ଯଶୋଧାରା ବାଗଚି
ଯଶୋଧାରା ବାଗଚି (୧୯୩୭ ମସିହାରେ କଲିକତାରେ ଜନ୍ମ - ୯ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୫) ଜଣେ ଅଗ୍ରଣୀ ଭାରତୀୟ ନାରୀବାଦୀ ପ୍ରଫେସର, ଲେଖିକା, ସମାଲୋଚିକା ତଥା କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ଥିଲେ ।[୧] ସେ ଯାଦବପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ମହିଳା ଅଧ୍ୟୟନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ତଥା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକଗୁଡ଼ିକରେ ଲଭ୍ ଆଣ୍ଡ୍ ଅନଲଭ୍ - ଗାର୍ଲ ଚାଇଲ୍ଡ ଏବଂ ଟ୍ରମା ଏବଂ ଟ୍ରିଉମ୍ଫ[୨] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ସେ ମହିଳା ଅଧିକାର ସଂଗଠନ "ସଚେତନା" ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ସେ ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ ଅମିୟ କୁମାର ବାଗଚିଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ।
ଯଶୋଧାରା ବାଗଚି | |
|---|---|
| ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ | ୧୯୩୭ କଲିକତା, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୯ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୫ (ବୟସ ୭୭–୭୮) କଲିକତା, ଭାରତ |
| ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
| ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ | ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି କଲେଜ, କଲିକତା ସୋମର୍ଭିଲ୍ କଲେଜ, ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ନ୍ୟୁ ହଲ୍, କେମ୍ବ୍ରିଜ୍ |
ପ୍ରାଥମିକ ଜୀବନ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା
ସମ୍ପାଦନାଯଶୋଧାରା ବାଗଚି ୧୯୩୭ ମସିହାରେ କଲିକତାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।[୩] ସେ କଲିକତାର ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି କଲେଜ (ପରେ କଲିକତା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସହିତ ଜଡ଼ିତ), ସୋମେରଭିଲ୍ କଲେଜ, ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ଏବଂ କେମ୍ବ୍ରିଜ୍ର ନ୍ୟୁ ହଲରେ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିଲେ ।
ବୃତ୍ତି
ସମ୍ପାଦନାଯଶୋଧାରା ବାଗଚି ୧୯୬୪ ମସିହାରେ କଲିକତାର ଲେଡୀ ବ୍ରାବୋର୍ନ କଲେଜରେ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷା ଦେବା ପରେ ଯାଦବପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରିଥିଲେ । ପରେ ସେ ୧୯୮୮ ମସିହାରେ ଯାଦବପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ମହିଳା ଅଧ୍ୟୟନ[୪]ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା-ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ହେଲେ । ୧୯୯୭ ମସିହାରେ ଅବସର ନେବା ପରେ ସେ ସ୍କୁଲ ଅଫ୍ ମହିଳା ଷ୍ଟଡିଜରେ ଏମିରିଟସ୍ ପ୍ରଫେସର ଭାବରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରିଥିଲେ ।
ବାଗଚି ୧୯୮୩ ମସିହାରୁ ଇଂରାଜୀ ବିଭାଗରେ ପ୍ରଫେସର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ୧୯୮୬-୧୯୮୮ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ ଏବଂ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବର୍ଷରେ UGC ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସହାୟତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସଂଯୋଜନା କରିଥିଲେ, ଯାହା ପରେ ଇଂରାଜୀରେ ଆଡଭାନ୍ସ ଷ୍ଟଡିଜ୍ କେନ୍ଦ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା । ଅନୁସନ୍ଧାନର ତାଙ୍କର ଧ୍ୟାନ କ୍ଷେତ୍ର ହେଉଛି ମହିଳା ଅଧ୍ୟୟନ, ମହିଳା ଲେଖା, ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଇଂରାଜୀ ଏବଂ ବଙ୍ଗଳା ସାହିତ୍ୟ, ବଙ୍ଗଳାରେ ପଜିଟିଭିଜିମ୍ ଗ୍ରହଣ, ମାତୃତ୍ୱ ଏବଂ ଭାରତର ବିଭାଜନ । ସହ-ସମ୍ପାଦକ ସୁବୋଧନଜନ ଦାସଗୁପ୍ତଙ୍କ ସହ ସେ ବିଭାଜନ ସମୟରେ ଏବଂ ପରେ ବଙ୍ଗୀୟ ମହିଳାମାନଙ୍କ ଅନୁଭୂତି ଅନୁସନ୍ଧାନ ତଥା ସଂଗ୍ରହ କରିବାରେ ପ୍ରଥମ ପଣ୍ଡିତମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଥିଲେ।[୫]
ସେ ଯାଦବପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସ୍କୁଲ ଅଫ୍ ମହିଳା ଷ୍ଟଡିଜଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ ବଙ୍ଗଳା ମହିଳା ଲେଖକ ପୁନଃପ୍ରକାଶ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
ପ୍ରଫେସର ସଜନୀ ମୁଖାର୍ଜୀ ଏବଂ ସୁପ୍ରିୟା ଚୌଧୁରୀ, ତାଙ୍କର ଏହି ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ସହକର୍ମୀମାନେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ୨୦୦୨ ମସିହାରେ ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଫେଷ୍ଟଷ୍କ୍ରିଫ୍ଟ: ଲିଟ୍ରେଚର ଆଣ୍ଡ ଜେଣ୍ଡର ଜସୋଧରା ବାଗଚିଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରବନ୍ଧ ସମ୍ପାଦନା କରିଥିଲେ । ଏଥିରେ ଯୋଗଦାନକାରୀ ବାଗଚିଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଶିକ୍ଷକ, ବନ୍ଧୁ, ପୂର୍ବତନ ଛାତ୍ର ଏବଂ ସହକର୍ମୀ ଯେପରିକି ପିଟର ଡ୍ରୋଙ୍କେ, କିଟି ସ୍କୋଲାର୍ ଦତ୍ତା, ହିମାନୀ ବାନାର୍ଜି, ମଲିନୀ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ, ଶିଲା ଲାହିରୀ ଚୌଧୁରୀ, ସୁପ୍ରିୟା ଚୌଧୁରୀ, ତନିକା ସରକାର, ଭାସ୍ୱତୀ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ ଏବଂ ଆଦିତ୍ୟ ଦାସଗୁପ୍ତ ଯୋଗଦାନ କରିଥିଲେ ।
ପ୍ରଫେସର ବାଗଚି ନିଜର ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇଂରାଜୀ ବିଭାଗରେ ସେମିନାର ଓ ଅଧ୍ୟାପନାରେ ନିୟମିତ ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ରହିଥିଲେ । ଅବସର ପରେ କିଛି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାର ବୋର୍ଡ ଅଫ୍ ଷ୍ଟଡିଜ୍ ସଦସ୍ୟ ମଧ୍ୟ ରହିଥିଲେ । ଅଳ୍ପ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ, ସେ ନିଜ କାର୍ଯ୍ୟ ତଥା ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଅହେତୁକ ଉତ୍ସର୍ଗ ପାଇଁ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଅନୁସନ୍ଧାନର ସଂସ୍କୃତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଯାଦବପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଇଂରାଜୀ ବିଭାଗରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଅବଦାନ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।[୬]
ଅବସର ପରେ ସେ ଭାରତର ଅନେକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଯାଦବପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଇଂରାଜୀ ବିଭାଗ ସହିତ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ରଖିଥିଲେ ।
ସକ୍ରିୟତା
ସମ୍ପାଦନାସେ କଲିକତାର ନାରୀବାଦୀ ସଂଗଠନ ସଚେତନାର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ । ସେ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୦୧ ମସିହାରୁ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୦୮ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ମହିଳା ଆୟୋଗ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ମହିଳା କମିଶନର ସଭାପତି ମଧ୍ୟ ଥିଲେ ।[୭][୮]
ସେ ବର୍ତ୍ତମାନର ଉପ-କୁଳପତିଙ୍କୁ ବିରୋଧ କରିବା ପାଇଁ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟପାଳ ତଥା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି କେଶରୀ ନାଥ ତ୍ରିପାଠୀଙ୍କୁ ଭେଟିଥିବା ପାଞ୍ଚଜଣ ଏରିମିଟସ୍ ପ୍ରଫେସରଙ୍କ ଗୋଷ୍ଠୀର ଜଣେ ଅଂଶ ଥିଲେ ।
ମୃତ୍ୟୁ ଏବଂ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ
ସମ୍ପାଦନାଯଶୋଧାରା ବାଗଚି ୯ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୫ ମସିହାରେ ୭୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।
"ପୁନର୍ନବ" ନାମକ ଏକ ସ୍ବେଚ୍ଛାସେବୀ ସଂଗଠନ ଯାହା ବାଗଚିଙ୍କ ସହିତ ଘନିଷ୍ଠ ଭାବରେ ଜଡିତ ଥିଲା, ବାଗଚିଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ଏକ ବକ୍ତୃତା ସମେତ ୨୦୧୫ ମସିହାରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏକ ଜସୋଦରା ବାଗଚି ମେମୋରିଆଲ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରିଆସୁଛି ।[୯] ଯଶୋଧାରା ବାଗଚି ମେମୋରିଆଲ୍ ହାର୍ଡସିପ୍ ପାଣ୍ଠି ୨୦୧୯ ମସିହାରେ ବାଗଚିଙ୍କ ପରିବାର ସହଯୋଗରେ ଯାଦବପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଇଂରାଜୀ ବିଭାଗରେ ବିଭାଗୀୟ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିଲା ।[୧୦]
ପୁସ୍ତକ (ରଚନା, ସମ୍ପାଦନା ଏବଂ ସହ-ସମ୍ପାଦନା)
ସମ୍ପାଦନା- ଭିକ୍ଟୋରିଆନ୍ ଯୁଗର ସାହିତ୍ୟ, ସମାଜ ଏବଂ ଆଦର୍ଶ (ସମ୍ପାଦିତ ଗ୍ରନ୍ଥଖଣ୍ଡ), (୧୯୯୨)
- ଭାରତୀୟ ମହିଳା: ପୁରାଣ ଏବଂ ବାସ୍ତବତା (ସମ୍ପାଦିତ ଗ୍ରନ୍ଥଖଣ୍ଡ), (୧୯୯୫)
- ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ମହିଳାମାନଙ୍କର ପରିବର୍ତ୍ତନ ସ୍ଥିତି ୧୯୭୦-୨୦୦୦ (ସଂପାଦିତ ଗ୍ରନ୍ଥଖଣ୍ଡ), (୨୦୦୫)
- ଇଣ୍ଟ୍ରୋଗେଟିଙ୍ଗ ମଦରହୁଡ (୨୦୧୬)[୧୧]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ Staff Reporter (10 January 2015), "Jasodhara Bagchi is no more", The Hindu
- ↑ Chatterjee, Bhaskar (January 9, 2006). "MEMORIES OF A TRAGEDY". The Telegraph. Retrieved 12 July 2021.
- ↑ TNN (January 10, 2015). "Jashodhara Bagchi passes away". Times of India. Retrieved 12 July 2021.
- ↑ "School of Women's Studies, Jadaypur University". Archived from the original on April 5, 2005.
- ↑ Roy, Rituparna (2018). "Partition in Bengal. Looking back after 70 Years". International Institute for Asian Studies. Retrieved 12 July 2021.
- ↑ Chaudhuri, Supriya; Mukherji, Sajni (2002). Literature and Gender: Essays for Jasodhara Bagchi. ISBN 9788125022275.
- ↑ "West Bengal Commission of Women | » History".
- ↑ Das, Manjulika (2004). "Women's groups in India call on men to take more active role in contraception". BMJ. 329 (7464): 476.9. doi:10.1136/bmj.329.7464.476-h. PMC 515233. PMID 15331463. Retrieved 12 July 2021.
- ↑ "Log In or Sign Up to View". www.facebook.com.
- ↑ "Abhijit Gupta". www.facebook.com. Retrieved 2019-02-03.
- ↑ Bhattacharya, Mihir (November 10, 2017). "Rethinking motherhood". Frontline. Retrieved 12 July 2021.