ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ

ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ (୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦- ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨) ଜଣେ ବାଂଲାଦେଶୀ ରାଜନେତା ଯିଏ ୧୯୯୬ ରୁ ୨୦୦୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୯୦ରୁ ୧୯୯୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଥିଲେ । ସେ ଏହାପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୦–୯୧ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ହୁସେନ୍ ମହମ୍ମଦ ଇ‌ରଶାଦ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ଏକ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସରକାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ ରେ ଏକ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।[]

ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ
শাহাবুদ্দিন আহমেদ
11th President of Bangladesh
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
9 October 1996 – 14 November 2001
ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀSheikh Hasina
Latifur Rahman (chief adviser)
Khaleda Zia
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀAbdur Rahman Biswas
ପର ଅଧିକାରୀA. Q. M. Badruddoza Chowdhury
Acting
6 December 1990 – 10 October 1991
ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀKhaleda Zia
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀHussain Muhammad Ershad
ପର ଅଧିକାରୀAbdur Rahman Biswas
6th Chief Justice of Bangladesh
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
14 January 1990 – 31 January 1995
Appointed byHussain Muhammad Ershad
ରାଷ୍ଟ୍ରପତିHussain Muhammad Ershad
Himself
Abdur Rahman Biswas
ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀBadrul Haider Chowdhury
ପର ଅଧିକାରୀMuhammad Habibur Rahman
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସବିଶେଷ
ଜନ୍ମ(1930-02-01)୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦
Pemal, Bengal, British India
ମୃତ୍ୟୁ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨(2022-03-19) (ବୟସ ୯୨)
Dhaka, Bangladesh
ଶିକ୍ଷାMA (international relations)
ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନUniversity of Dhaka

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା

ସମ୍ପାଦନା

ଅହମ୍ମଦ 1 ଫେବୃଆରୀ 1930 ରେ ନେଟ୍ରୋକୋନାର କେନ୍ଦୁ ua ର ପାମଲ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପିତା ତାଲୁକଦାର ରେସାଟ ଅହମ୍ମଦ ଭୁୟାନ ଜଣେ ଚାଣକ୍ୟ ଥିଲେ। ମାଟ୍ରିକ୍ ଏବଂ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ ସେ 1948 ମସିହାରେ Dhaka ାକା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଆଡମିଶନ କରିଥିଲେ, 1951 ମସିହାରେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଏବଂ 1952 ମସିହାରେ ଫଜଲୁଲ ହକ୍ ହଲ୍ର ବାସିନ୍ଦା ଭାବରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ପର୍କରେ ମାଷ୍ଟର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ। ସେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।

ବୃତ୍ତି

ସମ୍ପାଦନା

ଅହମ୍ମଦ 1954 ମସିହାରେ ପାକିସ୍ତାନର ସିଭିଲ ସର୍ଭିସରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ, ଲାହୋର ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ ଏକାଡେମୀ ଏବଂ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ତାଲିମ ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ। ସେ ଗୋପାଳଗଞ୍ଜ ଏବଂ ନାଟୋର ସବ-ଡିଭିଜନାଲ ଅଫିସର ଥିଲେ। ଏଥିସହ ସେ ଫରିଦପୁରର ଡେପୁଟି କମିଶନର ଥିଲେ। 1960 ରେ ତାଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟିକ ଶାଖାକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା। ସେ Dhaka ାକା ଏବଂ ବରିସାଲର ଅତିରିକ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଅଧିବେଶନ ବିଚାରପତି ଏବଂ କୋମିଲା ଏବଂ ଚିତ୍ରକୋଣ୍ଡାର ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଅଧିବେଶନ ବିଚାରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। 1967 ମସିହାରେ ସେ Dhaka ାକାରେ ତତ୍କାଳୀନ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ଥାନର ହାଇକୋର୍ଟର ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେ 20 ଜାନୁୟାରୀ 1972 ରେ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ବେଞ୍ଚକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ 1973 ଏବଂ 1974 ମସିହାରେ ଲେବର ଆପିଲ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲରେ ଡେପୁଟେସନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।

