ଉଇକିପିଡ଼ିଆ

"ନେଲସନ ମଣ୍ଡେଲା" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

Browse history interactively
← ପୁରୁଣା ବଦଳନୂଆ ବଦଳ →
Content deleted Content added
ଭିଜୁଆଲWikitext
ଟିକେ ଅନାବଶ୍ୟକ ପୃଷ୍ଠା ଲିଙ୍କ ହଟାଗଲା
୨୩ କ ଧାଡ଼ି:
|website = {{url|www.nelsonmandela.org/}}
}}
'''ନେଲସନ ରୋଲିହ୍ହଲ୍ଲା ମଣ୍ଡେଲା'''(ଜନ୍ମ - ୧୮ ଜୁଲାଇ ୧୯୧୮) [[ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା]] ର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ(୧୯୯୪-୧୯୯୯) ଅଟନ୍ତି । ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ ଅଣ ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗ ବା କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଶାସନକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଅପାର୍ଥିଡ଼ ନୀତିର ପତନ ହୋଇଥିଲା ତଥା ଚାଲିଆସୁଥିବା ରଙ୍ଗଭେଦ, ଦାରିଦ୍ର୍ୟ, ସାମାଜିକ ଅସମାନତାକୁ ଦୂର କରିବାକୁ ବିଶେଷ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ରାଜନୈତିକ ଭାବେ ସେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସମାଜବାଦୀ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ବିଶ୍ୱାସ ରଖିଥିଲେ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ସଭାପରିସଭାପତି ଭାବେ ୧୯୯୧ରୁ ୧୯୯୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପଦବୀ ଭାବେ "ନନ-ଆଲାଇନଡ ମୁଭମେଣ୍ଟ"ର ମହା ସାଧାରଣ-ସଚିବ ଭାବେ ୧୯୯୮-୧୯୯୯ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଥିଲେ ।
 
ଯୋସା ସଂପ୍ରଦାୟର ଥେମ୍ବୁ ରାଜପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି ମଣ୍ଡେଲା ଫୋର୍ଟ ହାରେ ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ୱିଟୱାଟର୍ସରାଣ୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଆଇନ ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ଜୋହାନ୍ସବର୍ଗରେ ରହିବା ସମୟରେ ଔପନିବେଶ ବିରୋଧୀ ରାଜନୀତିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରି ଆଫ୍ରିକୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ଓ ଏହାର ଯୁବ ସଂଘର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସଭ୍ୟ ଥିଲେ । ୧୯୪୮ରେ ନ୍ୟାସନାଲ ପାର୍ଟିର "ଆଫ୍ରିକାନ" ଜାତୀୟତାବାଦୀ ମାନେ ସରକାର ଗଠନ କରି କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପରେ ଅପାର୍ଥିଡ଼କୁ ନୀତିକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ, ଏବଂ ସେହି ସମୟରେ ମଣ୍ଡେଲା ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ଦ୍ୱାରା ୧୯୫୨ରେ ହୋଇଥିବା ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରି ଟ୍ରାନ୍ସଭାଲ କଂଗ୍ରେସର ସଭାପତି ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୫୫ରେ "ପିପୁଲ ଅଫ କଂଗ୍ରେସ"କୁ ଉଦବୋଧନ ଦେଇଥିଲେ । ଜଣେ ଓକିଲ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ସମୟରେ ସନ୍ଦେହଜନକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ ଓ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଭାବେ ୧୯୫୫ରୁ ୧୯୬୧ ଯାଏଁ ଦେଶଦ୍ରୋହ ପାଇଁ ଅଭିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଶେଷରେ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଯଦିଓ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭରେ ସେ ଅହିଂସା ନୀତିରେ ବିଶ୍ୱାସ ରଖିଥିଲେ; କିନ୍ତୁ ସାଉଥ ଆଫ୍ରିକାନ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ସହ ମିଶି ୧୯୬୧ ରେ "ଉମଖୋଂତ ୱେ ସିଜୱେ" ନାମରେ ଏକ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ଗଠନ କରି, ସରକାର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବହୁ ବୋମାମାଡ଼ର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ । ୧୯୬୨ ମସିହାରେ ଗଣସଂହାର ଓ ଅନ୍ତର୍ଘାତୀ କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ରିଭିନିଆ ଶୁଣାଣୀରେ ଆଜୀବନ କାରାବାସ ପାଇଁ ଦଣ୍ଡ ପାଇଥିଲେ ।
୧୬୩ କ ଧାଡ଼ି:
ମଣ୍ଡେଲାଙ୍କ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିତ୍ୱ ସମୟରେ ବିକାଶ ଯୋଜନା ମାନ, ୧୯୯୬/୯୭ରେ ୧୩%, ୧୯୯୭/୯୮ରେ ୧୩% ଓ ୧୯୯୮/୯୯ରେ ୭% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ।<ref name="Houston62">{{harvnb|Houston|Muthien|2000|p=62}}.</ref> ସରକାର ବିଭିନ୍ନ ସଂପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଅନୁଦାନ ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ଓ ତା ସହିତ ଅକ୍ଷମଙ୍କ ପାଇଁ ଅନୁଦାନ, ଶିଶୁଙ୍କ ଲାଳନପାଳନ ପାଇଁ ଅନୁଦାନ, ବୃଦ୍ଧଙ୍କ ସହାୟତା ପାଇଁ ଅନୁଦାନ ଇତ୍ୟାଦି ଦିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="Houston62"/> ୬ବର୍ଷରୁ କମ ଶିଶୁ ଓ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୁକ୍ତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ୧୯୯୪ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଓ ପରେ ୧୯୯୬ରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ମୁକ୍ତ କରିଦିଆଯାଇଥିଲା ।<ref>{{harvnb|Meredith|2010|p=521}}; {{cite web|url=http://www.ci.org.za/depts/ci/pubs/pdf/general/gauge2006/gauge2006_healing.pdf |title=Healing inequalities: The free health care policy|publisher=Children's Institute |format=PDF |accessdate=15 May 2011|author=Leatt, Annie; Shung-King, Maylene; and Monson, Jo |archivedate=26 February 2013 |archiveurl=http://www.webcitation.org/6EiCq5xbh |deadurl=no}}</ref> ୧୯୯୯ ନିର୍ବାଚନରେ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ କହିପାରିଥିଲା ଯେ - ୩୦ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ଟେଲିଫୋନ ସଂଯୋଗ, ୧୫ ଲକ୍ଷ ଶିଶୁଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଆଣିବା, ୫୦୦ ଡାକ୍ତରଖାନା ଓ ପ୍ରାଥମିକ ଚିକିତ୍ସାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ୨୦ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟୁତ ସଂଯୋଗ, ୩୦ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ଜଳଯୋଗାଣର ସୁବିଧା, ୭.୫ ଲକ୍ଷ ଗୃହ ନିର୍ମାଣ କରି ୩୦ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ବାସଗୃହ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।<ref>{{harvnb|Herbst|2003|p=312}}.</ref>
 
