ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ବିରାଡ଼ି

ଏକ ଚିନ୍ତନ ପରୀକ୍ଷ

ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ବିରାଡ଼ି ହେଉଛି ଏକ ଚିନ୍ତନ ପରୀକ୍ଷା, ବେଳେବେଳେ ଏକ ବିରୋଧାଭାସ ପରି ବର୍ଣ୍ଣନା କରା ହୁଏ। ଏହାକୁ ୧୯୩୫[୧]ରେ ଅଷ୍ଟ୍ରିଆନ୍-ଆଇରିସ୍ ପଦାର୍ଥ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏରୱିନ୍ ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ ଆଲବର୍ଟ ଆଇନଷ୍ଟାଇନ୍[୨]ଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା ସମୟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ । ପ୍ରତିଦିନର ବସ୍ତୁରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଉଥିବା କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର କୋପେନହଗେନ୍ ବ୍ୟାଖ୍ୟାର ସମସ୍ୟା ଭାବରେ ସେ ଯାହା ଦେଖିଲେ ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରେ । ଦୃଶ୍ୟଟି ଏକ କାଲ୍ପନିକ ବିରାଡ଼ିକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରେ ଯାହା ଏକକାଳୀନ ଉଭୟ ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ ହୋଇପାରେ । [୩] [୪] [୫] [୬] [୭] [୮] [୯] ଏହି ଅବସ୍ଥା କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଓ ଏହା ଏକ ଅନିୟମିତ ଉପପରମାଣବିକ (ସବଆଟୋମିକ) ଘଟଣା ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ହେବାର ଫଳାଫଳ । ସେହି ଘଟଣା ଘଟିଥାଇପାରେ କିମ୍ବା ନ ଥାଇପାରେ ।

ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ବିରାଡ଼ି : ଏକ ବିରାଡ଼ି, ଏକ ବିଷ ଥର୍ମଫ୍ଲାସ୍କ, ରେଡିଓଆକ୍ଟିଭ୍ ପଦାର୍ଥ ଏକ ସିଲ୍ ବାକ୍ସରେ ରଖାଯାଇଛି । ଯଦି ଏକ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ମନିଟର (ଯଥା ଗିଗର୍ କାଉଣ୍ଟର ) ରେଡିଓଆକ୍ଟିଭିଟି ଚିହ୍ନଟ ହେଲେ (ଅର୍ଥାତ୍ ଗୋଟିଏ ପରମାଣୁ କ୍ଷୟ ହେଲେ), ଥର୍ମଫ୍ଲାସ୍କ ଭାଙ୍ଗେ, ବିଷ ବାହାରେ, ଯାହା ବିରାଡ଼ିକୁ ମାରିଦିଏ । କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର କୋପେନହଗେନ୍ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସୂଚିତ କରେ ଯେ କିଛି ସମୟ ପରେ ବିରାଡ଼ି ଏକାଥରେ ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ ଅଟେ । ତଥାପି, ଯେତେବେଳେ ଦେଖା ହୁଏ, ବାକ୍ସରେ ବିରାଡ଼ି ଜୀବିତ 'ବା' ମୃତ, ଉଭୟ ଜୀବିତ ଏବଂ ମୃତ ନୁହେ। ଏହି କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସୁପରପୋଜିସନ୍ କେବେ ଶେଷ ହୁଏ ଏବଂ କେବେ ବାସ୍ତବିକତା ଗୋଟିଏ ସମ୍ଭାବନାକୁ ଆସେ, ଏହା ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ସୃଷ୍ଟି କରେ ।

ଚିନ୍ତାଧାରା ପରୀକ୍ଷଣ ପ୍ରାୟତ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ବ୍ୟାଖ୍ୟାର ତତ୍ତ୍ୱଗତ ଆଲୋଚନାରେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ମାପ ସମସ୍ୟା ସହିତ ଜଡ଼ିତ । ଚିନ୍ତାଧାରା ପରୀକ୍ଷଣର ବିକାଶ ସମୟରେ ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ Verschränkung (ଏଣ୍ଟାଙ୍ଗଲମେଣ୍ଟ) ଶବ୍ଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ।

ଉତ୍ପତି ଏବଂ ପ୍ରେରଣା । ସମ୍ପାଦନା

 
[୧୦]

୧୯୩୫[୧୧] ମସିହାରେ ଏହାର ଲେଖକ ଆଇନଷ୍ଟାଇନ, ପୋଡୋଲସ୍କି ଏବଂ ରୋଜେନଙ୍କ ନାମରେ ନାମିତ ହୋଇଥିବା EPR ବସ୍ତୁ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସୁପରପୋଜିସନ୍ର ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରକୃତିକୁ ଆଲୋକିତ କଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଏକ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ (ଯଥା: ପରମାଣୁ କିମ୍ବା ଫୋଟନ୍) ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଫଳାଫଳ ସହିତ ଏକାଧିକ ସ୍ଥିତିର ମିଶ୍ରଣ ଭାବରେ ରହିପାରେ ।

ବାହ୍ୟ ଜଗତ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ ନ କରିପାରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କିମ୍ବା ପାଳନ ନ କରିପାରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୋପେନହେଗେନ୍ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ନାମରେ ଜଣା ପ୍ରଚଳିତ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଏକ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ସୁପରପୋଜିସନରେ ରହିଥାଏ । ଏହା ଘଟିଲା ବେଳେ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ଏକ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥିତିରେ ଖସିଯାଏ । EPR ପରୀକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ବହୁ ଦୂରତାଦ୍ୱାରା ପୃଥକ ଏକାଧିକ କଣିକା ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ସିଷ୍ଟମ୍ ଏପରି ଏକ ସୁପରପୋଜିସନରେ ରହିପାରେ । ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ ଏବଂ ଆଇନଷ୍ଟାଇନ, ଆଇନଷ୍ଟାଇନଙ୍କ EPR ଆର୍ଟିକିଲ ବିଷୟରେ ଚିଠି ବିନିମୟ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଆଇନଷ୍ଟାଇନ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ କିଛି ସମୟ ପରେ ଏକ ଅସ୍ଥିର ମାତ୍ରାର ବିସ୍ଫୋରକ ପଦାର୍ଥ, ବିସ୍ଫୋରଣ ଅଥବା ବିସ୍ଫୋରଣ ହୋଇନଥିବା ସ୍ଥିତିର ଏକ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ଧାରଣ କରିବ।

