ଉଇକିପିଡ଼ିଆ

ଜିଡୋଭୁଡିନ

ଏଡସ ରୋଗର ପ୍ରତିଷେଧ ଓ ଚିକିତ୍ସା ଔଷଧ

ଜିଡୋଭୁଡିନ ବା ଜେଡ‌ଡିଭି (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Zidovudine ବା ZDV) ଅନ୍ୟ ନାମ ଆଜିଡୋଥାଇମିଡିନ ଏକ ଆଣ୍ଟିରେଟ୍ରୋଭାଇରାଲ ଔଷଧ (antiretroviral medication) ଯାହା ଏଚଆଇଭି/ଏଡସ (HIV/AIDS) ରୋଗର ପ୍ରତିଷେଧ ଓ ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ । ଏହା ଅନ୍ୟ ରେଟ୍ରୋଭାଇରାଲ ଔଷଧମାନଙ୍କ ସ‌ହିତ ଦିଆଯାଏ । ଏହା ଭର୍ଟିକାଲ ସଂକ୍ରରମଣ ଅର୍ଥାତ ମାତାଠାରୁ ଶିଶୁର ସଂକ୍ରମଣ ରୋକିବାକୁ ଦିଆଯାଏ ଓ ଇଞ୍ଜେକସନ ଛୁଞ୍ଚି ସାହାଯ୍ୟରେ ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସଂକ୍ରମଣକୁ ରୋକୁବାକୁ ଦିଆଯାଏ । ଏହା ଏକ‌କ ଭାବରେ ଦିଆଯାଏ ବା ଅନ୍ୟ ଔଷଧ ସ‌ହିତ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଏ ଯେପରିକି ଲାମିଭୁଡିନ/ଜିଡୋଭୁଡିନ (lamivudine/zidovudine) ଓ ଆବାକାଭିର/ଲାମିଭୁଡିନ/ଜିଡୋଭୁଡିନ (abacavir/lamivudine/zidovudine) । ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ବା ଧୀର ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ ।[୨]

ଜିଡୋଭୁଡିନ
Clinical data
Trade namesବ୍ୟବସାୟୀକ ନାମ ରେଟ୍ରୋଭିର (Retrovir) ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ
AHFS/Drugs.commonograph
Pregnancy
category
  • AU: B3
  • US: C (Risk not ruled out) (AZT)
Routes of
administration		ପାଟିରେ (By mouth), ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତରରେ (IV), ମଳଦ୍ୱାର ଭିତରେ (rectal suppository)
ATC code
Legal status
Legal status
  • Rx- କେବଲ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନରେ
Pharmacokinetic data
Bioavailabilityସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଅବଶୋଷଣ, ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀର ମେଟାବୋଲିଜ୍ମ ପରେ ସିସ୍ଟମରେ ଉପଲବ୍ଧ ୭୫% (ରେଞ୍ଜ ୫୨ରୁ ୭୫%)
Protein binding୩୦ରୁ ୩୮%
Metabolismଯକୃତ (liver)
Elimination half-life0.୫ to ୩ ଘଣ୍ଟା
Excretionବୃକ୍‌କ (kidney) ଓ ପିତ୍ତ ମାଧ୍ୟମ (biliary)
Identifiers
  • 1-[(2R,4S,5S)-4-Azido-5-(hydroxymethyl)oxolan-2-yl]-5-methylpyrimidine-2,4-dione[୧]
CAS Number
PubChem CID
IUPHAR/BPS
DrugBank
ChemSpider
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
NIAID ChemDB
PDB ligand
ECHA InfoCard100.152.492 Edit this at Wikidata
Chemical and physical data
FormulaC10H13N5O4
Molar mass267.242 ଗ୍ରା/ମୋଲ
3D model (JSmol)
  • O=C1NC(C(C)=CN1[C@@H]2O[C@H](CO)[C@@H](N=[N+]=[N-])C2)=O
  • InChI=1S/C10H13N5O4/c1-5-3-15(10(18)12-9(5)17)8-2-6(13-14-11)7(4-16)19-8/h3,6-8,16H,2,4H2,1H3,(H,12,17,18)/t6-,7+,8+/m0/s1 checkY
  • Key:HBOMLICNUCNMMY-XLPZGREQSA-N checkY
 ☒NcheckY (what is this?)  (verify)

ଏହି ଔଷଧ ଯୋଗୁ ହେଉଥିବା ସାଧାରଣ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମୁଣ୍ଡବଥା, ଜ୍ୱର ଓ ଅଇ ହୁଏ । ସଂଘାତିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଯକୃତ ସମସ୍ୟା (liver problems), ମାଂସପେଶୀ କ୍ଷତି (muscle damage) ଓ ଲାକ୍ଟିକ ଏସିଡୋସିସ (high blood lactate levels) ହୁଏ । ଏହା ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ ଓ ଶିଶୁ ନିମନ୍ତେ ନିରାପଦ ଜଣାଯାଏ । ଏହା ନ୍ୟୁକ୍ଲିଓସାଇଡ ଆନାଲଗ ରିଭର୍ସ-ଟ୍ରାନ୍ସକ୍ରିପ୍ଟେଜ ଇନହିବିଟର]] nucleoside analog reverse-transcriptase inhibitor ବା NRTI) ଶ୍ରେଣୀର ଔଷଧ । ଡିଏନଏ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ଭୁତାଣୁ ଯେଉଁ ରିଭର୍ସ ଟ୍ରାନ୍ସକ୍ରିପ୍ଟେଜ (reverse transcriptase) ଏଞ୍ଜାଇମ (enzyme) ବ୍ୟବ‌ହାର କରେ ତାହାକୁ ଏହି ଔଷଧ ଅବରୋଧ କରିବା ଯୋଗୁ ଭୁତାଣୁର ରେପ୍ଲିକେସନ ହୋଇପାରେନାହିଁ ।[୨]

ସନ ୧୯୬୪ରେ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଜିଡୋଭୁଡିନ ବିଷୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା ।[୩] ସନ ୧୯୮୬ରେ ପ୍ରଥମେ ଆମେରିକାରେ ମଞ୍ଜୁରୀ ପାଇଥିଲା ଓ ଏଚଆଇଭି ନିମନ୍ତେ ପ୍ରଥମ ଚିକିତ୍ସା ଥିଲା ।[୪] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[୫] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ ଉପଲବ୍‌ଧ ହୁଏ । [୨] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶରେ (developing world) ଏହାର ମାସିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ୫.୧୦ରୁ ୨୫.୬୦ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[୬] ସନ ୨୦୧୫ରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ ମାସର ଖର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ଥିଲା ।[୭]

ଆଧାର

ସମ୍ପାଦନା
  1. ↑ "Zidovudine". PubChem Public Chemical Database. NCBI. Retrieved 2011-04-10.
  2. ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ "Zidovudine". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 28 November 2016.
  3. ↑ Fischer, Janos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 505. ISBN 9783527607495.
  4. ↑ Therapy of Viral Infections Volume 15 of Topics in Medicinal Chemistry. Springer. 2015. p. 6. ISBN 9783662467596.
  5. ↑ "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.
  6. ↑ "Zidovudine". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 28 November 2016.[permanent dead link]
  7. ↑ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 67. ISBN 9781284057560.

ବାହ୍ୟ ଲିଙ୍କ

ସମ୍ପାଦନା

ଲୁଆ ତ୍ରୁଟି: bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'Portal') ।

"https://or.wikipedia.org/w/index.php?title=ଜିଡୋଭୁଡିନ&oldid=507772"ରୁ ଅଣାଯାଇଅଛି