Content deleted Content added
|
|
|
}}
'''"ସ୍ୱଭାବ କବି" ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର''' (୯ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୬୨ - ୪ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୨୪), ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]] ରୀତି କବି । ସେ ଜନ୍ମରୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାଦୀକ୍ଷା ପାଇ ପାରି ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ଅସାଧାରଣ ପ୍ରତିଭାବାନ କବି ଥିଲେ ।<ref>{{cite web|url=https://orissatimes.net/pranaya-ballari-pdf/|title=Pranayaସେ Ballari[[ଓଡ଼ିଆ Pdf}}</ref><ref>{{cite webସାହିତ୍ୟ|last=Guru|first=Himanshu|title=Swabhabaଓଡ଼ିଆ Kabi Gangadhar Meher – Life in Brief|url=http://www.enewsinsight.com/features/swabhab-kavi-gangadhar-meher-life-in-brief/|publisher=The News Insight|accessdate=1 August 2015}}</ref> ସେ ଏକାଧାରରେସାହିତ୍ୟରେ]] ପ୍ରକୃତି କବି<ref>{{cite web|last=Samal|first=Debi Prasad|title=Dream of a cultural language comes true|url=http://www.iamin.in/en/node/31194/raise-issuedisqussion-6|publisher=iamin.in|accessdate=1 August 2015}}</ref> ଓ ସ୍ୱଭାବ କବି ଭାବେ ପରିଚିତ ।<ref>{{cite news|last=Panda|first=Namita|title=Epic dance drama captivates audience|url=http://www.telegraphindia.com/1100826/jsp/orissa/story_12855210.jsp|accessdate=1 August 2015|newspaper=The Telegraph}}</ref> ସେତାଙ୍କର ଶ୍ରାବଣପ୍ରମୁଖ ମାସରରଚନାବଳୀ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାମଧ୍ୟରେ ତିଥିରେ"''ଇନ୍ଦୁମତୀ''", (୯"''କୀଚକ ଅଗଷ୍ଟବଧ''" ୧୮୬୨(୧୯୦୩) ଅବିଭକ୍ତଏବଂ ସମ୍ବଲପୁର"''[[ତପସ୍ୱିନୀ]]''" ଓ ବର୍ତ୍ତମାନର ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାର ବରପାଲି ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣଆଦି କରିଥିଲେପ୍ରମୁଖ । କବିଙ୍କ୧୯୨୪ ଜୟନ୍ତୀଅପ୍ରେଲ ଇଂରାଜୀ୪ ତାରିଖତାରିଖରେ ଅନୁସାରେ(ଚୈତ୍ର ନ ହୋଇ ଭାରତୀୟଅମାବାସ୍ୟା ତିଥି) ଅନୁସାରେତାଙ୍କର ଓଡ଼ିଶାରେଦେହାନ୍ତ ପାଳନ କରାଯାଏହୋଇଥିଲା ।<ref>{{cite web|title=ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପକ୍ଷରୁ ୨୦୧୪- ୨୦୧୫ ବର୍ଷରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ଜୟନ୍ତୀ/ ଶ୍ରାଦ୍ଧୋତ୍ସବ|url=http://odishasahityaakademi.org/anniversary.php|publisher=Odisha Sahitya Akademi|accessdate=1 August 2015}}</ref>
== ଜୀବନୀ ==
୧୮୮୫ ମସିହାରେ ଅମିନ ଭାବେ ଚାକିରି ଆରମ୍ଭ କରି ୧୯୧୭ ମସିହାରେ ମୋହରିର ଭାବେ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତା ୪ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୨୪ ଚୈତ୍ର ଅମାବାସ୍ୟା ତିଥିରେ ସେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ । ▼
=== ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ===
== ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ପ୍ରବେଶ ==
ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ୧୮୬୨ ଅଗଷ୍ଟ ୯ ତାରିଖରେ (ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ତିଥି) ଅବିଭକ୍ତ [[ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲା|ସମ୍ବଲପୁର]] ଓ ବର୍ତ୍ତମାନର [[ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା|ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାସ୍ଥିତ]] [[ବରପାଲି]] ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{cite web|url=http://odishasahityaakademi.org/anniversary.php|title=ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପକ୍ଷରୁ ୨୦୧୪- ୨୦୧୫ ବର୍ଷରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ଜୟନ୍ତୀ/ ଶ୍ରାଦ୍ଧୋତ୍ସବ|publisher=Odisha Sahitya Akademi|accessdate=1 August 2015}}</ref> ସେ ଜନ୍ମରୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାଦୀକ୍ଷା ପାଇ ପାରି ନଥିଲେ ।<ref>{{cite web|url=https://orissatimes.net/pranaya-ballari-pdf/|title=Pranaya Ballari Pdf}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.enewsinsight.com/features/swabhab-kavi-gangadhar-meher-life-in-brief/|title=Swabhaba Kabi Gangadhar Meher – Life in Brief|last=Guru|first=Himanshu|publisher=The News Insight|accessdate=1 August 2015}}</ref> ସେ ଶାନ୍ତା ଦେବୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ଓ ଶାନ୍ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଚମ୍ପା ଦେବୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଚାରି ଜଣ ସନ୍ତାନସନ୍ତତି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଦୁଇ କନ୍ୟା ବସୁମତୀ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏବଂ ଦୁଇ ପୁତ୍ର ଅର୍ଜୁନ ଓ ଭଗବାନ ।
ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ଗଙ୍ଗାଧର କବିତା ଲେଖିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଓଡ଼ିଶାର ପୁରାତନ କବିମାନଙ୍କର ପଦାଙ୍କ ଅନୁସରଣ କରି ସେମାନଙ୍କ ଶୈଳୀରେ ସେ ନିଜର ପ୍ରଥମ ଲେଖା ସବୁ ଲେଖିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଆଦ୍ୟ ରଚନାବଳୀ ଭିତରେ '''ରସ ରତ୍ନାକର''' ଓ '''ଅହଲ୍ୟା ସ୍ତବ''' ଆଦି ଅନ୍ୟତମ । ଏ ଗୁଡ଼ିକ ରୀତି ଯୁଗୀୟ ଶୈଳୀରେ ରଚନା କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ପରେ କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ ପ୍ରରୋଚନାରେ ସେ ଆଧୁନିକ ଶୈଳୀରେ '''ଇନ୍ଦୁମତୀ''' ନାମକ କାବ୍ୟ ରଚନା କରି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଆଧୁନିକ କବିମାନଙ୍କ ଭିତରେ ନିଜର ସ୍ଥାନ ସ୍ଥାପିତ କରି ପାରିଥିଲେ ।<ref>http://www.suniv.ac.in/life_gangadhar.html </ref> ତାଙ୍କ ଲେଖା ସବୁ ଉତ୍କଳ ଭାରତୀର ଅମୂଲ୍ୟ ରତ୍ନ । ▼
=== ବୃତ୍ତି ===
▲ସେ ୧୮୮୫ ମସିହାରେ ଅମିନ ଭାବେ ଚାକିରି ଆରମ୍ଭ କରି ୧୯୧୭ ମସିହାରେ ମୋହରିର ଭାବେ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତା ୪ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୨୪ ଚୈତ୍ର ଅମାବାସ୍ୟା ତିଥିରେ ସେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।
ପ୍ରକୃତିର ବାହ୍ୟ ରୂପ ସହିତ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ରୂପକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବାରେ କବିଙ୍କର କୃତିତ୍ୱ ପ୍ରଶଂସିତ ହୋଇଛି । ସେ ନିଜ ଲେଖାରେ କେବଳ ଉଚ୍ଚ ଆଦର୍ଶକୁ ସ୍ଥାନ ଦେଇ ନାହାନ୍ତି, ସେଥିରେ ସେ ମାନବତାର ଜୟଗାନ ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଛନ୍ଦମାଧୁର୍ଯ୍ୟର ଆଧୁନିକୀକରଣ କରି ସେ ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ଗାନଯୋଗ୍ୟତା ଭରିଛନ୍ତି । ଅର୍ଘ୍ୟଥାଳି କବିତାମାଳାର ଭକ୍ତି, ଅମୃତମୟ ଓ ମଧୁମୟ କବିତା ଓଡ଼ିଶାର ପୁରପଲ୍ଲୀରେ ଅତି ପରିଚିତ କବିତାମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଅନ୍ୟତମ ।
▲== ସାହିତ୍ୟ ସର୍ଜନାରଚନା ==
▲ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ଗଙ୍ଗାଧରସେ କବିତା ଲେଖିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଓଡ଼ିଶାର ପୁରାତନ କବିମାନଙ୍କରକବିମାନଙ୍କ ପଦାଙ୍କଶୈଳୀ ଅନୁସରଣ କରି ସେମାନଙ୍କ ଶୈଳୀରେଅନୁସରଣରେ ସେ ନିଜର ପ୍ରଥମ ଲେଖା ସବୁ ଲେଖିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଆଦ୍ୟ ରଚନାବଳୀ ଭିତରେ '"''ରସ ରତ୍ନାକର'' '" ଓ '"''ଅହଲ୍ୟା ସ୍ତବ'' '" ଆଦି ଅନ୍ୟତମ । ଏ ଗୁଡ଼ିକ ରୀତି ଯୁଗୀୟ ଶୈଳୀରେ ରଚନା କରାଯାଇଥିଲାରଚିତ । ଏହା ପରେ କବିବର[[ରାଧାନାଥ ରାୟ|ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ ]] ପ୍ରରୋଚନାରେ ସେ ଆଧୁନିକ ଶୈଳୀରେ '"''ଇନ୍ଦୁମତୀ'' '" ନାମକ କାବ୍ୟ ରଚନା କରି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଆଧୁନିକ କବିମାନଙ୍କ ଭିତରେ ନିଜର ସ୍ଥାନ ସ୍ଥାପିତ କରି ପାରିଥିଲେକରିଥିଲେ ।<ref>http://www.suniv.ac.in/life_gangadhar.html </ref> ତାଙ୍କ ଲେଖାରଚନାରେ ସବୁପ୍ରକୃତିର ଉତ୍କଳବାହ୍ୟ ଭାରତୀରରୂପ ଅମୂଲ୍ୟସହିତ ରତ୍ନଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ରୂପର ବର୍ଣ୍ଣନା ତଥା ମାନବତାର ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । ଛନ୍ଦମାଧୁର୍ଯ୍ୟର ଆଧୁନିକୀକରଣ କରି ମଧ୍ୟ ସେ ଓଡ଼ିଆ କବିତା ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ଅର୍ଘ୍ୟଥାଳି କବିତାମାଳାର ତାଙ୍କ ରଚିତ ଗୀତିକବିତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ।
=== କାବ୍ୟ ===
|
