ସ୍ପାଇରୋନୋଲାକ୍ଟୋନ

ସ୍ପାଇରୋନୋଲାକ୍ଟୋନ (INN, BAN, USAN)^[୧]
Clinical data
Pronunciation	/spɪˌroʊnəˈlæktoʊn, spaɪ-, spə-, -ˈrɒ-, -noʊ-/ or /ˌspaɪrənoʊˈlæktoʊn/
Trade names	Aldactone
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a682627
Pregnancy; category	AU: B3 ; US: C (Risk not ruled out) ; ;
Routes of; administration	Oral
ATC code	C03DA01 (WHO) ;
Legal status
Legal status	UK: POM (Prescription only) ; US: ℞-only ;
Pharmacokinetic data
Protein binding	90%+
Metabolism	Hepatic CYP450
Elimination half-life	1.3-2 hours
Excretion	Urine, bile
Identifiers
	IUPAC name 7α-Acetylthio-17α-hydroxy-3-oxopregn-4-ene-21-carboxylic acid γ-lactone;
CAS Number	52-01-7 ;
PubChem CID	5833;
IUPHAR/BPS	2875;
DrugBank	DB00421 ;
ChemSpider	5628 ;
UNII	27O7W4T232;
KEGG	D00443 ;
ChEBI	CHEBI:9241 ;
ChEMBL	CHEMBL1393 ;
ECHA InfoCard	100.000.122
Chemical and physical data
Formula	C24H32O4S
Molar mass	416.574 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image;
	SMILES O=C5O[C@@]4([C@@]3([C@H]([C@@H]2[C@H](SC(=O)C)C/C1=C/C(=O)CC[C@]1(C)[C@H]2CC3)CC4)C)CC5;
	InChI InChI=1S/C24H32O4S/c1-14(25)29-19-13-15-12-16(26)4-8-22(15,2)17-5-9-23(3)18(21(17)19)6-10-24(23)11-7-20(27)28-24/h12,17-19,21H,4-11,13H2,1-3H3/t17-,18-,19+,21+,22-,23-,24+/m0/s1 ; Key:LXMSZDCAJNLERA-ZHYRCANASA-N ;
(verify)

ସ୍ପାଇରୋନୋଲାକ୍ଟୋନ, ବ୍ୟବସାୟୀକ ନାମ ଆଲ୍‌ଡାକ୍ଟୋନ, ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ପ୍ରାଥମିକ ଭାବରେ ଶରୀରରେ ହୃଦରୋଧ, ସିରୋସିସ ବା ବୃକ୍‌କ ରୋଗରେ ଜମୁଥିବା ତରଳ ପଦାର୍ଥର ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ ।^[୨] ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ଖାଦ୍ୟ ଦେଇ ମଧ୍ୟ କମ ରକ୍ତ ପଟାସିଅମ ଥିଲେ, ମହିଳାଙ୍କର ଅତ୍ୟଧିକ ବାଳ ବୃଦ୍ଧି ଓ ଅକାଳ ଯୌନ‌କ୍ରାନ୍ତି (puberty) ଇତ୍ୟାଦି ଅବସ୍ଥାରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ^[୨] ଓ ହରମୋନ ରିପ୍ଲେସମେଣ୍ଟ ଥେରାପି ଆକାରରେ ଟ୍ରାନ୍ସଓମେନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଏ । ^[୭] ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୨]

ଏହାର ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ଅସାଧାରଣ ବିଦ୍ୟୁତ ବିଶ୍ଳେଷ୍ୟ (electrolyte abnormalities), ବିଶେଷତଃ ଅଧିକ ରକ୍ତ ପଟାସିଅମ, ବାନ୍ତି, ମୁଣ୍ଡବଥା, ରାସ ଓ ଯୌନ ଅନିଚ୍ଛା । ଯକୃତ ଓ ବୃକ୍‌କ ରୋଗ ଥିଲେ ଅଧିକ ସତର୍କତା ଆବଶ୍ୟକ ।^[୨] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହି ଔଷଧର ଗୁଣର ଭଲରୂପେ ଅନୁଶୀଳନ ହୋଇନାହିଁ, ତେଣୁ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରେ ଏହା ଦେବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ।^[୮] ଏହା ଏକ ସ୍ଟିରଏଡ ଯାହା ମିନେରାଲ କର୍ଟିକଏଡ ରିସେପ୍ଟରକୁ ଅବରୋଧ କରେ । ଏହା ଆଣ୍ଡ୍ରୋଜେନ ଓ ପ୍ରୋଜେସ୍ଟେରନ ଆଦିକୁ ମଧ୍ୟ ଅବରୋଧ କରେ । ଏହା ପଟାସିଅମ ସ୍ପେୟାରିଙ୍ଗ ଡାଇୟୁରେଟିକ ଶ୍ରଣୀର ଔଷଧ ।^[୨]

ସନ ୧୯୫୯ରେ ସ୍ପାଇରୋନୋଲାକ୍ଟୋନ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ।^[୯]^[୧୦] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୧୧] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ ଉପଲବ୍‌ଧ ହୁଏ ।^[୨] ସନ ୨୦୧୪ରେ ଏହାର ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ଦୈନିକ ୦.୦୨ରୁ ୦.୧୨ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୧୨] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାଇ ଦୈନିକ ମୂଲ୍ୟ ୦.୫୦ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୨]

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

↑ Index Nominum 2000: International Drug Directory. Taylor & Francis US. 2000. p. 1614. ISBN 978-3-88763-075-1. Retrieved 13 June 2012.
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ ^୨.୪ ^୨.୫ ^୨.୬ ^୨.୭ "Spironolactone". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Oct 24, 2015.
↑ "Spironolactone: MedlinePlus Drug Information". Retrieved 2016-01-20.
↑ "Spironolactone". Merriam-Webster Dictionary.
↑ "Spironolactone". Dictionary.com Unabridged. Random House.
↑ Harry G. Brittain (26 November 2002). Analytical Profiles of Drug Substances and Excipients. Academic Press. p. 309. ISBN 978-0-12-260829-2. Retrieved 27 May 2012.
↑ Maizes, Victoria (2015). Integrative Women's Health (2 ed.). p. 746. ISBN 9780190214807.
↑ "Spironolactone Pregnancy and Breastfeeding Warnings". Retrieved 29 November 2015.
↑ Camille Georges Wermuth (24 July 2008). The Practice of Medicinal Chemistry. Academic Press. p. 34. ISBN 978-0-12-374194-3. Retrieved 27 May 2012.
↑ Marshall Sittig (1988). Pharmaceutical Manufacturing Encyclopedia. William Andrew. p. 1385. ISBN 978-0-8155-1144-1. Retrieved 27 May 2012.
↑ "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.
↑ "Spironolactone". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 29 November 2015.^{[permanent dead link]}