ଅଧିକ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବାକୁ, ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି ଯେ କିପରି ଭାବରେ ଏକ ବୃହତ ଆକାରର ସିଷ୍ଟମରେ ଏକ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରିବ, ଯାହା ଏକ ସୁପରପୋଜିସନରେ ଥିବା ଏକ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ କଣିକା ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ । ସେ ଏକ ତାଲା ପଡିଥିବା ଇସ୍ପାତ ଚାମ୍ବରରେ ଏକ ବିରାଡ଼ି ସହିତ ଏକ ଦୃଶ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ଜୀବନ କିମ୍ବା ମୃତ୍ୟୁରେଡିଓଆକ୍ଟିଭ୍ ପରମାଣୁର ଅବସ୍ଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିଲା, ଏହା କ୍ଷୟ ହୋଇଯାଇଥିଲା ଏବଂ ବିକିରଣ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥିଲା କି ନାହିଁ । ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, କୋପେନହେଗେନ ବ୍ୟାଖ୍ୟାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ଦେଖା ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିରାଡ଼ି ଉଭୟ ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ ଅଟନ୍ତି। ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର, ମୃତ ଏବଂ ଜୀବନ୍ତ ବିରାଡ଼ିମାନଙ୍କର ଧାରଣାକୁ ଏକ ଗୁରୁତର ସମ୍ଭାବନା ଭାବରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁନଥିଲେ; ଅପରପକ୍ଷେ, ସେ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ବିଦ୍ୟମାନ ଦୃଶ୍ୟର ଅବିଶ୍ୱାସନୀୟତାକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବାକୁ ଉଦାହରଣ ଦେଇଥିଲେ[୧]

ଅବଶ୍ୟ, ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ସମୟରୁ, ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ଗଣିତର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟାକୁ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଉନ୍ନତ କରିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ “ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ” ବିରାଡ଼ି ସୁପରପୋଜିସନ୍କୁ ବାସ୍ତବ ବୋଲି ମାନନ୍ତି |[୬][୯] କୋପେନହେଗେନ ବ୍ୟାଖ୍ୟା (୧୯୩୫ରେ ବିଦ୍ୟମାନ ଥିବା କଟ୍ଟରପନ୍ଥୀ)ର ସମାଲୋଚକ ଭାବରେ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ, ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର ବିରାଡ଼ି ଚିନ୍ତନ ପରୀକ୍ଷଣ, କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ଆଧୁନିକ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ପାଇଁ ଏକ ପରିଭାଷିତ ସ୍ପର୍ଶ ପଥର ହୋଇ ରହିଥାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଶକ୍ତି ଏବଂ ଦୁର୍ବଳତାକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା ଏବଂ ତୁଳନା କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ |[୧୨]

ଚିନ୍ତନ ପରୀକ୍ଷଣ । ସମ୍ପାଦନା

ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ ଲେଖିଛନ୍ତି: [୧][୧୩] " ଏପରିକି ଜଣେ ବହୁତ ହାସ୍ୟାସ୍ପଦ ମାମଲା ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରିପାରନ୍ତି । ନିମ୍ନଲିଖିତ ଉପକରଣ ସହିତ ଏକ ବିରାଡ଼ିକୁ ଏକ ଷ୍ଟିଲ୍ ଚାମ୍ବରରେ ଲେଖାଯାଇଛି (ଯାହା ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ହସ୍ତକ୍ଷେପରୁ ସୁରକ୍ଷିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ): ଏକ ଗିଗର୍ କାଉଣ୍ଟରରେ ଅଲ୍ପ ମାତ୍ରାର ରେଡିଓଆକ୍ଟିଭ୍ ପଦାର୍ଥ ଅଛି, ଯାହା ବୋଧହୁଏ ଏକ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ପରମାଣୁ କ୍ଷୟ ହୁଏ, କିନ୍ତୁ, ସମାନ ସମ୍ଭାବନା ସହିତ, ବୋଧହୁଏ କେହି ନୁହେଁ; ଯଦି ଏହା ଘଟେ, କାଉଣ୍ଟର ଟ୍ୟୁବ୍ ନିର୍ଗତ ହୁଏ ଏବଂ ଏକ ରିଲେ ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ହାତୁଡ଼ି ମୁକ୍ତ କରେ ଯାହା ହାଇଡ୍ରୋକିଆନିକ୍ ଏସିଡ୍ର ଏକ ଛୋଟ ଫ୍ଲାସ୍କୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥାଏ । ଯଦି କେହି ଏହି ସମଗ୍ର ସିଷ୍ଟମକୁ ଏକ ଘଣ୍ଟା ପାଇଁ ଛାଡି ଦେଇଛନ୍ତି, ଜଣେ କହିବେ ଯେ ଯଦି ବି ପରମାଣୁ କ୍ଷୟ ହୋଇନଥାଏ ତେବେ ବିରାଡ଼ି ବଞ୍ଚିଥାଏ । ପ୍ରଥମ ପରମାଣୁ କ୍ଷୟ ଏହାକୁ ବିଷ ଦେଇଥାନ୍ତା । ସମଗ୍ର ସିଷ୍ଟମର ପ୍ସାଇ ଫଙ୍କସନ୍ ଏଥିରେ ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ ବିରାଡ଼ି (ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି କ୍ଷମା କରନ୍ତୁ) ସମାନ ଅଂଶରେ ମିଶ୍ରିତ କିମ୍ବା ଛିଞ୍ଚି ହୋଇ ଏହାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବ ।

ଏହା ଏହି ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ଅଟେ ଯେ ପରମାଣୁ ଡୋମେନରେ ସୀମିତ ଥିବା ଏକ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟତା ମାକ୍ରୋସ୍କୋପିକ୍ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟତାରେ ପରିଣତ ହୁଏ, ଯାହା ପରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଦ୍ୱାରା ସମାଧାନ ହୋଇପାରିବ । ବାସ୍ତବତାକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଆମକୁ ଏକ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ମଡେଲ୍ ଭାବରେ ବୟାଧ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାରଣ କରେ । ନିଜେ, ଏହା କିଛି ଅସ୍ପଷ୍ଟ କିମ୍ବା ପରସ୍ପର ବିରୋଧୀ ବିଷୟ ଧାରଣ କରିବ ନାହିଁ । ଏକ କମ୍ପିତ କିମ୍ବା ବାହ୍ୟ ଫୋକସ୍ ଫଟୋଗ୍ରାଫ୍ ଏବଂ ମେଘ ଏବଂ କୁହୁଡ଼ି ବ୍ୟାଙ୍କର ସ୍ନାପସଟ୍ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି । "

ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଚିନ୍ତାଧାରା ପରୀକ୍ଷଣ ପ୍ରଶ୍ନ ସୃଷ୍ଟି କରେ, "କେତେବେଳେ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ସ୍ଥିତିର ଏକ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ଭାବରେ ବିଦ୍ୟମାନ ହେବା ବନ୍ଦ କରିଦିଏ କିମ୍ବା ଗୋଟିଏ ହୋଇଯାଏ?"(ଅଧିକ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ, ପ୍ରକୃତ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସ୍ଥିତି, କେବେ ସ୍ଥିତି ଗୁଡ଼ିକର ଏକ ଅଣ-ତୃଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ସରଳ ସମୀକରଣ ମିଶ୍ରଣ ହେବା ବନ୍ଦ କରେ, ଯାହାର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସ୍ଥିତି ସହିତ ସମାନ, ଏବଂ ଏହା ବଦଳରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ବର୍ଣ୍ଣନା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ? ) । କିନ୍ତୁ EPR ପରୀକ୍ଷଣର ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଯାହା ମାଇକ୍ରୋସ୍କୋପିକ୍ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସ ସହିତ ସମାନ, ମାକ୍ରୋସ୍କୋପିକ୍ ବସ୍ତୁ ଯେପରିକି ବିରାଡ଼ି ଏବଂ ନୋଟବୁକ୍ ସବୁବେଳେ ଅନନ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ବର୍ଣ୍ଣନା ନଥାଏ । ଚିନ୍ତା ପରୀକ୍ଷଣ ଏହି ସ୍ପଷ୍ଟ ପାରାଡୋକ୍ସକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରେ । ଆମର ଅନ୍ତହ୍ କରଣ କହେ ଯେ କୌଣସି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ସ୍ଥିତିର ମିଶ୍ରଣରେ ରହିପାରିବେ ନାହିଁ - ତଥାପି ବିରାଡ଼ି, ଚିନ୍ତା ପରୀକ୍ଷଣରୁ ଏହା ଏକ ମିଶ୍ରଣ ହୋଇପାରେ । ବିରାଡ଼ିଟି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ କି, କିମ୍ବା ଏକ ସୁ-ପରିଭାଷିତ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଅବସ୍ଥାରେ ଏହାର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ଅନ୍ୟ ବାହ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ଆବଶ୍ୟକ କରେ କି? ଆଇନଷ୍ଟାଇନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିକଳ୍ପ ଅବୈଧ ମନେ ହେଉଥିଲା, ଯିଏ ଏହି ବିଷୟଗୁଡ଼ିକୁ ହାଇଲାଇଟ୍ କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା ପରୀକ୍ଷଣର କ୍ଷମତାଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୫୦ ମସିହାରେ ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର ଲେଖିଥିବା ଏକ ପତ୍ରରେ ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି:

ଲାଉ ବ୍ୟତୀତ ତୁମେ ଏକମାତ୍ର ସମସାମୟିକ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ, ଯିଏ ଦେଖେ ଯେ ଜଣେ କେବଳ ସଚ୍ଚୋଟ ହେଲେ ବାସ୍ତବତାର ଧାରଣାକୁ ଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ କେବଳ ଦେଖନ୍ତି ନାହିଁ ଯେ ସେମାନେ କେଉଁ ପ୍ରକାରର ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଖେଳ ବାସ୍ତବତା-ବାସ୍ତବତା ସହିତ ଖେଳୁଛନ୍ତି, ଯାହା ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ ଭାବରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଛି । ସେମାନଙ୍କର ବ୍ୟାଖ୍ୟା, ତଥାପି, ଆପଣଙ୍କ ରେଡିଓଆକ୍ଟିଭ୍ ପରମାଣୁ + ଏମ୍ପ୍ଲିଫାୟର୍ + ବନ୍ଧୁକ ପାଉଡର + ବିଟ୍ ଚାର୍ଜଦ୍ୱାରା ଏକ ବାକ୍ସରେ ଅତି ଚମତ୍କାର ଭାବରେ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ସିଷ୍ଟମର psi- ଫଙ୍କସନ୍ ଉଭୟ ବିରାଡ଼ିକୁ ଜୀବନ୍ତ ଧାରଣ କରିଥାଏ ଏବଂ ବିଟରେ ଉଡିଯାଏ । ପ୍ରକୃତରେ କେହି ସନ୍ଦେହ କରନ୍ତି ନାହିଁ ଯେ ବିରାଡ଼ିର ଉପସ୍ଥିତି କିମ୍ବା ଅନୁପସ୍ଥିତି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟରୁ କିଛି ସ୍ୱାଧୀନ ଅଟେ।

ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ ଯେ ବନ୍ଧୁକ ପାଉଡର ଚାର୍ଜ ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର ସେଟଅପ୍ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇ ନାହିଁ, ଯାହା ବନ୍ଧୁକ ବଦଳରେ ଗିଗର୍ କାଉଣ୍ଟରକୁ ଏମ୍ପ୍ଲିଫାୟର୍ ଏବଂ ହାଇଡ୍ରୋକିଆନିକ୍ ବିଷ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଏ । ୧୫ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ଙ୍କୁ ଆଇନଷ୍ଟାଇନଙ୍କ ମୂଳ ପରାମର୍ଶରେ ବନ୍ଧୁକ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଆଇନଷ୍ଟାଇନ ଏହାକୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ଆଲୋଚନାକୁ ନେଇ ଯାଇଥିଲେ ।

ପରୀକ୍ଷଣର ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସମ୍ପାଦନା

ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ସମୟରୁ, କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି ଯାହା ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ଙ୍କ ବିରାଡ଼ିଙ୍କଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରଶ୍ନର ବିଭିନ୍ନ ଉତ୍ତର ଦେଇଥାଏ ଏବଂ କେତେ ଦିନ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ଚାଲିଥାଏ ଏବଂ କେବେ (କିମ୍ବା) ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ।

କୋପେନହଗେନ୍ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସମ୍ପାଦନା

କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ସାଧାରଣତ ଧାରଣା ହେଉଛି କୋପେନହଗେନ୍ ବ୍ୟାଖ୍ୟା [୧୪]| କପେନେଗେନ୍ ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ, ଜେବେ ଏକ ସିଷ୍ଟମର ସ୍ଥିତି ଗୁଡିକର ଏକ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ହେବା ବନ୍ଦ କରିଦିଏ ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ହୁଏ ସେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ହୋଇଯାଏ । ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରା ପରୀକ୍ଷଣ ସ୍ପଷ୍ଟ କରେ ଯେ ମାପର ପ୍ରକୃତି, କିମ୍ବା ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ, ଏହି ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ ଭଲଭାବେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇ ନାହିଁ |ଏହି ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ ଭଲଭାବେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇ ନାହିଁ । ଏହି ପରୀକ୍ଷଣର ଅର୍ଥ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇପାରେ ଯେ ବାକ୍ସ ବନ୍ଦ ଥିବାବେଳେ ସିଷ୍ଟମ୍ ଏକକାଳୀନ ସ୍ଥିତି ଗୁଡିକର "କ୍ଷୟ ହୋଇଥିବା ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସ୍/ମୃତ ବିରାଡ଼ି" ଏବଂ "ଅନାବଶ୍ୟକ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସ୍/ଜୀବନ୍ତ ବିରାଡ଼ି"ର ଏକ ସୁପରପୋଜିସନ୍ରେ ବିଦ୍ୟମାନ ଥାଏ, ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ବାକ୍ସ ଖୋଲାଯାଏ ଏବଂ ଏକ କରାଯାଇଥିବା ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ତରଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟ ଦୁଇଟି ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏରେ ପଡେ ।


