ଜଙ୍ଗସଙ୍ଗ ଭାଷା
ଜଙ୍ଗସଙ୍ଗ ଭାଷା ଏକ ଭାରତୀୟ ଭାଷା ଅଟେ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଜଙ୍ଗିଆମ, ଜଂଗ୍ରାମି, ଥେବର ତଥା ଝାଙ୍ଗ-ଝୁଙ୍ଗ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଏହା ଭାରତର ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର କିନ୍ନୌର ଜିଲ୍ଲାରେ କଥିତ ଏକ ଅଣଲିଖିତ ଚୀନ-ତିବ୍ଦତୀୟ ଭାଷା ଅଟେ । ଜଙ୍ଗୀ, ଲିପ୍ପା ଓ ଅସରଙ୍ଗ ଗ୍ରାମରେ ଅଧିକାଂଶ ଜଙ୍ଗସଙ୍ଗ ଭାଷୀ ବସବାସ କରନ୍ତି ।[୨] ସେମାନେ ଉଚ୍ଚ ଜାତିର ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସେହି ଗ୍ରାମର ନିମ୍ନ ଜାତିର ଲୋକମାନେ କିନ୍ନୌରୀ ଶାଖାର ଏକ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କିନ୍ତୁ ଭିନ୍ନ ଭାଷା ଶୁମ୍ଚୋରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରନ୍ତି ।[୩]
| ଜଙ୍ଗସଙ୍ଗ ଭାଷା | |
|---|---|
| ଅଞ୍ଚଳ | ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ |
ମାତୃଭାଷୀ | [୧] |
Sino-Tibetan
| |
| ଭାଷା କୋଡ୍ | |
| ISO ୬୩୯-୩ | jna |
| ଗ୍ଲୋଟୋଲୋଗ | jang1254 |
| ELP | Jangshung |
ଜଙ୍ଗସଙ୍ଗ ଏହାର ବୃହତ ପଡ଼ୋଶୀ କିନ୍ନୌରୀ ସହିତ ଘନିଷ୍ଠ ଭାବରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଏବଂ ବେଳେବେଳେ ଏହାର ଏକ ଉପଭାଷା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଭାଷା ପ୍ରଜାତି ପରି ଜଙ୍ଗସଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ବେଳେବେଳେ ପାରମ୍ପରିକ ଟାକ୍ରି ଲିପିରେ ଲେଖାଯାଉଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏହା ବହୁଳ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇନାହିଁ । ଆଜିକାଲି ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ କଥିତ ଭାଷା ଅଟେ । ଅଧିକାଂଶ ଜଙ୍ଗସଙ୍ଗ ଭାଷୀ ବହୁଭାଷୀ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ସାଧାରଣତଃ ଲେଖିବା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ହିନ୍ଦୀ ଓ ଇଂରାଜୀ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ।[୩]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "Jangshung", Endangered Languages Project, retrieved 2023-02-01
- ↑ Negi, Harvinder Kumar (2012), "A Sociolinguistic Profile of the Kinnaura Tribe", Nepalese Linguistics, 27: 101–105
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ "Research and Documenting Endangered Languages of Kinnaur", Austrian Academy of Sciences, retrieved 2023-02-01