ପ୍ରାଇମାକୁଇନ

ପ୍ରାଇମାକୁଇନ
Clinical data
Synonyms	ପ୍ରତିଶବ୍ଦ ପ୍ରାଇମାକୁଇନ ଫସଫେଟ/primaquine phosphate
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a607037
Pregnancy; category	?;
Routes of; administration	ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ
ATC code	P01BA03 (WHO) ;
Legal status
Legal status	US: Rx-କେବଳ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନରେ ; Unlicensed (UK);
Pharmacokinetic data
Bioavailability	୯୬%
Metabolism	ଯକୃତ
Elimination half-life	୬ ଘଣ୍ଟା
Excretion	?
Identifiers
	IUPAC name (RS)-N-(6-methoxyquinolin-8-yl)pentane-1,4-diamine;
CAS Number	90-34-6 ;
PubChem CID	4908;
DrugBank	DB01087 ;
ChemSpider	4739 ;
UNII	MVR3634GX1;
KEGG	D08420 ;
ChEBI	CHEBI:8405 ;
ChEMBL	CHEMBL506 ;
ECHA InfoCard	100.001.807
Chemical and physical data
Formula	C15H21N3O
Molar mass	259.347 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image;
Chirality	Racemic mixture
	SMILES O(c1cc(NC(C)CCCN)c2ncccc2c1)C;
	InChI InChI=1S/C15H21N3O/c1-11(5-3-7-16)18-14-10-13(19-2)9-12-6-4-8-17-15(12)14/h4,6,8-11,18H,3,5,7,16H2,1-2H3 ; Key:INDBQLZJXZLFIT-UHFFFAOYSA-N ;
(verify)

ପ୍ରାଇମାକୁଇନ (ଇଂରାଜୀରେ Primaquine) ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ମ୍ୟାଲେରିଆ ରୋଗର ପ୍ରତିଷେଧ ଓ ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ତ‌ଥା ନିମୋସିସ୍ଟିସ ନିମୋନିଆ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ । ପ୍ଲାଜମିଡିଅମ ଭାଇଭାକ୍ସ (Plasmodium vivax) ଓ ପ୍ଲାଜମୋଡିଅମ ଓଭେଲ (Plasmodium ovale) ଯୋଗୁ ହେଉଥିବା ମ୍ୟାଲେରିଆର ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଔଷଧ ସ‌ହିତ ଦିଆଯାଏ ଓ ଅନ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ନ ଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତିଷେଧ ନିମନ୍ତେ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଏ ।^[୨] ନିମୋସିସ୍ଟିସ ନିମୋନିଆ ରୋଗ ନିମନ୍ତେ ଏହା କ୍ଲିଣ୍ଡାମାଇସିନ ସ‌ହିତ ଦିଆଯାଏ ।^[୨]^[୩] ଏହି ଔଷଧ ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ । ^[୨]

ସାଧାରଣ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଅଇ (nausea), ବାନ୍ତି ଓ ପାକସ୍ଥଳୀ କ୍ରାମ୍ପ ହୁଏ ।^[୨]^[୪] ଦେହରେ ଗ୍ଲୁକୋଜ-୬-ଫସଫେଟ ଡିହାଇଡ୍ରୋଜେନେଜ ଅଭାବ (glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) deficiency) ଥିଲେ ଏହି ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ କାରଣ ଏହାଦ୍ୱାରା ଲୋହିତ ରକ୍ତ କଣିକା ଫାଟିଯିବା (red blood cell breakdown) ସମ୍ଭାବନା ରହେ ।^[୪] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହା ବ୍ୟବ‌ହାର କରିବାକୁ ମନାକରାଯାଏ ।^[୫]^[୬] ଜି୬ପିଡି ଅଭାବ ନଥିଲେ ଶିଶୁକୁ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଯାଇପାରେ ।^[୬] ସଠିକ୍ ଭାବରେ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟବିଧି ଜଣାଯାଇନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମ୍ୟାଲେରିଆ ପରଜୀବୀର ଡିଏନଏ (DNA) ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ^[୨]

ସନ ୧୯୪୬ରେ ପ୍ରଥମେ ପ୍ରାଇମାକୁଇନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା । ^[୩] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୭] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ ଉପଲବ୍‌ଧ ହୁଏ ।^[୨] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଏହାର ଦୈନିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ୦.୦୪ରୁ ୦.୧୧ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୮] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଗୋଟିଏ ମାସର ଔଷଧ ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରାୟ ୫୦ରୁ ୧୦୦ ଡଲାର ।^[୫]

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

↑ Mihaly GW, Ward SA, Edwards G, et al. (1985). "Pharmacokinetics of primaquine in man. I. Studies of the absolute bioavailability and effects of dose size". Br J Clin Pharmacol. 19 (6): 745–50. doi:10.1111/j.1365-2125.1985.tb02709.x. PMC 1463857. PMID 4027117.
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ ^୨.୪ ^୨.୫ "Primaquine Phosphate". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 2 December 2016.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ Vale, Nuno; Moreira, Rui; Gomes, Paula (March 2009). "Primaquine revisited six decades after its discovery". European Journal of Medicinal Chemistry. 44 (3): 937–953. doi:10.1016/j.ejmech.2008.08.011. PMID 18930565.
↑ ^୪.୦ ^୪.୧ Arguin, Paul M.; Tan, Kathrine R. (2016). "Malaria - Chapter 3". In Brunette, Gary W. (ed.). CDC Health Information for International Travel 2016 (Yellow Book). CDC and Oxford University Press. ISBN 978-0-19-937915-6.
↑ ^୫.୦ ^୫.୧ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 57. ISBN 9781284057560.
↑ ^୬.୦ ^୬.୧ Hill, D. R.; Baird, J. K.; Parise, M. E.; Lewis, L. S.; Ryan, E. T.; Magill, A. J. (2006). "Primaquine: Report from CDC expert meeting on malaria chemoprophylaxis I". The American journal of tropical medicine and hygiene. 75 (3): 402–15. PMID 16968913. Archived from the original on 2014-01-23. Retrieved 2016-12-30.
↑ "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.
↑ "Primaquine". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 3 December 2016.^{[permanent dead link]}

[1] Mihaly GW, Ward SA, Edwards G, et al. (1985). "Pharmacokinetics of primaquine in man. I. Studies of the absolute bioavailability and effects of dose size". Br J Clin Pharmacol. 19 (6): 745–50. doi:10.1111/j.1365-2125.1985.tb02709.x. PMC 1463857. PMID 4027117.

[AHFS2016-2] ୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ ^୨.୪ ^୨.୫ "Primaquine Phosphate". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 2 December 2016.

[Vale2009rev-3] ୩.୦ ^୩.୧ Vale, Nuno; Moreira, Rui; Gomes, Paula (March 2009). "Primaquine revisited six decades after its discovery". European Journal of Medicinal Chemistry. 44 (3): 937–953. doi:10.1016/j.ejmech.2008.08.011. PMID 18930565.

[YellowBook2016-4] ୪.୦ ^୪.୧ Arguin, Paul M.; Tan, Kathrine R. (2016). "Malaria - Chapter 3". In Brunette, Gary W. (ed.). CDC Health Information for International Travel 2016 (Yellow Book). CDC and Oxford University Press. ISBN 978-0-19-937915-6.

[Ric2015-5] ୫.୦ ^୫.୧ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 57. ISBN 9781284057560.

[Hill2006-6] ୬.୦ ^୬.୧ Hill, D. R.; Baird, J. K.; Parise, M. E.; Lewis, L. S.; Ryan, E. T.; Magill, A. J. (2006). "Primaquine: Report from CDC expert meeting on malaria chemoprophylaxis I". The American journal of tropical medicine and hygiene. 75 (3): 402–15. PMID 16968913. Archived from the original on 2014-01-23. Retrieved 2016-12-30.

[WHOList-7] "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.

[8] "Primaquine". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 3 December 2016.^{[permanent dead link]}

[୨]

[୩]

[୧]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]

[୮]