"ନେ‌ଟିଭସ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଆକ୍ଟ, ୧୯୧୩" ଦ୍ୱାରା ଜମି ହରାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ "ଦି ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ରିଷ୍ଟିଚ୍ୟୁସନ ଆକ୍ଟ, ୧୯୯୪" ବଳରେ ପୁରୁଣା ଜମି ଫେରାଇ ଦିଆଯାଇ ହଜାର ହଜାର ଜମିଜମା ସଂକ୍ରାନ୍ତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ହୋଇ ପାରିଥିଲା ।<ref>{{cite web|url=http://www.ngopulse.org/article/land-redistribution-case-land-reform-south-africa |title=Land Redistribution: A Case for Land Reform in South Africa |publisher=NGO Pulse |accessdate=21 November 2011 |archivedate=26 February 2013 |archiveurl=http://www.webcitation.org/6EiD4ChJR |deadurl=no|date=10 February 2010}}</ref> ୧୯୯୬ରେ "ଦି ଲ୍ୟାଣ୍ତ ରିଫର୍ମ ଆକ୍ଟ ୩" ଦ୍ୱାରା କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରରେ କାମକରୁଥିବା ଶ୍ରମିକ ମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ, ୬୫ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ବହିଷ୍କାର/ବିତାଡ଼ିତ କରାଯିବା ଉପରେ ବାରଣାଦେଶ ଦେଇଥିଲା ।<ref>{{cite web|url=http://www.nmmu.ac.za/documents/theses/AAFabbriciani.pdf |title=Land Reform Policies in South Africa Compare To Human Rights Internationally |format=PDF |accessdate=11 February 2012}}{{dead link|date=December 2012}}; {{cite web |url=http://www.info.gov.za/gazette/acts/1996/a3-96.htm |title=No. 3 of 1996: Land Reform (Labour Tenants) Act, 1996 |date=22 March 1996 |publisher=South African Government Online |accessdate=26 February 2013 |archivedate=26 February 2013 |archiveurl=http://www.webcitation.org/6EiD8JvCc |deadurl=no}}</ref> "ଦି ସ୍କିଲସ ଡେଭେଲପମେଣ୍ଟ ଆକ୍ଟ, ୧୯୯୮" ଦ୍ୱାରା କାର୍ଯ୍ୟସ୍ଥଳରେ କୁଶଳତା ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ଦିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://www.commerce.uct.ac.za/Research_Units/dpru/WorkingPapers/PDF_Files/wp34.pdf |title=Faculty of Commerce at the University of Cape Town |publisher=Commerce.uct.ac.za |date=25 April 2007 |accessdate=27 December 2012}}{{dead link|date=February 2013}}</ref> "ଦି ଲେବର ରିଲେସନସ ଆକ୍ଟ, ୧୯୯୫" ଦ୍ୱାରା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପଦ୍ଧତି, ଓ ଶ୍ରମିକ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="ReferenceB">{{cite web|url=http://www.cosatu.org.za/show.php?ID=2248 |title=Why workers should vote ANC |publisher=Cosatu.org.za |accessdate=27 October 2012 |archivedate=26 February 2013 |archiveurl=http://www.webcitation.org/6EiDMeurb |deadurl=no}}</ref> "ଦି ବେସିକ କଣ୍ଡିସନସ ଅଫ ଏମପ୍ଲୟମେଣ୍ଟ ଆକ୍ଟ, ୧୯୯୭" ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ କର୍ମୀଙ୍କୁ ସମାନ ଅଧିକାର ମିଳିଥିଲା<ref name="ReferenceB"/> ଓ ୧୯୯୮ରେ "ଏମପ୍ଲୟମେଣ୍ଟ ଇକ୍ୱିଟି ଆକ୍ଟ", ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ ହେଉଥିବା ପାତରଅନ୍ତର ସମସ୍ୟାର ଅନ୍ତ ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଥିଲା ।<ref name="ReferenceB"/>
 
ଏହି ସବୁ ସତ୍ତ୍ୱେ ଅନେକ ଘରୋଇ ସମସ୍ୟା ରହିଥିଲା । "ଏଡ଼ୱିନ କ୍ୟାମେରୁନ" ସମାଲୋଚନା କରି କହିଥିଲେ ଯେ ମଣ୍ଡେଲାଙ୍କ ସରକାର ଏଚ.ଆଇ.ଭି./ଏଡ଼ସ ସଂକ୍ରମଣ ପ୍ରତି ବିଶେଷ କିଛି କରିନଥିଲା; ଏବଂ ୧୯୯୯ ସୁଦ୍ଧା ସମଗ୍ର ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରାୟ ୧୦% ଜନତା ଏଚ.ଆଇ.ଭି.+ ହୋଇସାରିଥିଲେ । ମଣ୍ଡେଲା ଏହି ଅଭିଯୋଗକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମବେକିଙ୍କୁ ଏହାର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ ।<ref>{{harvnb|Meredith|2010|pp=571–573}}; {{cite news |url= http://www.guardian.co.uk/world/2003/jul/06/nelsonmandela.southafrica |title=Mandela at 85 |work=The Observer |location=London |first=Anthony |last=Sampson |authorlink=Anthony Sampson |date=6 July 2003|accessdate=26 May 2008 |archivedate=26 February 2013 |archiveurl=http://www.webcitation.org/6EiCWnTJS |deadurl=no}}; {{cite web |title=Can Mandela's AIDS Message Pierce the Walls of Shame? |publisher=[[Peninsula Peace and Justice Center]] |date=9 January 2005 |url=http://peaceandjustice.org/article.php?story=20050109125126110&mode=print |accessdate=26 May 2008 |archivedate=26 February 2013 |archiveurl=http://www.webcitation.org/6EiCWr1mK |deadurl=no}}; {{cite news | title=South Africa: Mandela Deluged With Tributes as He Turns 85 |url= http://allafrica.com/stories/200307190001.html |work=[[AllAfrica]] |first=Ofeibea |last=Quist-Arcton |date=19 July 2003 |accessdate=26 May 2008 |archivedate=26 February 2013 |archiveurl= http://www.webcitation.org/6Eile2xQ7 |deadurl=no}}</ref> ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଅପରାଧକୁ ସଠିକ ଭାବେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନ କରିପାରିଥିବାରୁ ମଣ୍ଡେଲା ସମଲୋଚିତ ହୋଇଥିଲେ, ଓ ଏହାର ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ୧୯୯୦ ଦଶକର ଶେଷଭାଗରେ ୭.୫ଲକ୍ଷ ଗୋରାଙ୍କ ଅନୁପ୍ରବେଶ ବୋଲି କୁହାଯାଇଥିଲା ।<ref>{{harvnb|Sampson|2011|pp=510, 565–68}}; {{harvnb|Meredith|2010|p=573}}.</ref> ମଣ୍ଡେଲାଙ୍କ ସରକାର ଦୁର୍ନୀତି ମଧ୍ୟରେ ବୁଡ଼ି ରହିଥିଲା ଓ ମଣ୍ଡେଲା ଦୁର୍ନୀତିକାରୀଙ୍କ ପ୍ରତି ଉଦାର ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରୁଥିଲେ ବୋଲି ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥିଲା ।<ref>{{harvnb|Sampson|2011|p=510}}; {{harvnb|Meredith|2010|pp=544–547}}.</ref>
===ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର===
[[File:Bill-Clinton-with-Nelson-Mandela.jpg|thumb|right|ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି [[ବିଲ କ୍ଳିଣ୍ଟନ]] ଙ୍କ ସହିତ ମଣ୍ଡେଲା । ଅନେକ ସମୟରେ ମଣ୍ଡେଲା କ୍ଲିଣ୍ଟନଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ତାଙ୍କୁ ପସନ୍ଦ କରୁଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହୋଇଥିବା ଯୌନ ନିର୍ଯ୍ୟାତନା ଅଭିଯୋଗ ଶୁଣାଣି ସମୟରେ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ ।<ref>{{harvnb|Sampson|2011|pp=561–567}}.</ref>]]
"https://or.wikipedia.org/wiki/ନେଲସନ_ମଣ୍ଡେଲା"ରୁ ଅଣାଯାଇଅଛି