ତଥାପି, କୋପେନହଗେନ୍ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଜଣେ ମୁଖ୍ୟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ନିଲ୍ସ ବୋହର, ତରଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟର ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଦ୍ୱାରା ପତନକୁ କେବେବି ମନେ କରିନଥିଲେ, କାରଣ ସେ ତରଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ପ୍ରକୃତ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରୁନଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏକ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଉପକରଣ; ଏହିପରି, ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗରଙ୍କ ବିରାଡ଼ି ତାଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ରହସନ ସୃଷ୍ଟି କଲା ନାହିଁ । ଏକ ସଚେତନ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଦ୍ୱାରା ବାକ୍ସ ଖୋଲିବାର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ବିରାଡ଼ିଟି ମୃତ କିମ୍ବା ଜୀବନ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତା[୧୫] । ଏକ ପ୍ରକୃତ ପରୀକ୍ଷଣର ବିଶ୍ଳେଷଣରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ମାପର କୌଣସି ସଚେତନ ନୀରିକ୍ଷଣ ପୂର୍ବରୁ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ତରଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ କେବଳ ପରିମାପ (ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଗିଗର୍ କାଉଣ୍ଟର ଦ୍ୱାରା) ଯଥେଷ୍ଟ[୧୬], ଯଦିଓ ସେମାନଙ୍କ ଡିଜାଇନ୍ର ବୈଧତା ବିବାଦୀୟ ଅଟେ[୧୭] । (ନ୍ୟୁକ୍ଲିଅସ୍ର ଏକ କଣିକା ଡିଟେକ୍ଟରକୁ ଧକ୍କା ଦେବାବେଳେ "ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ" ନିଆଯାଏ ଯାହା ଅବଜେକ୍ଟିଭ୍ କ୍ଲାପ୍ ଥିଓରିରେ ବିକଶିତ ହୋଇପାରିବ । ଚିନ୍ତା ପରୀକ୍ଷଣ ତରଙ୍ଗ ଆକାରର ଅବନତି ପାଇଁ ଡିଟେକ୍ଟରଦ୍ୱାରା ଏକ" ଅଜ୍ଞାତ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ "ଆବଶ୍ୟକ କରେ । ଏହାର ବିପରୀତରେ, ଅନେକ ବିଶ୍ୱର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଅସ୍ୱୀକାର କରେ ଯେ ପତନ କେବେ ଘଟିଥାଏ |)

ଅନେକ ଜଗତର ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଏବଂ ସ୍ଥିର ଇତିହାସ । ସମ୍ପାଦନା

 
ବହୁ ବିଶ୍ୱର ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍-ମେକାନିକାଲ୍ "ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର ବିରାଡ଼ି" ପାରାଡୋକ୍ସ । ଏହି ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘଟଣା ଏକ ଶାଖା ବିନ୍ଦୁ । ବିରାଡ଼ିଟି ଉଭୟ ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ - ବାକ୍ସ ଖୋଲା ଅଛି କି ନାହିଁ ନିର୍ବିଶେଷରେ - କିନ୍ତୁ "ଜୀବନ୍ତ" ଏବଂ "ମୃତ" ବିରାଡ଼ିମାନେ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ବିଭିନ୍ନ ଶାଖାରେ ଅଛନ୍ତି ଯାହା ସମାନ ବାସ୍ତବ କିନ୍ତୁ ପରସ୍ପର ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରିବ ନାହିଁ ।

୧୯୫୭ ମସିହାରେ, ହଗ୍ ଏଭରେଟ୍ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ବହୁ ବିଶ୍ୱର ବ୍ୟାଖ୍ୟା ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଥିଲେ, ଯାହା ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣକୁ ଏକ ବିଶେଷ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଭାବରେ ପୃଥକ କରେ ନାହିଁ । ଅନେକ ଜଗତର ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ, ବାକ୍ସ ଖୋଲିବା ପରେ ବିରାଡ଼ିର ଉଭୟ ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ ଅବସ୍ଥା ସ୍ଥିର ରହିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ପରସ୍ପରଠାରୁ ସଜ୍ଜିତ । ଅନ୍ୟ ଅର୍ଥରେ, ଯେତେବେଳେ ବାକ୍ସ ଖୋଲାଯାଏ, ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ଏବଂ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ମୃତ ବିରାଡ଼ି ଏକ ମୃତ ବିରାଡ଼ି ସହିତ ଏକ ବାକ୍ସକୁ ଦେଖୁଥିବା ଏବଂ ଜୀବନ୍ତ ବିରାଡ଼ି ସହିତ ଏକ ବାକ୍ସକୁ ଦେଖୁଥିବା ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ମଧ୍ୟରେ ବିଭକ୍ତ ହେଲେ । କିନ୍ତୁ ଯେହେତୁ ମୃତ ଏବଂ ଜୀବନ୍ତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସଜ୍ଜିତ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଯୋଗାଯୋଗ କିମ୍ବା ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟା ନାହିଁ ।

ବାକ୍ସ ଖୋଲିବାବେଳେ, ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ବିରାଡ଼ି ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୁଅନ୍ତି, ତେଣୁ ବିରାଡ଼ିର ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମୃତ ଥିବା ଅନୁରୂପ “ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ରାଜ୍ୟ” ଗଠନ ହୁଏ; ପ୍ରତ୍ୟେକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ରାଜ୍ୟ ବିରାଡ଼ି ସହିତ ଜଡ଼ିତ କିମ୍ବା ସଂଯୁକ୍ତ ଅଟନ୍ତି ଯାହାଦ୍ୱାରା " ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ଅବସ୍ଥା "ଏବଂ" ବିରାଡ଼ିର ସ୍ଥିତି "ପରସ୍ପର ସହ ମେଳ ଖାଏ। କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ଡିକୋରେନ୍ସ ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ବିଭିନ୍ନ ଫଳାଫଳ ପରସ୍ପର ସହିତ କୌଣସି ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ପର୍କ ନଥାଏ । ସ୍ଥିର ଇତିହାସ ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ପାଇଁ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ଡିକୋରେନ୍ସର ସମାନ ପ୍ରଣାଳୀ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହି ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ କେବଳ “ମୃତ ବିରାଡ଼ି” କିମ୍ବା “ଜୀବନ୍ତ ବିରାଡ଼ି” ଏକ ସ୍ଥିର ଇତିହାସର ଅଂଶ ହୋଇପାରେ । ଏକାଧିକ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ଏକକାଳୀନ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ସାଜସଜ୍ଜା ସାଧାରଣତହ୍ ବିବେଚନା କରାଯାଏ[୧୮][୧୯]

ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର ବିରାଡ଼ି ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର ପରୀକ୍ଷଣର ଏକ ପ୍ରକାର, ଯାହା କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ଆତ୍ମହତ୍ୟା ମେସିନ୍ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା, ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ବିଜ୍ଞାନୀ ମ୍ୟାକ୍ସ ଟେଗମାର୍କଙ୍କଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ଶ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ଙ୍କ ବିରାଡ଼ି ପରୀକ୍ଷଣକୁ ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ପରୀକ୍ଷଣ କରିଥାଏ ଏବଂ ଯୁକ୍ତି କରେ ଯେ ଏହି ଉପାୟ ବ୍ୟବହାର କରି କପିଳେନ୍ଦ୍ର ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଏବଂ ବହୁ ବିଶ୍ୱ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ହୋଇପାରେ।

ସମବେସ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସମ୍ପାଦନା

ସମବେସ ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ଏକ ବୃହତ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ସଂଗଠନର ସବସେନ୍ସମ୍ବଲ୍ ଛଡା ଆଉ କିଛି ନୁହେଁ । ସ୍ଥିତି ଭେକ୍ଟର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବିରାଡ଼ି ପରୀକ୍ଷଣରେ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହେବ ନାହିଁ, କେବଳ ଅନେକ ସମାନ ଭାବରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ବିରାଡ଼ି ପରୀକ୍ଷଣର ପରିସଂଖ୍ୟାନରେ । ଏହି ବ୍ୟାଖ୍ୟାର ସମର୍ଥକମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର ବିରାଡ଼ି ପାରାଡୋକ୍ସକୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟ ବା ଏକ ଅଣ-ପ୍ରସଙ୍ଗ କରିଥାଏ ।

ଏହି ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଧାରଣାକୁ ପରିତ୍ୟାଗ କରିବାକୁ ସେବା କରେ ଯେ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସରେ ଗୋଟିଏ ଭୌତିକ ପ୍ରଣାଳୀର ଏକ ଗାଣିତିକ ବର୍ଣ୍ଣନା ଅଛି ଯାହାକି ଯେକ way ଣସି ପ୍ରକାରେ ଅନୁରୂପ ଅଟେ[୨୦]

ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସମ୍ପାଦନା

ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ମାନବ ପରୀକ୍ଷକ, ବିରାଡ଼ି, କିମ୍ବା ଯନ୍ତ୍ର, କିମ୍ବା ଜୀବ ଏବଂ ଜୀବଜଗତ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ମୌଳିକ ପାର୍ଥକ୍ୟ କରେ ନାହିଁ; ସମସ୍ତ ହେଉଛି ତରଙ୍ଗ ଫଙ୍କସନ୍ ବିବର୍ତ୍ତନର ସମାନ ନିୟମଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସିଷ୍ଟମ୍, ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କୁ "ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ" ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇପାରେ । କିନ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଅନୁମତି ଦିଏ ଯେ ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକମାନେ ସିଷ୍ଟମ୍ ବିଷୟରେ ଥିବା ସୂଚନା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ସମାନ କ୍ରମର ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକର ବିଭିନ୍ନ ଆକାଉଣ୍ଟ୍ ଦେଇପାରିବେ[୨୧] । ବିରାଡ଼ିକୁ ଯନ୍ତ୍ରର ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇପାରେ; ଏହି ସମୟରେ, ପରୀକ୍ଷକଙ୍କୁ ବାକ୍ସରେ ଥିବା ସିଷ୍ଟମର ଅନ୍ୟ ଜଣେ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇପାରେ (ବିରାଡ଼ି ପ୍ଲସ୍ ଉପକରଣ) । ବାକ୍ସ ଖୋଲିବା ପୂର୍ବରୁ, ବିରାଡ଼ିଟି ଜୀବିତ କିମ୍ବା ମୃତ, ପ୍ରକୃତିର ଯନ୍ତ୍ରର ସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଅଛି (ପରମାଣୁ କ୍ଷୟ ହୋଇଯାଇଛି କିମ୍ବା କ୍ଷୟ ହୋଇନାହିଁ); କିନ୍ତୁ ପରୀକ୍ଷକଙ୍କ ପାଖରେ ବାକ୍ସ ବିଷୟବସ୍ତୁର ସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ସୂଚନା ନାହିଁ । ଏହି ଉପାୟରେ, ଦୁଇ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ପରିସ୍ଥିତିର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ହିସାବ ରଖିଛନ୍ତି: ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ପାଇଁ, ଯନ୍ତ୍ରର ତରଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟ “ଭୁଶୁଡ଼ିବା” ପରି ଦେଖାଯାଉଛି; ପରୀକ୍ଷକଙ୍କୁ, ବାକ୍ସର ବିଷୟବସ୍ତୁ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ପରି ଦେଖାଯାଏ । ବାକ୍ସ ଖୋଲିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନୁହେଁ, ଏବଂ ଯାହା ଘଟିଲା ସେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଉଭୟ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ସମାନ ସୂଚନା ଅଛି, ଉଭୟ ସିଷ୍ଟମ୍ ସ୍ଥିତି ସମାନ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫଳାଫଳରେ “ଭୁଶୁଡ଼ିବା” ପରି ଦେଖାଯାଉଛି, ଏକ ବିରାଡ଼ି ଜୀବନ୍ତ କିମ୍ବା ମୃତ। ||| ବାକ୍ସ ଖୋଲିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନୁହେଁ, ଏବଂ ଯାହା ଘଟିଲା ସେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଉଭୟ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ସମାନ ସୂଚନା ଅଛି, ଉଭୟ ସିଷ୍ଟମ୍ ସ୍ଥିତି ସମାନ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫଳାଫଳରେ “ଭୁଶୁଡ଼ିବା” ପରି ଦେଖାଯାଉଛି, ଏକ ବିରାଡ଼ି ଜୀବନ୍ତ କିମ୍ବା ମୃତ। ଅଛି, ଉଭୟ ସିଷ୍ଟମ୍ ସ୍ଥିତି ସମାନ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫଳାଫଳରେ “ଭୁଶୁଡ଼ିବା” |||

