"କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

Content deleted Content added
No edit summary
ଟ୍ୟାଗସବୁ: ଭିଜୁଆଲ ସମ୍ପାଦନା ମୋବାଇଲ ସମ୍ପାଦନା ମୋବାଇଲ ୱେବ ବଦଳ
ଟିକେ Laxman Creations (ଆଲୋଚନା)ଙ୍କ ଦେଇ କରାଯାଇଥିବା ବଦଳକୁ Jnanabotଙ୍କ ଦେଇ କରାଯାଇଥିବା ଶେଷ ବଦଳକୁ ଫେରାଇ ଦିଆଗଲା
ଟ୍ୟାଗ: Rollback
୧ କ ଧାଡ଼ି:
{{ଛୋଟ|Kalahandi district}}
କାଲାହାଣ୍ଡି (ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ କାଲାହାନି କୁହାଯାଏ) ଭାରତର ଓଡିଶାର ଏକ ଜିଲ୍ଲା | ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଏକ ଗ ious ରବମୟ ଅତୀତ ଏବଂ ମହାନ ସଭ୍ୟତା ଥିଲା | ପଥର ଯୁଗ ଏବଂ ଲ Iron ହ ଯୁଗର ମାନବ ବସତିର ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ପ୍ରମାଣ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଛି। ପ୍ରାୟ 2000 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଅସୁରଗଡ ଏକ ଉନ୍ନତ, ଭଲ ସଭ୍ୟ, ସଂସ୍କୃତ ଏବଂ ସହରୀ ମାନବ ବସତି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା। ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାର ଜମି ପ୍ରାଚୀନ ସ୍ଥାନ ଥିଲା ଯେଉଁଠାରେ ଲୋକମାନେ ଧାନ ଚାଷ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଏହା ମହାକାନ୍ତରା (ଅର୍ଥାତ୍ ମହାନ ଜଙ୍ଗଲ) ଏବଂ କରୁଣ୍ଡା ମଣ୍ଡଳ ନାମରେ ପରିଚିତ ଥିଲା, ଯାହାର ଅର୍ଥ କରଣମ୍ (କରଣ୍ଡୁମ୍ / ମାଣିକ), ଗାର୍ନେଟ୍ (ଲାଲ୍ ପଥର), ବେରୁଜ୍, ନୀଲମ୍ (ନୀଳମଣି / ନୀଳ ପଥର), ଏବଂ ଆଲେକ୍ସଜାଣ୍ଡାର ଇତ୍ୟାଦି | ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ (ମାଣିକିଆ କିମ୍ବା କରନ୍ଦାମଙ୍କ ଦେବୀ) କାଲାହାଣ୍ଡିର ବଂଶ ଦେବତା ମଧ୍ୟ ଏହାର historical ତିହାସିକ ନାମକୁ ସୂଚିତ କରିପାରନ୍ତି |{{Infobox settlement
{{Infobox settlement
| name = Kalahandi
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
|official_name = କଳାହାଣ୍ଡି
| elevation_m =
|settlement_type = ଜିଲ୍ଲା
| population_total = 1,576,869
| image_skyline =
| population_as_of = 2011
| imagesize =
| population_rank =
| image_caption =
| population_density_km2 = 169
| image_map = OrissaKalahandi.png
| population_demonym =
| latd = 20.083
| population_footnotes = <ref name=districtcensus />
| latm =
| demographics_type1 = Languages
| lats =
| demographics1_title1 = Official
| latNS = N
| demographics1_info1 = [[Odia language|Odia]], [[अंग्रेज़ी भाषा|English]]
| longd = 83.2
| timezone1 = [[भारतीय मानक समय|IST]]
| longm =
| utc_offset1 = +5:30
| longs =
| postal_code = 766 001,766 002
| longEW = E
| coordinates_display = inline,title
|map_caption = [[ଓଡ଼ିଶା]]ରେ ଅବସ୍ଥାନ
| named_for =
| seat_type = [[ଓଡ଼ିଶାର ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ତାଲିକା|ବିଧାନ ସଭା]]
| seat = ୫ଟି ଆସନ {{collapsible list|title={{nbsp}}|୧. [[ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼ (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼]](୭୭)</br>୨. [[ଜୁନାଗଡ଼ (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଜୁନାଗଡ଼]](୭୮)</br>୩. [[ଧର୍ମଗଡ଼ (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଧର୍ମଗଡ଼]](୭୯)</br>୪. [[ଭବାନୀପାଟଣା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଭବାନୀପାଟଣା]](୮୦)</br>୫. ନର୍ଲା(୮୧)}}
|subdivision_type = ଦେଶ
|subdivision_name = [[ଭାରତ]]
|subdivision_type1 = ରାଜ୍ୟ
|subdivision_name1 = [[ଓଡ଼ିଶା]]
|subdivision_type2 = [[ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ତାଲିକା|ଲୋକ ସଭା]]
|subdivision_name2 = [[କଳାହାଣ୍ଡି (ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|କଳାହାଣ୍ଡି]]
| subdivision_type3 = ଭାଷା
| subdivision_name3 =[[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]], [[ଇଂରାଜୀ]]
| area_total_km2 = 7920
| population_total = ୧୫,୭୩,୦୫୪
| population_as_of =୨୦୧୧
| population_rank = [[ଓଡ଼ିଶା]]ରେ ଏକାଦଶ (୧୧/୩୦)
| population_density_km2 = 199
| population_urban = ୧,୨୧,୯୨୪
| population_rural = ୧୪,୫୧,୧୩୦
| sex_ratio = ୧,୦୦୩
| child_sex_ratio = ୯୪୭
|population_blank1_title = ୬&nbsp;ବର୍ଷରୁ&nbsp;କମ&nbsp;ଶିଶୁ
|population_blank1 = ୨,୧୪,୧୧୧
| literacy_rate_total = ୬୦.୨୨
| literacy_male = ୭୩.୩୪
| literacy_female =୪୭.୨୭
| temp =
| temp_summer =
| temp_winter =
|timezone = [[ଭାରତୀୟ ମାନକ ସମୟ|IST]] (+୫.୩୦)
|postal_code_type = ଡାକ କୋଡ଼ (ପିନ୍)
|postal_code = ୭୬୬ xxx
| area_code_type = ତାର (ଏସ୍.ଟି.ଡ଼ି)
| area_code =
| registration_plate = OD-08
|blank_name_sec1 = ଜିଲ୍ଲାପାଳ
| blank1_name_sec1 = [[लिंगानुपात|Sex ratio]]
|blank_info_sec1= ଡ. ବୃନ୍ଦା ଡି
| blank1_info_sec1 = 0.999 [[पुरुष|♂]]/[[female|♀]]
| website = {{official|kalahandi.nic.in}}
| blank2_name_sec1 = Literacy
}}
| blank2_info_sec1 = 59.22%
| blank3_name_sec1 = [[Lok Sabha]] constituency
| blank3_info_sec1 = [[Kalahandi (Lok Sabha constituency)|Kalahandi]]
| blank4_name_sec1 = [[Odisha Legislative Assembly|Vidhan Sabha]] constituency
| blank4_info_sec1 = 5
{{collapsible list|title={{nbsp}}|077-[[Lanjigarh (Odisha Vidhan Sabha constituency)|Lanjigarh(ST)]]<br /> 078-[[Junagarh (Odisha Vidhan Sabha constituency)|Junagarh]]<br /> 079-[[Dharmagarh (Odisha Vidhan Sabha constituency)|Dharmagarh]]<br /> 080-[[Bhawanipatna (Odisha Vidhan Sabha constituency)|Bhawanipatna (SC)]]<br /> 081-[[Narla (Odisha Vidhan Sabha constituency)|Narla]]}}
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Aw]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| website = {{URL|www.kalahandi.nic.in}}
| footnotes =
| elevation_footnotes =
| area_rank =
| native_name_lang =
| founder =
| settlement_type = District
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| image_map = OrissaKalahandi.png
| coordinates = {{coord|20.083|N|83.2|E|display=inline,title}}
| map_caption = Location in Odisha, India
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|India}}
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[ओडिशा|Odisha]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| named_for =
| area_footnotes =
| seat_type = Headquarters
| seat = [[Bhawanipatna]]
| government_type =
| governing_body =
| leader_title = [[District collector|Collector & District Magistrate]]
| leader_name = Dr Parag Harshad Gavali, [[Indian Administrative Service|IAS]]
| leader_title1 = [[Divisional Forest Officer|Divisional Forest Officer Cum Wildlife Warden]]
| leader_name1 = Shri Nitish Kumar, [[Indian Forest Service|IFS]]
| leader_title2 = [[Superintendent of Police (India)|Superintendent of Police]]
| leader_name2 = Shri Battula Gangadhar, [[Indian Police Service|IPS]]
| leader_title3 = [[Kalahandi (Lok Sabha constituency)|MP of Kalahandi]]
| leader_name3 = Basanta Panda ([[भारतीय जनता पार्टी|BJP]])
| unit_pref = Metric
| official_name =
}}{{State of Odisha}}
 
