"ସେରେବ୍ରାଲ ଭେନସ ସାଇନସ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

 

 

ଚିକିତ୍ସାରେ ସାଧାରଣତଃ ସ୍ୱଳ୍ପ ମଲିକୁଲାର୍ ଓଜନ ହେପାରିନ୍ ଆଣ୍ଟିକୋଏଗୁଲାଣ୍ଟ ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ ଯାହା ରକ୍ତ ଜମାଟକୁ ଦମନ କରିଥାଏ । <ref name="Al2018">{{Cite journal|last=Al Rawahi|first=B|last2=Almegren|first2=M|last3=Carrier|first3=M|date=September 2018|title=The efficacy and safety of anticoagulation in cerebral vein thrombosis: A systematic review and meta-analysis.|journal=Thrombosis Research|volume=169|pages=135–139|doi=10.1016/j.thromres.2018.07.023|pmid=30056293}}</ref> କ୍ୱଚିତ୍, ଥ୍ରୋମ୍ବୋଲାଇସିସ୍ (ରକ୍ତ ଜମାଟ ନଷ୍ଟ ହେବା ଏନଜାଇମାଟିକ୍ ବିନାଶକାରୀ) ଔଷଧ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ବେଳେ ବେଳେ ଏହି ରୋଗରେ ଇଣ୍ଟ୍ରାକ୍ରାନିଆଲ୍ ଚାପ ବଢ଼ିଯାଏ ଓ ଏହି ଜଟିଳତା ଦେଖାଗଲେ ସଣ୍ଟ ([[:en:shunt|shunt]]) ଭଳି ସର୍ଜିକାଲ୍ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ । <ref name="Stam2005">{{Cite journal|last=Stam J|year=2005|title=Thrombosis of the cerebral veins and sinuses|url=http://dare.uva.nl/personal/pure/en/publications/thrombosis-of-the-cerebral-veins-and-sinuses(86f1380e-2fad-4435-8086-29c69dec3300).html|journal=N. Engl. J. Med.|volume=352|issue=17|pages=1791–8|doi=10.1056/NEJMra042354|pmid=15858188}}</ref>

 

== ଚିହ୍ନ ଏବଂ ଲକ୍ଷଣ ==

 

୪୦% ଲୋକଙ୍କର ବାତ ([[:en:seizures|seizures]]) ଥାଏ, ଯଦିଓ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ପେରିପାର୍ଟମ୍ (ପ୍ରସବ ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ ପରେ) ଅବଧିରେ ଅଧିକ ସାଇନସ୍ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ୍ ଦେଖାଯାଏ ।<ref name="EFNS">{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=Einhäupl K, Bousser MG, de Bruijn SF|year=2006|title=EFNS guideline on the treatment of cerebral venous and sinus thrombosis|journal=Eur. J. Neurol.|volume=13|issue=6|pages=553–9|doi=10.1111/j.1468-1331.2006.01398.x|pmid=16796579}}</ref> ଏଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ the ଶରୀରର କେବଳ ଗୋଟିଏ ଅଂଶକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଏକପାଖିଆ (ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ୱରେ) ଘଟେ, କିନ୍ତୁ ବେଳେବେଳେ ବାତ ସାଧାରଣ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ କ୍ୱଚିତ୍ ସେମାନେ [[ସାଂଘାତିକ ଅପସ୍ମାର]] (ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ସ୍ଥିର କିମ୍ବା ବାରମ୍ବାର ବାତ) ଅବସ୍ଥା ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ।<ref name="Stam2005">{{Cite journal|last=Stam J|year=2005|title=Thrombosis of the cerebral veins and sinuses|url=http://dare.uva.nl/personal/pure/en/publications/thrombosis-of-the-cerebral-veins-and-sinuses(86f1380e-2fad-4435-8086-29c69dec3300).html|journal=N. Engl. J. Med.|volume=352|issue=17|pages=1791–8|doi=10.1056/NEJMra042354|pmid=15858188}}</ref>

ବୟସ୍କମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉପରୋକ୍ତ ଅନେକ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଇନପାରେ । ଏହି ଅବସ୍ଥା ଥିବା ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥାରେ ସାଧାରଣତଃ ମାନସିକ ସ୍ଥିତିର ଅସ୍ପଷ୍ଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଚେତନା ସ୍ତର କମ୍ ହେଉଥିବା ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଦେଖାଯାଏ । <ref>{{Cite journal|vauthors=Ferro JM, Canhão P, Bousser MG, Stam J, Barinagarrementeria F|year=2005|title=Cerebral vein and dural sinus thrombosis in elderly patients|journal=Stroke|volume=36|issue=9|pages=1927–32|doi=10.1161/01.STR.0000177894.05495.54|pmid=16100024|doi-access=free}}</ref>

 

 

== କାରଣ ==

=== ଇମେଜିଙ୍ଗ୍ ===

[[File:Sagital_sinus_thrombus.JPG|ଡାହାଣ|thumb| ସାଜିଟାଲ୍ ସାଇନସ୍ (କଳା ତୀର ଅଗ୍ରଭାଗରେ) ଏକ ଭରପୂର ତ୍ରୁଟି ଦେଖାଉଥିବା ସିଟି ଭେନୋଗ୍ରାମ୍ । ]]

ବିଭିନ୍ନ ନ୍ୟୁରୋମେଜିଂ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଉପଲବ୍ଧ ଅଛି ଯାହା ମସ୍ତିଷ୍କ ସାଇନସ୍ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ୍ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରେ । ସେରେବ୍ରାଲ ଇଡିମା ଏବଂ ଭେନସ ଇନ‌ଫାର୍କସନ‌ଦ୍ୱୟ ଯେକୌଣସି ଇମେଜିଙ୍ଗରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ଥ୍ରୋମ୍ବସ ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ, ସର୍ବାଧିକ ସାଧାରଣତଃ କମ୍ପ୍ୟୁଟେଡ ଟୋମୋଗ୍ରାଫି (CT) ଏବଂ ଏମଆରଆଇ (MRI) ଯେଉଁଥିରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରରର radiocontrast ବ୍ୟବହାର କରି ଭେନୋଗ୍ରାମ (venogram) କାରିମସ୍ତିଷ୍କର ଶିରାକୁ ଦେଖାଯାଏ । <ref name="Stam2005">{{Cite journal|last=Stam J|year=2005|title=Thrombosis of the cerebral veins and sinuses|url=http://dare.uva.nl/personal/pure/en/publications/thrombosis-of-the-cerebral-veins-and-sinuses(86f1380e-2fad-4435-8086-29c69dec3300).html|journal=N. Engl. J. Med.|volume=352|issue=17|pages=1791–8|doi=10.1056/NEJMra042354|pmid=15858188}}</ref>

 

 

ଚୁମ୍ବକୀୟ ରିଜୋନାନ୍ସ ଭେନୋଗ୍ରାଫି ସମାନ ନୀତି ବ୍ୟବହାର କରେ, କିନ୍ତୁ ସ୍କାନିଂ ମୋଡାଲିଟି ଭାବରେ ଏମଆରାଆଇ (MRI) ବ୍ୟବହାର କରେ | ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ଶିରା ଉପରେ ଅଧିକ ପଡ଼ୁଥିବା ଚାପ ଯୋଗୁଁ ମସ୍ତିଷ୍କର କ୍ଷତି ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ଏମଆରଆଇରେ ସୁବିଧା ହୁଏ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଅନେକ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ ନୁହେଁ ଏବଂ ଏହାର ବ୍ୟାଖ୍ୟା କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । <ref name="Smith2007">{{Cite journal|vauthors=Smith R, Hourihan MD|year=2007|title=Investigating suspected cerebral venous thrombosis|url=http://www.bmj.com/cgi/content/full/334/7597/794|journal=BMJ|volume=334|issue=7597|pages=794–5|doi=10.1136/bmj.39154.636968.47|pmc=1852020|pmid=17431266}}</ref>

 

== ପାଥୋଜେନେସିସ୍ ==

 

 

