"ସିଓଲ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

'''ସିଓଲ୍''' (କୋରିଆନ୍: 서울 [sʌ.ul] ହେଉଛି [[ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ]] ର ରାଜଧାନୀ । ୯.୭ ନିୟୁତ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ମହାନଗର ଦେଶର ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ହାନ-ଗାଙ୍ଗ ନଦୀକୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ।<ref name="encyclopediabritannica">{{cite web |title=Seoul {{!}} national capital, South Korea |url=https://www.britannica.com/place/Seoul |website=Encyclopedia Britannica |accessdate=6 November 2020 |language=en}}</ref> ଏକ ବିଶ୍ଵ ସ୍ତରୀୟ ସହର ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଥିବା ସିଓଲ୍ ଟୋକିଓ, ନ୍ୟୁୟର୍କ ସିଟି ଏବଂ ଲସ୍ ଆଞ୍ଜେଲସ୍ ପରେ ୨୦୧୪ରେ ବିଶ୍ଵର ଚତୁର୍ଥ ବୃହତ୍ତମ ଅର୍ଥନୈତିକ ମହାନଗର । ୨୦୧୭ ସୁଦ୍ଧା, ସିଓଲରେ ଜୀବନଯାପନର ଖର୍ଚ୍ଚ ମାପକରେ ବିଶ୍ଵ ସ୍ତରରେ ଏହାର ସ୍ଥାନ ରହିଥିଲା ଷଷ୍ଠ ​।

ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କାଳ(୧୩୯୯–୧୪୦୫), ବ୍ୟତିରେକ ସିଓଲ୍ ୧୩୯୪ରୁ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ ଦେଶର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ବିଭାଜନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୋରିଆର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା । ହାନ ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ, ସିଓଲର ଇତିହାସ ଦୁଇ ହଜାର ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ବ୍ୟାପ୍ତ, ଯେତେବେଳେ ଏହା ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ କୋରିଆର ତିନୋଟି ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ ବାକେଜେର ଲୋକଙ୍କ ଦ୍ଵାରାଲୋକଙ୍କଦ୍ଵାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ପରେ ଏହି ସହରଟି ଜୋସନ୍ ରାଜବଂଶ ଅଧୀନରେ କୋରିଆର ରାଜଧାନୀ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରାପ୍ତ ହେଲା । ସହରର ଉତ୍ତର ସୀମା ବୁଖାନ୍ ପର୍ବତ ଦ୍ୱାରାପର୍ବତଦ୍ୱାରା ଘେରି ରହିଛି । ଏହାର ଦୀର୍ଘ ଇତିହାସ ପରି, ସିଓଲ୍ କ୍ୟାପିଟାଲ୍ ଏରିଆରେ ପାଞ୍ଚଟି ୟୁନେସ୍କୋ ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ସ୍ଥଳ ରହିଛି: ଚାଙ୍ଗଡେକ୍ ପ୍ୟାଲେସ୍, ହ୍ୱାସଙ୍ଗ ଦୁର୍ଗ, ଜୋଙ୍ଗମିଓ ପୁଣ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର, ନାମହାନସେଙ୍ଗ ଏବଂ ଜୋସନ୍ ରାଜବଂଶର ରାଜକୀୟ ସମାଧୀ ।<ref name="unesco">{{cite web |last1=Centre |first1=UNESCO World Heritage |title=Republic of Korea |url=https://whc.unesco.org/en/statesparties/kr |website=UNESCO World Heritage Centre |accessdate=6 November 2020 |language=en}}</ref> ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ସିଓଲକୁ ୧୦ ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପରିଦର୍ଶକ ଆସିଥିଲେ । ଏହା ବିଶ୍ଵର ନବମ ସର୍ବାଧିକ ପରିଦର୍ଶିତ ସହର ତଥା ପର୍ଯ୍ୟଟନଶିଳ୍ପରେ ଚତୁର୍ଥ ବୃହତ୍ତମ ରୋଜଗାରକାରୀ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ ।<ref name="newsroom.mastercard">{{cite web |title=2014 Global Destination Cities Index |url=https://newsroom.mastercard.com/wp-content/uploads/2014/07/Mastercard_GDCI_2014_Letter_Final_70814.pdf |website=www.newsroom.mastercard.com |accessdate=6 November 2020}}</ref>

ସିଓଲ୍ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆର ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ରହିଛି ।<ref name="dataseoul">{{cite web |title=서울 열린데이터광장 |url=http://data.seoul.go.kr/dataService/boardList.do |website=data.seoul.go.kr |accessdate=6 November 2020}}</ref> ସିଓଲର ଆକାର ସଠିକ୍ ଭାବରେ ୬୦୫.୨୫ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର (୨୩୩.୬୯ ବର୍ଗ ମାଇଲ୍) ଏବଂ ହାନ ନଦୀର ଦୁଇପାର୍ଶ୍ଵରେ ଉତ୍ତର ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ । କୋରିଆ ଇତିହାସରେ ହାନ ନଦୀ ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଆସିଛି । କୋରିଆର ତିନୋଟି ରାଜ୍ୟ ଏହି ଅଞ୍ଚଲକୁ ନିଜ ଅଧୀନକୁ ନେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ।, ହାନ ନଦୀ, (ଲୋହିତ ସାଗର ଦେଇ) ଚୀନକୁ ବାଣିଜ୍ୟ ମାର୍ଗ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା ।<ref name="Webacchive">{{cite web |title=Brief History of Hangang (River) - Tours : Visit Seoul - The Official Travel Guide to Seoul |url=https://web.archive.org/web/20161031211814/http://english.visitseoul.net/tours/Brief-History-of-Hangang-River_/4624 |website=web.archive.org |accessdate=6 November 2020 |date=31 October 2016}}</ref> ଐତିହାସିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖିଲେ, ଏହି ସହରଟି ସିଓଲ୍ ଦୁର୍ଗ ପ୍ରାଚୀର ଦ୍ୱାରାପ୍ରାଚୀରଦ୍ୱାରା ସୀମିତ ଥିବା ଜୋସନ୍ ରାଜବଂଶ ସମୟରେ ଥିଲା, ଯାହା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସିଓଲର ଚାରିଟି ମୁଖ୍ୟ ପର୍ବତ ମଧ୍ୟରେ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା: ନାମସାନ୍, ନାକସନ୍, ବୁଖାନସାନ୍ ଏବଂ ଇନୱାଙ୍ଗସାନ୍ । ଏହି ସହରଟି ଆଠଟି ପର୍ବତ, ଏବଂ ହାନ ନଦୀ ସମତଳ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଅଞ୍ଚଳର ସ୍ତରୀୟ ଜମି ଦ୍ଵାରାଜମିଦ୍ଵାରା ସୀମାବଦ୍ଧ ।

ସିଓଲରେ ଏକ ଭଲ ବିକଶିତ ପରିବହନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଅଛି । ଏହାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କୋରିଆ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଯୁଗରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଥମ ଷ୍ଟ୍ରିଟକାର ପାଇଁ ପଥ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ସିଓଲ ଏବଂ ଇଞ୍ଚୋନକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଏହି ରେଳପଥ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା <ref name="koreanet">{{cite web |last1=Service (KOCIS) |first1=Korean Culture and Information |title=Seoul metro turns 40: the subway's past and present : Korea.net : The official website of the Republic of Korea |url=http://www.korea.net/NewsFocus/Society/view?articleId=121100 |website=www.korea.net |accessdate=6 November 2020}}</ref>। ସିଓଲ୍ ସହରର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ରାସ୍ତାରେ ଇଉଲଜିରୋ, ତେହେରାନୋ, ସେଜୋଙ୍ଗୋ, ଚୁଙ୍ଗମୁରୋ, ୟୁଲଗୋଙ୍ଗୋ, ଏବଂ ଟୋଗିରୋ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ସିଓଲରେ ଗୋଟିଏ ଅତିରିକ୍ତ ଲାଇନ ଯୋଜନା ସହିତ ୨୫୦ କିଲୋମିଟର (୧୫୫ ମାଇଲ) ରୁ ଦୈର୍ଘ୍ୟର ଅଧିକ ନଅଟି ପ୍ରମୁଖ ମେଟ୍ରୋ ରେଳପଥ ଅଛି ।

ସିଓଲରେ ଗମନା ଗମନ ପାଇଁ ବସ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା "ସିଓଲ୍ ମେଟ୍ରୋପଲିଟାନ୍ ସରକାର" (S.M.G.) ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ । ଚାରୋଟି ପ୍ରାଥମିକ ବସ୍ ସଂରଚନା ସହରର ଅଧିକାଂଶ ସେବା ଯୋଗାଇଥାଏ । ସିଓଲରେ ଅନେକ ବଡ଼ ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ / ଏକ୍ସପ୍ରେସ ବସ୍ ଟର୍ମିନାଲ୍ ଅଛି । ଏହି ବସ୍ ଗୁଡିକ ସିଓଲକୁ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆର ସମସ୍ତ ସହର ସହିତ ସଂଯୋଗ କରେ । ସିଓଲ୍ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍ ବସ୍ ଟର୍ମିନାଲ୍, ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ସିଟି ଟର୍ମିନାଲ୍ ଏବଂ ସିଓଲ୍ ନାମ୍ବୁ ଟର୍ମିନାଲ୍ ସେଓଚୋ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।