ମାନ୍ନା ଦେ

ଭାରତୀୟ ପାର୍ଶ୍ୱଗାୟକ

ପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ (୧ ମେ ୧୯୧୯-୨୪ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୩), ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ ଦୁନିଆଁରେ ମାନ୍ନା ଦେ ନାମରେ ପରିଚିତ, ଜଣେ ଭାରତୀୟ ପାର୍ଶ୍ୱ ଗାୟକ । ସେ ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ତମନ୍ନାରୁ ନିଜର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରି ୨୦୧୩ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ୪୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଗୀତରେ କଣ୍ଠଦାନ କରିଛନ୍ତି । ସେ ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର , ୨୦୦୫ ମସିହାରେ ପଦ୍ମଭୂଷଣ ପୁରସ୍କାର ଏବଂ ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ଦାଦା ସାହେବ ଫାଲକେ ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ । ମାନ୍ନା ଦେ ମୂଖ୍ୟତଃ ହିନ୍ଦୀବଙ୍ଗଳା ସଂଗୀତରେ କଣ୍ଠଦାନ କରିଛନ୍ତି । ତାହା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଭାରତୀୟ ଭାଷାରେ ମଧ୍ୟ କଣ୍ଠଦାନ କରିଛନ୍ତି । ୨୦୧୩ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୪ ତାରିଖରେ ବାଙ୍ଗାଲୋରଠାରେ ୯୪ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ପରଲୋକ ଘଟିଥିଲା ।

ମାନ୍ନା ଦେ
୨୦୦୭ ଦାଦା ସାହେବ ଫାଲକେ ପୁରସ୍କାର ସମାରୋହରେ ମାନ୍ନା ଦେ
Background information
ମୂଳ ନାମ
মান্না দে
ଜନ୍ମ ସମୟରେ ନାମପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ
Also known asମାନ୍ନା ଦେ
ଜନ୍ମ(1919-05-01)ମଇ ୧, ୧୯୧୯


[୧]
କଲିକତା, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ
ମୃତ୍ୟୁ୨୪ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୩(2013-10-24) (ବୟସ ୯୪)
ବାଙ୍ଗାଲୋର, ଭାରତ
ଶୈଳୀପାର୍ଶ୍ୱ ଗାୟକ
ପେଷାଗାୟକ
ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ରକଣ୍ଠସଂଗୀତ ଗାୟକ
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ୧୯୪୨-୨୦୧୩
ୱେବସାଇଟwww.mannadey.in

ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ପ୍ରବେଶ ସମ୍ପାଦନା

୧୯୪୨ରେ ଦେ କ୍ରିଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଙ୍କ ସହିତ ବମ୍ବେକୁ ଯାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ସେ ପ୍ରଥମେ କ୍ରିଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଓ ପରେ ସଚିନ ଦେବ ବର୍ମନ ଅଧୀନରେ ସହ ସଂଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ କାମ କରିଥିଲେ । ମାନ୍ନା ଦେ ଯେତେବେଳେ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ସଂଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ କାମ କରୁଥିଲେ , ସେତେବେଳେ ସେ ଉସ୍ତାଦ ଅମନ ଅଲ୍ଲୀ ଖାନ ଓ ଉସ୍ତାଦ ଅବଦୁଲ ରେହମାନ ଖାନଙ୍କଠାରୁ ହିନ୍ଦୀ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତ ଶିଖୁଥିଲେ ।

ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଜୀବନ ସମ୍ପାଦନା

ଦେ ପ୍ରଥମେ ୧୯୪୨ରେ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ତମନ୍ନାରୁ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକ ଭାବେ ନିଜର ସଙ୍ଗୀତ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସୁରୟାଙ୍କ ସହିତ କ୍ରିଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ ଓ ମନ୍ନା ଏକାଠି ମିଶି ଗାଇଥିବା "ଜାଗୋ ଆୟି ଉଷା ପନ୍ଛି ବୋଲେ ଜାଗୋ" ତାଙ୍କ ଜୀବନର ପ୍ରଥମ ସଫଳ ସଂଗୀତ ଥିଲା । ୧୯୫୨ରେ ବଙ୍ଗଳା ଓ ମରାଠୀ ଭାଷାରେ ନିର୍ମିତ "ଅମର ଭୁପାଲି'' ଫିଲ୍ମରେ କଣ୍ଠଦାନ କରି ବଙ୍ଗାଳୀ ଓ ମରାଠୀ ସିନେ ଜଗତରେ ଦେ ନିଜକୁ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକଭାବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିଥିଲେ । ୧୯୪୮-୧୯୫୪ ଅନେକ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଂଗୀତ ଓ ପପ୍ ସଂଗୀତର ମିଶ୍ରଣ ଥିବା ଗୀତଗୁଡିକୁ ଗାଇ ସେ ନିଜର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଭା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ୧୯୫୩ ମସିହାରେ ସେ ପ୍ରଥମେ ହିନ୍ଦୀ ଗଜଲ୍ ଗାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୫୩ରେ ନିର୍ମିତ "ଦୋ ବିଘା ଜମିନ୍"''ରେ ସଲିଲ୍ ୈଚୋଧରୀଦ୍ୱାରା ରଟିତ ୨ଟି ହିଟ୍ ସଂଗୀତରେ କଣ୍ଠଦାନ କରି ସେ ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ । ୧୯୫୭ରେ ୯୫ ଓ ୧୯୫୮ରେ ୬୪ଟି ହିନ୍ଦୀ ଗୀତ ଗାଇ ସେ ସଫଳତାର ଶିଖର ଛୁଇଁଥିଲେ । ୧୯୫୩-୧୯୬୯ ମସିହା ଥିଲା ହିନ୍ଦୀ ସିନେ ଜଗତରେ ଦେ'ଙ୍କ ପାଇଁ ସଫଳତା ତୋଳି ଧରିବାର ସମୟ । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସେ ୭୫୮ଟି ହିନ୍ଦୀ ସଂଗୀତ ରେକର୍ଡ କରିଥିଲେ । ୧୯୯୨ ମସିହାରୁ ସେ ହିନ୍ଦୀ ସଂଗୀତ ଦୁନିଆରୁ ଦୁରେଇ ଗଲେ । ସେ ଶେଷଥର ପାଇଁ ୨୦୦୬ରେ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିବା ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଉମାରରେ ସୋନୁ ନିଗମ ଓ କବିତା କ୍ରିଷ୍ଣମୂର୍ତ୍ତୀଙ୍କ ସହିତ ଗାଇଥିଲେ । ମାନ୍ନା ଦେ ୧୦୨ରୁ ଅଧିକ ସଂଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ସହ କାମ କରିଥିଲେ ।

ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ସମ୍ପାଦନା

୧୯୫୩ ଡିସେମ୍ବରରେ ମାନ୍ନା ଦେ ସୁଲୋଚନା କୁମାରନଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସୁଲୋଚନା କେରଳର କନ୍ନୁରର ବାସିନ୍ଦା । । ମାନ୍ନାଙ୍କ ୨ଟି ଝିଅ ଅଛନ୍ତି, ତାଙ୍କ ନାମ ସୁରୋମା ଓ ସୁମିତା । ଜାନୁୟାରୀ ୨୦୧୨ରେ ସୁଲୋଚନା କ୍ୟାନ୍ସରରେ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁରେ ମରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ମୁମ୍ବାଇ ଛାଡି ବେଙ୍ଗାଲୁରୁର କଲ୍ୟାଣ ନଗରକୁ ଚାଲି ଆସିଲେ । ଛାତିରେ ଇନ୍ ଫେକ୍ସନ ହେବାରୁ ଦେଙ୍କୁ ୮ ଜୁନ୍ ୨୦୧୩ରେ ବେଙ୍ଗାଲୁର ଡାକ୍ତରଖାନାର ICUରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଗଲା । ଶେଷରେ ୨୪ ଅକ୍ଟୋବରରେ ନାରାୟଣ ହୃଦୟାଳୟରେ ଶେଷ ନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କଲେ ।

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ ସମ୍ପାଦନା

ଦେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ଓ ପଦ୍ମ ଭୁଷଣରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ୧. ୧୯୬୯- ହିନ୍ଦୀ ଫିଲ୍ମ ମେରେ ହୁଜୁର୍ ପାଇଁ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଫିଲ୍ମ ଆଓ୍ବାର୍ଡ ଫର୍ ବେଷ୍ଟ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକ ୨. ୧୯୭୧- ହିନ୍ଦୀ ଫିଲ୍ମ ମେରା ନାମ ଜୋକର ଓ ବଙ୍ଗଳା ଫିଲ୍ଣ ନିଶି ପଦ୍ମ ପାଇଁ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଫିଲ୍ମ ଆଓ୍ବାର୍ଡ ଫର୍ ବେଷ୍ଟ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକ

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. "Padmabhusan Manna Dey". Mannadey.in. Retrieved 22 October 2012.

https://en.wikipedia.org/wiki/Manna_Dey

ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ସମ୍ପାଦନା