କାରବାରିକ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସମ୍ପାଦନା

କାରବାରିକ ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ ଯନ୍ତ୍ରଟି ଏକ ଉନ୍ନତ ତରଙ୍ଗକୁ ପଛକୁ ପଛକୁ ନିର୍ଗତ କରେ, ଯାହା ତରଙ୍ଗ ସହିତ ମିଳିତ ହୋଇ ଉତ୍ସ ଉତ୍ସ ସମୟରେ ନିର୍ଗତ ହୁଏ, ଏକ ସ୍ଥିର ତରଙ୍ଗ ସୃଷ୍ଟି କରେ । ତରଙ୍ଗଗୁଡିକ ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ପ୍ରକୃତ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ, ଏବଂ ଉପକରଣଗୁଡିକ ଏକ "ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ" ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । କାରବାରିକ ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ, ତରଙ୍ଗ ଫଙ୍କସନର ପତନ ହେଉଛି "ଆଟେମୋରାଲ୍" ଏବଂ ଉତ୍ସ ଏବଂ ଉପକରଣ ମଧ୍ୟରେ ସମଗ୍ର କାରବାରରେ ଘଟିଥାଏ । ବିରାଡ଼ି କଦାପି ସୁପରପୋଜିସନ୍ରେ ନାହିଁ । ବରଂ ମନୁଷ୍ୟ ପରୀକ୍ଷକ ବାକ୍ସରେ କେତେବେଳେ ଦେଖାଯାଉନା କାହିଁକି, ବିରାଡ଼ିଟି କେବଳ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ । କାରବାରିକ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଏହି କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ପାରାଡୋକ୍ସକୁ ସମାଧାନ କରେ[୨୨]

ଜିନୋ ପ୍ରଭାବ ସମ୍ପାଦନା

ଜେନୋ ପ୍ରଭାବ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଅବସ୍ଥାରୁ ଯେକ changes ଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ବିଳମ୍ବ ଘଟାଇଥାଏ ।

ଅନ୍ୟ ପଟେ, ଜେନୋ-ଆଣ୍ଟି ପ୍ରଭାବ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିଥାଏ । ଉଦାହରଣ ସ୍ .ରୁପ, ଯଦି ଆପଣ ବାରମ୍ବାର ବିରାଡ଼ି ବାକ୍ସକୁ ଦେଖନ୍ତି ତେବେ ଆପଣ ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ପସନ୍ଦରେ ବିଳମ୍ବ ଘଟାଇ ପାରନ୍ତି କିମ୍ବା ଅପରପକ୍ଷେ ଏହାକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିପାରିବେ । ଉଭୟ ଜେନୋ ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ଆଣ୍ଟି-ଜେନୋ ପ୍ରଭାବ ବାସ୍ତବ ଏବଂ ପ୍ରକୃତ ପରମାଣୁରେ ଘଟିଥିବାର ଜଣା ପଡିଛି । ମାପ କରାଯାଉଥିବା କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଆଖପାଖ ପରିବେଶ ସହିତ ଦୃଧ ଭାବରେ ଯୋଡି ହେବା ଆବଶ୍ୟକ (ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉପକରଣ, ପରୀକ୍ଷଣ କକ୍ଷ ... ଇତ୍ୟାଦି) ଅଧିକ ସଠିକ୍ ସୂଚନା ପାଇବା ପାଇଁ । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ବାହ୍ୟ ଜଗତକୁ କୌଣସି ସୂଚନା ପଠାଯାଇ ନାହିଁ, ଏହା ଏକ କ୍ୱାସି-ମାପ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ସୁସ୍ଥତା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ବାହ୍ୟ ଜଗତକୁ ପଠାଯିବା ମାତ୍ରେ (ବାକ୍ସ ଭିତରକୁ ଯାଇ) କ୍ୱାସୀ- ମାପ ମାପରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ମାପ ପରି କ୍ୱାସି-ମାପ, ଜେନୋ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରେ[୨୩] । ଜେନୋ ଇଫେକ୍ଟ ଆମକୁ ଶିକ୍ଷା ଦିଏ ଯେ ବାକ୍ସ ଭିତରକୁ ନ ଯାଇ ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଏହାର ପରିବେଶ ହେତୁ ବିଳମ୍ବ କିମ୍ବା ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ ହୋଇଥାନ୍ତା । |||ମାପ ପରି କ୍ୱାସି-ମାପ, ଜେନୋ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରେ । ଜେନୋ ଇଫେକ୍ଟ ଆମକୁ ଶିକ୍ଷା ଦିଏ ଯେ ବାକ୍ସ ଭିତରକୁ ନ ଯାଇ ବିରାଡ଼ିଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଏହାର ପରିବେଶ ହେତୁ ବିଳମ୍ବ କିମ୍ବା ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ ହୋଇଥାନ୍ତା |||

ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପତନ ତତ୍ତ୍ୟ ସମ୍ପାଦନା

ଅବଜେକ୍ଟିଭ୍ ପତନ ତତ୍ତ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ସୁପରପୋଜିସନ୍ ଶୀଘ୍ର ମାନ ଭାବରେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ (ବାହ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ନିର୍ବିଶେଷରେ), ଯେତେବେଳେ କିଛି ଅବଜେକ୍ଟିଭ୍ ଶାରୀରିକ ସୀମା (ସମୟ, ମାସ, ତାପମାତ୍ରା, ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ ଇତ୍ୟାଦି) ପହଞ୍ଚେ । ଏହିପରି, ବାକ୍ସ ଖୋଲିବାର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ବିରାଡ଼ି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥିତିରେ ସ୍ଥିର ହୋଇଥିବାର ଆଶା କରାଯାଏ । "ବିରାଡ଼ି ନିଜକୁ ନିରୀକ୍ଷଣ କରେ" କିମ୍ବା "ପରିବେଶ ବିରାଡ଼ିକୁ ଦେଖେ" ଯେହେତୁ ଏହା ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ କୁହାଯାଇପାରେ ।

ଅବଜେକ୍ଟିଭ୍ ପତନ ଥିଓରୀଗୁଡିକ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆବଶ୍ୟକ କରେ ଯାହା ସୁପରପୋଜିସନ୍ଗୁଡ଼ିକୁ ସମୟ ବିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରକ୍ରିୟାଦ୍ୱାରା ନଷ୍ଟ ହେବାକୁ ଦେଇଥାଏ[୨୪]

ପ୍ରୟୋଗ ଏବଂ ପରୀକ୍ଷା ସମ୍ପାଦନା

ବର୍ଣ୍ଣିତ ପରୀକ୍ଷଣ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତତ୍ତ୍ୱଗତ ଅଟେ, ଏବଂ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ମେସିନ୍ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିବା ଜଣା ନାହିଁ । ତଥାପି, ସମାନ ନୀତି ସହିତ ଜଡ଼ିତ ସଫଳ ପରୀକ୍ଷଣ, ଯଥା। ଅପେକ୍ଷାକୃତ ବଡ଼ (କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନର ମାନକ ଅନୁଯାୟୀ) ବସ୍ତୁର ସୁପରପୋଜିସନ୍ କରାଯାଇଛି [୨୫]| ଏହି ପରୀକ୍ଷଣଗୁଡିକ ଦର୍ଶାଏ ନାହିଁ ଯେ ଏକ ବିରାଡ଼ି ଆକାରର ବସ୍ତୁକୁ ସୁପରପୋଜ କରାଯାଇପାରିବ, କିନ୍ତୁ "ବିରାଡ଼ି ସ୍ଥିତି" ଉପରେ ଜଣାଶୁଣା ଉପର ସୀମା ସେମାନଙ୍କୁ ଉପରକୁ ଠେଲି ଦିଆଯାଇଛି । ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ, ଏପରିକି ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଶୂନ ନିକଟରେ ଥଣ୍ଡା ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ।

