ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ

ହିନ୍ଦୁ ମଠ

ପୁରୁଣା ସହର ଭୁବନେଶ୍ୱରର ବାହାର ଅଞ୍ଚଳରେ "ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ" ଏକ ହିନ୍ଦୁ ମଠ, "ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା" ଏବଂ "ଦୋଳ ପୂର୍ଣିମା" ନାମରେ ଯଣାଯାଏ । ଦୋଳ ପୂର୍ଣିମାକୁ ଏହି ବିଶ୍ୱାସରେ ପାଳନ କରାଯାଏ କି, ଭଗବାନ ଲିଙ୍ଗରାଜ ଏହି ମଠକୁ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ "ପଙ୍କ୍ତି ଭୋଗ" (ସାମୁଦାୟିକ ଭୋଜନ) ଦୋଳ ପୂର୍ଣିମାରେ ଆଣିଥିଲେ ।

ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ
Religion
ଅନୁବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ
Location
ସ୍ଥାନଭୁବନେଶ୍ୱର
Stateଓଡ଼ିଶା
Countryଭାରତ
ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ is located in Odisha
ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ
Location in Odisha
ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ is located in India
ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ
ଶିବତୀର୍ଥ ମଠ (India)
ଭୌଗଳିକ ଅବସ୍ଥିତି20°14′21.69″N 85°50′3.03″E / 20.2393583°N 85.8341750°E / 20.2393583; 85.8341750
Architecture
Typeକଳିଙ୍ଗ ଶୈଳୀ (କଳିଙ୍ଗ ସ୍ଥାପତ୍ୟ)

ଅବସ୍ଥିତି ସମ୍ପାଦନା

ଏହି ମଠ ପୂର୍ବର ସାମ୍ନା କରିଥାଏ ଏବଂ ଏହା ରଥଗଡ ଛକ, ଓଲ୍ଡ ଟାଉନ, ଭୁବନେଶ୍ୱରରେସ୍ଥିତ । ଲିଙ୍ଗରାଜର ଉତ୍ତରୀ ଗେଟରୁ ୩୦ ମିଟର ଦୂରରେ ଲିଙ୍ଗରାଜ ମନ୍ଦିରରୁ ମାଉସୀମା ମନ୍ଦିର ଆଡକୁ ଯାଉଥିବା ରଥ ରୋଡର ଡାହାଣ ପଟରୁ ଏହି ମଠ ପାଖକୁ ଯାଇଥାଏ । ବୃତ୍ତିଦାନ କମିଶନ ୧୯୭୦ ମସିହାରେ "ଗଣିତ"ର ଅଧିଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ମଠରେ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ଥିବା "ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟ" ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଭଗବାନ ଲିଙ୍ଗରାଜଙ୍କ ରଥକୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିବା କାଠଗଡକୁ ମୂର୍ତ୍ତୀରେ ଏଠାରେ ସନ୍ୟାସୀ ବଢ଼େଇ ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ତିଆରି କରାଯାଏ ।

ଶିବତୀର୍ଥ ମଠର ସମାଧୀ ମନ୍ଦିର ସମ୍ପାଦନା

ଏହି ପୂର୍ବର ଶେଷ ଭାଗରେ ମଠର ଉପକ୍ଷେତ୍ରରେସ୍ଥିତ ହୋଇଥାଏ । ରଥ ରୋଡର ଅପର ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଲିଙ୍ଗରାଜ ମନ୍ଦିରର ଉତ୍ତରୀ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ୱାର ସାମ୍ନାରେସ୍ଥିତ ହୋଇଥାଏ । ଏଠାରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ଅଧା ପଙ୍କ୍ତିରେ ବ୍ୟବସ୍ଥିତ ୧୩ଟି ସମାଧୀ ମନ୍ଦିର ରହିଛି । ପଛ ପଙ୍କ୍ତିରେ ୯ଟି ମନ୍ଦିର ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରୁ ଉତ୍ତର ମନ୍ଦିରରୁ ୪ଟି ମନ୍ଦିର ଏକ କମ୍ପାଉଣ୍ଡ କାନ୍ଥଦ୍ୱାରା ଅତିକ୍ରମଣ କରାଯାଇଛି । ଦକ୍ଷୀଣରେ ମନ୍ଦିରକୁ ଆଶିଂକ ରୂପେ ସମାଧୀ ଦିଆଯାଇଛି । ସାମ୍ନା ପଙ୍କ୍ତିର ୪ଟି ମନ୍ଦିରରୁ ୩ଟିକୁ "ଗଣ୍ଡି" ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମାଧୀ ଦିଆଯାଇଛି ପରନ୍ତୁ ୪ର୍ଥକୁ "ବାଡ"ରେ ସମାଧୀ ଦିଆଯାଇଛି । ସମାଧୀ ଯୁକ୍ତ ମନ୍ଦିର ଯୋଯନାରେ ବର୍ଗିତ ପଦୋନ୍ନତିରେ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ "ବାଡ", "ଗଣ୍ଡି" ଏବଂ "ମସ୍ତକ" ଯୁକ୍ତ ପିଢା ଆଦେଶ ରହିଛି । ଏହି ମନ୍ଦିର ଗାଡିରେ ତିନୋଟି ପଛୁଆ ସ୍ତର ରହିଛି ।

ଗ୍ରନ୍ଥସୂଚୀ ସମ୍ପାଦନା

  • ଡଃ ସଦାଶୀବ ପ୍ରଧାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭୁବନେଶ୍ୱରର କମ ଗ୍ୟାନ୍ତ ସ୍ମାରକ (ISBN 81-7375-164-1)।

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା