"କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

[[ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା]] ଅନ୍ତର୍ଗତ କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ହେଉଛି ସଂସ୍କୃତ ସାହିତ୍ୟର କବି [[ଜୟଦେବ]]<nowiki></nowiki>ଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ । ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟରେ ଏହି ସ୍ଥାନକୁ କେନ୍ଦୁବିଲ୍ଵକେନ୍ଦୁବିଲ୍ୱ ନାମରେ ସୂଚିତ କରାଯାଇଛି ।

ଏକ ଉତ୍କଳ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଏହି କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ବୋଲି ନିକଟରେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଛି । ଏହି ଗ୍ରାମରେ କବି ତାଙ୍କ ବାପାମାଆ ଭୋଜଦେବ ଏବଂ ବାମାବତୀଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ପିଲାଦିନ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ । ଦଶମ ଏବଂ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏହି ଗ୍ରାମ ହିନ୍ଦୁ ସାହିତ୍ୟର ଏକ କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇଥିବାର ଜଣାଯାଏ । ଜୟଦେବ ନିଜେ ଗୀତା ଗୋବିନ୍ଦର ସପ୍ତମ ଛାନ୍ଦରେ ନିଜ ଜନ୍ମସ୍ଥାନକୁ ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ କେନ୍ଦୁବିଲ୍ଵକେନ୍ଦୁବିଲ୍ୱ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ମାତ୍ର କେତେକ ଐତିହାସିକ ଭୁବନେଶ୍ୱର ନିକଟସ୍ଥ ଏହି କେନ୍ଦୁଲି ଗ୍ରାମର ପ୍ରାଚୀନତାକୁ ନେଇ ସନ୍ଦେହ ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ଓଡ଼ିଶାର ସାହିତ୍ୟିକ ପରମ୍ପରାରେ କବିଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶାର ବୋଲି ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ପ୍ରତିପାଦନ କରାଯାଏ ।

ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଏହି 'କେନ୍ଦୁଲି' ଗ୍ରାମ ବୋଲି ଦାବି କରାଯାଇ ସେହି ଗ୍ରାମରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ସ୍ମାରକୀ ଓ ସ୍ମୃତିସଂଗ୍ରହାଳୟ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି । କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନରେ ଦଶମ ଏବଂ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜୟଦେବଙ୍କ ସମୟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଅନେକ ଇଟା ମନ୍ଦିର ଏବଂ ମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଦେବତା ଭୈରବ, ମାଧବ, ଅମ୍ବିକା, ଜାଗେଶ୍ଵରୀଜାଗେଶ୍ୱରୀ ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି । ଏକ ମହତ୍ତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ସେଠାରେ ମିଳିଥିବା ଲମ୍ବାକେଶ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପ୍ରତିଛବି ଯାହାର ଉଭୟ ବାହୁ ଭାଙ୍ଗିଯାଇଛି, ଏହି ପ୍ରତିଛବିକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ଋଷି 'ଜୟଦେବ' ଭାବରେ ସମ୍ମାନ କରନ୍ତି । ଗଙ୍ଗ ରାଜବଂଶର ଅନ୍ୟତମ ବିଶେଷତ୍ୱ ମଧ୍ୟରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ନିଜ କୋଳରେ ନେଇ ନରସିଂହଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଥିବା ନିକଟସ୍ଥ ଏକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଅଛି । ବାସ୍ତବରେ, ଜୟଦେବଙ୍କ ସମୟର ଏହିପରି ଅନେକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ସର୍ଭେଦ୍ୱାରା ଖନନ କରାଯାଇଛି ।