ଅହମ୍ମଦ 7 ଫେବୃଆରୀ 1980 ରେ ବାଂଲାଦେଶ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଆପିଲ୍ ଡିଭିଜନର ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ 15 ଏପ୍ରିଲ 1981 ରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇଥିଲା। ଫେବୃଆରୀ 1983 ମଧ୍ୟଭାଗରେ ଛାତ୍ରମାନେ। ସେ 1984 ରେ ଜାତୀୟ ବେତନ ଆୟୋଗର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଥିଲେ ଏବଂ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ ଯାହା ଆଧାରରେ ବେତନ ସ୍କେଲର ଉପର ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା।

ବଙ୍ଗଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି

ସମ୍ପାଦନା

ଅହମ୍ମଦ ୨୩ ଜୁଲାଇ ୧୯୯୬ରେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହେବା ପରେ ଅପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପ୍ରର୍ଥୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ଜିତି ସେହି ବର୍ଷ ୯ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୪ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୧ ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦବୀରୁ ଅବସର ନେଇଥିଲେ । ୨୦୦୧ରେ ଯେତେବେଳେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଗଲା ସେତେବେଳେ ଶେଖ ହସିନା କହିଥିଲେ ଯେ ଅହମ୍ମଦଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ଯୋଗୁଁ ଆୱ୍ଵମୀ ଲିଗ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଲା । ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତରରେ ସେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଥିଲେ, "ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ମୁତାବକ କିଛି କରାଯାଏ ତେବେ ମୁଁ ଯଦି ଜଣେ ଦେବଦୂତ, ନଚେତ୍ ମୁଁ ଶୟତାନ ଅଟେ" ।[]

ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଏବଂ ବଦାନ୍ୟତା

ସମ୍ପାଦନା

ଅହମ୍ମଦ ଅନୋୱାରା ବେଗମ୍‌କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ଏହି ବିବାହିତ ଜୀବନ ୧୯୩୭ରୁ ୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଏବଂ ତିନି ଝିଅ ଥିଲେ । ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୨ରେ, ଅହମ୍ମଦଙ୍କୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଜନିତ ରୋଗ ହେତୁ ମିଳିତ ମିଲିଟାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ (CMH) ର ଇଣ୍ଟେନ୍ସିଭ୍ କେୟାର ୟୁନିଟ୍ (ଆଇସିୟୁ) କୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ସେଠରେ ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨ରେ ମିଳିତ ସାମରିକ ହସ୍ପିଟାଲରେ ୯୨ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ୨୦୦୮ରେ, ଢାକାର ଗୁଲଶନସ୍ଥିତ ଏକ ହ୍ରଦକୁ Rastrapati Bicharpati Shahabuddin Ahmed Park (ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଚାରପତି ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ ପାର୍କ) ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା ।[]

ଅହମ୍ମଦ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୮ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟିର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଥିଲେ । ସେ ଅନେକ ଗ୍ରାମୀଣ ଡାକ୍ତରଖାନା, ମାତୃତ୍ୱ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କରି କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ଟେଲିଗାଟୀ ରେଡ କ୍ରସ୍ ହସ୍ପିଟାଲ୍ (ନେଟ୍ରାକୋନା) ସ୍ୱିସ୍ ରେଡ୍ କ୍ରସ୍ ଦ୍ୱାରା ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୯ରେ ମୋରୋକୋର ଫେଜରେ ଆୟୋଜିତ ଇସଲାମ ଦେଶଗୁଡିକର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦଶମ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସେ ବାଂଲାଦେଶ ସରକାରୀ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଇସଲାମ ରେଡ କ୍ରେସେଣ୍ଟ ସୋସାଇଟି ଗଠନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉପରେ ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ପରିବାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଯୋଜନା ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।

  1. "Ahmed, Justice Shahabuddin - Banglapedia". en.banglapedia.org (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2024-11-15.
  2. Islam, Sirajul (2012). "Ahmed, Justice Shahabuddin". In Islam, Sirajul; Hoque, Kazi (eds.). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh.
  3. "Justice Shahabuddin Ahmed Park: An example of an ideal city park". The Business Standard (in ଇଂରାଜୀ). 2021-11-01. Retrieved 2024-11-15.