ସଂକ୍ରମଣପର କାଶ
ସଂକ୍ରମଣପର କାଶ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Postinfectious cough/ PIC ) ହେଉଛି ଏକ କାଶ ଯାହା ଏକ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ସଂକ୍ରମଣ ପରବର୍ତ୍ତୀ ୩ରୁ ୮ ସପ୍ତାହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ, ଯେପରିକି ସାଧାରଣ ଥଣ୍ଡା କିମ୍ବା ଫ୍ଲୁ ।[୧] ଏହି କାଶରେ ସାଧାରଣତଃ ମ୍ୟୁକସ ଉତ୍ପାଦନ ହୁଏ ନାହିଁ ।[୪] ଲହରା କାଶ ପରେ ହେଉଥିବା କାଶ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଭୟଙ୍କର ହୋଇପାରେ ଯେଉଁଥିରେ ବାନ୍ତି କିମ୍ବା ଏକ ଏପିସୋଡ୍ ପରେ ହୁପ୍ ବା କୁକୁର ଶବ୍ଦ ଭଳି ଶବ୍ଦ ହୋଇପାରେ ।[୩] ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ଶୋଇବାରେ ଅସୁବିଧା କିମ୍ବା ଚାପ ଜନିତ ମୂତ୍ର ଅସଂଜମତା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ ।| [୫]
ସଂକ୍ରମଣପର କାଶ | |
---|---|
Post viral cough | |
ବିଭାଗ | Family medicine |
ଲକ୍ଷଣ | Prolonged cough[୧] |
ଅବଧି | 3 to 8 weeks[୧] |
କାରଣ | Respiratory tract infection[୨] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on symptoms after ruling out other causes[୩] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Asthma, GERD, COPD, pneumonia, tuberculosis[୩][୨] |
ପ୍ରତିକାର | Vaccination[୩] |
ଚିକିତ୍ସା | Time, inhaled corticosteroids, ipratropium/salbutamol[୧] |
ପୁନଃପୌନିକ | Up to 25% of respiratory infections[୩] |
ଏହାର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାର୍ଯ୍ୟବିଧିରେ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାର ଉଚ୍ଚତର ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା, ଅଧିକ ମ୍ୟୁକସ ଉତ୍ପାଦନ, ନାକରୁ ପାଣି ବୋହିବା ଏବଂ ଗାସ୍ଟ୍ରୋଏସୋଫେଜିଆଲ ରିଫ୍ଲକ୍ସ ଡିଜିଜ ସମେତ ଅନେକ କାରଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ ।[୩] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।[୩] ଏହାକୁ ସବଆକ୍ୟୁଟ୍ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି ।[୩]
ପରବର୍ତ୍ତୀ ୩ ସପ୍ତାହ ପରେ ଅଧିକାଂଶ ରୋଗୀ ଭଲ ହୋଇଯାଆନ୍ତି; କର୍ଟିକୋଷ୍ଟେରଏଡ୍ ଆଘ୍ରାଣ କିମ୍ବା ଇପ୍ରାଟ୍ରୋପିଅମ/ସାଲବୁଟାମୋଲ ଔଷଧ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ ।[୨] ଯେଉଁମାନଙ୍କର ନାକରୁ ପାଣି ବୋହିବା ବନ୍ଦ ହୁଏ ନାହିଁ ତାଙ୍କର ଷ୍ଟେରଏଡ୍ ନାକ ସ୍ପ୍ରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ।[୨] ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ସାଧାରଣତଃ ସୂଚିତ କରାଯାଏ ନାହିଁ ।[୩] ଡେକ୍ସଟ୍ରୋମେଥୋରଫାନ ଏକ ବିକଳ୍ପ ହୋଇପାରେ ।[୩]
ସଂକ୍ରମଣ ପର କାଶ ୨୫% ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ସଂକ୍ରମଣରେ ଏବଂ ୫୦% ପେର୍ଟୁସିସ୍ ରୋଗ ପରେ ହୋଇଥାଏ। [୩] କୋଭିଡ-୧୯ କାଶ ପ୍ରାୟ ୫ରୁ ୧୦% ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୪ କିମ୍ବା ୫ ସପ୍ତାହରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ରହିଥାଏ ।[୬] ପିଲାମାନେ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ।[୩] ଏହା ଶୀତଦିନେ ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯାଏ ।[୩]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ Ton, Joey (11 December 2022). "#329 Coughing up the evidence: Bronchodilators or inhaled steroids for post-infectious cough". CFPCLearn. Archived from the original on 28 March 2023. Retrieved 14 June 2023. Archived 28 March 2023 at the Wayback Machine.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ Moe, Samantha S.; Braschi, Emélie; Allan, G. Michael (March 2023). "Bronchodilators or inhaled corticosteroids for postinfectious cough". Canadian Family Physician. 69 (3): 180–180. doi:10.46747/cfp.6903180.
- ↑ ୩.୦୦ ୩.୦୧ ୩.୦୨ ୩.୦୩ ୩.୦୪ ୩.୦୫ ୩.୦୬ ୩.୦୭ ୩.୦୮ ୩.୦୯ ୩.୧୦ ୩.୧୧ ୩.୧୨ Braman, Sidney S. (January 2006). "Postinfectious Cough". Chest. 129 (1): 138S–146S. doi:10.1378/chest.129.1_suppl.138S. PMID 16428703.
- ↑ Feteih, Abeer; Fein, Michael; Tardio, Natacha (27 December 2021). The Manual of Allergy and Clinical Immunology (in ଇଂରାଜୀ). CRC Press. p. 60. ISBN 978-1-000-47935-5. Archived from the original on 3 July 2023. Retrieved 2 July 2023. Archived 3 July 2023 at the Wayback Machine.
- ↑ Sydney, Elana; Weinstein, Eleanor; Rucker, Lisa M. (1 January 2023). Handbook of Outpatient Medicine (in ଇଂରାଜୀ). Springer Nature. p. 241. ISBN 978-3-031-15353-2. Archived from the original on 3 July 2023. Retrieved 2 July 2023. Archived 3 July 2023 at the Wayback Machine.
- ↑ Song, Woo-Jung; Hui, Christopher K M; Hull, James H; Birring, Surinder S; McGarvey, Lorcan; Mazzone, Stuart B; Chung, Kian Fan (May 2021). "Confronting COVID-19-associated cough and the post-COVID syndrome: role of viral neurotropism, neuroinflammation, and neuroimmune responses". The Lancet Respiratory Medicine. 9 (5): 533–544. doi:10.1016/S2213-2600(21)00125-9.