ଭାଗମତୀ

କୁତବ ଶାହାଙ୍କ ରାଣୀ

ଭାଗମତୀ (ହାଇଦର ମହଲ) ସୁଲତାନ ମହମ୍ମଦ କୁଲି କୁତବ ଶାହାଙ୍କ ରାଣୀ ଥିଲେ, ଯାହାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନାମକରଣ କରାଯାଇଥିଲା ।[] ସେ ଭାଗ୍ୟବତୀ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା ।[] କେହି ଜଣେ ଭାଗମତୀ ଆଦୌ ଥିଲେ କି ନାହିଁ ଏବଂ ସେ ନାମକରଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲେ କି ନାହିଁ ସେ ବିଷୟରେ ବିଦ୍ୱାନମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିତର୍କ ରହିଛି ।[][]

ଭାଗମତୀଙ୍କ ସହ ମହମ୍ମଦ କୁଲି କୁତବ ଶାହାଙ୍କ ବିବାହ ଶୋଭାଯାତ୍ରା ।

ଲୋକପ୍ରିୟ କାହାଣୀ

ସମ୍ପାଦନା

ଭାଗମତୀ ଏକ ହିନ୍ଦୁ ପରିବାରରେ "ଚିଚଳମ"ରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । କୁତୁବ ଶାହା ବାହାରେ ଭ୍ରମଣ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ଏତେ ଭଲ ପାଉଥିଲେ ଯେ ସେ ନିୟମିତ ସାକ୍ଷାତ କରିବାର ମାଧ୍ୟମ ଭାବରେ "ପୁରାନା ପୁଲ"ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ଭାଗମତୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ତଦନୁସାରେ, ସୁଲତାନ ତାଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଚାରିପାଖରେ ଏକ ସହର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ଏହାର ନାମ "ଭାଗନଗର" ବା "ଭାଗ୍ୟନଗର" ରଖିଥିଲେ । ଇସଲାମ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଏବଂ ହାଇଦର ମହଲ ଆଖ୍ୟା ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରେ ଏହି ସହରର ନାମ ହାଇଦ୍ରାବାଦ ରଖାଗଲା ।[]

ବିଦ୍ୱାନ ବିତର୍କ

ସମ୍ପାଦନା

୧୫୭୮ ମସିହାରେ ସେହି ପୁରୁଣା ସେତୁ ୨ ବର୍ଷ ପରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଲା; କୁତୁବ ଶାହା (ଜନ୍ମ: ୧ ୧୫୬୬), ଭାଗମତୀଙ୍କୁ ୧୦ ବର୍ଷ ହୋଇଥିବା ସମୟରେ ତାଙ୍କ ସହ ପ୍ରେମରେ ପଡିଯାଇଥିଲେ । ଏହାଛଡ଼ା, କୋର୍ଟର ଅନ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ମହିଳା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ପରି, ତାଙ୍କର ଅନ୍ତିମ ଭଗ୍ନାବଶେଷ ଉପରେ କୌଣସି ସମାଧି ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇ ନାହିଁ; ସେହି ସମୟର କୌଣସି ଶିଳାନ୍ୟାସ କିମ୍ବା ମୁଦ୍ରାରେ ତାଙ୍କ ନାମ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇ ନାହିଁ । ତାଙ୍କୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରୁଥିବା ଐତିହାସିକମାନେ ହୁଏତ ସୁଲତାନର ଉତ୍ତରରୁ ଆସିଥିଲେ ଯେଉଁମାନେ ହାଇଦ୍ରାବାଦ ପରିଦର୍ଶନ କରିନଥିଲେ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ଆସିଥିବା ବିଦେଶୀ ଥିଲେ । ଜଣେ ନବାଗତ ଝିଅଙ୍କ ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଧାର୍ମିକ ଇସଲାମୀୟ ଗୁଣ 'ହାୟଦର'ର ପ୍ରଦାନ ମଧ୍ୟ ସନ୍ଦେହ କରାଯାଉଛି ।

ଏହି ସବୁ ଭାଗମତୀଙ୍କ ଅସ୍ତିତ୍ୱର ସତ୍ୟତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସନ୍ଦେହ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ।

  1. "Hyderabad or Bhagyanagar? The tiff continues". Deccan Chronicle (in ଇଂରାଜୀ). 2014-04-29. Retrieved 2020-12-16.
  2. Jagir Singh Bajwa, Ravinder Kaur (2007). Tourism Management. APH Publishing Corporation. p. 267. ISBN 978-8131300473.
  3. Ifthekhar, J. S. (2013-11-11). "Did Bhagmati really exist?". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2020-12-16.
  4. Ayoob Ali Khan, Mir (22 March 2010). "For Hyderabadis, Bhagmati is vital part of history | Hyderabad News - Times of India". The Times of India (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2020-12-16.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  5. Pillai, Manu S. (2018-11-15). "Opinion | A Hyderabadi conundrum". LiveMint (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2020-12-16.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)