"ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ
Content deleted Content added
Soumendrak (ଆଲୋଚନା | ଅବଦାନ) ଟିକେ ବନାନ ଏବଂ ବ୍ୟାକରଣ ଶୁଦ୍ଧି ଆରମ୍ଭ ହେଲା |
Soumendrak (ଆଲୋଚନା | ଅବଦାନ) ଟିକେ →ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବିଦ୍ରୋହ: ବନାନ ଏବଂ ବ୍ୟାକରଣ ଶୁଦ୍ଧି ଚାଲୁଛି |
||
୨୧ କ ଧାଡ଼ି:
=== ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବିଦ୍ରୋହ ===
ପୁଲି ଥିଭର୍ ଭାରତରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନର ଅନ୍ୟତମ ବିରୋଧୀ ଥିଲେ। ବ୍ରିଟିଶମାନେ ସମର୍ଥନ କରୁଥିବା ଆର୍କୋଟର ନବାବଙ୍କ ସହିତ ସେ ବିବାଦ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଶୋଷଣ ହେଲା
ସୟଦ ମୀର ନିସାର ଅଲି ଟିଟୁମିର, ଜଣେ ଇସଲାମ ପ୍ରଚାରକ ଯିଏ
ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଅନୁଭବ କରିଥିବା ଏକ କଠୋର ପ୍ରତିରୋଧ ମହିଶୁରଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ଆଙ୍ଗ୍ଲୋ
୧୭୬୬ ମସିହାରେ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ ଉତ୍ତର ସିର୍କାରକୁ ବ୍ରିଟିଶ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର
କେରଳ ଭର୍ମା ପାଜାସୀ ରାଜା ଭାରତର ସର୍ବପ୍ରଥମ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ । ସେ ୧୭୭୪ରୁ ୧୮୦୫ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତର କନ୍ନୁର ନିକଟ ଉତ୍ତର ମାଲାବାରର କୋଟିୟୁର କିମ୍ବା କୋଟିଓଟ୍ ରାଜକୁମାର ଥିଲେ। ସେ ୱିନାଡର ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ସହ ଏକ ଗରିଲା ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଧରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ
ରାଣୀ ଭେଲୁ ନାଚିଆର୍ (୧୭୩୦ – ୧୭୯୬
ବୀର ପାଣ୍ଡ୍ୟା କାଟାବୋମ୍ୟାନ୍ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପଲିଗାର୍ ଏବଂ [[ତାମିଲନାଡୁ]]<nowiki/>ର ପଞ୍ଚଲାନ୍କୁରିଚିର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ ଯିଏ ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ। ସେ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା କାବୁ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ୧୭୯୯ ମସିହାରେ ଫାଶୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା । <ref>{{cite web|url=http: //www.sanmargroup.com/Newsmain/Matrix/June2001/LegVeeraJ01.htm|title=ଦକ୍ଷିଣରୁ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ|url- ସ୍ଥିତି=ମୃତ|archiveurl=https: //web.archive.org/web/20120904104239/http: //www.sanmargroup.com/Newsmain/Matrix/June2001/LegVeeraJ01.htm|archiveate=4 ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2012}}</ref> କାଟାବୋମ୍ୟାନ୍ ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼ିଥିଲେ । ଧୀରନ୍ ଚିନ୍ନାମାଲାଇ ଜଣେ କଙ୍ଗୁ ନାଡୁ ଅଧିନାୟକ ଏବଂ ତାମିଲନାଡୁର ପାଲାୟାକକର ଯିଏ ପୂର୍ବ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼ିଥିଲେ। <ref>{{ପୁସ୍ତକ|ଲେଖକ=କେ। ଗୁରୁ ରାଜେଶ|ବର୍ଷ=2015|ଆଖ୍ୟା=ସରଫରୋଶ: ଭାରତୀୟ ବିପ୍ଳବୀଙ୍କ ଜୀବନର ଏକ ନାଡି ପ୍ରଦର୍ଶନୀ|url=https: //books.google.com/? Id = c_dLCgAAQBAJ & pg = PT65 & dq = dheeran + chinnamalai # v = onepage & q = dheeran% 20chinnamalai & f = false|ପ୍ରକାଶକ=ଧାରଣା ପ୍ରେସ୍|ପୃଷ୍ଠା=65|isbn=978-93-5206-173-0}}</ref> କାଟାବୋମ୍ୟାନ ଏବଂ ଟିପୁ ସୁଲତାନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଚିନ୍ନାମାଲାଇ ମରାଠାଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ଲୋଡ଼ିଥିଲେ ଏବଂ ମାରୁଥୁ ପାଣ୍ଡିଆର୍ ୧୮୦୦ ମସିହାରେ [[କୋଏମ୍ବାଟୁର]]ରେ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ରିଟିଶ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ସହଯୋଗୀ ଦଳର ସୈନ୍ୟବାହିନୀକୁ ଅଟକାଇବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ତେଣୁ ଚିନ୍ନାମାଲାଇ ନିଜେ କୋଏମ୍ବାଟୁର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ପରାସ୍ତ ହୋଇ ସେ ବ୍ରିଟିଶ ସୈନ୍ୟବାହିନୀରୁ ରକ୍ଷା ପାଇଲେ । ଚିନ୍ନାମାଲାଇ [[ଗରିଲା ଯୁଦ୍ଧ]]ରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୮୦୧ ମସିହାରେ କାଭେରୀ ଯୁଦ୍ଧରେ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କୁ, ୧୮୦୨ ମସିହାରେ ଓଡାନାଇଲାଇ ଏବଂ ୧୮୦୪ରେ ଆରାଚାଲୁରରେ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ। <ref>{{ସମ୍ବାଦ|url=http: // www.hindu.com/2008/08/02/stories/2008080254520600.htm|title=ଚିନନାମାଲାଇ, କଙ୍ଗୁ ମାଟିର ଅଳ୍ପ ଜଣାଶୁଣା ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ|ଖବରକାଗଜ=ହିନ୍ଦୁ|ତାରିଖ=2 ଅଗଷ୍ଟ 2008}}</ref><gallery widths="200" heights="200">
ଫାଇଲ:Puli Thevar Statue in his Nerkattumseval Palace 2013-08-12 06-35.jpeg|
ଫାଇଲ:Veera Kerala Varma Pazhassi Raja.jpg|ପାଜାସୀ ରାଜା, କୋଟିଓଟ୍ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ୧୩ ବର୍ଷ ଧରି କ୍ରମାଗତ ସଂଘର୍ଷରେ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ସହ ଲଢ଼ିଥିଲେ।
ଫାଇଲ:Velu Nachchiyar 2008 stamp of India.jpg| ଭାରତରେ ବ୍ରିଟିଶ ଉପନିବେଶ ଶକ୍ତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ଭେଲୁ
ଫାଇଲ:Veerapandiya Kattabomman 1999 stamp of India.jpg|ଭେରାପାଣ୍ଡିଆ କାଟାବୋମ୍ୟାନ, ପଞ୍ଚାଲାନକୁରିଚିର ଜଣେ ପାଲାୟକାରର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ ଯିଏ ବ୍ରିଟିଶ ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ବିରୋଧରେ ପଲିଗାର୍ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ।
</gallery><br />
୮୦ କ ଧାଡ଼ି:
[[ଫାଇଲ:1909magazine_vijaya.jpg|thumb|301x301_ପିକସେଲ|ତାମିଲ ପତ୍ରିକା ବିଜୟଙ୍କ ୧୯୦୯ର ଏକ କଭରରେ "ମଦର ଇଣ୍ଡିଆ" (ଭରତ ମାତା)ଙ୍କର ବିବିଧ ବଂଶ ଏବଂ ରାଲି ଆହ୍ୱାନ "ବନ୍ଦେ ମାତରମ" ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଥିଲା ।]]
୧୯୦୦ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା, ଯଦିଓ [[ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ|କଂଗ୍ରେସ]] ଏକ ସର୍ବ-ଭାରତୀୟ ରାଜନୈତିକ ସଂଗଠନ ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଥିଲା, ତଥାପି ଏଥିରେ ଅଧିକାଂଶ ଭାରତୀୟ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କର ସମର୍ଥନ ନଥିଲା । [[ଫାଇଲ୍: Ghadar di gunj.jpg|<ref>{{cite book|last=Wolpert|first=Stanley|isbn=978-0-520-06041-8|quote=ପାଇଁ ଅଧିକାଂଶ ଅଂଶ, ତଥାପି, ମୁସଲିମ ଭାରତ କଂଗ୍ରେସ ତଥା ଏହାର ଦାବିକୁ ଅବିଶ୍ୱାସୀ ରଖିଥିଲା।|author-link=Stanley Wolpert|ଅଧ୍ୟାୟ=ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ|ବର୍ଷ=1988|ସମ୍ପାଦକ 1-ଶେଷ=ସିସନ୍|ସମ୍ପାଦକ 1-ପ୍ରଥମ=ରିଚାର୍ଡ|ସମ୍ପାଦକ-ଶେଷ=ୱଲପର୍ଟ|ସମ୍ପାଦକ 2-ପ୍ରଥମ=ଷ୍ଟାନଲି|ଆଖ୍ୟା=କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତା: ସ୍ independence ାଧୀନତା ପୂର୍ବ ପର୍ଯ୍ୟାୟ|ଅଧ୍ୟାୟ- url=https: //books.google.com/books? id = QfOSxFVQa8IC & pg = PA24|ପ୍ରକାଶକ=କାଲିଫର୍ନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରେସ୍|ପୃଷ୍ଠା=24}}</ref>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-25|<span class="mw-reflink-text">[25]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-26|<span class="mw-reflink-text">[26]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-30|<span class="mw-reflink-text">[30]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-30|<span class="mw-reflink-text">[30]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-32|<span class="mw-reflink-text">[32]</span>]]<span class="mw-reflink-text"><nowiki>[32]</nowiki></span>[[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-1|<span class="mw-reflink-text">[1]</span>]] ହିନ୍ଦୁ ସଂସ୍କାରକମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଗୋରୁ ହତ୍ୟା, ଏବଂ [[ଉର୍ଦ୍ଦୁ ଭାଷା|ଉର୍ଦ୍ଦୁ]]<nowiki/>ର ସଂରକ୍ଷଣ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆକ୍ରମଣ; ଯଦି କେବଳ କଂଗ୍ରେସ ଭାରତର ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିବ ଆରବୀ ଲିପିକୁ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ମାନ୍ୟତା ଏବଂ ଅଧିକାରକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବା ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଆହୁରି ଗଭୀର କରିଦେଇଥିଲା । ସାର୍ ସୟଦ ଅହମ୍ମଦ ଖାନ୍ ମୁସଲିମ୍ ପୁନର୍ଗଠନ ପାଇଁ ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଯାହାକି ୧୮୭୫ ମସିହାରେ [[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ|ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ]]<nowiki/>ର ଆଲିଗଡ ମହମ୍ମଦାନ୍ ଆଙ୍ଗ୍ଲୋ-ଓରିଏଣ୍ଟାଲ୍ କଲେଜର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ସମୟରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା (ଏହାର ନାମ ୧୯୨୦ରେ ଆଲିଗଡ ମୁସଲିମ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଯାଇଥିଲା) ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଆଧୁନିକ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଜ୍ଞାନ ସହିତ ଇସଲାମର ସୁସଙ୍ଗତତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ଧନୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ଦେବା । କିନ୍ତୁ, ଭାରତର ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ବିବିଧତା, ସମାନ ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ବୌଦ୍ଧିକ ପୁନଃ ନିର୍ମାଣ ଆଣିବା ଅସମ୍ଭବ କରିଦେଲା ।
କଂଗ୍ରେସ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଭାବନା ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସରକାରୀ ସଂସ୍ଥାରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିବାକୁ, ଭାରତର ଆଇନ ତଥା ପ୍ରଶାସନରେ ଏକ ମତ ରଖିବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ କର୍ମୀମାନେ ନିଜକୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ଭାବରେ ଦେଖୁଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଏକ ଅଂଶ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଦେଶ ପରିଚାଳନାରେ ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକା ଚାହୁଁଥିଲେ। ଏହି ଧାରାକୁ ଦାଦାଭାଇ ନାରୋଜିଙ୍କଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିଗତଭାବେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରାଯାଇଥିଲା, ଯିଏ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରି ସଫଳତାର ସହିତ '''ହାଉସ୍ ଅଫ୍ କମନ୍ସ ଅଫ୍ ବ୍ରିଟେନ'''କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ଏହାର ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ସଦସ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ।
୨୬୯ କ ଧାଡ଼ି:
ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତୀୟ ସେନା, ଆରାକାନର ଜଙ୍ଗଲରେ, ବର୍ମା ଏବଂ ଆସାମରେ ସହଯୋଗୀ ଦଳ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା ଇମ୍ଫାଲ ଯୁଦ୍ଧ; ଏବଂ କୋହିମା ସହିତ ଜାପାନୀ ୧୫ତମ ସେନା । ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ, ଆଣ୍ଡାମାନ ଏବଂ ନିକୋବର ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ ଜାପାନୀମାନେ କାବୁ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ INAକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲେ।
ବ୍ୟାଘାତ ସାମଗ୍ରୀ, ଜାପାନୀମାନଙ୍କ ଠାରୁ ଖରାପ ଯୋଗାଣ ଏବଂ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଅଭାବ ହେତୁ INA ବିଫଳ ହେଲା । [[ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ଆକ୍ସିସ୍ ଶକ୍ତି |<ref>{{ୱେବ୍|- ଲେ ମାଣ୍ଡେ କୂଟନୀତି - ଇଂରାଜୀ ସଂସ୍କରଣ|url=http: //mondediplo.com/2005/05/13wwiiasia|title=ପୂର୍ବର ଭୁଲିଯାଇଥିବା ସ ies ନ୍ୟବାହିନୀ|ପ୍ରକାଶକ=Mondediplo.com|ତାରିଖ=10 ମଇ 2005|accessdate=14 ଜୁନ୍ 2012}}</ref>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-76|<span class="mw-reflink-text">[76]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-76|<span class="mw-reflink-text">[76]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-76|<span class="mw-reflink-text">[76]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-76|<span class="mw-reflink-text">[76]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-73|<span class="mw-reflink-text">[73]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-73|<span class="mw-reflink-text">[73]</span>]][[ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ#cite%20note-73|<span class="mw-reflink-text">[73]</span>]] ଆଜାଦ ହିନ୍ଦ ଫୌଜ ୧୯୪୫ ମସିହାରେ ସିଙ୍ଗାପୁରରେ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ବିନା ସର୍ତ୍ତରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କଲେ । ମତ, ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ୧୮ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୪୫ରେ ଜାପାନର ଶାସିତ ଫର୍ମୋସା (ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଇୱାନ)ରେ ଭାରସାମ୍ୟ ହରାଇ ଜାପାନ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହେବା ପରେ ତୃତୀୟ ଡିଗ୍ରୀ ପୋଡି ଯାଇଥିଲେ ବୋଲି ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥିଲା ।
=== ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ ===
| |||