ସ୍ପାଜମୋଡ଼ିକ ଡିସଫୋନିଆ
ସ୍ପାଜମୋଡ଼ିକ ଡିସଫୋନିଆ ବା ଲାରିଞ୍ଜିଆଲ ଡିସଟୋନିଆ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Spasmodic dysphonia, also known as laryngeal dystonia) ଏକ ବେମାରି ଯେଉଁଥିରେ କଣ୍ଠସ୍ୱର (voice) ବାହାରକରୁଥିବା ମାଂସପେଶୀମାନଙ୍କର ସ୍ପାଜ୍ମ (spasm) ହୋଇଯାଏ ।[୧][୨] ଏହ ଫଳରେ ସ୍ୱର ବାଧା ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ, କିଛି କିଛି ବାକ୍ୟ ପରେ ସ୍ପାଜ୍ମ ହେଉଥିବାରୁ କଥା ବୁଝିହୁଏନି ।[୧] କଣ୍ଠସ୍ୱର କଷ୍ଟରେ ବାହାରୁଥିବାରୁ ଅନେକ ସମୟରେ କଥା କହିବା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ।[୨] ଏହା ସମୟ କ୍ରମେ ହୁଏ ଓ ଆଜୀବନ ରହେ ।[୧]
| ଲାରିଞ୍ଜିଆଲ ଡିସଟୋନିଆ (Laryngeal dystonia) | |
| ବିଭାଗ | ସ୍ନାୟୁ ରୋଗ ବିଜ୍ଞାନ (Neurology) |
|---|---|
| ଲକ୍ଷଣ | କଥା କହିବା ବେଳେ ସ୍ୱର ଭାଙ୍ଗିଯିବା ଯୋଗୁ କଥା ବୁଝିହୁଏନି । [୧] |
| ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | ୩୦ରୁ ୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ[୧] |
| ଅବଧି | ଦୀର୍ଘକାଳୀନ[୧] |
| କାରଣ | ଅଜ୍ଞାତ[୧] |
| ବିପଦ କାରକ | ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ[୧] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | ଚିକିତ୍ସକ ଗୋଷ୍ଟୀର ପରୀକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକ [୧] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | (Stuttering), (muscle tension dysphonia)[୨] |
| ଚିକିତ୍ସା | ପ୍ରଭାବିତ ମାଂସପେଶୀରେ ବୋଟୁଲିନମ ପ୍ରାଣୀ ବିଷ (Botulinum toxin) ପ୍ରୟୋଗ, ସ୍ୱର ଚିକିତ୍ସା (voice therapy), କାଉନସେଲିଙ୍ଗ (counselling)), ଆମ୍ପ୍ଲିଫିକେସନ ଡିଭାଇସ (amplification device)[୧] |
| ପୁନଃପୌନିକ | ପ୍ରତି ଏକ ଲକ୍ଷ ଲୋକରେ ୨ ଜଣ[୧] |
ଏହାର କାରଣ ଅଦ୍ୟାବଧି ଅଜ୍ଞାତ ଅଛି ।[୧] ପୂର୍ବରୁ ପାରିବାରିକ ରୋଗ ଇତିହାସ ଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ସଙ୍କଟ ଥାଏ । [୧] ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ସଂକ୍ରମଣ (upper respiratory infection), ସ୍ୱର ପେଟିକା (larynx) ଉପରେ ଆଘାତ ଓ ମାନସିକ ଚାପ (psychological stress) ପଡ଼ିଲେ ଏହି ରୋଗ ଟ୍ରିଗର ହୋଇଯାଏ ।[୧] କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ନାୟୁମଣ୍ଡଳରେ (central nervous system) ଥିବା ବାସାଲ ଗାଙ୍ଗ୍ଲିଆରେ (basal ganglia) କିଛି ତୃଟି ଥିବାରୁ ଏହି ବେମାରୀ ହେଉଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ।[୧] ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟର ଏକ ଚିକିତ୍ସକ ଦଳ ଏହି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି ।[୧]
ଏହି ରୋଗ ଆରୋଗ୍ୟ ହେଉନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା କଲେ ଲକ୍ଷଣରେ ଉନ୍ନତି ପରିଲକ୍ଷିତ ହୁଏ ।[୧] ସ୍ୱର ପେଟିକାର ପ୍ରଭାବିତ ମାଂସପେଶୀରେ ବୋଟୁଲିନମ ପ୍ରାଣୀ ବିଷ (Botulinum toxin) ଇଞ୍ଜେକସନ ଦିଆଯାଏ ।[୧] କିଛି ମାସ ନିମନ୍ତେ ଏହି ଉନ୍ନତି ଫଳପ୍ରଦ ରହେ ।[୧] ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଚିକିତ୍ସାମାନଙ୍କ ନାମ ସ୍ୱର ଚିକିତ୍ସା (voice therapy), କାଉନସେଲିଙ୍ଗ (counselling)), ଆମ୍ପ୍ଲିଫିକେସନ ଡିଭାଇସ (amplification device) ।[୧] ଅପରେଶନ କ୍ୱଚିତ କରାଯାଏ । [୧]
ପ୍ରତି ଏକ ଲକ୍ଷ ଲୋକରେ ୨ ଜଣ ଏହି ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।[୧] ମହିଳାମାନେ ଅଧିକ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।[୧] ବୟସ ୧୩ରୁ ୫୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । [୧] ବିଭିନ୍ନ ଲୋକଙ୍କର ସାଂଘାତିକ ହେବା ହାର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ହୁଏ ।[୨] ଆୟଷ (Life expectancy) ବଦଳେ ନାହିଁ ।[୩]
ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ଲୋକ
ସମ୍ପାଦନା- Scott Adams, the creator of the comic strip Dilbert.[୪]
- Frank Allison, musician, leader of Frank Allison and the Odd Sox[୫]
- Johnny Bush, country and western musician and songwriter[୬]
- Keath Fraser, Canadian author who has documented the challenges and treatment of his condition in the book The Voice Gallery: Travels With a Glass Throat (2002).[୭]
- Susan Collins, Senior United States Republican Senator from Maine [୮]
- Chip Hanauer, American hydroplane racing driver[୯]
- Robert F. Kennedy, political and environmental activist, son of Robert F. Kennedy[୧୦]
- Mary Lou Lord, indie folk musician.[୧୧]
- Darryl McDaniels of the rap group Run DMC.[୧୨]
- Lianne Morgan, singer/songwriter, in the first line up of the Spice Girls.[୧୩]
- Jenny Morris (OAM), a New Zealand-born Australian pop, rock singer-songwriter.[୧୪][୧୫]
- Diane Rehm, host of The Diane Rehm Show on National Public Radio (NPR).[୧୬]
- Jimmie Rodgers, American pop musician, best known for his version of "Kisses Sweeter than Wine."[୧୭]
- Mark Stuart, American Christian rock musician (formerly of Audio Adrenaline)[୧୮]
- Linda Thompson, British folk-rock musician.[୧୯]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ ୧.୧୨ ୧.୧୩ ୧.୧୪ ୧.୧୫ ୧.୧୬ ୧.୧୭ ୧.୧୮ ୧.୧୯ ୧.୨୦ ୧.୨୧ ୧.୨୨ ୧.୨୩ "Spasmodic Dysphonia". NIDCD (in ଇଂରାଜୀ). 6 March 2017. Archived from the original on 4 July 2017. Retrieved 16 July 2017.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ "Laryngeal Dystonia". NORD (National Organization for Rare Disorders). 2017. Archived from the original on 16 November 2016. Retrieved 16 July 2017.
- ↑ Albert, Martin L.; Knoefel, Janice E. (1994). Clinical Neurology of Aging (in ଇଂରାଜୀ). Oxford University Press. p. 512. ISBN 9780195071672. Archived from the original on 2017-09-08.
- ↑ "'Dilbert' creator recovers from rare disorder". Associated Press. 2006-10-27. Archived from the original on 2007-11-17. Retrieved 2007-07-30.
- ↑ Frank Allison Archived 2007-10-15 at the Wayback Machine.
- ↑ Beal Jr., Jim (1998-04-29). "Golden country Johnny Bush hasn't run dry after almost 50 years of heartaches and honky-tonks". San Antonio Express-News.
- ↑ The Voice Gallery - Thomas Allen Publishers - Thomas Allen & Son Limited Archived 2007-10-19 at the Wayback Machine.
- ↑ "Archived copy". Archived from the original on 2017-09-08. Retrieved 2017-07-16.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ McHale, Laurie; Degginger, Craig (May 14, 1999). "Chip Hanauer's restored voice gives him a new lease on life". [[:en:University of Washington|]] News and Information. Archived from the original on December 15, 2012. Retrieved September 22, 2012.
- ↑ Liebovich, Mark (2006-06-25). "Another Kennedy Living Dangerously". The New York Times. Archived from the original on 2008-04-07. Retrieved 2007-07-30.
- ↑ Sullivan, Jim (2004-02-19). "Hello, Mary Lou – Goodbye, Heartache". Boston Globe.
- ↑ Heffernan, Virginia (2006-02-25). "After the Hit Records, A Search for His Roots". The New York Times.
- ↑ [୧] Archived 2007-12-03 at the Wayback Machine.
- ↑ Clarke, Jenna. "The reason why '90s pop star Jenny Morris disappeared". Sydney Morning Herald. Archived from the original on 2015-10-11.
- ↑ Australian Story (Series 2015; Episode 37) - Raise Your Voice, Australian Broadcasting Corporation (ABC). First aired Monday 12 October 2015.
- ↑ "About Diane Rehm". WAMU 88.5 American University Radio. Archived from the original on 2007-08-10. Retrieved 2007-07-30.
- ↑ "Jimmie Rodgers: A Singer Silenced". Archived from the original on 2015-09-21.
- ↑ "Mark Stuart informs his Facebook followers that he has Spasmodic Dyphonia". Archived from the original on 2017-09-08.
- ↑ "Thompson's Trials: UK Folk Rock Great Makes Triumphant Return to the Stage". Tim Perlich, NOW Toronto. 2002-10-17. Archived from the original on 2007-09-29. Retrieved 2007-08-23.