କୋକେନ ବ୍ୟବହାର ବିକାର

ଅଧିକ କୋକେନ ବ୍ୟବ‌ହାର ଯୋଗୁ ହେଉଥିବା ବେମାରୀ ।
(Cocaine use disorderରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)

କୋକେନ ବ୍ୟବହାର ବିକାର ( CUD ) ହେଉଛି ଏକ ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ କୋକେନ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବନତି ହୋଇଥାଏ ।[୧] ଏହା ଧାର୍ଯ୍ୟଠାରୁ ଅଧିକ ଗ୍ରହଣ କରିବା, ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଜାରି ଇଚ୍ଛା, କାର୍ଯ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଦ୍ୟାଳୟ ସମସ୍ୟାରେ ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଏହିପରି ବ୍ୟବହାରରୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ସମସ୍ୟା ସତ୍ତ୍ୱେ ବନ୍ଦ ନ ହୋଇପାରେ ।[୧] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ କୋକେନ ନିଶା, କୋକେନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର, ସାଇକୋସିସ୍ ଏବଂ ଓଜନ ହ୍ରାସ ହୋଇପାରେ ।[୫] ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ରୋଗ, ଏଚ୍.ଆଇ.ଭି/ଏଡସ୍, ହେପାଟାଇଟିସ ସି, ମାଂସପେଶୀ ଭାଙ୍ଗିବା ଏବଂ ଗୃହହୀନତା ହୋଇପାରେ । [୩] [୫] ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଉଦ୍‌ବେଗ ଅବ୍ୟବସ୍ଥା, ଏବଂ ଉଦାସୀନତା ସସହିତ ଜଡିତ ଥାଏ।[୫]

Cocaine dependence, cocaine addiction, cocaine misuse, cocaine abuse
Video explanation
ବିଭାଗPsychiatry
ଲକ୍ଷଣTaking more than was intended, ongoing desire to use, use resulting in work or school issues, not stopping despite health problems[୧]
ବିପଦ କାରକAdult ADHD, schizophrenia, antisocial personality disorder, other substance use disorders, unstable home environment[୧][୨]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତିUrine drug screen[୧]
ଚିକିତ୍ସାContingency management programs, cognitive behavioral therapy[୩]
ପୁନଃପୌନିକ0.4% of adults[୪]

ସଙ୍କଟ ଜନ‌କ ଅବସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ୧୦% ବୟସ୍କ ଏଡିଏଚଡି ପ୍ରଭାବିତ, ସିଜିଫ୍ରେନିଆ, ଅସାମାଜିକ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ବ୍ୟାଧି, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ବ୍ୟବହାର ବ୍ୟାଧି ଏବଂ ଏକ ଅସ୍ଥିର ଗୃହ ପରିବେଶ ହୋଇପାରେ ।[୧] [୨] ଗମ୍ଭୀରତାକୁ ସାମାନ୍ୟ, ମଧ୍ୟମ ଏବଂ ଗମ୍ଭୀରରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇପାରେ ।[୫] ଏକ ପରିସ୍ରା ଔଷଧ ସ୍କ୍ରିନଦ୍ୱାରା ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ସମର୍ଥିତ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ଗୋଟିଏ ବ୍ୟବହାର ପରେ ୩ ଦିନ ରହିପାରେ ଏବଂ ଭାରୀ ବ୍ୟବହାରର ୧୨ ଦିନ ପରେ ସକାରାତ୍ମକ ରହିପାରେ ।[୧]

ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ପ୍ରମାଣ ସୀମିତ ଅଟେ ।[୩] ପରିଚାଳନା ପ୍ରୟାସ ମଧ୍ୟରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପରିଚାଳନା ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ବ୍ୟବହାରକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ ଭାଉଚର୍ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ଏବଂ ଜ୍ଞାନଗତ ବ୍ୟବ‌ହାରୀକ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।[୩] [୬] ଏହି ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ କୌଣସି ଔଷଧ ଅନୁମୋଦନ ହୋଇନାହିଁ। । [୬] ଅନ୍ୟ ଉତ୍ତେଜକ ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରମାଣ ୨୦୨୦ ସୁଦ୍ଧା ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନୁହେଁ।[୩]

୨୦୧୮ ମସିହାର ପ୍ରାୟ ୧୯ ନିୟୁତ ଲୋକ କୋକେନ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ (ବୟସ୍କଙ୍କ 0.୪%) ।[୪] ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ଉତ୍ତର ଆମେରିକା ଏବଂ ୟୁରୋପରେ ସାଧାରଣତଃ ଏହା ଅଧିକ ବ୍ୟବହାର ହୁଏ ।[୪] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପ୍ରାୟ ଏକ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କର କୋକେନ ବ୍ୟବହାର ବ୍ୟାଧି ରହିଛି ।[୬] ଉରୁଗୁଏରେ ୪୩% କୋକେନ ବ୍ୟବହାର କରିଥିବା ଲୋକଙ୍କର କୋକେନ ବ୍ୟବହାର ବ୍ୟାଧି ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା ।[୪] ଯୁବକ ବୟସ୍କମାନେ ସାଧାରଣତ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ।[୧] [୫] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୨୦୧୯ରେ, ପ୍ରାୟ ୧୬,୦୦୦ ଅଧିକ ମାତ୍ରାର କୋକେନ ଯୋଗୁ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। [୭]

ଆଧା ସମ୍ପାଦନା

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ ୧.୭ Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Fifth ed.). American Psychiatric Association. 2013. pp. 561. doi:10.1176/appi.books.9780890425596.156852. ISBN 978-0-89042-555-8. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)
  2. ୨.୦ ୨.୧ Oliva, F; Mangiapane, C; Nibbio, G; Berchialla, P; Colombi, N; Vigna-Taglianti, FD (9 November 2020). "Prevalence of cocaine use and cocaine use disorder among adult patients with attention-deficit/hyperactivity disorder: A systematic review and meta-analysis". Journal of psychiatric research. doi:10.1016/j.jpsychires.2020.11.021. PMID 33199055.
  3. ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ Ronsley, Claire; Nolan, Seonaid; Knight, Rod; Hayashi, Kanna; Klimas, Jano; Walley, Alex; Wood, Evan; Fairbairn, Nadia (18 June 2020). "Treatment of stimulant use disorder: A systematic review of reviews". PLOS ONE. 15 (6): e0234809. doi:10.1371/journal.pone.0234809.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  4. ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ WORLD DRUG REPORT 2020 (SET OF 6 BOOKLETS) (PDF). [S.l.]: UNITED NATIONS. 2020. pp. 25–30. ISBN 978-92-1-148345-1. Archived (PDF) from the original on 29 January 2021. Retrieved 20 February 2021.
  5. ୫.୦ ୫.୧ ୫.୨ ୫.୩ ୫.୪ Ryan, SA (December 2019). "Cocaine Use in Adolescents and Young Adults". Pediatric clinics of North America. 66 (6): 1135–1147. doi:10.1016/j.pcl.2019.08.014. PMID 31679603.
  6. ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ Kampman, KM (October 2019). "The treatment of cocaine use disorder". Science advances. 5 (10): eaax1532. doi:10.1126/sciadv.aax1532. PMID 31663022.
  7. "Overdose Death Rates". National Institute on Drug Abuse (in ଇଂରାଜୀ). 29 January 2021. Archived from the original on 25 January 2018. Retrieved 26 February 2021.