ରାଣୀ କର୍ଣ୍ଣବତୀ

ବୁନ୍ଦି, ଭାରତର ରାଜକୁମାରୀ ଓ ଶାସକ

ରାଣୀ କର୍ଣ୍ଣବତୀ (ମୃତ୍ୟୁ: ୮ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫୩୪) ଭାରତ, ବୁନ୍ଦୀର ଜଣେ ରାଜକୁମାରୀ ଏବଂ ଅସ୍ଥାୟୀ ଶାସକ ଥିଲେ । ସେ ମେୱାରର ରାଣା ସାଙ୍ଗା (୧୫୦୮-୧୫୨୮)ଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦୁଇ ରାଣା ଅର୍ଥାତ ରାଣା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ଓ ରାଣା ଉଦୟ ସିଂଙ୍କ ମାତା ଏବଂ ମହାରାଣା ପ୍ରତାପଙ୍କ ଜେଜେମା ଥିଲେ । ସେ ୧୫୨୭ ମସିହାରୁ ୧୫୩୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୁଅର ଅଳ୍ପବୟସ ସମୟରେ ରାଜପ୍ରତିନିଧି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ନିଜ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ପରି ଉଗ୍ର ଥିଲେ ଏବଂ ଗୁଜରାଟର ବାହାଦୂର ଶାହାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗୁଜରାଟର ସୈନ୍ୟବାହିନୀମାନେ ପରାଜିତ ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଅଳ୍ପ ସୈନିକମାନଙ୍କ ସହ ଚିତ୍ତରକୁ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ ।

ରାଣୀ କର୍ଣ୍ଣବତୀ
ଜୀବନସାଥୀ ରାଣା ସାଙ୍ଗା
ସନ୍ତାନସନ୍ତତିଗଣ
ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ସିଂ
ଉଦୟ ସିଂ ଦ୍ୱିତୀୟ
ବାପା ବୁନ୍ଦୀର ରାଓ ନିର୍ବୁଧ
ମାଆ ବୁନ୍ଦୀର ମହାରାଣୀ
ମୃତ୍ୟ ୮ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫୩୪

୧୫୨୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ବାବର ଦିଲ୍ଲୀର ସିଂହାସନ ଦଖଲ କରିବା ପରେ, ରାୱାର ସାଙ୍ଗାରାମ ସିଂ କିମ୍ବା ମେୱାରର ରାଣା ସାଙ୍ଗା ଦିଲ୍ଲୀର ସିଂହାସନ ଦଖଲ କରିବା ପାଇଁ ବାବରଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ରାଜପୁତ ରାଜାମାନଙ୍କର ଏକ ସମ୍ମିଳନୀକୁ ଆଗେଇ ନେଇଥିଲେ । ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ରାଣା ବୟାନା ଯୁଦ୍ଧରେ ମୋଗଲ ସେନାକୁ ପଛକୁ ଠେଲିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଖାନୁଆ ଯୁଦ୍ଧରେ ବାବରଙ୍କ ଉନ୍ନତ କୌଶଳ ଏବଂ ତୋପ ଯୋଗୁଁ ସେ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।

ରାଣୀ କର୍ଣ୍ଣବତୀ ନିଜ ବଡ଼ ପୁଅ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ନାମରେ ଏହି ଶାସନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଇତି ମଧ୍ୟରେ ଗୁଜରାଟର ବାହାଦୂର ଶାହା ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ମେୱାରଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ, ଯାହାଙ୍କ ପାଇଁ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।

ବିରୋଧୀ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତମାନେ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ପାଇଁ ଲଢ଼ିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନଥିଲେ ଏବଂ ଆଗକୁ ଆସୁଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ସିସୋଡିଆ ଇତିହାସରେ ଆଉ ଏକ ଦାଗ ହେବ ବୋଲି ନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା । ସିସୋଡିଆଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ଆଗକୁ ଆସିବା ପାଇଁ ରାଣୀ କର୍ଣ୍ଣବତୀ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତମାନଙ୍କୁ ଲେଖିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ସର୍ତ୍ତ ଥିଲା ଯେ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ଏବଂ ଉଦୟ ସିଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ବୁନ୍ଦୀ ଯିବା ଉଚିତ ।ପରେ କିଛି ଅତ୍ୟାଧୁନିକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ କହେ ଯେ ରାଣୀ ମଧ୍ୟ ଏକ ରାଖୀଙ୍କୁ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ହୁମାୟୁନଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଇ ତାଙ୍କୁ ଭାଇ ବୋଲି କହି ସାହାଯ୍ୟ ମାଗିଥିଲେ । ଏହିପରି ଭାବରେ ତାଙ୍କ ନାମ ରାଧା ବୃନ୍ଦାବନ ପର୍ବ ସହିତ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ଭାବରେ ଜଡିତ ହେଲା । ତଥାପି ଏହାକୁ କୌଣସି ସମସାମୟିକ ଲେଖକ ସମର୍ଥନ କରନ୍ତି ନାହିଁ ଏବଂ ସତୀଶ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ପରି ଆଧୁନିକ ଐତିହାସିକମାନେ ଏହାକୁ ଏକ ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟ ଅପେକ୍ଷା ଏକ କାହାଣୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରିଛନ୍ତି ।[]

ରାଣୀ କର୍ଣ୍ଣବତୀ ତାଙ୍କ ପୁଅମାନଙ୍କୁ ବୁନ୍ଦୀ ପଠାଇବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ଚାକରାଣୀ ପନ୍ନା ଦାୟଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗରେ ନେବାକୁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଯତ୍ନ ନେବାକୁ କହିଥିଲେ । ପନ୍ନା ଅନିଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ରାଣୀଙ୍କ ଇଚ୍ଛାରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଥିଲେ । ସିସୋଡିଆମାନେ ବୀରତ୍ୱର ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ସଂଖ୍ୟାରେ କମ ଥିଲେ ତେଣୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ହାରିଗଲେ ।[] ବାହାଦୂର ଶାହା ଚିତ୍ତରଗଡରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ଏହାକୁ ଚୋରି କରିଥିଲେ ।

ପରାଜୟର ନିକଟତର ହୋଇଥିବା ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରି କର୍ଣ୍ଣବତୀ ଏବଂ କଚେରୀର ଅନ୍ୟ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ମହିଳାମାନେ ମାର୍ଚ୍ଚ ୮, ୧୫୩୪ ମସିହାରେ ଜଉହରରେ ନିଜକୁ ଜାଳି ଦେଇଥିବା ବେଳେ ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ଜାଫର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ବାହାରିଥିଲେ ।

  1. History of Medieval India by Satish Chandra pg.212
  2. Diaspora of Muslims by Everett Jenkins, Jr.[୧]'