"ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

Content deleted Content added
ଟିକେ Undid edits by 2409:4070:431F:5B44:0:0:500:F0AD (talk) to last version by 2409:4062:299:B360:2CD9:EE56:7BE9:2B12: test edits, please use the sandbox
ଉଇକିକରଣ
୨୯ କ ଧାଡ଼ି:
}}
 
ଆମ ଦେଶରେ ସର୍ବତ୍ର ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୫ ତାରିଖରେ ଗୁରୁଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏଇ ଦିନଟି ହେଲା ଡକ୍ଟର '''ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍‌ଙ୍କର ଜନ୍ମତିଥ୍ ।ରାଧାକୃଷ୍ଣନ''' ଜଣେ ପ୍ରଜ୍ଞାଦୀପ୍ତଭାରତୀୟ ଦାର୍ଶନିକ, କୁଶଳୀ ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତିଜ୍ଞ ତଥା ଆଦର୍ଶଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷକଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୬୨ରୁ ଭାବରେ୧୯୬୪ ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଶଭାରତର ବିଦେଶରେରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପରିଚିତଥିଲେ ।<ref name=utkalaprasnga>{{cite journal|last=Mahapatra|first=Nirmala Kumari|title=ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁରୁ ଡଃ ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ରାଧାକୃଷ୍ଣନ|journal=Utkala Prasanga|issue=Sept, 2013|pages=100-102|url=http://odisha.gov.in/e-magazine/utkalprasanga/2013/aug-sept/oriyapdf/100-102.pdf|accessdate=6 September 2015}}</ref>
 
''''''''''== ଜୀବନୀ ==
=== ବାଲ୍ୟ ଜୀବନ ===
ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ ଭାରତର [[ତାମିଲନାଡୁ]] ରାଜ୍ୟର ଚେନ୍ନାଇ ନଗରଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୪୦ କି.ମି. ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ତିରୁତ୍ତାଣି ଗ୍ରାମରେ ୧୮୮୮ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୫ ତାରିଖ ଦିନ ସେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥଲେକରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ବୀରସ୍ୱାମୀ ଓ ମାତା ସୀତାମ୍ମା । ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍‌ଙ୍କରରାଧାକୃଷ୍ଣନ‌ଙ୍କର ବାଲ୍ୟ ଜୀବନର ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ତିରୁତ୍ତାଣି ଓ ତିରୁପତିଠାରେ କଟିଥିଲା । ତିରୁତ୍ତାଣିର ପ୍ରାଇମେରି ବୋର୍ଡ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ତାଙ୍କ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ପିତା ସ୍ଥାନୀୟ ଜମିଦାରଙ୍କ ପାଖରେ ଅଧସ୍ତନ କର୍ମଚାରୀ ଭାବେ କାମ କରିବା ସହ ସାମୟିକ ଶିକ୍ଷକତା କରି ତାଙ୍କର ପାଞ୍ଚଗୋଟି ସନ୍ତାନକୁ ବଢାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପୂର୍ବଜମାନେ ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ଗ୍ରାମରେ ବସବାସ କରୁଥଲେକରୁଥିଲେ । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର କେତେକ କୁଳାଚାର ଅନୁସାରେ ଗ୍ରାମର ନାମ ବା ଗୋତ୍ର ସାଙ୍ଗିଆ ପରି ପ୍ରତି ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ନାମର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ରହେ । ସେହି ନିୟମରେ ତାଙ୍କର ନାମ ହେଲା ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ରାଧାକୃଷ୍ଣନ ଡକୃରେଟ୍ (ବିଦ୍ୟାବାରିଧୂ ଡିଗ୍ରୀ ସହ ସମାନ) ଉପାଧଟି ସେ “ The Ethics of Vedants" ନିବନ୍ଧ ଲେଖିରଚନା ଅର୍ଜନକରି କରିଥଲେଡକ୍ଟରେଟ ଉପାଧି ଡକ୍ଟରପାଇଥିଲେ ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ସେ ୧୯୨୬ ମସିହାରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଯାତ୍ରା କରି [[ଚିକାଗୋ (ସିକାଗୋ)]]ଠାରେ ହସ୍କେଲ୍ ବକ୍ତୃତାମାଳା ପ୍ରଦାନ କରିଥଲେକରିଥିଲେ । ଜଟିଳ ତଥ୍ୟର ସରଳ ତର୍ଜମା, ଶୁଦ୍ଧ ଇଂରାଜୀ ଓ ସାବଲୀଳ ଢଙ୍ଗରେ କଥାବସ୍ତୁର ଉପସ୍ଥାପନ ଥଲାଥିଲା ତାଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟର ବିଶେଷତ୍ୱ । ଭାରତ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରି ସେ ୧୯୩୧-୩୬ ଯାଏଁପର୍ଯ୍ଯନ୍ତ ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି ହେଲେ ।
 
