ଓସାମା ବିନ ଲାଦେନ
ଓସାମା ବିନ୍ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ଆୱାଦ ବିନ୍ ଲାଡେନ ବା ଓସାମା ବିନ ଲାଦେନ (୧୦ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୫୮- ୨ ମଇ ୨୦୧୧) ଅଲ କାଏଦା ନାମକ ଏକ ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଂଗଠନର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲା ।[୧] ଏହି ସଂଗଠନ ୧୧ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୦୧ରେ ଆମେରିକାର ନ୍ୟୁୟର୍କ ସହରର ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣ ସହିତ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଦେଶରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଦୋଷୀ ଏବଂ ୨ ମଇ ୨୦୧୧ରେ, ପାକିସ୍ତାନର ଆବଟ୍ଟାବାଦରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣରେ ଆମେରିକା ସେନା ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲା ।[୨]
ଧନୀ ବିନ୍ ଲାଦେନ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ ଥିବା ଓସାମା ୧୯୯୪ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିଲେ ଜଣେ ସାଉଦି ଆରବ ନାଗରିକ । ପିତା ମମ୍ମଦ ବିନ ଅୱଦ ବିନ ଲାଦେନ ସାଉଦି ଆରବର ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଧନୀ ତଥା ସାଉଦି ବିନ ଲାଦେନ ଗ୍ରୁପ ନାମକ ଏକ ନିର୍ମାଣକାରୀ ସଂସ୍ଥାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା । ତାଙ୍କ ମାତା ଆଲିଆ ଘେନେମ ସିରିଆର ଲାଟାକିଆର ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ପରିବାରରୁ ଆସିଥିଲେ । ଓସାମା ସାଉଦି ଆରବରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଶର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ସେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ପାକିସ୍ଥାନରେ ମୁଜାହିଦ୍ଦିନ ବାହିନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଆରବ ଜଗତରୁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନକୁ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର, ଟଙ୍କା ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧବିମାନ ଯୋଗାଇ ମୁଜାହିଦ୍ଦିନମାନଙ୍କୁ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅନେକ ଆରବଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକପ୍ରିୟତା ହାସଲ କରିଥିଲେ । ୧୯୮୮ରେ ସେ ଅଲ-କାଏଦା ଗଠନ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୯୯୨ରେ ସାଉଦି ଆରବରୁ ଦେଶାନ୍ତର (ବହିଷ୍କୃତ) ହୋଇ ସୁଦାନ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ ଏବଂ ଆମେରିକାର ଚାପ ତାଙ୍କୁ ୧୯୯୬ରେ ସୁଦାନ ଛାଡିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା । ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଏକ ନୂତନ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ର(କ୍ୟାମ୍ପ)ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେବାପରେ ସେ ଆମେରିକା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅନେକ ଥର ବିସ୍ଫୋରଣ ତଥା ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଆମେରିଉକା ଦୁତାବାସ ବିସ୍ଫୋରଣ ମାମଲାରେ ଜଡ଼ିତ ହେବା ପରେ ବିନ୍ ଲାଡେନ ଆମେରିକାର ଫେଡେରାଲ୍ ବ୍ୟୁରୋ ଅଫ୍ ଇନଭେଷ୍ଟିଗେସନ୍ (FBI) ତାଲିକାରେ ଦଶ ମୋଷ୍ଟ ୱାଣ୍ଟେଡ୍ ପଳାତକ ଏବଂ ମୋଷ୍ଟ ୱାଣ୍ଟେଡ୍ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ତାଲିକାରେ ରହିଥିଲେ ।
ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧ କୁଖ୍ୟାତ ଆକ୍ରମଣର ଯୋଜନାରେ ତାଙ୍କର ଭୂମିକା ପାଇଁ ବିନ୍ ଲାଡେନ୍ ବେଶ୍ ଜଣାଶୁଣା । ଏହି ଆକ୍ରମଣ ଫଳରେ ଆମେରିକାରେ ପ୍ରାୟ ୩୦୦୦ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା ଏବଂ ଆମେରିକାକୁ ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୋଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଆମେରିକା ତାକୁ ଧରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରଖିଥିଲା । ୨୦୦୧ରୁ ୨୦୧୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିନ୍ ଲାଡେନ ଆମେରିକାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଟାର୍ଗେଟ ଥିଲା, କାରଣ ଆମେରିକାର FBI(Federal Bureau of Investigation) ତାଙ୍କୁ ଖୋଜିବାରେ ୨୫ ମିଲିୟନ୍ ଡଲାରର ଅନୁଦାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା । ମେ ୨, ୨୦୧୧ ଦିନ ପାକିସ୍ତାନର ଆବଟ୍ଟାବାଦର ଏକ ଘରୋଇ ଆବାସିକ କମ୍ପାଉଣ୍ଡ ଭିତରେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ୱାଜିରିସ୍ତାନର ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ ପରିବାର ସହିତ ରହୁଥିଲେ, ଆମେରିକାର ସେନା ସିଲ୍ଦ୍ୱାରା ବିନ୍ ଲାଦେନଙ୍କୁ ଗୁଳି କରି ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା । ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ନାଭାଲ୍ ସ୍ପେଶାଲ୍ ୱାର୍ଫେୟାର୍ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ୍ ଗ୍ରୁପ୍ (ସିଲ୍ ଟିମ୍ ସିକ୍ସ) ଏବଂ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ଏଜେନ୍ସି ଅପରେଟରଙ୍କଦ୍ୱାରା ଆମେରିକାର ତତକାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପରି ବାରାକ ଓବାମାଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ୍ରମେ ଏହି ଗୁପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରାଯାଇଥିଲା । ଓସାମାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଅଲ-କାଏଦା ସଂଗଠନ ୧୧ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣ ବ୍ୟତୀତ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଅନେକ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ଦାୟୀ ଥିଲା ।
ଆଦ୍ୟ ଜୀବନ
ସମ୍ପାଦନାଓସାମା ବିନ୍ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ଆୱାଦ ବିନ୍ ଲାଦେନ ସାଉଦି ଆରବର ରିୟାଦରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପିତା ୟେମେନ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ଆୱାଦ ବିନ୍ ଲାଡେନ ଥିଲେ ବିଶିଷ୍ଟ ଧନୀ । ସାଉଦି ରାଜ ପରିବାର ସହିତ ପିତାଙ୍କର ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ଥିଲା ।[୩] ଓସାମା ବିନ୍ ଲାଦେନ ଜନ୍ମ ହେବା ପରେ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ଲାଡେନ ସ୍ତ୍ରୀ ହମିଦାଙ୍କୁ ଛାଡପତ୍ର ଦେଇଥିଲେ । ମହମ୍ମଦ ହମିଦାଙ୍କୁ ସହଯୋଗୀ ମହମ୍ମଦ ଅଲ-ଆଟାସ ୧୯୫୦ ଦଶକର ଶେଷ ଭାଗରେ କିମ୍ବା ୧୯୬୦ ଦଶକ ପୂର୍ବରୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକାଠି ଅଛନ୍ତି । ଏହି ଦମ୍ପତିଙ୍କର ଚାରି ସନ୍ତାନ ଥିଲେ ଏବଂ ବିନ୍ ଲାଡେନ ଏହି ସବୁ ଭାଇ ଭ୍ଉଣୀଙ୍କ ସହିତ ନୂତନ ଘରେ ରହୁଥିଲେ । ବିନ୍ ଲାଡେନ ପରିବାର ନିର୍ମାଣ ଶିଳ୍ପରେ ୫ ବିଲିୟନ ଡଲାର ରୋଜଗାର କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରୁ ଓସାମା ପ୍ରାୟ ୨୫-୩୦ନିୟୁତ ଡଲାରର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ହୋଇଥିଲେ ।
ବିନ୍ ଲାଦେନ ଜଣେ ଧର୍ମଭୀରୁ ସୁନ୍ନି ମୁସଲମାନ ଭାବରେ ବଢିଥିଲେ । ୧୯୬୮ରୁ ୧୯୭୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଏଲାଇଟ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ଅଲ-ଥାଗର ମଡେଲ ସ୍କୁଲରେ ପଢ଼ିଥିଲେ । ସେ କିଙ୍ଗ ଅବଦୁଲାଜିଜ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ପ୍ରଶାସନ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । କେତେକ ରିପୋର୍ଟରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ସେ ୧୯୭୯ରେ ସିଭିଲ୍ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂରେ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ, କିମ୍ବା ୧୯୮୧ ମସିହାରେ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନ ବିଷୟରେରେ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ବିନ୍ ଲାଡେନ ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ଅକ୍ସଫୋର୍ଡରେ ଏକ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ବିନ୍ ଲାଦେନଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ ଆଗ୍ରହର ବିଷୟ ଥିଲା ଧର୍ମ । ଅତଏବ ସେତେବେଳେ ସେ ଉଭୟ "କୋରାନ ଏବଂ ଜିହାଦକୁ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିବା" ତଥା ପରୋପକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଗ୍ରହ ମଧ୍ୟରେ କବିତା ଲେଖିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା । ଫୁଟବଲ ଖେଳରେ ସେଣ୍ଟର୍ ଫରୱାର୍ଡରେ ଖେଳିବା ତାଙ୍କର ଭାରି ପ୍ରିୟ ଥିଲା ଏବଂ ସେ ଇଂରାଜୀ କ୍ଲବ୍ ଆର୍ସେନାଲ୍ ଅନୁସରଣ କରୁଥିଲେ ।
ମୃତ୍ୟୁ
ସମ୍ପାଦନାଆମେରିକାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସାମରିକ ଅପରେସନ୍ ୟୁନିଟ୍ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାନୀୟ ସମୟ ୧:00 ପୂର୍ବାହ୍ନ (ପୂର୍ବାହ୍ନ ୪:00 ପୂର୍ବାହ୍ନ)ର କିଛି ସମୟ ପରେ ପାକିସ୍ତାନର ଆବୋଟାବାଦରେ ଓସାମା ବିନ୍ ଲାଡେନଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା ।[୩] ଅପରେସନ୍ ନେପ୍ଟୁନ୍ ସ୍ପିୟର ନାମକ ଏହି ଅପରେସନ୍ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ତତକାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବାରାକ ଓବାମାଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଆମେରିକାର ନୌସେନା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଯୁଦ୍ଧ ବିକାଶ ଗୋଷ୍ଠୀ (ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ନୌ ସେନା ସିଲ୍)ର ଏକ ଟିମ୍ଦ୍ୱାରା ଆମେରିକାର ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ଏଜେନ୍ସି (ସିଆଇଏ) ଅପରେସନରେ କରାଯାଇଥିଲା । ବିନ୍ ଲାଦେନଙ୍କ କମ୍ପାଉଣ୍ଡ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "Osama bin Laden | Biography, al-Qaeda, Terrorist Attacks, & Facts". Encyclopedia Britannica (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 4 November 2020.
- ↑ "The Abbottabad Mystery". The Indian Express (in ଇଂରାଜୀ). 7 September 2019. Retrieved 3 November 2020.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ "Osama bin Laden killed". www.infoplease.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 4 November 2020.