ଜମାଟ ରକ୍ତ ଭାଙ୍ଗିଯାଇ ଏମ୍ବୋଲସରେ ପରିଣତ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ହୋଇ (embolise) ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍‌କୁ ଯାଇ [[ପଲ୍‌ମୋନାରି ଏମ୍ବୋଲିଜ୍ମ|ପଲ୍ମୋନାରି ଏମ୍ବୋଲିଜ୍ମ ସୃଷ୍ଟି କରେ ।]] । <ref name="Stam2005">{{Cite journal|last=Stam J|year=2005|title=Thrombosis of the cerebral veins and sinuses|url=http://dare.uva.nl/personal/pure/en/publications/thrombosis-of-the-cerebral-veins-and-sinuses(86f1380e-2fad-4435-8086-29c69dec3300).html|journal=N. Engl. J. Med.|volume=352|issue=17|pages=1791–8|doi=10.1056/NEJMra042354|pmid=15858188}}</ref> <ref name="EFNS">{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=Einhäupl K, Bousser MG, de Bruijn SF|year=2006|title=EFNS guideline on the treatment of cerebral venous and sinus thrombosis|journal=Eur. J. Neurol.|volume=13|issue=6|pages=553–9|doi=10.1111/j.1468-1331.2006.01398.x|pmid=16796579}}</ref> ପୂର୍ବତନ ରିପୋର୍ଟଗୁଡିକର ବିଶ୍ଳେଷଣରେ ଏହା ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ହୋଇଛି ଯେ ଏହା ପ୍ରାୟ ୧0% କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା ଘଟିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ପୂର୍ବାନୁମାନ ବହୁତ ଖରାପ ଅଟେ । <ref>{{Cite journal|vauthors=Diaz JM, Schiffman JS, Urban ES, Maccario M|year=1992|title=Superior sagittal sinus thrombosis and pulmonary embolism: a syndrome rediscovered|journal=Acta Neurol. Scand.|volume=86|issue=4|pages=390–6|doi=10.1111/j.1600-0404.1992.tb05106.x|pmid=1455986}}</ref>

ମସ୍ତିଷ୍କ ଭେନସ୍ ସାଇନସ୍ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସରେ ରକ୍ତ ଜମାଟ ନ ବାନ୍ଧିବା ପାଇଁ ଆଣ୍ଟିକୋଏଗୁଲେସନ୍ ବ୍ୟବହାର ବିଷୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଚାଲିଛି । ଏହି ପରୀକ୍ଷଣଗୁଡିକ କରାଯିବା ପୂର୍ବରୁ, ଏକ ଚିନ୍ତା ଥିଲା ଯେ ଚିକିତ୍ସା ହେତୁ ମସ୍ତିଷ୍କରେ ରକ୍ତସ୍ରାବର ଛୋଟ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ରକ୍ତସ୍ରାବ ହେବ; ଅଧ୍ୟୟନଗୁଡିକ ଦର୍ଶାଇଲା ଯେ ଏହି ଚିନ୍ତା ଭିତ୍ତିହୀନ । <ref>{{Cite journal|last=Coutinho|first=Jonathan|last2=de Bruijn|first2=Sebastiaan Ftm|last3=Deveber|first3=Gabrielle|last4=Stam|first4=Jan|date=2011-08-10|title=Anticoagulation for cerebral venous sinus thrombosis|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=8|pages=CD002005|doi=10.1002/14651858.CD002005.pub2|issn=1469-493X|pmc=7065450|pmid=21833941}}</ref> କ୍ଲିନିକାଲ୍ ଅଭ୍ୟାସ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚିକିତ୍ସାରେ [[ହେପାରିନ|ହେପାରିନ୍]] କିମ୍ବା କମ୍ ମଲିକୁଲାର୍ ଓଜନ ହେପାରିନ୍‌କୁ ସୁପାରିଶ କରେ, [[ୱାରଫାରିନ|ତା’ପରେ ୱାର୍ଫାରିନ୍]] ଦିଆଯାଇ ପାରେ ଯଦି ଅନ୍ୟ ରକ୍ତସ୍ରାବ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଏହି ଚିକିତ୍ସାକୁ ଅନୁପଯୁକ୍ତ କରିବା ସମ୍ଭାବନା ନ ଥାଏ । <ref name="EFNS">{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=Einhäupl K, Bousser MG, de Bruijn SF|year=2006|title=EFNS guideline on the treatment of cerebral venous and sinus thrombosis|journal=Eur. J. Neurol.|volume=13|issue=6|pages=553–9|doi=10.1111/j.1468-1331.2006.01398.x|pmid=16796579}}</ref> <ref name="NICECG68">{{NICE|68|Stroke|2008}}</ref> <ref name="AHAASA">{{Cite journal|last=Kernan|first=Walter N.|last2=Ovbiagele|first2=Bruce|last3=Black|first3=Henry R.|last4=Bravata|first4=Dawn M.|last5=Chimowitz|first5=Marc I.|last6=Ezekowitz|first6=Michael D.|last7=Fang|first7=Margaret C.|last8=Fisher|first8=Marc|last9=Furie|first9=Karen L.|date=July 2014|title=Guidelines for the Prevention of Stroke in Patients With Stroke and Transient Ischemic Attack|journal=Stroke|volume=45|issue=7|pages=2160–2236|doi=10.1161/STR.0000000000000024|doi-access=free}}</ref> ଯଦି ରକ୍ତସ୍ରାବ ହୁଏ ତେବେ କିଛି ବିଶେଷଜ୍ଞ ଆଣ୍ଟିକୋଏଗୁଲେସନ୍ ବ୍ୟବହାରକୁ ନିରୁତ୍ସାହିତ କରନ୍ତି । ସେହି କ୍ଷେତ୍ରରେ, ସେମାନେ ୭-୧୦ଦିନ ପରେ ଇମେଜିଙ୍ଗ୍ ପୁନରାବୃତ୍ତି କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତି । ଯଦି ରକ୍ତସ୍ରାବ ଆକାରରେ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ତେବେ ଆଣ୍ଟିକୋଏଗୁଲାଣ୍ଟ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ, ଯଦି କୌଣସି ହ୍ରାସ ନହୁଏ ତେବେ ଆଣ୍ଟିକୋଏଗୁଲାଣ୍ଟ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ ।<ref>{{Cite journal|vauthors=Martinelli I, Franchini M, Mannucci PM|date=September 2008|title=How I treat rare venous thromboses|journal=Blood|volume=112|issue=13|pages=4818–23|doi=10.1182/blood-2008-07-165969|pmid=18805965|doi-access=free}}</ref>

