ମିନତୀ ଗାଗାରିଆ

ତେର ବର୍ଷୀୟ ମିନତୀ ଗାଗାରିଆ (କୁମାରୀ ଡୁଗୀ ମିନତୀ ଗାଗାରିଆ), ପ୍ରାଚୀନ ଆଦିବାସୀ ସଂସ୍କୃତି ବାଲ୍ୟ ବିବାହର ବିରୋଧ କରି ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଉଦାହରଣ ପାଲଟିଥିଲେ । ୨୦୦୪ ମସିହାରେ, ଏକ ୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ପୌଢଙ୍କ ସହ ନିଜ ବିବାହକୁ ବିରୋଧ କରି ଲୁଚି ପଳାଇଥିଲେ ଓ ଜଙ୍ଗଲରେ ୭ ଦିନ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ ।

ମିନତୀ ଗାଗାରିଆ
ଜନ୍ମ	ନୂଆସାହି ଗ୍ରାମ, କେନ୍ଦୁଝର, ଭାରତ
ଜାତୀୟତା	ଭାରତୀୟ
ପ୍ରସିଦ୍ଧି	ଜତୀୟ ସାହସିକତା ପୁରସ୍କାର ୨୦୦୫

ସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟ

କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲା, ନୂଆସାହି ଅନ୍ତର୍ଗତ ସମସ୍ତ ବାସିନ୍ଦା, ପ୍ରାଚୀନ ମୁଣ୍ଡା ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଅନ୍ତର୍ଗତ । ଜାନୁଆରୀ ୧୫, ୨୦୦୪ ମସିହାରେ ମାଗ ପର୍ବ ଅବସରରେ, ମିନତୀ, ନୂଆ ପୋଷାକରେ ଅନ୍ୟ ଝିଅ, ପୁଅଙ୍କ ସହ, ମଧ୍ଧ୍ୟରାତ୍ରରେ ନାଚିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ । ପ୍ରଥା ଅନୁସାରେ ସେହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଏକ ଝିଅ ଉପରକୁ ସିନ୍ଦୁର ଫିଙ୍ଗିବ ଓ ଯଦି ତାହା ସେ ଝିଅର କପାଳରେ ପଡିବ, ତେବେ ଇଚ୍ଛା ଥାଉ ବା ନଥାଉ, ଝିଅଟି ସେ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ବିବାହ କରିବ । ମିନତୀଙ୍କ ଅନୁସାରେ, "ଏମିତି ଏକ ପ୍ରଥା ବିରୋଧରେ ଯିବା ସହଜ ନୁହେଁ, ଯେଉଁଥିରେ ନିଜ ପରିବାର ଲୋକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥାଆନ୍ତି ।"

ସେହି ପର୍ବ ଅବସରରେ ୫୦ ବୟସ୍କ ସୁନା ହେମ୍ବ୍ରମ୍, ମିନତୀଙ୍କ ଉପରକୁ ସିନ୍ଦୁର ପକାଇଥିଲେ । ମାତ୍ର ମିନତୀ ଏକ ବୟସ୍କଙ୍କ ସହ ବିବାହକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ । ସୁନା, ମିନତୀଙ୍କର ମାତୃ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଥିଲେ ଓ ୨୦୦୧ ମସିହାରେ ମିନତୀଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ, ସେ ମିନତୀଙ୍କ ଘରେ ରହୁଥିଲେ ।

ଉତ୍ସବରୁ ଫେରିବା ପରେ, ସେ ବିଷାଦଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ, ନିଜକୁ ଘର ମଧ୍ଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦ କରି ରଖିଥିଲେ । ପରଦିନ ସୁନାଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କ ପରିବାରର ସମସ୍ତେ ମିନତୀଙ୍କୁ ବିବାହ ପାଇଁ ବୁଝାଇ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ । ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ମିନତୀ ତାଙ୍କ ସାନ ଭଉଣୀଙ୍କ ସହ ଏକୁଟିଆ ଥିବାବେଳେ, ନିଶାଗ୍ରସ୍ତ ସୁନା ଦୁର୍ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ । କୌଶଳକ୍ରମେ ସେ ଖସି ଆସିଥିଲେ ଓ ପରଦିନ ଏହା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିଜ ପରିବାରକୁ ଜଣାଇଥିଲେ । ମାତ୍ର ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଭାବେ ତାଙ୍କ ମା' ଏହାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ । ତା'ପର ଦିନ ବିବାହ ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଅତିରିକ୍ତ ଚାପ ପଡିଥିଲା । ସେହିଦିନ ରାତିରେ ସେ ଘର ଛାଡି ଜଙ୍ଗଲକୁ ଚାଲି ଯାଇଥିଲେ ଓ ଗଛ ମୂଳେ ରାତି କଟାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମତରେ, "ମୁଁ ମରିଯିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲି, କିନ୍ତୁ ଏକ ପୌଢଙ୍କ ସହ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ କାଟିବାକୁ ନୁହେଁ ।"

ତାଙ୍କ ଘରେ ତାଙ୍କୁ ବହୁତ ଖୋଜିଥିଲେ । ସେ ୭ ଦିନ ଧରି ଜଙ୍ଗଲରେ ଚେର ଓ ପତ୍ର ଖାଇ ରହିଥିଲେ । ତାଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ, "ଘନ ଜଙ୍ଗଲରେ ୭ ଦିନ କଟାଇବା ପରେ, ମୁଁ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିକୁ ସାମ୍ନା କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲି । ଏକ କୁପ୍ରଥା ପାଇଁ ମୁଁ, ମୋ ଜୀବନକୁ ବଳି ଦେଇପାରିବି ନାହିଁ । ମୁଁ ଜାଣିଥିଲି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରିବି ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଜଣଙ୍କୁ ଏହାର ବିରୋଧ କରିବାର ଅଛି । ତେଣୁ ସଂଗ୍ରାମ କରିବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତି ନେଲି ।"

ପରେ ସେ ତାଙ୍କର ସାଙ୍ଗ ନିରୂପମାଙ୍କୁ ଯୋଗାଯୋଗ କରିଥିଲେ ଓ ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ ନିରୂପମାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ, ମିନତୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ । ମିନତୀ ସାହାଯ୍ୟ ପାଇ ନୂଆସାହି ଥାନାରେ ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ତାଙ୍କ ମା', ଭାଇ ଓ ସୁନା ଗିରଫ ହୋଇଥିଲେ । ପରେ ତାଙ୍କ ମା' ଓ ଭାଉଜ ବେଲ୍(bail)ରେ ଆସିଥିଲେ, ମାତ୍ର ଭାଇ ଓ ସୁନା ବିଚାରାଧୀନ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମତରେ, "କମ୍ ବୟସରେ ବିବାହ କରିବାରେ କୌଣସି ଭୁଲ୍ ନାହିଁ । ଆମେ ମଧ୍ଧ୍ୟ ୧୦,୧୨ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବାହା ହୋଇଥିଲୁ । ଏହା ଆମର ପ୍ରଥା ଓ ଏହାକୁ ସମସ୍ତେ ମାନିବା ଉଚିତ୍ ।"

ପୁରସ୍କାର

• ୨୦୦୫ ମସିହାରେ ସେ ଡଃ ଏପିଜେ ଅବଦୁଲ କଲାମଙ୍କଠାରୁ ଜାତୀୟ ସାହସିକ ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ ।