ଆପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ରକ୍ତହୀନତା

ଆପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ରକ୍ତହୀନତା ବା ଆପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଆନିମିଆ ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ ଅସ୍ଥି ମଜ୍ଜାରେ ପର୍ଯ୍ୟ
(Aplastic anemiaରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)

ଆପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ରକ୍ତହୀନତା ବା ଆପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଆନିମିଆ ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ ଅସ୍ଥି ମଜ୍ଜାରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣ ରକ୍ତ କଣିକା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ନାହିଁ | [୩] ଅଧିକାଂଶ ରୋଗୀଙ୍କର ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ରକ୍ତ କଣିକା ଯେପରିକି ଲୋହିତ ରକ୍ତ କଣିକା, ଶ୍ୱେତ ରକ୍ତ କଣିକା ଓ ପ୍ଲାଟେଲେଟ ସ୍ତର କମ ଥାଏ ।[୬] ରୋଗ ଲକ୍ଷଣ:- ଦୁର୍ବଳତା, ଫିକା ଚର୍ମ, ଅଣନିଶ୍ୱାସ, ସଂକ୍ରମଣ, ଏବଂ ରକ୍ତସ୍ରାବ। [୩]

Aplastic anaemia, bone marrow failure[୧]
Micrograph of bone marrow taken from a person with aplastic anemia. The bone marrow is mostly fat cells with few blood forming cells.[୨]
ବିଭାଗOncology, hematology
ଲକ୍ଷଣWeakness, pale skin, shortness of breath, infections, bleeding[୩]
ଅବଧିLong term[୩]
କାରଣUnknown, following a viral infections, Fanconi anemia, exposure to chemicals, medications or radiation[୩][୪]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତିBased on blood tests and bone marrow biopsy[୫]
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟMyelodysplastic syndrome, paroxysmal nocturnal hemoglobinuria, pure red cell aplasia[୬][୩]
ଚିକିତ୍ସାStem cell transplantation, eltrombopag, ciclosporin, anti-thymocyte globulin, corticosteroids, blood transfusions[୪][୭]
PrognosisVariable[୩]
ପୁନଃପୌନିକ0.6 to 6 per million per year[୩]

ସମୁଦାୟ ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୬୫% କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାର କାରଣ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହିଛି । [୩] ଭୁତାଣୁ ରୋଗ, ଜେନେଟିକ ରୋଗ ଯେପରିକି ଫାଙ୍କୋନି ଆନିମିଆ, ଔଷଧ ସଂସ୍ପର୍ଶ କିମ୍ବା ବିକିରଣ ଯୋଗୁ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ପ୍ରକାର ଆନିମିଆ ହୋଇପାରେ । [୩] [୪] ରକ୍ତ କର୍କଟ ଅନୁପସ୍ଥିତି ଥାଇ ସ୍ୱଳ୍ପ ପରିମାଣର ରକ୍ତ କଣିକା ଓ ରେଟିକୁଲୋସାଇଟ ଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇପାରେ। [୩] ଅସ୍ଥି ମଜ୍ଜା ବାୟୋପ୍ସିରେ ରକ୍ତ ପ୍ରସ୍ତୁତକାରୀ ଜୀବକୋଷ ପରିବର୍ତ୍ତେ ଚର୍ବି ଜୀବକୋଷ ଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଯାଏ [୫]

ଏହାର ମୂଳ କାରଣ ଉପରେ ଚିକିତ୍ସା ନିର୍ଭର କରେ | [୩] ହେମାଟୋପଏଟିକ ସ୍ଟେମ ସେଲ ପ୍ରତିରୋପଣ ହେଉଛି ଏହାର ସର୍ବାଧିକ ପସନ୍ଦର ଚିକିତ୍ସା |[୪] ଅନ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରେ ଏଲଟ୍ରୋମ୍ବୋପାଗ ଓ ସାଇକ୍ଲୋସ୍ପୋରିନ ଭଳି ଇମ୍ମ୍ୟୁନୋସପ୍ରେସିଭ ଔଷଧ, ଆଣ୍ଟିଥାଇମୋସାଇଟିକ ଗ୍ଲୋବ୍ୟୁଲିନ ଓ କର୍ଟିକୋଷ୍ଟିରଏଡ ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୪] [୭] ରକ୍ତ ଟ୍ରାନ୍ସଫ୍ୟୁଜନ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଏହାଦ୍ୱାରା ପରବର୍ତ୍ତୀ ଷ୍ଟେମ୍ କୋଷ ପ୍ରତିରୋପଣକୁ ଅଧିକ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ କରିପାରେ। [୪] [୭]

ଆପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ରକ୍ତହୀନତା ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଏକ ନିୟୁତରେ ପ୍ରାୟ ୦.୬ରୁ ୬ ଜଣ ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ | [୩] ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳା ସମାନ ଭାବରେ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି | [୩] ପିଲାଦିନରେ ଏବଂ ୨୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପାଖାପାଖି ଲୋକଙ୍କଠାରେ ଏହି ରୋଗ ସାମାନ୍ୟ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ | [୩] ଫଳାଫଳଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ବୟସ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ଓ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ହୁଏ | [୩] ଏହି ରୋଗ ବିଷୟ ପ୍ରଥମେ ୧୮୮୫ ମସିହାରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। [୬] ଏହି ରୋଗ ମେରୀ କ୍ୟୁରୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ଥିଲା। [୮]

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. "Aplastic Anemia". www.nhlbi.nih.gov. Retrieved 21 November 2020.
  2. Stibbe, KJ; Wildschut, HI; Lugtenburg, PJ (15 February 2011). "Management of aplastic anemia in a woman during pregnancy: a case report". Journal of medical case reports. 5: 66. doi:10.1186/1752-1947-5-66. PMID 21324109.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  3. ୩.୦୦ ୩.୦୧ ୩.୦୨ ୩.୦୩ ୩.୦୪ ୩.୦୫ ୩.୦୬ ୩.୦୭ ୩.୦୮ ୩.୦୯ ୩.୧୦ ୩.୧୧ ୩.୧୨ ୩.୧୩ ୩.୧୪ ୩.୧୫ Moore, CA; Krishnan, K (January 2020). "Aplastic Anemia". PMID 30480951. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  4. ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ ୪.୪ ୪.୫ "Aplastic Anemia - Hematology and Oncology". Merck Manuals Professional Edition. Retrieved 21 November 2020.
  5. ୫.୦ ୫.୧ Rodak, Bernadette F.; Fritsma, George A.; Doig, Kathryn (2007). Hematology: Clinical Principles and Applications (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 262. ISBN 978-1-4160-3006-5.
  6. ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ Young, Neal S. (2018-10-25). "Aplastic Anemia". The New England Journal of Medicine. 379 (17): 1643–1656. doi:10.1056/NEJMra1413485. ISSN 1533-4406. PMC 6467577. PMID 30354958.
  7. ୭.୦ ୭.୧ ୭.୨ "Aplastic anemia | Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD) – an NCATS Program". rarediseases.info.nih.gov. Archived from the original on 27 November 2020. Retrieved 21 November 2020.
  8. Mamourian, Alexander C. (2013). CT Imaging: Practical Physics, Artifacts, and Pitfalls (in ଇଂରାଜୀ). OUP USA. p. 38. ISBN 978-0-19-978260-4.