ମଙ୍ଗଳୁ ଚରଣ ବିଶ୍ୱାଳ
ମଙ୍ଗଳୁ ଚରଣ ବିଶ୍ୱାଳ (୪ ମେ ୧୯୩୫–୧୧ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୧) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟିକ ଓ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ । ସେ ଓଡ଼ିଆ ଓ କୋଶଳୀ ଭାଷାରେ ସାହିତ୍ୟ ରଚନା ନିମନ୍ତେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲେ । ଶିକ୍ଷକତା ବୃତ୍ତିରେ ପାରଦର୍ଶିତା ନିମନ୍ତେ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନୀତ ହୋଇଥିଲେ । ଗଳ୍ପ, କବିତା, ନାଟକ, ଶିଶୁସାହିତ୍ୟ ଆଦି ସାହିତ୍ୟର ବହୁ ବିଭାଗରେ ତାଙ୍କର ଅବଦାନ ରହିଥିଲା ।[୨]
ମଙ୍ଗଳୁ ଚରଣ ବିଶ୍ୱାଳ | |
---|---|
ଜନ୍ମ | ମଙ୍ଗଳୁ ଚରଣ ବିଶ୍ୱାଳ ୪ ମଇ ୧୯୩୫ |
ମୃତ୍ୟୁ | ୧୧ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୨ ବାର ଡ଼ୁଙ୍ଗୁରୀ, ସମ୍ବଲପୁର | (ବୟସ ୮୬)
ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
ଶିକ୍ଷା | ଏମ.ଏ, ବି.ଏଡ଼[୧] |
ପ୍ରସିଦ୍ଧି | ସାହିତ୍ୟିକ ଓ ଶିକ୍ଷାବିତ |
ବୈବାହିକ-ସାଥୀ | ଶୈଳବାଳା |
ପିତାମାତା | ଶ୍ରୀବତ୍ସ, ଭଗବତୀ |
ଜୀବନୀ
ସମ୍ପାଦନାମଙ୍ଗଳୁ ଚରଣ ବିଶ୍ୱାଳ ୧୯୩୫ ମସିହା ମେ ୪ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶାର ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ପିତାପଲିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।[୩] ପିତାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା ଶ୍ରୀବତ୍ସ ଓ ମାତାଙ୍କ ନାମ ଭଗବତୀ । ୧୯୫୫ ମସିହାରେ ସେ ଶୈଳବାଳା ବିଶ୍ୱାଳଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ବିବାହ ଉପରାନ୍ତେ ସେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୫୬ ମସିହାରେ ହୀରାକୁଦ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ଯୋଗୁ ତାଙ୍କ ଗ୍ରାମ ପାଣିରେ ଲୀନ ହୋଇଥିଲା ଓ ତାଙ୍କ ପରିବାରକୁ ବିସ୍ଥାପିତ ହେବାକୁ ପଡିଥିଲା । ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ ସେ ନିଜ ବୃତ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ପରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ସେ ଶିକ୍ଷକତାକୁ ହିଁ ନିଜର ବୃତ୍ତି ଭାବରେ ଜାରି ରଖିଥିଲେ । ୩୮ବର୍ଷର ଶିକ୍ଷକତା ମଧ୍ୟରେ ସେ ଦୁଇଟି ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।[୪] ୨୦୨୨ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧୧ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କର, ବାର ଡ଼ୁଙ୍ଗୁରୀସ୍ଥିତ ବାସଭବନରେ ପରଲୋକ ଘଟିଥିଲା ।[୫]
ସାହିତ୍ୟ କୃତି
ସମ୍ପାଦନାମଙ୍ଗଳୁ ଚରଣ ୫୬ଟି ପୁସ୍ତକ ନିଜେ ରଚନା କରିଥିଲେ ଓ ୩୫୦ଟି ପୁସ୍ତକର ମୁଖବନ୍ଧ ରଚନା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କବିତା "ଧୂମାଳ" ୧୯୫୧ ମସିହାରେ କଲିକତାରୁ ପ୍ରକାଶିତ "ଯୁଗଭାରତୀ" ପତ୍ରିକାରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ସେତେବେଳକୁ ସେ ସପ୍ତମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପାଠ ପଢୁଥିଲେ । ସେହିବର୍ଷ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କବିତା ସଂକଳନ "ବସନ୍ତ ଆସିଲା ଫେରି" ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।
କବିତା
ସମ୍ପାଦନା- ବସନ୍ତ ଆସିଲା ଫେରି
- ଦରିଆ ପାରିର କବିତା
- ବରଫ ଦେଶର କନ୍ୟା
- ମଗ୍ନ ମାଟିର ମେଖଳା
ଗଳ୍ପ
ସମ୍ପାଦନା- ଅସ୍ତରାଗର କବି
- ଅଗ୍ନିସମ୍ଭବା
- ସୁନା ନେଉଳ
ଉପନ୍ୟାସ
ସମ୍ପାଦନା- ଦୂର ବସନ୍ତ
ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟ
ସମ୍ପାଦନାପ୍ରବନ୍ଧ
ସମ୍ପାଦନା- ଚିନ୍ତା ଓ ଚୈତନ୍ୟ
ନାଟକ
ସମ୍ପାଦନା- ଭୁଖା[୮]
- ଉଡଲା ପତର ବୁଡଲା ଡଙ୍ଗା
- ଲୁରା
- ସୁନା ନେଉଳ
ଆତ୍ମଜୀବନୀ
ସମ୍ପାଦନା- ହଜିଲା ଦିନ
ଅନୁବାଦ
ସମ୍ପାଦନା- ରୋମର ରୂପସୀ[୯]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ Bhagirathi Nepak (1974*). Bhima Bhoi, the greatest adivasi poet prophet. Publication Committee.
{{cite book}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Navin Menon; Bhavana Nair (1999). Children's literature in India. Children's Book Trust. ISBN 978-81-7011-872-5.
- ↑ Orissa reference: glimpses of Orissa. TechnoCAD Systems. 2001.
- ↑ Jagannatha Mahanti; Jagannātha Mahānti; Oḍiśā Sāhitya Ekāḍemī (1993). Children's literature of Orissa. Orissa Sahitya Akademi.
- ↑ "ଆରପାରିରେ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ସାହିତ୍ୟିକ ମଙ୍ଗଳୁ ଚରଣ". www.odishareporter.in. odisha reporter. Archived from the original on 11 January 2022. Retrieved 11 January 2022.
- ↑ Gopinath Mohanty; State Level Vyasakabi Fakir Mohan Smruti Samsad; Santosha Kumāra Ratha (2003). Cultural heritage of [Orissa]. State Level Vyasakabi Fakir Mohan Smruti Samsad. ISBN 978-81-902761-4-6.
- ↑ The Indian Publisher and Bookseller. Sadanand G. Bhatkal. 1972.
- ↑ http://www.caluniv.ac.in/global-mdia-journal/COMMENTARY-DEC%202013/Commentary_2_Alok_Baral.pdf
- ↑ "ପିତାପାଲିର ମିଠା ମଣିଷ". ନିତିଦିନ ୦୨/୧୦/୨୦୧୬ ପୃଷ୍ଠା ୧୦. Retrieved 3 October 2016.[permanent dead link]