 

 

ଥ୍ରୋମ୍ବୋଲାଇସିସ୍ (ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବା ଦୂର କରିବାକୁ "କ୍ଲଟ୍ ବଷ୍ଟର୍" ଔଷଧ ଦେବା ପ୍ରଣାଳୀ ) ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଏଥିରେ ବ୍ୟବସ୍ଥିତ ଭାବରେ ଏକ ଶିରାରେ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ଦେଇ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଜିଓଗ୍ରାଫି ସମୟରେ ସିଧାସଳଖ ଜମାଟ ଥିବା ସ୍ଥାନରେ ଇଞ୍ଜେକସନ ଦିଆଯାଏ । ୨00୬ ୟୁରୋପୀୟ ଫେଡେରେସନ୍ ଅଫ୍ ନ୍ୟୁରୋଲୋଜିକାଲ୍ ସୋସାଇଟି ଗାଇଡଲାଇନରେ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଛି ଯେ ଥ୍ରୋମ୍ବୋଲାଇସିସ୍ କେବଳ ରୋଗୀମାନଙ୍କଠାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ଯେଉଁମାନେ ଉପଯୁକ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ସତ୍ତ୍ୱେ ଖରାପ ହୋଇଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ଯେଉଁଥିରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅବନତିର କାରଣଗୁଡିକ ଦୂର କରାଯାଇଥାଏ । କେଉଁ ଔଷଧ ବା କେଉଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ତାହା ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହିଛି । ଥ୍ରୋମ୍ବୋଲାଇସିସ୍ ବ୍ୟବହାରରେ ମସ୍ତିଷ୍କ ଏବଂ ଶରୀରର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ରକ୍ତସ୍ରାବ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ । <ref name="EFNS">{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=Einhäupl K, Bousser MG, de Bruijn SF|year=2006|title=EFNS guideline on the treatment of cerebral venous and sinus thrombosis|journal=Eur. J. Neurol.|volume=13|issue=6|pages=553–9|doi=10.1111/j.1468-1331.2006.01398.x|pmid=16796579}}</ref> ଆମେରିକାର ଗାଇଡଲାଇନଗୁଡ଼ିକ ଥ୍ରୋମ୍ବୋଲାଇସିସ୍ ସମ୍ବନ୍ଧରେ କୌଣସି ସୁପାରିଶ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ଅଧିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି କ‌ହନ୍ତି । <ref name="AHAASA">{{Cite journal|last=Kernan|first=Walter N.|last2=Ovbiagele|first2=Bruce|last3=Black|first3=Henry R.|last4=Bravata|first4=Dawn M.|last5=Chimowitz|first5=Marc I.|last6=Ezekowitz|first6=Michael D.|last7=Fang|first7=Margaret C.|last8=Fisher|first8=Marc|last9=Furie|first9=Karen L.|date=July 2014|title=Guidelines for the Prevention of Stroke in Patients With Stroke and Transient Ischemic Attack|journal=Stroke|volume=45|issue=7|pages=2160–2236|doi=10.1161/STR.0000000000000024|doi-access=free}}</ref>

 

== ପୂର୍ବାନୁମାନ ==

 

ସିଭିଏସଟି (CVST) ଥିବା ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ଥାଏ । <ref>{{Cite journal|last=Jackson|first=BF|last2=Porcher|first2=FK|last3=Zapton|first3=DT|last4=Losek|first4=JD|date=September 2011|title=Cerebral sinovenous thrombosis in children: diagnosis and treatment.|journal=Pediatr. Emerg. Care|volume=27|issue=9|pages=874–80; quiz 881–3|doi=10.1097/PEC.0b013e31822c9ccc|pmid=21926891}}</ref> ଯଦି ସିଭିଏସଟି ଥିବା ପିଲାଙ୍କର ଫଳାଫଳରେ ଭଲ ସମ୍ଭାବନା ନଥାଏ, କିମ୍ବା ଇମେଜିଙ୍ଗରେ ଭେନସ୍ ଇନଫାର୍କସନର ପ୍ରମାଣ ଥାଏ ତେବେ ଖରାପ ଫଳାଫଳ ଅଧିକ ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ | <ref name="CPIS">{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=deVeber G, Andrew M, Adams C|date=August 2001|title=Cerebral sinovenous thrombosis in children|journal=N. Engl. J. Med.|volume=345|issue=6|pages=417–23|doi=10.1056/NEJM200108093450604|pmid=11496852}}</ref>

ସେରେବ୍ରାଲ୍ ଭେନସ୍ ସାଇନସ୍ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ୍ ଏକ ବିରଳ ରୋଗ, ଏକ ନିୟୁତ ବୟସ୍କମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ବାର୍ଷିକ ୩-୪ ଲୋକଙ୍କର ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ଯଦିଓ ଏହା ସମସ୍ତ ବୟସ ବର୍ଗରେ ହୋଇପାରେ, ତୃତୀୟ ଦଶନ୍ଧିରେ ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯେ ଓ ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୭୫% ମହିଳା ଥାଆନ୍ତି । <ref name="EFNS">{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=Einhäupl K, Bousser MG, de Bruijn SF|year=2006|title=EFNS guideline on the treatment of cerebral venous and sinus thrombosis|journal=Eur. J. Neurol.|volume=13|issue=6|pages=553–9|doi=10.1111/j.1468-1331.2006.01398.x|pmid=16796579}}</ref> ପୁରାତନ ଅଧ୍ୟୟନରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ, ଏହା ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି ଯେ ଲିଙ୍ଗମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ପଛରେ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ଗର୍ଭନିରୋଧକ ଔଷଧ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁ ହୋଇଥାଇ ପରେ । <ref name="Stam2005">{{Cite journal|last=Stam J|year=2005|title=Thrombosis of the cerebral veins and sinuses|url=http://dare.uva.nl/personal/pure/en/publications/thrombosis-of-the-cerebral-veins-and-sinuses(86f1380e-2fad-4435-8086-29c69dec3300).html|journal=N. Engl. J. Med.|volume=352|issue=17|pages=1791–8|doi=10.1056/NEJMra042354|pmid=15858188}}</ref> ୧୯୯୫ ମସିହାରେ ସାଉଦି ଆରବରୁ ମିଳିଥିବା ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରତି ୧00,000 ଲୋକରେ ୭ ଜଣଙ୍କର ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ଘଟଣା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା; ଏହା ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଯାଇଥିଲା [[ବେସେଟ ଡିଜିଜ|ବେହେଟେଟ୍ ରୋଗ ଥିବା ଲୋକଙ୍କର ସିଭିଏସଟି (CVST) ରୋଗ ସଙ୍କଟ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ।]] <ref>{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=Daif A, Awada A, al-Rajeh S|date=1 July 1995|title=Cerebral venous thrombosis in adults. A study of 40 cases from Saudi Arabia|journal=Stroke|volume=26|issue=7|pages=1193–5|doi=10.1161/01.str.26.7.1193|pmid=7604412}}</ref>

 

 

କାନାଡ଼ାରେ ୨୦୦୧ରେ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଅନୁଶୀଳନର ରିପୋର୍ଟରେ ପିଲାମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ନିୟୁତରେ ସିଭିଏସଟି ରୋଗ ବାର୍ଷିକ ୬.୭ ଜଣଙ୍କର ହୁଏ । ୪୩% ନବଜାତ ଶିଶୁ (ଏକ ମାସରୁ କମ୍) ଏବଂ ଜୀବନର ପ୍ରଥମ ବର୍ଷରେ ଆହୁରି ୧୦% ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ନବଜାତ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୮୪% ପୂର୍ବରୁ ଅସୁସ୍ଥ ଥିଲେ, ମୁଖ୍ୟତଃ ଶିଶୁ ପ୍ରସବ ଏବଂ ନିର୍ଜଳନ ଜଟିଳତା ଯୋଗୁ ହୁଏ । <ref name="CPIS">{{Cite journal|displayauthors=etal|vauthors=deVeber G, Andrew M, Adams C|date=August 2001|title=Cerebral sinovenous thrombosis in children|journal=N. Engl. J. Med.|volume=345|issue=6|pages=417–23|doi=10.1056/NEJM200108093450604|pmid=11496852}}</ref>

ଜୀବଦ୍ଦଶାରେ ମସ୍ତିଷ୍କ ଭେନସ୍ ସାଇନସ୍ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ୍ ରୋଗର ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାରେ ଉନ୍ନତି ହୋଇଥିଲା ୧୯୫୧ ମସିହାରେ ଭେନୋଗ୍ରାଫି <ref>{{Cite journal|vauthors=Ray BS, Dunbar HS, Dotter CT|date=January 1951|title=Dural sinus venography as an aid to diagnosis in intracranial disease|journal=J. Neurosurg.|volume=8|issue=1|pages=23–37|doi=10.3171/jns.1951.8.1.0023|pmid=14804146}}</ref> ସାହାଯ୍ୟରେ [[ଇଡିଓପାଥିକ ଇଣ୍ଟ୍ରାକ୍ରାନିଆଲ ହାଇପରଟେନସନ|ଯାହାକି ଇଡିଓପାଥିକ୍ ଇଣ୍ଟାକ୍ରାନିଆଲ୍ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ରୋଗଠାରୁ]] ପୃଥକ୍ ଭାବରେ ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲା, <ref>{{Cite journal|vauthors=Ray BS, Dunbar HS|date=September 1951|title=Thrombosis of the dural venous sinuses as a cause of pseudotumor cerebri|journal=Ann. Surg.|volume=134|issue=3|pages=376–86|doi=10.1097/00000658-195113430-00009|pmc=1802934|pmid=14869026}}</ref> ଯେଉଁଥିରେ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମାନ ଚିହ୍ନ ଏବଂ ଲକ୍ଷଣ ଥାଏ । <ref name="Bousser">{{Cite journal|vauthors=Bousser MG, Chiras J, Bories J, Castaigne P|date=1 March 1985|title=Cerebral venous thrombosis—a review of 38 cases|journal=Stroke|volume=16|issue=2|pages=199–213|doi=10.1161/01.str.16.2.199|pmid=3975957|doi-access=free}}</ref>

 

 

== ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ମାମଲା | ==

 

== ଆଧାର ==