'''କଳାହାଣ୍ଡି''' (ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ କଳାହାନି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଥାଏ) [[ଓଡ଼ିଶା]]ର ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ଜିଲ୍ଲା । ଏହା ଏକ ପୁରାତନ ସଭ୍ୟତାର ମୂଳକେନ୍ଦ୍ର ଭାବରେ ବିବେଚିତ । ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱ ପ୍ରମାଣ ଅନୁସାରେ ଏଠାରେ ପ୍ରସ୍ତର ଯୁଗ ଓ ଲୌହ ଯୁଗର ମାନବ ବସତିର ସୂଚନା ମିଳିଥାଏ ।<ref>B.Mishra, J. Bengal Art, Vol.9&10, 2004-2005, 383-410</ref>
ଏହା ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତରେ ଏକ ରାଜକୁମାର ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ଏବଂ ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥାରେ ଏହା ଭାରତର ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟ ସହିତ ମିଶି ବର୍ତ୍ତମାନର କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ ନୁଆପଡା ଜିଲ୍ଲାକୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା। 1967 ମସିହାରେ, କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାରୁ କାଶୀପୁର ବ୍ଲକକୁ ପ୍ରଶାସନିକ କାରଣରୁ ରାୟାଗଡା ଜିଲ୍ଲାକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା | 1980 ଦଶକରେ କାଲାହାଣ୍ଡିଙ୍କ ନାମ ପଛୁଆବର୍ଗ ଏବଂ ଅନାହାର ମୃତ୍ୟୁ ସହିତ ଜଡିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା "କାଲାହାଣ୍ଡି ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ" ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | ଏହାର ପଛୁଆତା ସତ୍ତ୍ history େ ଏହା ଇତିହାସ, କୃଷି, ଜଙ୍ଗଲ ସମ୍ପଦ, ରତ୍ନ ପଥର, ବକ୍ସାଇଟ୍, ଲୋକ ନୃତ୍ୟ, ଲୋକ ସଂଗୀତ, ଲୋକନୃତ୍ୟ, ହସ୍ତତନ୍ତ ଏବଂ କଳା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ଅଞ୍ଚଳ | 1993 ରେ, ନୁଆପଡା ସବ୍-ଡିଭିଜନ୍ ଏକ ପୃଥକ ଜିଲ୍ଲା ଭାବରେ ଖୋଦିତ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ କାଲାହାଣ୍ଡି (ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ) ବର୍ତ୍ତମାନର କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ ନୁଆପଡା ଜିଲ୍ଲା ଗଠନ ଜାରି ରଖିଛି |
 
ଅସୁରଗଡ଼ଠାରେ ୨୦୦୦ ବର୍ଷ ଆଗରୁ ଏକ ଉନ୍ନତ ଓ ସଭ୍ୟ ସହର ଜନ ବସତି ଥିବା ଜଣାଯାଏ ।<ref>P.Mohanty, B. Mishra, Op. Cit,2000; C.R. Mishra, S. Pradhan, op. cit. 1989-1990, Infra, F.N.79</ref>
==ଇତିହାସ==
ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳର ଏକ ଗ ious ରବମୟ ଅତୀତ ଏବଂ ମହାନ ସଭ୍ୟତା ଥିଲା | 'ଟେଲ ଉପତ୍ୟକା'ର ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ରେକର୍ଡ ପ୍ଲାଇଷ୍ଟୋସେନେଫେଜ୍ ସମୟରେ ଏହାର ଜୋନ୍ରେ ପ୍ରାଇମେଟଗୁଡିକର ଉପସ୍ଥିତି ପ୍ରକାଶ କରିଥାଏ | ଧରାମଗଡ ଅଞ୍ଚଳର ମୋଟର ନଦୀ ଅବବାହିକା ପରି କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ପାଲୋଲିଥିକ୍ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ୍ ହୋଇଛି। ବିଳମ୍ବିତ ପଥର ଯୁଗର ସଂସ୍କୃତିର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଆକାରର କୁରା Kala ା କାଲାହାଣ୍ଡିରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଛି। ଅତୀତରେ କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ମହାନ ସଭ୍ୟତା ପାଇଁ ତେଲ ନଦୀ ସଭ୍ୟତା ଆଲୋକିତ କରିଥିଲା ​​ଯାହା ନିକଟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରାଯାଉଛି। ଟେଲ ଉପତ୍ୟକାର ଆବିଷ୍କୃତ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ସମ୍ପଦ ପ୍ରାୟ 2000 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହି ଭୂମିରେ ବାସ କରୁଥିବା ଏକ ସଭ୍ୟ, ସହରୀକରଣ, ସଂସ୍କୃତ ଲୋକଙ୍କୁ ସୂଚିତ କରେ [3] ଏବଂ ଅସୁରଗଡ ଏହାର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା। କାଲାହାଣ୍ଡି କୋରାପୁଟ ଏବଂ ବସ୍ତର ସହିତ ରାମାୟଣ ଏବଂ ମହାଭାରତରେ ସୂଚିତ କାଣ୍ଟାରାର ଅଂଶ ଥିଲା | ଚତୁର୍ଥ ଶତାବ୍ଦୀରେ B.C. କାଲାହାଣ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳ ଇନ୍ଦ୍ରଭାନା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଯେଉଁଠାରୁ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ମ Maur ର୍ଯ୍ୟ ରାଜକୋଷ ପାଇଁ ବହୁମୂଲ୍ୟ ରତ୍ନ-ପଥର ଏବଂ ହୀରା ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଥିଲା | ମ Maur ର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକାଙ୍କ ସମୟରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଏବଂ କୋରାପୁଟ ଏବଂ ବସ୍ତର ଅଞ୍ଚଳକୁ ଅଟାବି ଭୂମି କୁହାଯାଉଥିଲା। ଅଶୋକାନ୍ ରେକର୍ଡ ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଜମିକୁ ପରାଜିତ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଯୁଗର ଆରମ୍ଭରେ ବୋଧହୁଏ ଏହା ମହାଭାନା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | 4th ର୍ଥ ଶତାବ୍ଦୀରେ କାଲାହାଣ୍ଡି, ଅବିଭକ୍ତ କୋରାପୁଟ ଏବଂ ବସ୍ତର ଅଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ମହାକାନ୍ତରା ଉପରେ A.D. Vyagraraja ଶାସନ କରୁଥିଲେ। ଅସୁରଗଡ ମହାକାନ୍ତର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା। ଭାୟାଗରାଜ ପରେ, ଭବଦତ୍ତ ଭର୍ମନ୍, ଆର୍ଥାପାଟୀ ଏବଂ ସ୍କନ୍ଦା ଭର୍ମାନ ପରି ନାଲା ରାଜାମାନେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଦକ୍ଷିଣ ଭାଗରେ ପ୍ରାୟ 500 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶାସନ କରିଥିଲେ, ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ନାଲାଭାଡି-ଭିସା ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ବାକି ମହାନଦୀ, ତେଲ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାର ନିମ୍ନ ଭାଗରେ ଶାସନ କରାଯାଇଥିଲା। ରାଜା ତସ୍ତିକାରା ଏବଂ ତାଙ୍କ ସ୍କିନ୍ ଦ୍ by ାରା ଏହି ରାଜ୍ୟ ପାର୍ବତାଦ୍-ୱାରାକା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲା, ଯାହାର ମୁଖ୍ୟାଳୟ ବେଲଖାନ୍ଦି ନିକଟରେ ତାଲାବାମ୍ରାକା ଥିଲା। ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ ରାଜା ତୁସ୍ତିକାରାଙ୍କ ଅଧୀନରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଟ୍ରାକ୍ଟରେ ଏକ ନୂତନ ରାଜ୍ୟ ବିକଶିତ ହେଲା, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ପରିବାରର ଅନ୍ୟ ରାଜାମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଖୁବ୍ କମ୍ ଜଣା ପଡିଥିଲା ​​| ମାରାଗୁଡା ଉପତ୍ୟକା ସାରାବାପୁରିଆର ରାଜଧାନୀ ଭାବରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲା | ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ ସାରାବପୁରିଆ ସମୟରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ନିଜର ରାଜନ political ତିକ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ହରାଇ ଦକ୍ଷିଣ କୋସାଲ କିମ୍ବା କୋସାଲର ପୂର୍ବ ଭାଗ ସହିତ ମିଶ୍ରିତ ହୋଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ସ୍ୱଳ୍ପ ସମୟ ପାଇଁ ଥିଲା ଯେପରି ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏହା ଏକ ଭିନ୍ନ ନାମ ଟ୍ରାଇକାଲିଙ୍ଗା ଗ୍ରହଣ କଲା | 9th ମ - ଦଶମ ଶତାବ୍ଦୀ ମଧ୍ୟରେ ପଶ୍ଚିମ ଓଡିଶା, କାଲାହାଣ୍ଡି, କୋରାପୁଟ ଏବଂ ବସ୍ତର ସମେତ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଟ୍ରାଇକାଲିଙ୍ଗା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲା। ସୋମାଭାମସି ରାଜା ମହାଭବଗୁପ୍ତ I ଜାନମେଜୟା (925 - 960) ତ୍ରିକଲିଙ୍ଗଡିପାଟୀ ଆଖ୍ୟା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଟ୍ରାଇକାଲିଙ୍ଗା ଅଳ୍ପ ସମୟର ଥିଲା ଏବଂ ଚିଣ୍ଡାକାଙ୍ଗାସ୍ ଚକ୍ରକୋଟା ମଣ୍ଡେଲା କିମ୍ବା ବ୍ରାମାରାକୋଟା ମଣ୍ଡେଲା ନାମକ ଏକ ନୂତନ ରାଜ୍ୟ ଖୋଦେଇ କରିଥିଲେ, ଯାହାକି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସମଗ୍ର କାଲାହାଣ୍ଡି ଏବଂ କୋରାପୁଟକୁ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା ​​|
 