  • ଫୋଟନ୍ ସହିତ ଏକ "ବିରାଡ଼ି ଅବସ୍ଥା" ହାସଲ କରାଯାଇଛି । [୨୬]
  • ଏକ ବେରିଲିୟମ୍ ଆୟନ ଏକ ସୁପରପୋଜେଡ୍ ଅବସ୍ଥାରେ ଫସି ରହିଛି । [୨୭]
  • ଏକ ସୁପରକଣ୍ଡକ୍ଟିଂ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ଇଣ୍ଟରଫେରେସନ୍ ଡିଭାଇସ୍ ("ସ୍କୁ.ଇଦ.") ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଏକ ପରୀକ୍ଷଣ ଚିନ୍ତା ପରୀକ୍ଷଣର ବିଷୟବସ୍ତୁ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଛି: "ସୁପରପୋଜିସନ୍ ସ୍ଥିତି ଗୋଟିଏ ପଥରେ ପ୍ରବାହିତ ଏକ ବିଲିୟନ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଏକ ବିଲିୟନ ଅନ୍ୟ ପଥରେ ପ୍ରବାହିତ ନୁହେଁ । ସୁପରକଣ୍ଡକ୍ଟିଙ୍ଗ୍ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ୍ଗୁଡ଼ିକ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଗତି କରନ୍ତି । ସ୍କୁ.ଇଦ.ରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ସୁପରକଣ୍ଡକ୍ଟିଙ୍ଗ୍ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ୍ଗୁଡ଼ିକ ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ଙ୍କ ବିରାଡ଼ି ଅବସ୍ଥାରେ ଥରେ ଲୁପ୍ ଚାରିପାଖରେ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ” [୨୮]
  • ଏକ ପାଇଜୋଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ "ଟ୍ୟୁନିଂ ଫଙ୍କ୍" ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି, ଯାହାକୁ କମ୍ପନ ଏବଂ କମ୍ପନ ନଥିବା ସ୍ଥିତିର ଏକ ସୁପରପୋଜିସନ୍ ରଖାଯାଇପାରିବ । ରେଜୋନେଟରରେ ପ୍ରାୟ 10 ଟ୍ରିଲିୟନ୍ ପରମାଣୁ ରହିଥାଏ । [୨୯]
  • ଫ୍ଲୁ ଭାଇରସ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଏକ ପରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। [୩୦]
  • ଏକ ଜୀବାଣୁ ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋମେକାନିକାଲ୍ ଓସିଲେଟର ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଏକ ପରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି । [୩୧]

କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ଗଣନାରେ “ବିରାଡ଼ି ସ୍ଥିତି” ବାକ୍ୟାଂଶ ବେଳେବେଳେ ଜି.ଅହ୍.ଜଦ୍. ସ୍ଥିତିକୁ ଅନୁସରଣ କରେ, ଯେଉଁଠାରେ ଅନେକ କ୍ୟୁବିଟ୍ ସମସ୍ତ 0 ଏବଂ ସମସ୍ତ ୧ର ସମାନ ସ୍ଥିତିରେ ଥାଆନ୍ତି । ଯଥା,

 

ଅତିକମରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହାକୁ ପାଳନ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ବିରାଡ଼ିର ସ୍ଥିତି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରେ। [୨୦] [୩୨]

ବିସ୍ତୃତକରଣ ସମ୍ପାଦନା

ଦୁଇ ମାନବ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ସହ ପରୀକ୍ଷଣରେ ୱିଗ୍ନରଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ଏକ ପ୍ରକାର: ପ୍ରଥମଟି ଆଲୋକର ଆଲୋକ ଦେଖାଯାଏ କି ନାହିଁ ତାହା ଉପରେ ଏକ ନଜର ରଖିଥାଏ ଏବଂ ତା’ପରେ ତାଙ୍କର ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣକୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କୁ ଜଣାଇଥାଏ । ଏଠାରେ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହେଉଛି, ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ପରୀକ୍ଷଣକୁ ଦେଖନ୍ତି, କିମ୍ବା ଯେତେବେଳେ ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କୁ ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଯାଏ, ସେତେବେଳେ ତରଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟ “ଭୁଶୁଡ଼ିଯାଏ” କି?

ଅନ୍ୟ ଏକ ବିସ୍ତାରରେ, ବିଶିଷ୍ଟ ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ୧୯୯୮ରେ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ଅନ୍ଧକାର ଶକ୍ତି ଦେଖୁଥିବା ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ହୁଏତ ଏକ ଛଦ୍ମ-ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ଙ୍କ ବିରାଡ଼ି ଦୃଶ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର ଆୟୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଇ ପାରନ୍ତି, ଯଦିଓ ଏହା ଏକ ବିବାଦୀୟ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ । [୩୩] [୩୪]  

ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୦ରେ, ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନୀମାନେ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେକାନିକ୍ସର ବ୍ୟାଖ୍ୟା ସହିତ ଅଧ୍ୟୟନ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଯାହା ସ୍କ୍ରୋଡିଙ୍ଗର୍ଙ୍କ ବିରାଡ଼ି ଏବଂ ୱିଗର୍ଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ପାରାଡୋକ୍ସ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଥିଲା, ଫଳସ୍ୱରୂପ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଯାହା ବାସ୍ତବତା ବିଷୟରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଧାରଣାକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରେ । [୨୪] [୨୫] [୨୬]

