ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ପାଟମହାଦେ‍ଈ

ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ପାଟମହାଦେ‍ଈ, ଖୋର୍ଦ୍ଧା ରାଜ୍ୟର ମହାରାଣୀ ଥିଲେ । ସେ ଗଜପତି ରାଜବଂଶର ରାଜା ଦ୍ୱିତୀୟ ବୀରକିଶୋର ଦେବଙ୍କ ପାଟରାଣୀ ଥିଲେ । ସେ ଅଶ୍ୱାହୋରଣ, ଧନୁର୍ବିଦ୍ୟା, ଖଣ୍ଡା ଓ ଅନ୍ୟ ଶସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ୟାରେ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ। ୧୮୫୯ ମସିହାରେ ରାଜା ବୀରକିଶୋର ଦେବଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ପରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ, ରାଜ୍ୟ ଓ ବିଦେଶୀ ଶାସନ ସମୟରେ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହ ରାଜ୍ୟଭାର ସମ୍ଭାଳିଥିବାରୁ ଗଜପତି ରାଜବଂଶର ଇତିହାସରେ ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମହାରାଣୀ । ସେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ବ୍ରିଟିଶ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରୁ ମୁକୁଳେଇବାକୁ ଯାଇ ଆଇନର ସହାୟତା ନେଇ, ବ୍ରିଟିଶ ମାନଙ୍କଠୁ ମୁକଦମା ଜିତିଥିଲେ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ପାଟମହାଦେଈ
ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ପାଟମହାଦେଈଙ୍କ ମୋହର । ଲେଖାହୋଇଛି "ଶ୍ରୀସୂର୍ଯମଣିପାଟମହାଦେଇ" ।।
ଜନ୍ମ	୧୮୧୮
ଜନ୍ମସ୍ଥାନ	ସୋନପୁର
ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ	ରାଜା ଦିବ୍ୟସିଂହ ଦେବ
ଜୀବନସାଥି	ରାଜା ଶ୍ରୀ ଦ୍ୱିତୀୟ ବୀରକିଶୋର ଦେବ
ରାଜବଂଶ	ଗଜପତି ବଂଶ
ପିତା	ରାଜା ଦୈତାରୀ ସିଂହ

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ

ରାଣୀ ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ୧୮୧୮ ମସିହାରେ ସୋନପୁର ରାଜ୍ୟରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ସୋନପୁର ରାଜ୍ୟର ରାଜା ଦୈତାରୀ ସିଂହଙ୍କ କନ୍ୟା ଥିଲେ । ରାଜା ବୀରକିଶୋର ଦେବଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଲା ପରେ ରାଜା ଓ ରାଣୀ ଜଣେ ୪ ବର୍ଷର ଶିଶୁ ପୁତ୍ରକୁ ପୌଷ୍ୟ ପୁତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପରେ ଶିଶୁ ପୁତ୍ର ରାଜା ଦିବ୍ୟସିଁହ ଦେବଙ୍କ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଇଥିଲେ । ସେ ବଡ଼ଖେମୁଣ୍ଡି ଜମିଦାରଙ୍କ ପ୍ରଥମ ପୁତ୍ର ଥିଲେ । ୧୮୫୮ ମସିହାର ଅଧିନିୟମ(ଆକ୍ଟ) ୧୧ ଅନୁସାରେ ରାଣୀ ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ଲୋକ-ଅଦାଲତଠୁ ନାବାଳିକ ଦିବ୍ୟସିଁହ ଦେବଙ୍କ ଅଭିଭାବକ ଭାବେ ନିଜକୁ ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ।