ଉଇକିପିଡ଼ିଆ

କାର୍ଲ ମାର୍କସ

(କାର୍ଲ ମାର୍କ୍ସରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)

କାର୍ଲ ହେନେରିକ ମାର୍କସ (୫ ମଇ ୧୮୧୮-୧୪ ମାର୍ଚ ୧୮୮୩) ଜଣେ ଜର୍ମାନୀୟ ଦାର୍ଶନିକ, ଅର୍ଥନୀତିୀ, ସମାଜବାଦୀ, ଐତିହାସିକ ତଥା ସାମ୍ୟବାଦର ପ୍ରଣେତା ଥିଲେ । ଅର୍ଥନୀତିରେ ମାର୍କସଙ୍କ ଗବେଷଣା, ଶ୍ରମିକ ବର୍ଗର ଅର୍ଥନୈତିକ ଅବସ୍ଥା ବୁଝିବା ପାଇଁ ମୂଳଦୁଆ କୁହାଯାଇପାରେ ଏବଂ ଏହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଅନେକ ଅର୍ଥନୀତିୀୟ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି ।[୪][୫][୬][୭] ସେ ତାଙ୍କ ଜୀବନକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ପୁସ୍ତକର ରଚନା କରିଥିଲେ ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ‌‌ଦି କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ମ୍ୟାନିଫେଷ୍ଟୋ (୧୮୪୮) ଏବଂ ଦାସ କ୍ୟାପିଟାଲ ବହୁ ଗୁରୁତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।

କାର୍ଲ ମାର୍କସ
୧୮୭୫ରେ ମାର୍କସ
ଜନ୍ମ(1818-05-05)୫ ମଇ ୧୮୧୮
ତ୍ରିଏର,ପ୍ରୋସିଆ
ଦେହାନ୍ତ୧୪ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୮୮୩(1883-03-14) (ବୟସ ୬୪)
ଲଣ୍ଡନ, ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ
ଦଶନ୍ଧିଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀ ଦର୍ଶନ
ଅଞ୍ଚଳପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦର୍ଶନ, ଜର୍ମାନ ଦର୍ଶନ
ବିଦ୍ୟାଳୟମାର୍କସ ବାଦ, ସାମ୍ୟବାଦ, ସମାଜବାଦ, ଭୌତିକବାଦ
ମୂଳ ଲକ୍ଷ‌‌ରାଜନୀତି, ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର, ଦର୍ଶନ, ସମାଜବାଦ,ଇତିହାସ ‌‌‌, ବର୍ଗ ସଂଘର୍ଷ
ଜଣାଶୁଣା ଚିନ୍ତାଧାରାମାର୍କ୍ସବାଦର ପ୍ରଣେତା ( ଫ୍ରେଡ଼ରିକ ଏଙ୍ଗେଲ୍ସଙ୍କ ସହିତ), ଅତିରିକ୍ତ ମୂଲ୍ୟ, ଦି କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ମ୍ୟାନିଫେଷ୍ଟୋ, ଦାସ କ୍ୟାପିଟାଲ, ଐତିହାସିକ ଭୌତିକବାଦ
କାହାଦେଇ ପ୍ରଭାବିତ
କାହାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛନ୍ତି
ସନ୍ତକ

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ

ସମ୍ପାଦନା

ବାଲ୍ୟକାଳ ଓ ଶିକ୍ଷା : ୧୮୧୮-୧୮୩୫

ସମ୍ପାଦନା
 
ତ୍ରିଏରଠାରେ ମାର୍କସଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ । ୧୯୨୮ରେ ଏହାକୁ ସୋସିଆଲ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ ପାର୍ଟି ଅଫ ଜର୍ମାନୀ କ୍ରୟ କରିଥିଲା ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ମ୍ୟୁଜିୟମ ।[୮]

କାର୍ଲ ମାର୍କସ ୫ ମଇ, ୧୮୧୮ରେ ପ୍ରୋସିଆର ତ୍ରିଏରଠାରେ ଏକ ଇହୁଦୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।[୯] କାର୍ଲଙ୍କର ପିତା ହର୍ସେଲ ମାର୍କସ ଧର୍ମ ନିରପେକ୍ଷ ଶିକ୍ଷା ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ବିତ୍ତଶାଳୀ ଥିଲେ, ଏବଂ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ଅଙ୍ଗୁର ବଗିଚାର ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ । ଜୀଉମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହେଉଥିବା ବିରୋଧାଭାସ ପାଇଁ ସେ ଇହୁଦୀରୁ ପ୍ରୋଟେଷ୍ଟାଣ୍ଟ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି, ହେନେରିକ ଭଳି ଏକ ଜର୍ମାନ ନାମକୁ ଆଦରି ନେଇଥିଲେ ।[୧୦] କାର୍ଲଙ୍କର ବାଲ୍ୟକାଳରେ ଏକ କମ ଜଣାଥିବା ତଥ୍ୟ ହେଉଛି[୧୧], ପିତାମାତାଙ୍କ ୯ଟି ସନ୍ତାନ ମଧ୍ୟରୁ ସେ ତୃତୀୟ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ବଡ଼ଭାଇ ମୋରିଜଙ୍କ ୧୮୧୯ରେ ମୃତ୍ୟୁ[୧୨] ହେବାପରେ ସେ ପରିବାରର ବଡ଼ ସନ୍ତାନ ହୋଇଥିଲେ; ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଭାଇଭଉଣୀ ଯଥା ସୋଫି, ହର୍ମାନ, ହେନେରିଟା, ଲୁଇସ, ଏମିଲି ଓ କାରୋଲିନଙ୍କ ସହ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୨୪ରେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମ ପାଇଁ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ ।[୧୩] ୧୮୩୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ସେ ଗରୋଇ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କଇଥିଲେ, ଏବଂ ସେହି ବର୍ଷ ତ୍ରିଏର ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ନାମ ଲେଖାଇଥିଲେ ଯାହାର ପ୍ରଧାନଶିକ୍ଷକ ହ୍ୟୁଗୋ ୱେଟେନବାକ ଥିଲେ । ପ୍ରଶାସନକୁ କ୍ରୋଧିତ କରି ୱେଟେନବାକ ଅନେକ ମାନବବାଦୀ ଶିକ୍ଷକଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ, ଯଦ୍ୱାରା ୧୮୩୨ରେ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଉପରେ ପୁଲିସ ଚଢ଼ଉ ହୋଇଥିଲା ।[୧୪] ୧୮୩୫ରେ, ୧୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ କାର୍ଲ ବୋନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ସାହିତ୍ୟ ଓ ଦର୍ଶନ ପଢ଼ିବାର ଇଚ୍ଛାନେଇ ଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ପିତାଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କ୍ରମେ ଆଇନ ପଢ଼ିଥିଲେ ।[୧୫] ଦୁର୍ବଳ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ[୧୬] ପାଇଁ ୧୮ ବର୍ଷରେ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ସୈନ୍ୟବାହିନୀରେ ଯୋଗଦେବରୁ ସେ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ, ଏବଂ ବୋନଠାରେ ପୋଲିସଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ "ପୋଏଟ କ୍ଲବ"ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।[୧୭] ଆହୁରି ମଧ୍ୟ "ତ୍ରିଏର ଟ୍ରାଭର୍ଣ କ୍ଲବ"ରେ ସେ ଯୋଗ ଦେଇ ଉପ-ସଭାପତି ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।[୧୮] ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ଅନ୍ୟ ବହୁ ବିବାଦରେ ଛନ୍ଦି ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲେ; ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୩୬ରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ କର୍ମକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ସହ ଯୁକ୍ତିତର୍କ ଅନ୍ୟତମ ।[୧୯] ଶିକ୍ଷାବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ଭାଗରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଆଶାଜନକ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ପରେ ଦ୍ରୁତ ଅବନ୍ନତି ଘଟିବାରୁ ତାଙ୍କ ପିତା ପାଠ୍ୟ ଖସଡ଼ା ଉପରେ ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଥିବା "ବର୍ଲିନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ"ରେ ପଢିବାକୁ ପଠେଇ ଦେଇଥିଲେ ।[୨୦]

=== ହେଗେଲଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରାର ପ୍ରଭାବ : ୧୮୩୬-୧୮୪୩ ===ଏକ


ସାମ୍ୟବାଦ

ସମ୍ପାଦନା

ପ୍ୟାରିସ : ୧୮୪୩-୧୮୪୫

ସମ୍ପାଦନା

ବ୍ରସେଲସ : ୧୮୪୫-୧୮୪୭

ସମ୍ପାଦନା

କଲୋଜିନ : ୧୮୪୮-୧୮୪୯

ସମ୍ପାଦନା

ଲଣ୍ଡନରେ ବିତାଇଥିବା ସମୟ

ସମ୍ପାଦନା

ଚିନ୍ତାଧାରା

ସମ୍ପାଦନା

ଆଧାର

ସମ୍ପାଦନା
  1. ↑ Mehring, Franz, Karl Marx: The Story of His Life (Routledge, 2003) pg. 75
  2. ↑ John Bellamy Foster. "Marx's Theory of Metabolic Rift: Classical Foundations for Environmental Sociology", American Journal of Sociology, Vol. 105, No. 2 (September 1999), pp. 366-405.
  3. ↑ Allen Oakley, Marx's Critique of Political Economy: 1844 to 1860, Routledge, 1984, p. 51.
  4. ↑ Roberto Mangabeira Unger. Free Trade Reimagined: The World Division of Labor and the Method of Economics. Princeton: Princeton University Press, 2007.
  5. ↑ John Hicks, "Capital Controversies: Ancient and Modern." The American Economic Review 64.2 (May, 1974) p. 307: "The greatest economists, Smith or Marx or Keynes, have changed the course of history..."
  6. ↑ Joseph Schumpeter Ten Great Economists: From Marx to Keynes. Volume 26 of Unwin University books. Edition 4, Taylor & Francis Group, 1952 ISBN 0-415-11078-5, 9780415110785
  7. ↑ "Karl Marx to John Maynard Keynes: Ten of the greatest economists by Vince Cable". Daily Mail. 16 July 2007. Retrieved 7 December 2012.
  8. ↑ Wheen 2001. pp. 12–13.
  9. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, p. 7; Wheen 2001, pp. 8, 12; McLellan 2006, p. 1.
  10. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, pp. 4–6; McLellan 2006, pp. 2–4.
  11. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, p. 12; Wheen 2001, p. 13.
  12. ↑ McLellan 2006, p. 7.
  13. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, p. 6; McLellan 2006, p. 4.
  14. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, pp. 12–15; Wheen 2001, p. 13; McLellan 2006, pp. 7–11.
  15. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, pp. 15–16; Wheen 2001, p. 14; McLellan 2006, p. 13.
  16. ↑ Wheen 2001, p. 15.
  17. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, p. 20; McLellan 2006, p. 14.
  18. ↑ Wheen 2001, p. 16; McLellan 2006, p. 14.
  19. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, pp. 21–22; McLellan 2006, p. 14.
  20. ↑ Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, p. 22; Wheen 2001, pp. 16–17; McLellan 2006, p. 14.

ଅଧିକା ପଢ଼ନ୍ତୁ

ସମ୍ପାଦନା

ଜୀବନୀ

ସମ୍ପାଦନା
  • Vincent Barnett. Marx (Routledge, 2009)
  • Isaiah Berlin. Karl Marx: His Life and Environment (Oxford University Press, 1963) ISBN 0-19-520052-7
  • McLellan, David. Karl Marx: his Life and Thought Harper & Row, 1973 ISBN 978-0-06-012829-6
  • Franz Mehring|Mehring, Franz. Karl Marx: The Story of His Life (Routledge, 2003)
  • David McLellan (academic). Marx before Marxism (1980), Macmillan, ISBN 978-0-333-27882-6
  • Maximilien Rubel. Marx Without Myth: A Chronological Study of his Life and Work (Blackwell, 1975) ISBN 0-631-15780-8
  • Sperber, Jonathan. Karl Marx: A Nineteenth-Century Life (W.W. Norton & Company; 2013) 648 pages; by a leading academic scholar
  • Walker, Frank Thomas. 'Karl Marx: a Bibliographic and Political Biography. (bj.publications), 2009.
  • Francis Wheen|Wheen, Francis. Karl Marx: A Life Archived 2013-04-10 at the Wayback Machine., (Fourth Estate, 1999), ISBN 1-85702-637-3

ମାର୍କସଙ୍କ ଉପରେ ବିଭିନ୍ନ ମତ

ସମ୍ପାଦନା
  • Althusser, Louis. For Marx. London: Verso, 2005.
  • Althusser, Louis and Balibar, Étienne. Reading Capital. London: Verso, 2009.
  • Shlomo Avineri. The Social and Political Thought of Karl Marx (Cambridge University Press, 1968) ISBN 0-521-09619-7
  • Kostas Axelos. Alienation, Praxis, and Techne in the Thought of Karl Marx (translated by Ronald Bruzina, University of Texas Press, 1976).
  • Blackledge, Paul. Reflections on the Marxist Theory of History (Manchester University Press, 2006)
  • Bottomore, Tom, ed. A Dictionary of Marxist Thought. Oxford: Blackwell, 1998.
  • Alex Callinicos. The Revolutionary Ideas of Karl Marx (Bookmarks, 1983)
  • Harry Cleaver. Reading Capital Politically (AK Press, 2000)
  • Gerald Cohen. Karl Marx's Theory of History: A Defence (Princeton University Press, 1978) ISBN 0-691-07068-7
  • Collier, Andrew. Marx (Oneworld, 2004)
  • Hal Draper, Karl Marx's Theory of Revolution (4 volumes) Monthly Review|Monthly Review Press
  • Duncan, Ronald and Colin Wilson. (editors) Marx Refuted, (Bath, UK, 1987) ISBN 0-906798-71-X
  • Eagleton, Terry. Why Marx Was Right (New Haven & London: Yale University Press, 2011).
  • Ben Fine. Marx's Capital. 5th ed. London: Pluto, 2010.
  • John Bellamy Foster. Marx's Ecology: Materialism and Nature. New York: Monthly Review Press, 2000.
  • Stephen Jay Gould. A Darwinian Gentleman at Marx's Funeral – E. Ray Lankester Archived 2013-07-26 at the Wayback Machine., Page 1, Find Articles.com (1999)
  • David Harvey (geographer). A Companion to Marx's Capital. London: Verso, 2010.
  • Harvey, David. The Limits of Capital. London: Verso, 2006.
  • Iggers, Georg G. "Historiography: From Scientific Objectivity to the Postmodern Challenge."(Wesleyan University Press, 1997, 2005)
  • Leszek Kołakowski. Main Currents of Marxism Oxford: Clarendon Press, OUP, 1978
  • Little, Daniel. The Scientific Marx, (University of Minnesota Press, 1986) ISBN 0-8166-1505-5
  • Ernest Mandel. Marxist Economic Theory. New York: Monthly Review Press, 1970.
  • Mandel, Ernest. The Formation of the Economic Thought of Karl Marx. New York: Monthly Review Press, 1977.
  • István Mészáros (professor). Marx's Theory of Alienation (The Merlin Press, 1970)
  • Miller, Richard W. Analyzing Marx: Morality, Power, and History. Princeton, N.J: Princeton University Press, 1984.
  • Postone, Moishe. Time, Labour, and Social Domination: A Reinterpretation of Marx's Critical Theory. Cambridge [England]: Cambridge University Press, 1993.
  • Murray Rothbard. An Austrian Perspective on the History of Economic Thought Volume II: Classical Economics (Edward Elgar Publishing Ltd., 1995) ISBN 0-945466-48-X
  • Alfredo Saad-Filho. The Value of Marx: Political Economy for Contemporary Capitalism. London: Routledge, 2002.
  • Alfred Schmidt (philosopher). The Concept of Nature in Marx. London: NLB, 1971.
  • Seigel, Jerrold. Marx's fate: the shape of a life (Princeton University Press, 1978) ISBN 0-271-00935-7
  • Paul Strathern. "Marx in 90 Minutes", (Ivan R. Dee, 2001)
  • Thomas, Paul. Karl Marx and the Anarchists. London: Routledge & Kegan Paul, 1980.
  • Fernando Vianello, F. [1989], “Effective Demand and the Rate of Profits: Some Thoughts on Marx, Michał Kalecki and Piero Sraffa”, in: Sebastiani, M. (ed.), Kalecki's Relevance Today, London, Macmillan, ISBN 978-0-312-02411-6.
  • Wendling, Amy. Karl Marx on Technology and Alienation (Palgrave Macmillan, 2009)
  • Wheen, Francis. Marx's Das Kapital, (Atlantic Books, 2006) ISBN 1-84354-400-8

ବାହାର ଆଧାର

ସମ୍ପାଦନା
"https://or.wikipedia.org/w/index.php?title=କାର୍ଲ_ମାର୍କସ&oldid=541064"ରୁ ଅଣାଯାଇଅଛି