ସନ୍ଦର୍ଭ ସମ୍ପାଦନା

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ Schrödinger, Erwin (November 1935). "Die gegenwärtige Situation in der Quantenmechanik (The present situation in quantum mechanics)". Naturwissenschaften. 23 (48): 807–812. Bibcode:1935NW.....23..807S. doi:10.1007/BF01491891.
  2. Karuppath, Narayanan Kutty; Panajikunnath, Achuthan (2010-03-17). "Quantum Nonlocality, Einstein–Podolsky–Rosen Argument, and Consciousness". NeuroQuantology. 8 (2). doi:10.14704/nq.2010.8.2.289. ISSN 1303-5150.
  3. Moring, Gary (2001). The Complete Idiot's Guide to Theories of the Universe. Penguin. pp. 192–193. ISBN 1440695725.
  4. Gribbin, John (2011). In Search of Schrodinger's Cat: Quantum Physics And Reality. Random House Publishing Group. p. 234. ISBN 978-0307790446. Archived from the original on 2015-05-17.
  5. Greenstein, George; Zajonc, Arthur (2006). The Quantum Challenge: Modern Research on the Foundations of Quantum Mechanics. Jones & Bartlett Learning. p. 186. ISBN 076372470X. Archived from the original on 2015-05-18.
  6. ୬.୦ ୬.୧ Tetlow, Philip (2012). Understanding Information and Computation: From Einstein to Web Science. Gower Publishing, Ltd. p. 321. ISBN 978-1409440406. Archived from the original on 2015-05-19.
  7. Herbert, Nick (2011). Quantum Reality: Beyond the New Physics. Knopf Doubleday Publishing Group. p. 150. ISBN 978-0307806741. Archived from the original on 2015-05-18.
  8. Charap, John M. (2002). Explaining The Universe. Universities Press. pp. 99. ISBN 8173714673. schrodinger's cat alive and dead.
  9. ୯.୦ ୯.୧ Polkinghorne, J. C. (1985). The Quantum World. Princeton University Press. p. 67. ISBN 0691023883. Archived from the original on 2015-05-19.
  10. Ford, G.W.; O'Connell, R.F. (2004-01-01). "Wigner Distribution Function Analysis of a Schrödinger Cat Superposition of Displaced Equilibrium Coherent States". Acta Physica Hungarica B) Quantum Electronics. 20 (1–2): 91–94. doi:10.1556/aph.20.2004.1-2.17. ISSN 1589-9535.
  11. Einstein, A.; Podolsky, B.; Rosen, N. (1935-05-15). "Can Quantum-Mechanical Description of Physical Reality Be Considered Complete?". Physical Review. 47 (10): 777–780. doi:10.1103/physrev.47.777. ISSN 0031-899X.
  12. Trimmer, John D. (1980). "The Present Situation in Quantum Mechanics: A Translation of Schrödinger's "Cat Paradox" Paper". Proceedings of the American Philosophical Society. 124 (5): 323–338. JSTOR 986572. Reproduced with some inaccuracies here: Schroedinger: "The Present Situation in Quantum Mechanics." 5. Are the Variables Really Blurred?
  13. "Schrödinger's Cat Now Made Of Light". www.science20.com. 27 August 2014. Archived from the original on 18 March 2012.
  14. Trimmer, John D. (1980). "The Present Situation in Quantum Mechanics: A Translation of Schrödinger's "Cat Paradox" Paper". Proceedings of the American Philosophical Society. 124 (5): 323–338. Reproduced with some inaccuracies here: Schroedinger: "The Present Situation in Quantum Mechanics." 5. Are the Variables Really Blurred?
  15. Physics World: Schrödinger's cat comes into view
  16. Scientific American : Macro-Weirdness: "Quantum Microphone" Puts Naked-Eye Object in 2 Places at Once: A new device tests the limits of Schrödinger's cat Archived 2012-03-19 at the Wayback Machine.
  17. C. Monroe, et al. A "Schrödinger Cat" Superposition State of an Atom Archived 2012-01-07 at the Wayback Machine.
  18. "Could 'Schrödinger's bacterium' be placed in a quantum superposition?". physicsworld.com. Archived from the original on 2016-07-30.
  19. Tunnicliffe, Sue Dale (2020-02-21), "Interactions between physical science and living things", Emerging Biology in the Early Years, Routledge, pp. 129–144, ISBN 978-1-351-23474-0, retrieved 2020-08-23
  20. ୨୦.୦ ୨୦.୧ Najjar, Dana (7 November 2019). "Physicists Can Finally Peek at Schrödinger's Cat Without Killing It Forever". Live Science. Retrieved 7 November 2019.
  21. Liu, Yaojie; Jourabloo, Amin; Liu, Xiaoming (2018-06). "Learning Deep Models for Face Anti-Spoofing: Binary or Auxiliary Supervision". 2018 IEEE/CVF Conference on Computer Vision and Pattern Recognition. IEEE. doi:10.1109/cvpr.2018.00048. ISBN 978-1-5386-6420-9. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  22. Chown, Marcus (2007-11-22). "Has observing the universe hastened its end?". New Scientist. Archived from the original on 2016-03-10. Retrieved 2007-11-25.
  23. Krauss, Lawrence M.; James Dent (April 30, 2008). "Late Time Behavior of False Vacuum Decay: Possible Implications for Cosmology and Metastable Inflating States". Phys. Rev. Lett. US. 100 (17): 171301. arXiv:0711.1821. Bibcode:2008PhRvL.100q1301K. doi:10.1103/PhysRevLett.100.171301. PMID 18518269.
  24. ୨୪.୦ ୨୪.୧ Merali, Zeeya (17 August 2020). "This Twist on Schrödinger's Cat Paradox Has Major Implications for Quantum Theory - A laboratory demonstration of the classic "Wigner's friend" thought experiment could overturn cherished assumptions about reality". Scientific American. Retrieved 17 August 2020.
  25. ୨୫.୦ ୨୫.୧ Musser, George (17 August 2020). "Quantum paradox points to shaky foundations of reality". Science Magazine. Retrieved 17 August 2020.
  26. ୨୬.୦ ୨୬.୧ Bong, Kok-Wei (17 August 2020). "A strong no-go theorem on the Wigner's friend paradox". Nature Physics. 27. doi:10.1038/s41567-020-0990-x. Retrieved 17 August 2020. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (|display-authors= suggested) (help)
  27. C. Monroe, et al. A "Schrödinger Cat" Superposition State of an Atom Archived 2012-01-07 at the Wayback Machine.
  28. Physics World: Schrödinger's cat comes into view
  29. Scientific American : Macro-Weirdness: "Quantum Microphone" Puts Naked-Eye Object in 2 Places at Once: A new device tests the limits of Schrödinger's cat Archived 2012-03-19 at the Wayback Machine.
  30. Tunnicliffe, Sue Dale (2020-02-21), "Interactions between physical science and living things", Emerging Biology in the Early Years, Routledge, pp. 129–144, ISBN 978-1-351-23474-0, retrieved 2020-08-23
  31. "Could 'Schrödinger's bacterium' be placed in a quantum superposition?". physicsworld.com. Archived from the original on 2016-07-30.
  32. Liu, Yaojie; Jourabloo, Amin; Liu, Xiaoming (2018-06). "Learning Deep Models for Face Anti-Spoofing: Binary or Auxiliary Supervision". 2018 IEEE/CVF Conference on Computer Vision and Pattern Recognition. IEEE. doi:10.1109/cvpr.2018.00048. ISBN 978-1-5386-6420-9. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  33. Chown, Marcus (2007-11-22). "Has observing the universe hastened its end?". New Scientist. Archived from the original on 2016-03-10. Retrieved 2007-11-25.
  34. Krauss, Lawrence M.; James Dent (April 30, 2008). "Late Time Behavior of False Vacuum Decay: Possible Implications for Cosmology and Metastable Inflating States". Phys. Rev. Lett. US. 100 (17): 171301. arXiv:0711.1821. Bibcode:2008PhRvL.100q1301K. doi:10.1103/PhysRevLett.100.171301. PMID 18518269.