ଏର ଭାଷା
ଏର (/ aɪər / YRE) ହେଉଛି ଏକ ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା ଯାହାକି ଭାରତର ସିନ୍ଧ, ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଗୁଜୁରାଟରେ ପ୍ରାୟ ୧୦୦ ଜଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କଥିତ ହୋଇଥାଏ । ବକ୍ତା ମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହା ପାକିସ୍ତାନର ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ଭାଷା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଅଟେ[୧][୨] ଏବଂ ଏହା ହାଇଦ୍ରାବାଦ, କୋଟ ଗୁଲାମ ମହମ୍ମଦ ଏବଂ କୁନରୀ ସମେତ ସିନ୍ଧର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ କଥିତ ହୋଇଥାଏ । କେତେକ ବକ୍ତା ମଧ୍ୟ ଶହୀଦ ବେନଜୀରାବାଦରେ ରହୁଥିବା ଜଣାଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କର ସଂସ୍କୃତି ଅଲଗା ।[୩]
ଏର | |
---|---|
آیر | |
ଅଞ୍ଚଳ | Sindh, Pakistan |
ମାତୃଭାଷୀ | ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" । |
ବୋଲି |
|
Arabic script | |
ଭାଷା କୋଡ୍ | |
ISO ୬୩୯-୩ | aeq |
ଗ୍ଲୋଟୋଲୋଗ | aerr1238 |
ELP | Aer |
ଇତିହାସ
ସମ୍ପାଦନା୧୯୪୭ ମସିହାରେ ଭାରତ ବିଭାଜନ ପରେ ଏହି ଭାଷାର ମୁସଲମାନ ବକ୍ତାମାନେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଯାଇଥିବାବେଳେ ହିନ୍ଦୁ ବକ୍ତାମାନେ ଭାରତରେ ରହିଥିଲେ ।ପାକିସ୍ତାନର ଅଧିକାଂଶ ଏର ବକ୍ତାମାନେ ସିନ୍ଧର ହାଇଦ୍ରାବାଦ ନିକଟସ୍ଥ ଦେହ୍ ୩୩୩[୪] ରେ ରୁହନ୍ତି । ଭାରତୀୟ ଭାଷା ଉପରେ ପାର୍ସୀ, ଆରବୀ ଏବଂ ତୁର୍କୀର ପ୍ରଭାବ ହେତୁ ଦିଲ୍ଲୀ ସୁଲତାନ ଏବଂ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ସମୟରେ ଏହି ଭାଷା ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦେଶରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା ।[୫]
୧୯୯୮ ମସିହାର ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ ସେଠାରେ ପ୍ରାୟ ୨୦୦ ଜଣ ଦେଶୀ ବକ୍ତା ଥିଲେ ।[୬] ଅବଶ୍ୟ, ବର୍ତ୍ତମାନର ଆକଳନଗୁଡିକ ବକ୍ତା ମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟାକୁ ୧୫୦ ରେ ରଖିଛି ଏବଂ ଏହାର ସ୍ଥିତିକୁ ଆହୁରି ଦୃଢ଼ କରିଦେଇଛି ।[୭]
ବର୍ଣ୍ଣମାଳା
ସମ୍ପାଦନାଏର ଲିପି ସାଧାରଣତଃ ଲେଖାଯାଏ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଲେଖାଯାଏ, ଏହା ବିଭିନ୍ନ ଆରବୀୟ ଲିପିରେ ଲେଖାଯାଇଥାଏ ।[୮]
Letter | Name of Letter | Transcription | IPA |
---|---|---|---|
ا | alif | a | /a/ |
ب | be | b | /b/ |
پ | pe | p | /p/ |
ت | te | t | /t/ |
ٹ | ṭe | ṭ | /ʈ/ |
ث | se | (s) | /s/ |
ج | jīm | j | /d͡ʒ/ |
چ | če | č | /t͡ʃ/ |
ح | he | (h) | /h/ |
خ | khe | kh | /kʱ/ |
د | dāl | d | /d/ |
ڈ | ḍāl | ḍ | /ɖ/ |
ۮ | ɗāl | ɗ | /ɗ/ |
ذ | zāl | (z) | /z/ |
ر | re | r | /r/ |
ڑ | ṛe | ṛ | /ɽ/ |
ۯ | ɭe | ɭ | /ɭ/ |
ز | ze | z | /z/ |
ژ | je | j | /d͡ʒ/ |
س | sīn | s | /s/ |
ش | šīn | š | /ʃ/ |
ص | swād | (s) | /s/ |
ض | zwād | (z) | /z/ |
ط | to'e | (t) | /t/ |
ظ | zo'e | (z) | /z/ |
ع | ‘ayn | ʿ | /ʔ/ |
غ | ghayn | gh | /gʱ/ |
ف | fe | f | /f/ |
ق | kāf | k | /k/ |
ک | kāf | k | /k/ |
گ | gāf | g | /g/ |
ل | lām | l | /l/ |
م | mīm | m | /m/ |
ن | nūn | n | /n/ |
ݨ | ṇūn | ṇ | /ɳ/ |
ں | ˜ | ˜ | /˜/ |
و | waw | w | /w/ |
ہ | he | h | /h/ |
ھ | _he | _h | /ʰ/ |
ۿ | ɦ | ɦ | /ɦ/ |
ء | hamza | ʿ | /ʔ/ |
ی | ye | y | /j/, /i/ |
ے | ye | e, ē | /ɛ/ |
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ Torwali, Zubair (28 July 2015). "Saving local languages". The News International (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-08-31.
- ↑ Arshad, Muhammad (2021-09-06). "How Many Languages Are Spoken In Pakistan". Economy.pk (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-08-31.
- ↑ Parekh, Rauf (2018-01-02). "Some endangered Pakistani languages". Dawn (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-08-31.
- ↑ Rahman, Tariq (January 2004). "Language Policy and Localization in Pakistan: Proposal for a Paradigmatic Shif". ResearchGate.
- ↑ Bukhari, Syed Muhammad Azeem Shah (7 April 2019). "معدوم ہوتی پاکستانی زبانیں" [Endangered Pakistani languages]. Express News. Retrieved 31 August 2022.
- ↑ "Did you know Aer is endangered?". Endangered Languages (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-08-31.
- ↑ Parekh, Rauf (2017-03-13). "Literary notes: How many languages are spoken in Pakistan?". Dawn (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-08-31.
- ↑ "ScriptSource - Entry - Aer language keyboard". www.scriptsource.org. Retrieved 2022-08-31.