ଆଗ କାଳରେ ଏହା '''ମହାକାନ୍ତର''' (ଅର୍ଥ ବିଶାଳ ଜଙ୍ଗଲ) ଓ ''କାରୁଣ୍ଡା ମଣ୍ଡଳ'' (କାରୁଣ୍ଡାର ଅର୍ଥ ମାଣିକ) ଭାବରେ ଜଣା ଥିଲା ଯାହା ଏଠାରେ ମାଣିକ<!--Manik-->, ଲାଲ ପଥର<!--Garnet (red stone)-->, ବେରୁଜ<!--Beruz-->, ନୀଲମ<!--Neelam (blue stone)-->, ଓ ଆଲେକଜାଣ୍ଡ୍ରା<!--Alexandra--> ଆଦି ମିଳୁଥିବାର ଜଣାଯାଏ । [[ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ ମନ୍ଦିର|ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ]] (ମାଣିକର ଠାକୁରାଣୀ) କଳାହାଣ୍ଡିର ଅଧିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ଦେବୀ ଯାହାଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ଏହି ଜିଲ୍ଲାର ଇତିହାସ ସହ ଯୋଡ଼ା । ଏହା ଫିରିଙ୍ଗି ଶାସନ କାଳରେ ଏକ ରାଜ ଶାସନାଧୀନ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ଓ କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲା "କଳାହାଣ୍ଡି" ଓ [[ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା|ନୂଆପଡ଼ା]]କୁ ନେଇ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା । ୧୯୬୭ରେ, ଶାସନର ସୁବିଧା ନିମନ୍ତେ କଳାହାଣ୍ଡିର କାଶୀପୁର ବ୍ଲକ [[ରାୟଗଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା]]କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଗଲା । ୧୯୮୦ରେ, କଳାହାଣ୍ଡିର ନାମ ପଛୁଆ ଓ ଅନାହାର ମୃତ୍ୟୁ ସହ ଯୋଡ଼ାଗଲା ।<ref name="mindfully.org">http://www.mindfully.org/Food/Kalahandi-Syndrome-Sharma19apr02.htm</ref> ତେବେ ଏସବୁ ସତ୍ତ୍ୱେ ବି ଇତିହାସ, ଚାଷ ବାସ, ବନ ସମ୍ବଳ, ମୁଲ୍ୟବାନ ପଥର, ବକ୍ସାଇଟ, ଲୋକନାଟ, ହାତକାମ ଓ କଳାରେ ଏହା ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲା । ୧୯୯୩ରେ, ନୂଆପଡ଼ା ସଦର ମହକୁମା ଏକ ଅଲଗା ଜିଲ୍ଲା ଭାବରେ ଗଢ଼ାଗଲା, କିନ୍ତୁ [[କଳାହାଣ୍ଡି (ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|କଳାହାଣ୍ଡି ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]ରେ <!--[[Kalahandi (Lok Sabha constituency)]]--> ଏବେ ଯାଏଁ ବି '''କଳାହାଣ୍ଡି''' ଓ [[ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା]] ଅଛି।
ନାଗା ରାଜବଂଶ 1006 ମସିହାରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଉପରେ ଶାସନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲା। କାଲାହାଣ୍ଡିର ନାଗା ହେଉଛି ଓଡିଶାର ଏକମାତ୍ର ରାଜବଂଶ ଯାହାକି ହଜାର ବର୍ଷ (1050–1948) ରେକର୍ଡ ରହିଛି। ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଚକ୍ରାକୋଟା ମଣ୍ଡଳ କାଲିଙ୍ଗା ଗଙ୍ଗା ଅଞ୍ଚଳ ସହିତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇ ଏହାର ନାମ "କମଲା ମଣ୍ଡଳ" ଭାବରେ ନାମିତ ହୋଇଥିଲା, ତେଣୁ କାଲାହାଣ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳ ନାଗା ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ପୂର୍ବ ଗଙ୍ଗାର ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ କାଲିଙ୍ଗାର ଏକ ଅଂଶ ହୋଇଗଲା ଏବଂ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଲା। ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପରେ ନାଗାମାନେ ପୂର୍ବ ଗଙ୍ଗା ଠାରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଭାମସି ଗଜାପାଟୀଙ୍କ ପ୍ରତି ବିଶ୍ୱସ୍ତ ଥିଲେ। 1568 ମସିହାରେ ଓଡିଶାର ଗଜାପାଟୀଙ୍କ ପତନ ପରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ସ୍ independence ାଧୀନତା ଗ୍ରହଣ କଲା। ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ କାଲାହାଣ୍ଡି ରାଜ୍ୟ ଅଷ୍ଟାଦଶ ପୋଷାକ ଉପରେ ସାର୍ବଭ power ମତ୍ୱର ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲା। ଏହା ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ମଧ୍ୟଭାଗରେ ନାଗପୁରର ଭୋନ୍ସଲାସ୍ ଦ୍ occupied ାରା ଅଧିକୃତ ହୋଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ତଥାପି ଏହା ନାଗାସ ଅଧୀନରେ ଏକ ଗଦାଜତ୍ ଥିଲା | ୧ 33 In ମସିହାରେ ନାଗପୁର ରାଜ୍ୟ ବ୍ରିଟିଶ କ୍ରାଉନ୍କୁ ଖସିଗଲା କାରଣ ରଘୁଜୀ ତୃତୀୟ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ବିନା ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କଲେ | ତା’ପରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ବ୍ରିଟିଶ ଅଧୀନରେ ଏକ ରାଜକୁମାର ରାଜ୍ୟ ହେଲା ଏବଂ କରୋଣ୍ଡା ମଣ୍ଡଳ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | କାଲାହାଣ୍ଡିର ପୂର୍ବତନ ମହାରାଜା ମହାରାଜା ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେଓ ତାଙ୍କର ଏକ ଆର୍ଟିକିଲରେ ନିଜର ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ଯେ କାଲାହାଣ୍ଡିଙ୍କୁ କରୁଣ୍ଡା ମଣ୍ଡଳ ନାମରେ ନାମିତ କରିବାର historical ତିହାସିକ ମହତ୍ତ୍ this ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ କରଣ୍ଡୁମ୍ ଉପଲବ୍ଧତା ଉପରେ ଆଧାରିତ। ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ (ମାଣିକିଆର ଦେବୀ), କାଲାହାଣ୍ଡିର ନାଗା ରାଜାମାନଙ୍କର ବଂଶ ଦେବତା ମଧ୍ୟ ଏହି ନାମ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ କରିଥାଇ ପାରନ୍ତି।
 
== ଭୂଗୋଳ ==
ଭାରତୀୟ ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରେ କାଲାହାଣ୍ଡି 1 ଜାନୁୟାରୀ 1948 ରେ ୟୁନିଅନ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ସହିତ ଯୋଗଦାନ କଲା। 1967 ମସିହାରେ, କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାର କାଶୀପୁର ବ୍ଲକକୁ ପ୍ରଶାସନିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ରାୟାଗଡା ବିଭାଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା। 1993 ରେ, ନୁଆପଡା ସବ୍-ଡିଭିଜନ୍ ଏକ ପୃଥକ ଜିଲ୍ଲା ଭାବରେ ଖୋଦିତ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ କାଲାହାଣ୍ଡି (ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ) ବର୍ତ୍ତମାନର କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ ନୁଆପଡା ଜିଲ୍ଲା ଗଠନ ଜାରି ରଖିଛି |
କଳାହାଣ୍ଡି {{coord|20|4|58.8|N|83|12|0|E}}ରେ ଅବସ୍ଥିତ ।<ref>''Orissa District Gazetters, Kalahandi, 2</ref> ଓ ଏହା [[ଓଡ଼ିଶା]]ର ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଭାଗକୁ ନେଇ ତିଆରି ।
 
* ଏହାର ଉତ୍ତରରେ: [[ବଲାଙ୍ଗୀର ଜିଲ୍ଲା]] ଓ [[ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା]]
<br />
* ଦକ୍ଷିଣରେ: [[ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା]], [[କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା]] ଓ [[ରାୟଗଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା]]
* ପୂର୍ବରେ: ପୁର୍ବରେ [[କନ୍ଧମାଳ ଜିଲ୍ଲା]] ଓ [[ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲା]] ଅବସ୍ଥିତ ।
<!--* ପଶ୍ଚିମରେ: -->
 
=== ଜନଗଣନା ===
=== ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରେ ===
୨୦୧୧ ଜନଗଣନା <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/orissa/Data%20Sheet-%20Orissa-Provisional.pdf Census 2011: Odisha: Provisional Population Totals]</ref> ଅନୁସାରେ କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାର ମୋଟ ଲୋକସଂଖ୍ୟା ୧୫,୭୩,୦୫୪ ।ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୧୪,୫୧,୧୩୦ ଓ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ୧,୨୧,୯୨୪ ଲୋକ ବାସ କରନ୍ତି <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/Orissa/Data-sheet-Orissa.pdf Census 2011: Odisha: Rural Urban Distribution]</ref>।
* ପୁରୁଷ: ୭,୮୫,୧୭୯
* ମହିଳା: ୭,୮୭,୮୭୫
** ଛ ବର୍ଷରୁ କମ: ୨,୧୪,୧୧୧
* ସାକ୍ଷରତା ହାର ୬୦.୨୨%
** ପୁରୁଷ: ୭୩.୩୪%
** ମହିଳା: ୪୭.୨୭%
 
== ଲୋକକଳା ==
==== କାଲାହାଣ୍ଡି ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ====
'''କଳାହାଣ୍ଡି''' ଆକ୍ଷରିକ ଭାବରେ ''କଳାରେ ଭରା ହାଣ୍ଡି''କୁ ବୁଝାଇଥାଏ । ଏହି ଶବ୍ଦ '''ଗୁଡ଼ହାଣ୍ଡି ଗୁମ୍ଫା'''ରେ କଳା ଓ ନାଲି ରଙ୍ଗରେ ଖୋଦିତ ପ୍ରାକ-ଐତିହାସିକ କଳାରୁ ଆସିଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଇଥାଏ । ଏଠାରେ ପଥରରେ ତିଆରି ନାନା ଅଳଙ୍କାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ''ହବସିପୁରୀ ଢାଞ୍ଚା''ରେ ତିଆରି ଶାଢ଼ୀ ଏଠାରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଖଲିପଦରର କାଠ କମ ମଧ୍ୟ ଦେଶ ବିଦେଶକୁ ରପ୍ତାନି କରାଯାଇଥାଏ ।
ବାରମ୍ବାର ମରୁଡ଼ି ପରିସ୍ଥିତି ପାଇଁ କୃଷକମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ମେରୁଦଣ୍ଡକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥିବା ଖବର ପାଇଁ କାଲାହାଣ୍ଡି ଖବରକାଗଜରେ ମୁଖ୍ୟ ଖବର ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ମରୁଡ଼ି ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି | 1868, 1884 ଏବଂ 1897 ମସିହାରେ କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ମରୁଡ଼ି ପରିସ୍ଥିତି ଦେଖାଦେଇଥିଲା। ଜିଲ୍ଲା ଗେଜେଟରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷର ପ୍ରଭାବ ପୂର୍ବର କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷରେ ଅଦୃଶ୍ୟ ଥିଲା। ଏହି ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ଭୟଙ୍କର ସାମାଜିକ-ଅର୍ଥନ g ତିକ ଅନ୍ଧକାର ଛାଡି ଦେଇଥିଲା | ୧ –––- ୧ 2020 In ରେ ଖାଦ୍ୟ ଅଭାବ ହେତୁ କଲେରା, ସ୍ୱାଇନ୍ ଫ୍ଲୁ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିହୀନତା ପରେ ଆଉ ଏକ ମରୁଡ଼ି ଘଟିଥିଲା ​​|
== ଲୋକ ନାଟ ==
କଳାହାଣ୍ଡିରେ ନାନା ପ୍ରକାର ଆଦିବାସୀ ଓ ଅଣ-ଆଦିବାସୀ ନାଟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଏଠାକାର ନାଚ ବଲାଙ୍ଗିର ଜିଲ୍ଲା ଓ ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା [[ଡାଲଖାଇ]], [[ଜାଇଫୁଲ]], [[ରସରକେଳି]], [[ସଜନୀ]] ଆଦି ନାଚ ସହ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।<ref>C. Pasayat, (Ed.) (2008), Paschima Odisara Lokageeta (in Oriya), Bhubaneswar: Folklore Foundation</ref> ସାରି ଗୀତ, ଫୋଲିଆ ଗୀତ, ପ୍ରକୃତି ସହ ଯୋଡ଼ା ନାନାପ୍ରକାରର ଗୀତ ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ପ୍ରଚଳିତ ଯାହା [[କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା]]ର 'ବୋରିଆ ଗୀତ, ନିଆଳିମାଳି, କଳାକୋଳିକ' ଆଦି ଗୀତ ସହ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଥିବାର ଦେଖାଯାଏ ।
କଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାରେ ଘୁମୁରା ସବୁଠୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବୀର ବାଦ୍ୟ ଅଟେ ।
== ଦର୍ଶନୀୟ ସ୍ଥାନ ==
[[File:Phulijharan.jpg|thumb|ଫୁରଲିଝରଣ ଜଳପ୍ରପାତ]]
*[[ଫୁରଲିଝରଣ]]
* [[ଡୋକ୍ରିଚଞ୍ଚଡ଼ା ଜଳପ୍ରପାତ]]
* [[ଅସୁରଗଡ଼]]
* [[ଧର୍ମଗଡ଼]]
* [[ବେଲଖଣ୍ଡି ଶୈବପୀଠ]]
* [[କଢେଲ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର]]
 
== ଆଧାର ==
କାଲାହାଣ୍ଡିରେ 1922–1923, 1925–1926, 1929–1930, 1954–1955 ଏବଂ 1955–56 ରେ ମରୁଡ଼ି ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା | 1965–66 ର ଭୟଙ୍କର ମରୁଡ଼ି, କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଘଟିଥିଲା, ଯାହା ଲୋକମାନଙ୍କର ଆର୍ଥିକ ମେରୁଦଣ୍ଡକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥିଲା | ବର୍ଷା ଅଭାବରୁ ତିନି-ଚତୁର୍ଥ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ବିଫଳ ହେଲା | 1967 ମସିହାରେ ମରୁଡ଼ିର ପ୍ରଭାବ ଅନୁଭୂତ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା। ଏହି ମରୁଡ଼ି ବିଷୟରେ, ଜିଲ୍ଲା ଗେଜେଟରଙ୍କ ନିମ୍ନଲିଖିତ ବର୍ଣ୍ଣନା ଉଦ୍ଧୃତ ଅଟେ।
{{ଆଧାର}}
== ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ==
{{commons category|Kalahandi district|କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା}}
* {{official|http://kalahandi.nic.in/}}
* [http://kbk.nic.in/kalahandi.htm/ Map of Kalahandi]
* [http://www.ohpcltd.com/indravati/index.htm/ Indravati Project]
 
{{Geographic location
""ଜନସଂଖ୍ୟାର ଅଧିକାଂଶ ଅଂଶ ଭୂମିହୀନ କୃଷି ଶ୍ରମିକ ଗଠନ କରି ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର କୃଷି କାର୍ଯ୍ୟ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବା କାରଣରୁ ବେକାର ହୋଇଗଲେ | ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ପୀଡିତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଅବତରଣ କରିଥିବା ଭଦ୍ରଲୋକ ଥିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ମରୁଡ଼ି ହେତୁ ଫସଲ ଅମଳ କରିପାରିନଥିଲେ କିମ୍ବା ମାନୁଆଲ ପରିଶ୍ରମ ମଧ୍ୟ କରିପାରିନଥିଲେ। ଚାରଣଭୂମି ସବୁଜତା ହରାଇଲା ଏବଂ ବୋଭାଇନ୍ ଜନସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ସମାନ ଭାବରେ ଭୋକରେ ରହିଲା | ସବୁଆଡେ ଜଳର ତୀବ୍ର ଅଭାବ ଦେଖାଦେଇଥିଲା। ”"
|Centre = କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା
|North = [[ବଲାଙ୍ଗୀର ଜିଲ୍ଲା]]
|Northeast = [[କନ୍ଧମାଳ ଜିଲ୍ଲା]]
|East =
|Southeast = [[ରାୟଗଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା]]
|South = [[କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା]]
|Southwest = [[ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା]]
|West = ରାଇପୁର ଜିଲ୍ଲା
|Northwest = [[ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା]]
}}
{{କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା}}
{{ଓଡ଼ିଶା}}
 
