ଧେନୁକାସୁର

ହିନ୍ଦୁ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ, ଧେନୁକାସୁର ବା ଧେନୁକା ପୌରାଣିକ କାହାଣିର ଏକ ରାକ୍ଷସ ଥିଲେ । କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଭାଇ ବଳରାମଙ୍କ ଦ୍ଵରା ତାଙ୍କର ନିଧନ ହୋଇଥିଲା ।

ହରିବଂଶ ପୁରାଣର ବର୍ଣ୍ଣନା ଅନୁସାରେ ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ପର୍ବତର ଉତ୍ତର ଭାଗରେ ବହିଯାଉଥିବା ଯମୁନା ନଦୀ କୂଳରେ ଗୋରୁବର୍ଦ୍ଧନ ପର୍ବତର ଉତ୍ତରରେ ଥିବା ଯମୁନା ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ତାଳ ବଣରେ ଧେନୁକା ତାହାର ସହଚର ମାନଙ୍କ ସହ ଗଧ ରୂପରେ ବାସ କରି ଆସୁଥିଲା । ଥରେ, ବଳରାମ, କୃଷ୍ଣ ଏବଂ ଗୋରୁମାନେ ଖଜୁରୀ ଗଛର ଫଳର ସୁଗନ୍ଧ ଦ୍ୱାରା ଆକର୍ଷିତ ହୋଇ ଏହି ଜଙ୍ଗଲକୁ ବୁଲି ଆସିଲେ । ଯେତେବେଳେ କୃଷ୍ଣ ଫଳର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ମଧୁର ସ୍ୱାଦ ଉପରେ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ, ବଳରାମ ଗଛଗୁଡ଼ିକୁ ହଲାଇବା ଦ୍ଵାରା ଫଳଗୁଡିକ ତଳେ ପଡ଼ିଗଲା । ଜଣେ ଇର୍ଷାପରାୟଣ ଧନୁକା ବଳରାମଙ୍କ ଉପରେ କ୍ରୋଧ କରି ତାଙ୍କୁ କାମୁଡି ଦେଲା ଏବଂ ପଛ ଗୋଡରେ ଲାତ ମାରିଲା । ବଳରାମ ଧନୁକାଙ୍କ ଗୋଡକୁ ଧରି ଏକ ଗଛ ଚାରିପଟେ ଜୋରରେ ବୁଲାଇବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଫଳରେ, ବୃକ୍ଷଟି ସହିତ ଧେନୁକା ପଡ଼ିଯିବା ଫଳରେ ଧେନୁକାର ଛାତି, ବେକ ଏବଂ ଅଣ୍ଟା ଭାଙ୍ଗିଗଲା । ବଳରାମ ଧନୁକାଙ୍କ ସହଚରମାନଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବା ଦ୍ଵାରା ଗୋରୁମାନଙ୍କ ଆହାର ତଥା ବିଚରଣ ନିମନ୍ତେ ଏହି ଜଙ୍ଗଲ ଖୋଲା ରହିଲା ।