyl]amino}-3-{[(2-methyl-5,6-dioxo-1,2,5,6-tetrahydro-1,2,4-triazin-3-yl)thio]methyl}-8-oxo-5-thia-1-azabicyclo[4.2.0]oct-2-ene-2-carboxylic acid;
CAS Number	73384-59-5 ;
PubChem CID	5479530;
IUPHAR/BPS	5326;
DrugBank	DB01212 ;
ChemSpider	4586394 ;
UNII	75J73V1629;
KEGG	D07659 ;
ChEBI	CHEBI:29007 ;
ChEMBL	CHEMBL161 ;
ECHA InfoCard	100.070.347
Chemical and physical data
Formula	C18H18N8O7S3
Molar mass	554.58 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image;
	SMILES O=C2N1/C(=C(\CS[C@@H]1[C@@H]2NC(=O)C(=N\OC)/c3nc(sc3)N)CS\C4=N\C(=O)C(=O)NN4C)C(=O)O;
	InChI InChI=1S/C18H18N8O7S3/c1-25-18(22-12(28)13(29)23-25)36-4-6-3-34-15-9(14(30)26(15)10(6)16(31)32)21-11(27)8(24-33-2)7-5-35-17(19)20-7/h5,9,15H,3-4H2,1-2H3,(H2,19,20)(H,21,27)(H,23,29)(H,31,32)/b24-8-/t9-,15-/m1/s1 ; Key:VAAUVRVFOQPIGI-SPQHTLEESA-N ;
(verify)

ସେଫଟ୍ରାଇଆକ୍ସୋନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Ceftriaxone, ବିକ୍ରୟ ନାମ ରୋସେଫିନ) ଏକ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ (antibiotic) ଯାହା ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ସଂକ୍ରମଣରେ ବ୍ୟବ‌ହାର ହୁଏ ।^[୧] ମଧ୍ୟକର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଦାହ , ଏଣ୍ଡୋକାର୍ଡ଼ାଇଟିସ (endocarditis), ମେନିଞ୍ଜାଇଟିସ୍, ନିମୋନିଆ, ହାଡ଼ ଓ ଗଣ୍ଠି ସଂକ୍ରମଣ, ଉଦର ଅଭ୍ୟନ୍ତର ସଂକ୍ରମଣ, ଚର୍ମ ସଂକ୍ରମଣ, ମୂତ୍ରନଳୀଶୈଳୀ ସଂକ୍ରମଣ, ଗନେରିଆ (gonorrhea) ଓ ପେଲଭିକ ଇନଫ୍ଲାମେଟରି ଡିଜିଜ (pelvic inflammatory disease) ଇତ୍ୟାଦି ସଂକ୍ରମଣରେ ଏହି ଔଷଧ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ହୁଏ । ଅପରେଶନ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଓ କାମୁଡ଼ା କ୍ଷତ ହେବା ପରେ ଏହା ସଂକ୍ରମଣ ପ୍ରତିଷଧ ଭାବରେ ଦିଆଯାଏ । ଶୀରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ ବା ମାଂସପେଶୀରେ ସେଫଟ୍ରାଇଆକ୍ସୋନ ଇଞ୍ଜେକସନ ଦିଆଯାଏ ।^[୧]

ଆଲର୍ଜି (allergic reaction) ଓ ଇଞ୍ଜେକସନ ସ୍ଥାନରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏହାର ମୂଖ୍ୟ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା । ଡିଫିସିନ ତରଳ ଝାଡ଼ା (C. difficile associated diarrhea), ହେମୋଲାଇଟିକ ଆନିମିଆ (hemolytic anemia), ପିତ୍ତକୋଷ ରୋଗ (gall bladder disease) ଓ ଅପସ୍ମାର ଇତ୍ୟାଦି ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଇପାରେ । ପେନିସିଲିନ ପ୍ରତି ଆନାଫାଇଲାକ୍ସିସ (anaphylaxis) ଥିଲେ ଏହି ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ସାମାନ୍ୟ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଥିଲେ ଦିଆଯାଏ । ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର କ୍ୟାଲସିଅମ (calcium) ସାଥିରେ ଏହି ଔଷଧ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ ^[୧] ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ଓ ସ୍ତନ୍ୟପାନ ସମୟରେ ଏହା ନିରାପଦ ଜଣାଯାଏ ।^[୨] ସେଫାଲୋସ୍ପୋରିନ (cephalosporin) ଦଳର ଏହା ତୃତୀୟ ପିଢ଼ି ଔଷଧ ଯାହା ଜୀବାଣୁକୁ କୋଷ କାନ୍ଥ (cell wall) ତିଆରି କରିବାକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରେ ।^[୧]

୧୯୮୦ ଦଶକର ଆରମ୍ଭରେ ହଫମାନ-ଲା ରୋସ (Hoffmann-La Roche) ଏହି ଔଷଧ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ।^[୩] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୪] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ ଉପଲବ୍‌ଧ ହୁଏ ।^[୧] ସନ ୨୦୧୪ରେ ବିକଶିତ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଏହାର ଡୋଜ ପିଛା ଦାମ ୦.୨୦ରୁ ୨.୩୨ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଥିଲା ।^[୫] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏକ କୋର୍ଷ ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୨୫ ଡଲାର ।^[୬]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ ^୧.୪ "Ceftriaxone Sodium Monograph for Professionals - Drugs.com". www.drugs.com. Retrieved 2016-08-27.
↑ "Ceftriaxone Pregnancy and Breastfeeding Warnings". www.drugs.com. Retrieved 27 August 2016.
↑ Landau, Ralph; Achilladelis, Basil; Scriabine, Alexander (1999). Pharmaceutical Innovation: Revolutionizing Human Health (in ଇଂରାଜୀ). Chemical Heritage Foundation. p. 169. ISBN 9780941901215.
↑ "WHO Model List of Essential Medicines". World Health Organization. April 2015. Retrieved November 2, 2015.
↑ "Ceftriaxone". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 29 August 2016.^{[permanent dead link]}
↑ Facep, Hamilton MD Faaem Facmt (2013). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2014 Deluxe Lab-Coat Edition (in ଇଂରାଜୀ). Jones & Bartlett Publishers. p. 75. ISBN 9781284053999.