[[ଶ୍ରେଣୀ:କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା]]
ପୁନର୍ବାର 1974–75 ଏବଂ 1985 ରେ ଦଶ ବର୍ଷରେ ଥରେ ମାନବ ଜନଗଣନା ପରି ମରୁଡ଼ି ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା | 1956 ଏବଂ 1966 ର ଭୟଙ୍କର ମରୁଡ଼ି ପରେ, ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଧନୀ କୃଷକମାନେ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ କୃଷକ ଏବଂ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ କୃଷକ ମାନ୍ୟତା ପାଇଲେ | ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ସୁଖବାସିସ୍ ରେ ପରିଣତ ହେଲେ | ଦ daily ନିକ ମଜୁରୀ ଶ୍ରମିକ ଏବଂ ଭୂମିହୀନଙ୍କୁ ସାଧାରଣତ K କାଲାହାଣ୍ଡିରେ "ସୁଖବାସି" କୁହାଯାଏ ଯାହାର ଅର୍ଥ ଯେଉଁମାନେ ଖୁସିରେ ରୁହନ୍ତି | 'ସୁଖବାସି' ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରବାଦ ଏହିପରି ଚାଲିଥାଏ: ‘ଗାଇ ନା ଗୋରୁ, ସୁକେ ନିଡ୍ କାରୁ’ ଯାହାର ଅର୍ଥ ଗୋରୁ ନଥିବା ପୁରୁଷମାନେ ଭଲ ନିଦ୍ରା ପାଇଥା’ନ୍ତି | ଅନିୟମିତ ବର୍ଷା ସହିତ ମରୁଡ଼ିର କ୍ରମାଗତ ଘଟଣା ଫସଲ ବିଫଳତା ଘଟାଇଲା ଏବଂ ଏହିପରି ଲୋକମାନେ ଗରିବ ହୋଇଗଲେ | ରାଜ୍ୟ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତି ବ୍ୟୁରୋ ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମ କାଲାହାଣ୍ଡିର ବୃଷ୍ଟିପାତକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି ରିପୋର୍ଟ କରିଛି ଯେ ‘ପ୍ରତି ତିନି ଚାରି ବର୍ଷରେ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ମରୁଡ଼ି ବର୍ଷ’ ହେଉଛି। ମରୁଡ଼ି ସହିତ ଗ୍ରାମୀଣ ବେକାରୀ, ଶିଳ୍ପାୟନ, ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଦ୍ରୁତ ଜଙ୍ଗଲ ନଷ୍ଟ ହେବା ଭଳି ସମସ୍ୟା କାଲାହାଣ୍ଡିର କେତେକ ପ୍ରମୁଖ ସମସ୍ୟା ଅଟେ। ତେଣୁ ଉଭୟ ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ପୁରୁଷଙ୍କ ଦ୍ ipped ାରା ଜଡିତ ହୋଇ କାଲାହାଣ୍ଡିର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ବାସିନ୍ଦା ବଞ୍ଚିବାର ଅନ୍ୟ କ way ଣସି ଉପାୟ ପାଇଲେ ନାହିଁ। ଫଳସ୍ୱରୂପ, ସେ ନିଜ ମାତୃଭୂମିରୁ ଚାଲିଆସିଛନ୍ତି କିମ୍ବା ଏକ ପଙ୍ଗୁ ସ soldier ନିକ ଭାବରେ ମରୁଭୂମିରେ ବାସ କରିଛନ୍ତି | 1980 ଦଶକର ମଧ୍ୟଭାଗରୁ କାଲାହାଣ୍ଡି ଏହି ଖବରରେ ରହିଆସିଛି ଯେତେବେଳେ ଇଣ୍ଡିଆ ଟୁଡେ [22] ଆର୍ଥିକ ସଙ୍କଟ କାରଣରୁ ପିତାମାତାଙ୍କ ଦ୍ a ାରା ଏକ ଶିଶୁ ବିକ୍ରୟ କରିଥିବା ରିପୋର୍ଟ କରିଥିଲା। ସେହି ଆର୍ଟିକିଲ୍ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଜିଲ୍ଲା ପରିଦର୍ଶନ କରିବା ସହ ଏହାର ତୀବ୍ର ଦାରିଦ୍ର ତଥା ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ପାଇଁ ଜିଲ୍ଲାକୁ ଜାତୀୟ ସ୍ତରର ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଥିଲା। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ଅନାହାରରେ ମୃତ୍ୟୁ ଏବଂ ଶିଶୁ ବିକ୍ରୟ ଭଳି ରିପୋର୍ଟଗୁଡିକ ଅନେକ ରିଲିଫ୍ ପ୍ରୟାସ ଏବଂ ବିକାଶମୂଳକ ପ୍ରକଳ୍ପ ଘୋଷଣା କରିଛି। କାଲାହାଣ୍ଡିର ସମୃଦ୍ଧତା ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହି ପଛୁଆ ଘଟଣାକୁ ସାମାଜିକ କର୍ମୀମାନେ କାଲାହାଣ୍ଡି ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ବୋଲି କହିଥିଲେ। 1994 ରେ ପଛୁଆ ଅବିଭାଜିତ କାଲାହାଣ୍ଡି, ବୋଲାଙ୍ଗୀର ଏବଂ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପି ଭି ନରସିଂହ ରାଓ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କେ.ବି.କେ ପ୍ରକଳ୍ପ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ମ basic ଳିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଅଶୁଭ ହୋଇଥିବାରୁ ବିକାଶ ଅଗ୍ରଗତି ବହୁତ ଧୀର ଅଟେ |
 
ଲୋକପ୍ରିୟ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ତଥା ରାଜନେତା କିମ୍ବା ସାମାଜିକ କର୍ମୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ପଛୁଆବର୍ଗର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ଅଧିକ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | ଲୋକପ୍ରିୟ ସାହିତ୍ୟରେ କାଲାହାଣ୍ଡିର ବ୍ୟବହାର ବିବାଦୀୟ ହୋଇପଡିଛି | 1994 ରେ ଭବାନୀପାଟନାରେ "ରାଜ୍ୟସ୍ତ୍ରୀ ଲେଖାକା ସାମିଲାନି" ଏକ ସାହିତ୍ୟିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ବହୁ ନିମନ୍ତ୍ରିତ ବକ୍ତା ତଥା ସ୍ଥାନୀୟ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ "କାଲାହାଣ୍ଡି" ନାମକୁ ଅନାହାରର ସମକକ୍ଷ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିବା ବୁଦ୍ଧିମାନ ନୁହେଁ। ଅନାହାର ମୃତ୍ୟୁ କାଲାହାଣ୍ଡିର ପ୍ରତିଛବିକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ସୂଚିତ କରେ ନାହିଁ ଏବଂ ଏହାକୁ ଅନାହାରରେ ବ୍ୟବହାର କରି କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଜୀବନର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମୃଦ୍ଧ ଦିଗକୁ ଅଣଦେଖା କରାଯାଏ | ଅନାହାରରେ ମୃତ୍ୟୁ ଏକ ମୁଦ୍ରାର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ୱ ଥିଲା, ଯେପରିକି ଓଡିଶା କିମ୍ବା ଭାରତରେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ | ତଥାପି, ସେଠାରେ ଅନେକ ଲେଖକ, ଦାର୍ଶନିକ, ସାମାଜିକ କର୍ମୀ, ସାମ୍ବାଦିକ, ରାଜନେତା ଇତ୍ୟାଦି ଅଛନ୍ତି, ବିଶେଷ କରି ଭାରତରେ ଯେଉଁମାନେ ସାହିତ୍ୟ, ପ୍ରବନ୍ଧ ଏବଂ ସମୀକ୍ଷାରେ ଏହି ନାମ ବ୍ୟବହାର ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି।
 
ଭାରତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଗ aut ତମ ଘୋଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ କାଲାହାଣ୍ଡି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରକୁ ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା। ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପୁରାଲିଆକୁ କାଲାହାଣ୍ଡି ସହିତ ତୁଳନା କରିବା ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ରାଜନ political ତିକ ବିବାଦ ଆଣି ଦେଇଥିଲା।
 
=== ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସମୟରେ ରାଜନ Political ତିକ ସୀମାବଦ୍ଧତା ===
ରାଜନ Polit ତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ, ରାଜ୍ୟ କିମ୍ବା ଜାତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଜିଲ୍ଲାର ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ନାହିଁ। ଯଦିଓ 2000 ଏବଂ 2004 ନିର୍ବାଚନରେ ​​ବିଜୁ ଜନତା ଦଳ- ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ମିଳିତ ଭାବେ କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ସମସ୍ତ ବିଧାୟକ ଏବଂ ସାଂସଦ ଆସନ ଜିତିଥିଲେ, 2009 ମସିହାରେ ଲୋକମାନେ ଧରାମଗଡ ବିଧାୟକ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ ବ୍ୟତୀତ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ଚୟନ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପ୍ରତି ଚାଲିଥିବା ରାଜନ political ତିକ ଅବହେଳା ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ। । ବସିଥିବା ସାଂସଦ (କଂଗ୍ରେସ) ତଥା ତୃତୀୟ ଥର ସାଂସଦ ଶ୍ରୀ ଭକ୍ତଚାର୍ଯ୍ୟ ଦାସ ମନମୋହନ ସିଂ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ କ Union ଣସି କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଗ୍ରହଣ କରିନାହାଁନ୍ତି। ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଶାସନ କାଳରେ ସାଂସଦ ଶ୍ରୀ ଭକ୍ତଚାର୍ଯ୍ୟ ଦାସ (1990–91) ରେଳ ଓ କ୍ରୀଡ଼ା ବିଭାଗରେ କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଅଂଶ ଥିଲେ। ଗତ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟ କ MP ଣସି ସାଂସଦ ଏହାକୁ ଜାତୀୟ କିମ୍ବା ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରର କ important ଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦବୀରେ ସ୍ଥାନିତ କରିନାହାଁନ୍ତି। ନରଲା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ​​ବସିଥିବା ବିଧାୟକ ଶ୍ରୀ ଭୁପିନ୍ଦର ସିଂ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା। କଂଗ୍ରେସ ଦଳର ବରିଷ୍ଠ ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରୀ ଭୁପିନ୍ଦର ସିଂ, ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ ଏବଂ ଶ୍ରୀ ରାଶା ବିହାରୀ ବେହେରା ରହିଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ତିନିଜଣ ରାଜସ୍ୱ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ପରି ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ କୃଷି ଏହାକୁ ଲାଇମଲାଇଟ୍ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ | ସମ୍ପ୍ରତି ଧରାମଗଡ ବିଧାୟକ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରେ ବସିଥିବା ଶ୍ରୀ ପୁଷ୍ପେନ୍ଦ୍ର ସିଂ ଦେଓ ଜଣେ ଓଡିଶାର ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ସରକାରରେ ସ୍ independent ାଧୀନ ଦାୟିତ୍। ନେଇଛନ୍ତି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ରାଜନ Political ତିକ ନିରାଶା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ଅନାହାର ଏବଂ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ପାଇଁ ହାଇଲାଇଟ୍ ହୋଇଥିବା କାଲାହାଣ୍ଡି ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟ ତଥା ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରାୟତ g ବଞ୍ଚିତ ହେଉଛନ୍ତି। ଏହି ଭେଦଭାବ ଜାତୀୟ ରାଜନୀତି ହେତୁ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଏ। ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରେ ତୁରନ୍ତ କାଲାହାଣ୍ଡି ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରେ 30 ବର୍ଷ ପାଇଁ ଅଣ-କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିଥିଲେ, ସେହି ସମୟକୁ ଭାରତ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି ଦ୍ୱାରା ଶାସନ କରିଥିଲା। ତେଣୁ, କଂଗ୍ରେସ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଶାସନ କଲାବେଳେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀକୁ ଅବହେଳା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ବିକାଶମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପରୁ ବଞ୍ଚିତ କରାଯାଇଥିଲା। 1980 ଦଶକ ପୂର୍ବରୁ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ କାଲାହାଣ୍ଡି ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ; 1984 ରେ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ; ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ 2004 ରେ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ 2008, 2009 ଏବଂ 2010 ରେ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। 1980 ପରଠାରୁ କେନ୍ଦ୍ରରେ 20 ବର୍ଷ ଧରି ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ଶାସନ କରିଆସୁଛି। ବିଳମ୍ବିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ, ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ, ପି.ଭି. ନରସିଂହ ରାଓ, ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନର ନେତା ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ, ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ, ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଇତ୍ୟାଦି କାଲାହାଣ୍ଡିର ବିକାଶ ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ଦାବି, ଦିଲ୍ଲୀର ସେହି ନେତୃତ୍ୱ ସମୟରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା, ଜାତୀୟ ରାଜପଥ, ରେଳବାଇ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ପାଇଁ ଅଳ୍ପ କିଛି କରାଯାଇ ନାହିଁ। କାଲାହାଣ୍ଡିର ବିକାଶ ପାଇଁ ଭାରତର ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରେ ନିଆଯାଇଥିବା ଅଳ୍ପ କିଛି ପଦକ୍ଷେପ କେବଳ ଭାରତରେ କଂଗ୍ରେସ ଅଣ ଶାସନ ସମୟରେ ଥିଲା ଯେପରିକି ଉପର ଇନ୍ଦିରାବତୀ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ (ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ମୋରାଜୀ ଦେଶାଇ ସମୟରେ), ଲଞ୍ଜିଗଡ ରାସ୍ତା - ଜଙ୍ଗର (ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ) ), କାଲାହାଣ୍ଡି ଦେଇ ଯାଉଥିବା ଜାତୀୟ ରାଜପଥ 201 ଏବଂ 217 (ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଙ୍କ ସମୟରେ), ଏହି ସମସ୍ତ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରି ନାହିଁ |
 
ଭାରତର କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପଡୋଶୀ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା (କେବିଏକର ଅଂଶ) ରେ ହାଲ୍ କାରଖାନା ଏବଂ ନାଲ୍କୋ କାରଖାନା, ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରଠାରୁ କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ଦ୍ held ାରା ଆୟୋଜିତ ଏକ ଲୋକସଭା ଏବଂ ବାଲାଙ୍ଗୀର ଜିଲ୍ଲାର ଏକ ଅର୍ଡାନ୍ସ କାରଖାନା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛନ୍ତି। KBK) ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ବିକାଶ ପାଇଁ କେବଳ KBK ମଧ୍ୟରେ କାଲାହାନୀଙ୍କୁ ଛାଡିଛି | ଗତ 62 ବର୍ଷ ଧରି କାଲାହାଣ୍ଡିରେ କ public ଣସି ସରକାରୀ କ୍ଷେତ୍ରର ଶିଳ୍ପ ବିନିଯୋଗ ହୋଇନାହିଁ | ରେଳବାଇ, ରାଜପଥ ଏବଂ ରେଳ କାରଖାନା ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରମୁଖ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଆବଶ୍ୟକତା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମାଧାନ ହୋଇନାହିଁ | 2008 ରେ, "ଇଣ୍ଡିଆ ଟୁଡେ" ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ କାଲାହାଣ୍ଡିଙ୍କୁ ଭାରତର ସାମାଜିକ-ଅର୍ଥନ and ତିକ ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶରେ ନିମ୍ନ ପାଞ୍ଚଟି ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଥିଲା ​​|
 
==== ପ୍ରଶାସନିକ ସେଟଅପ୍ ====
ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ତୁଳନାରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଏବଂ ନୁଆପଡା ଜିଲ୍ଲାରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ କେବଳ କୃଷି ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନୁହେଁ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ବିକାଶ ଆବଶ୍ୟକ କରେ | ଗତ ଦେ and ଦଶନ୍ଧିରୁ ଏକ ରେଳ କାରଖାନା ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ଦାବି ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି | 2010-11 ବଜେଟରେ ଭାରତୀୟ ରେଳ ଭୁବନେଶ୍ୱର କିମ୍ବା କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଏକ ୱାଗନ୍ କାରଖାନା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଛି। ଲଙ୍ଗିଗଡ଼- ଲାନଜିଗଡ ରାସ୍ତାର ଭବାନୀପାଟଣା ବିଭାଗ - ଜୁନଗର ରେଳ ଲାଇନ ଡିସେମ୍ବର 2011 ରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ନୂତନ ରେଳ ଲାଇନରେ ଯାତ୍ରୀ ସେବା ଭବାନୀପାଟଣରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସର୍ବେକ୍ଷଣ କରାଯାଇଥିବା ରେଳ ଲାଇନ, କାଣ୍ଟାବାଞ୍ଜୀ (ବଲାଙ୍ଗୀର) -ଜୟପୁର (କୋରାପୁଟ) ନୁଆପଡା, କାଲାହାଣ୍ଡି ଏବଂ ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା ଦେଇ ଅନୁମୋଦନ, ଅର୍ଥ ଏବଂ ତୁରନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ଆବଶ୍ୟକ କରେ।
 
==== ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ ====
ରାଜକୁମାର କାଲାହାଣ୍ଡି ସମୟରେ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଏବଂ ପରେ ମହାରାଜା ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେଓ ପ୍ରାୟ 1946–47 ମସିହାରେ ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ନଦୀ ଉପରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ତେବେ ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥାରେ ଏହା ପ୍ରାୟ 30 ବର୍ଷ ସମୟ ନେଇଥିଲା ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମାରାଜୀ ଦେଶାଇ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଜଳସେଚନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଦେଓଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଅନେକ ଲୋକ ଭାବନ୍ତି ଯେ ଏହି ବିଳମ୍ବ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି କାରଣରୁ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରଠାରୁ ଭାରତକୁ ଶାସନ କରୁଥିଲା ଏବଂ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀର ସପକ୍ଷରେ ନଥିଲା ଯାହା ଅଣ-କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିନିଧିତ୍। ହୋଇଥିଲା। 1978 ରେ ସ୍ୱର୍ଗତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋରାଜୀ ଦେଶାଇଙ୍କ ଅନୁମୋଦନ ପରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାକୁ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧିରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଲାଗିଥିଲା ​​ଏବଂ ଦୁର୍ନୀତି ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ କୃଷି ବିକାଶ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଉତ୍ସ ଅଟେ ଯାହା ଆଜି ଉପର ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଏବଂ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ମାଧ୍ୟମରେ କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଥିବା କୋକସରା, ଗୋଲାମୁଣ୍ଡା ଏବଂ ଭବାନୀପାଟନ ବ୍ଲକକୁ ଜଳସେଚନ କରିବା ପାଇଁ ସରକାରୀ ପାଣ୍ଠିର ଅଭାବ ରହିଛି ଏବଂ ପ୍ରତିବର୍ଷ ହାଟି ନଦୀ ଦେଇ ଡ୍ୟାମରୁ ବହୁ ଜଳ ଜଳସେଚନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ନାହିଁ। ସେହିଭଳି କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଜଳସେଚନ ପାଇଁ ତେଲ ନଦୀରେ ଜଳ ଛାୟା ହେଉଛି ସ୍ଥାନୀୟ ଚାଷୀଙ୍କ ମ basic ଳିକ ଦାବି ଯାହା ସରକାରୀ ସହାୟତା ପାଇପାରୁ ନାହିଁ।
 
==== ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ ====
ଭିଡିଓ ଭାଗ I କୁ ଦେଖନ୍ତୁ, [25] II [26] ଏବଂ III [27] କାଲାହାଣ୍ଡି ସ୍ୱାଧୀନତା ପରଠାରୁ ଏକ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥିଲେ। 1980 ଦଶକରେ କାଲାହାଣ୍ଡି କିମ୍ବା କୋରାପୁଟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ସରକାରୀ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କଲେଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ପରେ ରାଜନ political ତିକ କାରଣରୁ ଓଡିଶାର ଅନ୍ୟ କିଛି ଅଂଶକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା। କାଲାହାଣ୍ଡି ବାଲାଙ୍ଗୀର କୋରାପୁଟ (କେବିକେ) ଅଞ୍ଚଳକୁ ଯୋଜନା ଆୟୋଗ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିବା ଏକ ଦଳ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ କୃଷି କଲେଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ। 1988 ମସିହାରୁ କାଲାହାଣ୍ଡିର ଲୋକମାନେ କାଲାହାଣ୍ଡିର ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଗୁରୁତ୍ demanding ପୂର୍ଣ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି କାରଣ ଏହା ସମସ୍ତ କେବି କେ ଜିଲ୍ଲାର କେନ୍ଦ୍ର ଅଟେ ଏବଂ କେସିଙ୍ଗା ରେଳ ଷ୍ଟେସନରୁ ଭାରତର ପ୍ରମୁଖ ସହର ସହିତ ଭଲ ରେଳ ସଂଯୋଗ ରହିଛି | 1990 ଦଶକରେ ଯେତେବେଳେ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଉତ୍ତର ଓଡିଶାରେ ଏକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ, ସେତେବେଳେ କାଲାହାଣ୍ଡିର ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଏପରି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ଦାବି କରିଥିଲେ। ତା’ପରେ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ସରକାରୀ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଭବାନୀପାଟନରେ ସର୍ବସାଧାରଣରେ ସମ୍ବୋଧିତ କରିବାବେଳେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ଲୋକମାନେ ନିଜ ପଡ଼ୋଶୀରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ତେବେ ସରକାର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିପାରିବେ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ 1999 ମସିହାରେ ଓଡିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଗିରିଧର ଗୋମାଙ୍ଗ ବରିପଦା ଏବଂ ବାଲାସୋରରେ ଦୁଇଟି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ। "କାଲାହାଣ୍ଡି ଶିଖା ବିକାଶ ପ୍ୟାରିସାଦ" ଏବଂ "ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ୟୁନିଭରସିଟି କ୍ରିଆ କମିଟି" ମାଧ୍ୟମରେ କାଲାହାଣ୍ଡିର ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ସଂଗ୍ରାମ 2000 ମସିହାରୁ ଗମ୍ଭୀର ଭାବରେ ଜାରି ରହିଥିଲା। ଗତ 9 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ରାଜ୍ୟ ତଥା କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ନିକଟରେ ