ଇମ୍ରାନ ଅହମ୍ମଦ ଖାଁ ନିଆଜୀ (ଜନ୍ମ ୫ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୫୨) ଜଣେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜନେତା ତଥା ପୂର୍ବତନ କ୍ରିକେଟର ଯିଏକି ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାକିସ୍ତାନର ୨୨ତମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଅବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରସ୍ତାବରେ ହାରିଯାଇ ବହିଷ୍କୃତ ହେବାରେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପାକିସ୍ତାନ୍ନର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ।[୧] ସେ ପାକିସ୍ତାନର ଅନ୍ୟତମ ବଡ ରାଜନୈତିକ ଦଳ 'ପାକିସ୍ତାନ ତେହେରିକ-ଇ-ଇନସାଫ' (ପିଟିଆଇ)ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ତଥା ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅଟନ୍ତି ।

ବାଲ୍ୟ ଜୀବନ ଓ ପରିବାର ସମ୍ପାଦନା

ଇମରାନ ଖାଁ ୫ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୫୨ରେ ଲାହୋରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । କିଛି ରିପୋର୍ଟରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ସେ ୨୫ ନଭେମ୍ବର ୧୯୫୨ରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ । [୨] ତଥ୍ୟ ମୁତାବକ, ପାକିସ୍ତାନ କ୍ରିକେଟ୍ ବୋର୍ଡର ଅଧିକାରୀମାନେ ତାଙ୍କ ପାସପୋର୍ଟରେ ଭୁଲ ଭାବରେ ତାଙ୍କ ଜନ୍ମ ତାରିଖ ୨୫ ନଭେମ୍ବର ଭାବେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ । ସେ ସିଭିଲ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଇକ୍ରାମୁଲ୍ଲା ଖାନ ନିୟାଜୀଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ପୁତ୍ର । ପରିବାରରେ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଶୌକତ ଖାନୁମ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଚାରି ଭଉଣୀ ଅଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ ପୁରୁଷ ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ପଞ୍ଜାବର ମିଆନୱାଲିରେ ବାସିନ୍ଦା । ସେମାନେ ପାସ୍ତୁନ ଜାତିର ଏବଂ ନୟାଜୀ ଜନଜାତିର ଅଟନ୍ତି ।[୩] ଭାରତ ବିଭାଜନ ହୋଇ ପାକିସ୍ତାନ ସୃଷ୍ଟି ହେବା ପରେ ଖାନଙ୍କ ମାତୃ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନେ ଲାହୋରକୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ । ଖାନଙ୍କ ମାତୃ ପରିବାରରେ ଜାଭେଦ୍ ବୁର୍କି ଏବଂ ମାଜିଦ୍ ଖାଁ ଭଳି ଅନେକ କ୍ରିକେଟର ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିଛନ୍ତି ।

ବାଲ୍ୟ ଯୌବନରେ ଜଣେ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ଲାଜୁଆ ବାଳକ, ଖାନ୍ ନିଜ ଭଉଣୀମାନଙ୍କଠାରୁ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଧନୀ, ଉଚ୍ଚ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ପରିସ୍ଥିତିରେ ବଢିଥିଲେ ଏବଂ ଉଚ୍ଚତର ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିଲେ । ସେ ଲାହୋରସ୍ଥିତ ଆଇଚିସନ କଲେଜ ଏବଂ କ୍ୟାଥେଡ୍ରାଲ ସ୍କୁଲରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ ।[୪] ଏବଂ ପରେ ଇଂଲଣ୍ଡର 'Royal Grammar School Worcester'ରେ ଅଧ୍ୟୟନ କାଳରେ ସେ କ୍ରିକେଟରେ ବିଶେଷ ପାରଦର୍ଶିତା ଲାଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୭୨ ମସିହାରେ, ସେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡର 'Keble College'ରେ ନାମ ଲେଖାଇଲେ ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଦର୍ଶନ, ରାଜନୀତି ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତି ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୫ରେ ସ୍ନାତକ ଡ଼ିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।

କ୍ରିକେଟ ଜୀବନ ସମ୍ପାଦନା

ଇମ୍ରାନ ଖାଁ ଲାହୋରରେ ମାତ୍ର ୧୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ନିଜର ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୭୦ ଦଶକର ଆରମ୍ଭରେ, ସେ ଲାହୋର-ଏ (୧୯୬୯–୭୦), ଲାହୋର-ବି (୧୯୬୯–୭୦), ଲାହୋର- ଗ୍ରୀନ୍ସ (୧୯୭୦–୭୧) ଏବଂ ଶେଷରେ ଲାହୋର (୧୯୭୦–୭୧)ର ଘରୋଇ ଦଳ ପାଇଁ ଖେଳୁଥିଲେ । 51] ୧୯୭୩–୧୯୭୫ ମଧ୍ୟରେ ଖାଁ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ୟୁନିଭରସିଟିର ବ୍ଲୁ କ୍ରିକେଟ୍ ଟିମର ଅଂଶ ଥିଲେ ।

ସେ ୱର୍କେଷ୍ଟେରେଶର୍ ପାଇଁ ୧୯୭୧ରୁ ୧୯୭୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇଂରାଜୀ କାଉଣ୍ଟି କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିଥିଲେ । ଏହି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ, ଖାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ହୋଇଥିବା ଅନ୍ୟ ଦଳଗୁଡିକ ହେଲା ଦାଉଦ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଜ୍ (୧୯୭୫–୧୯୭୬) ଏବଂ ପାକିସ୍ଥାନ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ (୧୯୭୫–୧୯୭୬ରୁ ୧୯୮୦–୧୯୮୧) । ଏତଦ୍ ବ୍ୟତୀତ ସେ ୧୯୮୩ରୁ ୧୯୮୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ସସେକ୍ସ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଖେଳିଥିଲେ ।

ଖାନ ଇଂଲଣ୍ଡ ବିପକ୍ଷରେ ଜୁନ ୧୯୭୧ରେ ଏଜବାଷ୍ଟନ୍‌ରେ ଟେଷ୍ଟ କ୍ରିକେଟ୍ ଡେବ୍ୟୁ କରିଥିଲେ । ତିନି ବର୍ଷ ପରେ, ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪ରେ, ସେ ଦିନିକିଆ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ (ODI) ମ୍ୟାଚରେ ଡେବ୍ୟୁ କରିଥିଲେ, ପୁଣି ଥରେ ପୃଡେନସିଆଲ ଟ୍ରଫି ପାଇଁ ଟ୍ରେଣ୍ଟ ବ୍ରିଜରେ ଇଂଲଣ୍ଡ ବିପକ୍ଷରେ ଖେଳିଥିଲେ । ଅକ୍ସଫୋର୍ଡରୁ ସ୍ନାତକ ହାସଲ କରିବା ପରେ ଏବଂ ୱର୍କେଷ୍ଟେରେର୍ଶରେ ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଶେଷ କରିବା ପରେ ସେ ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଫେରିଥିଲେ ଏବଂ ନିଜ ଦେଶ ଜାତୀୟ ଦଳରେ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଖେଳାଳି ଭାବେ ସ୍ଥାନ ଲାଭ କରିଥିଲେ ।[୫]

ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ସମ୍ପାଦନା

୨୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୯୬ରେ, ଖାନ ଏକ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ପାକିସ୍ତାନ ତେହେରିକ-ଇ-ଇନସାଫ (PTI) ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।[୬] ସେ ୧୯୯୭ରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଦୁଇଟି ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ଯଥା NA-53, ମିଆନୱାଲି ଏବଂ NA-94, ଲାହୋରର ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ନିର୍ବାଚନ ଲଢିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ PML (N)ର ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଉଭୟ ଆସନ ହରାଇଥିଲେ ।

୨୦୧୮ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଇମ୍ରାନ ଖାନ ପାଞ୍ଚୋଟି ଆସନ ଯଥା NA-35 (Bannu), NA-53 (Islamabad-II), NA-95 (Mianwali-I), NA-131 (Lahore-IX), ଏବଂ NA-243 (Karachi East-II)ରୁ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ ।[୭] । 28 ଜୁଲାଇରେ ଗଣନା ଶେଷ ହେବା ପରେ ପାକିସ୍ତାନର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ (ECP) ଘୋଷଣା ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ହୋଇଥିବା ୨୭୦ଟି ଆସନ ମଧ୍ୟରୁ ମୋଟ ୧୧୬ଟି ଆସନରେ ପିଟିଆଇ ଜିତିଥିଲା । ପାକିସ୍ତାନ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଇତିହାସରେ ଖାନ ପ୍ରଥମ ବ୍ୟକ୍ତି ହୋଇଥିଲେ ଯିଏକି ସମସ୍ତ ପାଞ୍ଚଟି ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜିତିଥିଲେ । ପିଟି ଆଇ ପକ୍ଷରୁ ତାଙ୍କୁ ଦଳର ନେତାଭାବେ ବଛାଯିବା ଅଗଷ୍ଟ ୮ ତାରିଖରେ ସେ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।[୮]

ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ପିଟିଆଇର ପ୍ରମୁଖ ସହଯୋଗୀମାନେ ଶାସକ ଦଳରୁ ଓହରି ଯାଇଥିଲେ ଏବଂ ଖାଁଙ୍କର ସରକାର ସହ ସେନାର ମତାନ୍ତର ଦେଖାଦେଇଥିଲେଏ । ପରେ ଏହା ଅବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ଭୋଟ୍ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏପ୍ରିଲ୍ ୧୦ରେ ଖାନ ପାକିସ୍ତାନ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ଯିଏକି ଅବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରସ୍ତାବରେ ହାରିବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ପଦରୁ ହଟାଯାଇଥିଲା ।[୯]

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. "Imran Khan ousted as Pakistan's PM after vote". BBC News. 10 April 2022. Retrieved 22 May 2022.
  2. "Newsmaker: Imran Khan". The National (in ଇଂରାଜୀ). 12 November 2015. Retrieved 22 May 2022.
  3. Encyclopaedia Asiatica, Comprising Indian Subcontinent, Eastern and Southern Asia: H. Jangtang By Edward Balfour Published by Cosmo Publications, 1976 Item notes: v. 4 Original from the University of Michigan Page 188
  4. "Imran Khan ─ from flamboyant cricketer to prime minister". DAWN.COM (in ଇଂରାଜୀ). 18 August 2018. Retrieved 22 May 2022.
  5. "Cricket Archive - Paywall". cricketarchive.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 24 May 2022.
  6. "Imran Khan leads 100,000 rally against Pakistan's US alliance". www.telegraph.co.uk. Retrieved 26 May 2022.
  7. "PTI finalises 85 NA candidates of Punjab". Latest News - The Nation. Retrieved 26 May 2022.
  8. "Imran Khan | Biography, Cricketer, & Facts | Britannica". www.britannica.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 26 May 2022.
  9. "Pakistan PM Imran Khan ousted in no-confidence vote". www.thehindubusinessline.com (in ଇଂରାଜୀ). 9 April 2022. Retrieved 30 May 2022.