ଫତୁରାନନ୍ଦ

ଫତୁରାନନ୍ଦ (୧ ଜୁନ ୧୯୧୫ - ୬ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୫) ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଜଣେ ବ୍ୟଙ୍ଗ ସାହିତ୍ୟିକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ନାମ ଥିଲା ରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର । ଛଦ୍ମ ନାମ "ଫତୁରାନନ୍ଦ " ବ୍ୟବହାର କରି ସେ ସାହିତ୍ୟ ରଚନା କରୁଥିଲେ । ସେ ୫୦୦ରୁ ଅଧିକ ହାସ୍ୟଗଳ୍ପ ରଚନା କରିଥିଲେ ।

ଫତୁରାନନ୍ଦ
ଜନ୍ମ	ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର (1915-06-01)୧ ଜୁନ ୧୯୧୫ ଝାଞ୍ଜିରୀମଙ୍ଗଳା, କଟକ, ଓଡ଼ିଶା
ମୃତ୍ୟୁ	୬ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୫(1995-11-06) (ବୟସ ୮୦)
ଶିକ୍ଷା	ଏଲ୍.ଏମ୍.ପି (୧୯୩୮)
ପିତାମାତା	ବିଦ୍ୟାଧର ମିଶ୍ର ସୁଭଦ୍ରା ମିଶ୍ର

ଜୀବନୀ

ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର ୧୯୧୫ ମସିହା ଜୁନ ୧ ତାରିଖରେ କଟକର ଝାଞ୍ଜିରିମଙ୍ଗଳାଠାରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ବିଦ୍ୟାଧର ମିଶ୍ର ଓ ମାତାଙ୍କ ନାମ ସୁଭଦ୍ରା ମିଶ୍ର ଥିଲା । ପିଲାଦିନେ ସେ ମସିହାଗୁଡିକ ମନେରଖି ପାରୁନଥିଲେ । ଏହିଯୋଗୁ ଶିକ୍ଷକଙ୍କଠାରୁ ସବୁବେଳେ ବେତ ମାଡ ଖାଉଥିଲେ । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ୧୯୧୪ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ବୋଲି, ସେ କୌଣସି ପ୍ରକାରରେ ମନେରଖି ପାରିଥିଲେ । ବର୍ଷକ ପରେ ୧୯୧୫ ମସିହାରେ ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ । ଏହିକଥାକୁ ନେଇ ସେ ଏକ ବ୍ୟଙ୍ଗ ଗପର ଅବତାରଣା କରିଛନ୍ତି । ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଦେଖି ଈଶ୍ୱର ତାଙ୍କୁ କହିଲେ - "ଯାବେ ଏଠି ବସି ଦାନ୍ତ ନେଫେଡୁଛୁ କାହିଁକି ? ଯାଆ ପୃଥିବୀରେ ବଢିଆ ଯୁଦ୍ଧ ହେଉଛି ଦେଖିବୁ ।" ତାଙ୍କ ଭାଷାରେ ଭଗବାନଙ୍କ କଥାମାନି, ସେ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ଠିକ ବର୍ଷକ ପରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଡାକ୍ତରୀ ପଢୁଥିବା ବେଳେ, ସେ ରୋଗଶିକାର ହୋଇ, ନିଜର ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ହରାଇଥିଲେ । ୧୯୩୮ ମସିହାରେ ମେଡିକାଲ ସ୍କୁଲରୁ ଏଲ୍.ଏମ୍.ପି ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଜୀବନବ୍ୟାପି ଅବିବାହିତ ରହି, ସେ ନିଜକୁ ସାହିତ୍ୟ ସର୍ଜନାରେ ନିମଗ୍ନ ରଖିଥିଲେ ।

୧୯୯୫ ମସିହାରେ ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କର ତିରୋଧାନ ଘଟିଥିଲା ।

ଜୀବିକା

ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କ “ମୋ ଫୁଟା ଡଙ୍ଗାର କାହାଣୀ” ନାମକ ଆତ୍ମଜୀବନୀ ସମକାଳୀନ ବ୍ୟଙ୍ଗ ରଚନା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲା । ଏହା ବ୍ୟତିତ ନାକଟା ଚିତ୍ରକର, ସାହି ମହାଭାରତ, ସାହିତ୍ୟଚାଷ, ଫମାଲୋଚନା, ଅମ୍ରୁତ ବେହିଆ ଇତ୍ୟାଦି ତାଙ୍କର ଲୋକପ୍ରିୟ ରଚନା । ସେ ମାସିକ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ଡଗରର ସମ୍ପାଦନା ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସାହିତ୍ୟ ରଚନା ସହିତ ସେ ଜଣେ ବ୍ୟଙ୍ଗଚିତ୍ରକାର ଭାବରେ ବ୍ୟଙ୍ଗ ଚିତ୍ରମାନ ଅଙ୍କନ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବ୍ୟଙ୍ଗଚିତ୍ର ଜାତୀୟ ସ୍ଥରର ବିଭିନ୍ନ ପତ୍ରପତ୍ରିକାରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି । ହାସ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ, କଳା ଓ ଅଭିନୟର ବିକାଶ ପାଇଁ 'ସରସ ସାହିତ୍ୟ ସମିତି' ଓ 'ହାସ୍ୟ ବିକାଶ କେନ୍ଦ୍ର' ଆଦି ଅନୁଷ୍ଠାନର ସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ ।

ରଚନାବଳୀ

ଆତ୍ମଜୀବନୀ

• ମୋ ଫୁଟା ଡଙ୍ଗାର କାହାଣୀ(୧୯୮୯)

ଉପନ୍ୟାସ

• ନାକଟା ଚିତ୍ରକର(୧୯୫୩)

ନାଟକ

• କଲିକତି ଚେଙ୍କ

କବିତା

• ନିଲଠା କବି(୧୯୫୫)
• ସାହି ମହାଭାରତ(୧୯୮୭)

ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ରମ୍ୟରଚନା

• ସାହିତ୍ୟଚାଷ(୧୯୫୯)
• ଫମାଲୋଚନା(୧୯୮୭)
• ଅମୃତ ବେହିଆ(୧୯୭୭)
• ବୃହତ୍ ଭାଣ୍ଡ(୧୯୭୭)

ସମ୍ପାଦନା

• ଡଗର

ଅନୁବାଦ

• ଅଜଗବିଶିକାର(୧୯୯୧)
• ନାଲୁର ଚନ୍ଦ୍ରଯାତ୍ରା(୧୯୯୧)
• ଶିଶୁସାହିତ୍ୟ
• ଆଦର୍ଶ ହିନ୍ଦୁ ହୋଟେଲ(୧୯୭୭)
• ଭାରତର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ହାସ୍ୟଗଳ୍ପ(୧୯୮୦)

ଗଳ୍ପ ପୁସ୍ତକ

• ହେରେସା(୧୯୫୯)
• ବିଦୂଷକ(୧୯୬୩)
• ମଙ୍ଗଳବାରିଆ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ(୧୯୬୩)
• ହସକୁରା(୧୯୬୨)
• ସାହିତ୍ୟଚାଷ
• ବିହସକ
• ବୃହତଭାଣ୍ଡ
• ଭୋଟ୍(୧୯୮୦)
• ଗମାତ(୧୯୮୨)
• ନିଦାବେହେଲ(୧୯୮୨)
• ସାହିତ୍ୟ ବେଉଷଣ(୧୯୮୩)
• ନବଜିଆ(୧୯୮୩)
• ଥଟଲିବାଜ୯୧୯୮୩)
• ସାହିତ୍ୟ ବଛାବଛି(୧୯୮୪)
• ମସ୍କରା(୧୯୮୫)
• ଟାହୁଲିଆ(୧୯୮୬)
• ଟାପୁରିଆ(୧୯୮୮)
• ମୁଚୁକୁନ୍ଦିଆ(୧୯୯୦)
• ଖିଲିଖିଲିଆ(୧୯୯୩)
• ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ପିନ ବୋଲର(୧୯୯୪)
• ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କ ଦୁଷ୍ପ୍ରାପ୍ୟ ରଚନା(୧୯୯୯)

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ

• ସାରଳା ସମ୍ମାନ

ଅଧିକ ତଥ୍ୟ

• [୧]
• ମ୍ରୁଣାଳ ଚାଟାର୍ଜି ଲିଖିତ