=== ଶିକ୍ଷା ===
ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ରାଧାକୃଷ୍ଣନଙ୍କର ଥିଲେବିଭିନ୍ନ ଖୁବ୍ମିଶନାରୀ ମେଧାବୀ,ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନମାନଙ୍କରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଶୀଳସ୍କୁଲଅଧୟନରତକଲେଜ ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀଶିକ୍ଷାଲାଭ । ତାଙ୍କର ସ୍କୁଲ କଲେଜର ପାଠପଢା ଥଲା ମିଶନାରୀ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନମାନଙ୍କରେକରିଥିଲେ । ୧୯୦୯ ଖ୍ରୀ.ଅରେମସିହାରେ ସେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳତରୁବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଦର୍ଶନଶାସ୍ତ୍ରରେ ଏମ୍.ଏ. ପାଶ୍ପାଶ କରି ସେମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି କଲେଜ, ମାନ୍ଦ୍ରାଜ୍ (ବର୍ତ୍ତମାନର ଚେନ୍ନାଇ)ରେକଲେଜରେ ଅଧାପକ ଭାବେ କାମ କଲେକାର୍ଯ୍ୟକଲେ । ୧୯୧୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ମସିହାରେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିସେ କଲେଜରେସେଠାରେ ଅଧାପନା କରିବାପରେକରିବା ପରେ ମହୀଶୁର ରାଜ୍ୟର ଦେୱାନ୍ (ଭାରତରତ୍ନ) ବିଶ୍ୱେଶ୍ୱରାୟ ମୋକ୍ଷଗୁଣ୍ଡମଙ୍କ ଅନୁରୋଧକ୍ରମେ ସେ ମହୀଶୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଯୋଗଦେଲେଯୋଗଦେଇଥିଲେ । ତା'ପରେ ସେ ମହୀଶୁରସ୍ଥିତ ମହାରାଜା କଲେଜ୍,କଲେଜରେ ମହୀଶୁରରେ ଯୋଗଦେଲେଯୋଗଦେଇଥିଲେ । କଲିକତା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି ସାର୍- [[ଆଶୁତୋଷ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କମୁଖାର୍ଜୀ]]ଙ୍କ ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ସେ ସେଇଉକ୍ତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଆସନ KING୫ମ GEORGEକିଙ୍ଗ Vଜର୍ଜ Chairଚେୟାର ofଅଫ Mentalମେଣ୍ଟାଲ &ଆଣ୍ଡ Moralମୋରାଲ Scienceସାଇନ୍ସ ଅଳଂକୃତପଦରେ କରିଥଲେଯୋଗଦେଇଥିଲେ
 
=== ବୈବାହିକ ଜୀବନ ===
୪୨ କ ଧାଡ଼ି:
 
=== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ===
୧୯୪୯ରେ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ଭାବେ ସେ ସୋଭିଏତ୍ ଋଷ୍ ଯାଇଥିଲେ । ତତ୍କାଳୀନ ରଷଋଷୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କୁ ସେ ନିଜରସେଠାରେ ପ୍ରଜ୍ଞା ବଳରେ ମୁଗ୍ଧ କରାଇ ଥିଲେଭେଟିଥିଲେ । ଆଲ୍‌ଜେରିଆ ଦେଶ ସ୍ୱାଧୀନ ବେଳେ ଉପୁଜିଥିବା ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ନିମନ୍ତେ ସେ କଷ୍ଟଉଦ୍ୟମ ସ୍ୱୀକାର କରିଥଲେକରିଥିଲେ । ୧୯୫୨ରୁ ୧୯୬୨ ଯାଏଁପର୍ଯ୍ଯନ୍ତ ଦୁଇଥର ଆମରସେ ଭାରତର ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇଥଲେତୁଲାଇଥିଲେ ସନ ୧୯୬୨–୬୭ ଯାଏମସିହା ପର୍ଯ୍ଯନ୍ତ ସେ ହେଲେ ଦେଶର ମହାମାନ୍ୟଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି । ତାଙ୍କ ପ୍ରଜ୍ଞାର ମହକ କ୍ରମେ ଦିଗ ବିଦିଗକୁ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ହେଲାହୋଇଥିଲେ । ସେ '''League of Nations' Committee for Intellectual Co-operation'''ର ପରାମର୍ଶଦାତା ରୂପେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଲେ । ସନପାଇ ୧୯୩୯ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାଏହି ଜାରିଭୂମିକାରେ ରହିଲାଥିଲେ ସନ ୧୯୪୬ ମସିହାରେ ତାଙ୍କର ଆମେରିକା ଗସ୍ତ ଥିଲା ବେଶ ଗୁରୁତ୍ୱ ପୂର୍ଣ୍ଣ । ସେଇ ଅବସରରେ ସେ ହାଭାର୍ଡ, ୟେଲ୍, ଲସଏଞ୍ଜେଲସ୍, ମିଚିଗାନ୍, କରନେଲ୍କର୍ଣ୍ଣେଲ ପ୍ରଭୃତିରପ୍ରଭୃତି ଶିକ୍ଷାୟତନରେବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ବକ୍ତୃତା ଦେଇଥଲେଦେଇଥିଲେ । ଭାରତର ପ୍ରତିନିଧପ୍ରତିନିଧି ଭାବେ ସେ UNEscoରୟୁନେସ୍କୋର ତିନିଗୋଟି ଅଧୁବେଶନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥଲେଦେଇଥିଲେ ଆମ ଦେଶଭାରତ ସ୍ୱାଧୀନ (୧୯୪୭) ହେବା ପରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷା ଆୟୋଗ (୧୯୪୭–୪୯) ବସିଲା ଓ ସେ ଏହାର ଅଧକ୍ଷ ହେଲେ ଡକ୍ଟର ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ । ଏଇ କମିଶନ– ରିପୋର୍ଟ ଶିକ୍ଷା ସମସ୍ୟା ସମାଧାନରେ ନବଦିଗନ୍ତର ସୂଚନା ଦିଏହୋଇଥିଲେ
 
== ଦର୍ଶନ ==
"The Ethics of Vedants" ନିବନ୍ଧଟି ତତ୍କାଳୀନ ଯୁଗର ବିଶିଷ୍ଟ ଦାର୍ଶନିକ A.G Hoggଙ୍କଦ୍ୱାରାଜି ହଗ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଉଚ୍ଚ ପ୍ରଶଂସିତ ହେଇଥଲାହେଇଥିଲା । ସେ ୧୯୨୬ ମସିହାରେ ଇଂଲଣ୍ଡ ଯାଇ ମାଞ୍ଚେଷ୍ଟର କଲେଜରେ ଅପଟନ୍ ବକ୍ତୃତାମାଳା (Upton Lectures) ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟର କଥାବସ୍ତୁକୁ ନେଇ ''''HINDU"ହିନ୍ଦୁ VIEWଭିଉ OFଅଫ LIFE''''ଲାଇଫ" ନାମକ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ କରାଗଲା । [[ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନ କଂଗ୍ରେସ]] ପ୍ରତିଷ୍ଠାରେ ତାଙ୍କର ଭୂମିକା ବେଶ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ବିଶ୍ୱକବି [[ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁର ହୋଇଥଲେ]] ଏହାର ପ୍ରଥମ ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ । ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଦର୍ଶନ କଂଗ୍ରେସରେ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ରାଧାକୃଷ୍ଣନ ଭାରତର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିଥିଲେ । ଶ୍ରୀମଦ୍ ଭଗବତ୍ ଗୀତାର ଜ୍ଞାନ-କର୍ମଭକ୍ତିତତ୍ତ୍ୱ ସହ ବୌଦ୍ଧ ମତର ନୈମିତ୍ରୀବାଣୀ ପ୍ରଖ୍ୟାପନଆଦିରେ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍‌ଙ୍କସେ ବାଗ୍ମୀବକୃତା ଜୀବନକୁପ୍ରଦାନ କରିଥଲା ଉତ୍ସାହପ୍ରଦ । ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ ଥିଲେ ଗୋଷ୍ଠୀ, ଦଳ ବା ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବହୁ ଉର୍ଦ୍ଧରେ । ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣମୁକ୍ତ । ତାଙ୍କର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କୃତିତ୍ୱକୁ ଗଣନା କରି ବିଶ୍ୱର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ନାଗରିକ ଭାବେ ତାଙ୍କୁ ବିବେଚନା କରାଯାଇ ପାରେକରିଥିଲେ
 
== ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ ==
* ଏଥପୂର୍ବରୁ ୧୯୬୪ରେ ଭଟିକାନ୍ସରଭାଟିକାନର ପୋପ୍ ମହାମାନ୍ୟ ପର୍ଲି ମହାଶୟ ସ୍ୱୟଂ ବମ୍ବେ (ମୁମ୍ବାଇ) ଆସି ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍‌ଙ୍କୁରାଧାକୃଷ୍ଣନ‌ଙ୍କୁ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଥଲେକରିଥିଲେ
* ୧୯୬୮ରେ ସେ ଭାରତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବେସାମରିକ ପୁରସ୍କାର [[ଭାରତ ରତ୍ନ]] ୧୯୬୮ରେ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଦତ୍ତ ହୋଇଥଲାପାଇଥିଲେ । <ref name=wonderfulinfo>{{cite web|title=Dr. Sarvepalli Radhakrishnan – Biography|url=http://www.wonderfulinfo.net/dr-sarvepalli-radhakrishnan-biography/|accessdate=10 September 2015}}</ref>
* ଏଥପୂର୍ବରୁ ୧୯୬୪ରେ ଭଟିକାନ୍ସର ପୋପ୍ ମହାମାନ୍ୟ ପର୍ଲି ମହାଶୟ ସ୍ୱୟଂ ବମ୍ବେ (ମୁମ୍ବାଇ) ଆସି ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍‌ଙ୍କୁ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଥଲେ ।
* ଡକୃର୧୯୬୬ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ମସିହାରେ ସେ କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଅକାଦମୀର ଥିଲେ ପ୍ରଥମ ଫେଲେ।ଫେଲୋ (୧୯୬୬ ମସିହା)ଥିଲେ
* ଭାରତୀୟ ବିଦ୍ୟା ଭବନ ତରଫରୁ ତାଙ୍କୁ ବ୍ରହ୍ମବିଦ୍ୟା ଭାସ୍କର ଉପାଧୁଉପାଧି ପ୍ରଦତ୍ତପ୍ରଦାନ ହୋଇଥଲାକରିଥିଲା
* ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଣୀଙ୍କଠାରୁରାଣୀ ତାଙ୍କୁ "Order of Merit " ଉପାଧି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
* ପେନ୍‌ସିଲଭାନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ତାଙ୍କୁ "Doctor of Law" ସମ୍ମାନ ଦେଇଥିଲା ।
* ମଙ୍ଗୋଲିଆ ସରକାରଙ୍କଠାରୁସରକାରଙ୍କ ତାଙ୍କୁ ଜ୍ଞାନଗୁରୁ ସମ୍ମାନ ଦେଇଥିଲା
* ଟେମ୍ପଲଟନ ଫାଉଣ୍ଡେସନ ତାଙ୍କୁ ୧୯୭୫ ମସିହାରେ ଟେମ୍ପଲଟନ ଆୱାର୍ଡ଼ ଦେଇଥିଲା ।
* Templeton Foundation ତରଫରୁ Templeton Award (1975)
 
ଏତଦ୍ ବ୍ୟତୀତସେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ PEN ସଂସ୍ଥାର ପ୍ରଥମ ସଭାପତି ଥଲେ ଡକ୍ଟର ଏସ୍. ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ଥିଲେ
 
== ଗ୍ରନ୍ଥସୂଚୀ ==
ତାଙ୍କର ରଚନା ଗୁଡିକ ମଧରୁ ତାଙ୍କର ଆତ୍ମଜୀବନୀ "My Search for Truth, Indian Philosophy" (Vol-1୧ମ &ଓ ୨ୟ 2ଭାଗ), "Present Crisis in Faith, Religion, Society & recovery of Faith, Our Heritage" ଆଦି ଅନ୍ୟତମ । ଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ୭୦ତମ ଜୟନ୍ତୀରେ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ରାଧାକୃଷ୍ଣନ ମୋହନଦାସଙ୍କଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଜୀବନୀ ଆଧାରିତ ପୁସ୍ତକ ରଚନା କରି ତାଙ୍କୁ ଉପହାର ଦେଇଥଲେ । ଏଥପାଇଁ ସେ ବହୁ ପ୍ରଶଂସାର ଅଧକାରୀ ହେଲେଦେଇଥିଲେ
 
== ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ==
{{Wikisource author}}
{{commons category}}
 
* [http://www.sarvepalli.com/dr-sarvepalli-radhakrishnan "The Legend of Dr. Sarvepalli Radhakrishnan"]
* [http://pib.nic.in/feature/feyr98/fe0898/f2808981.html "Dr. Sarvepalli Radhakrishnan- The philosopher president"], Press Information Bureau, Government of India
* [http://www.iep.utm.edu/radhakri/ "Sarvepalli Radhakrishnan (1888—1975)"] by Michael Hawley, ''Internet Encyclopedia of Philosophy''
* [http://www.saadigitalarchive.org/entity/s-radhakrishnan S. Radhakrishnan materials in the South Asian American Digital Archive (SAADA)]
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}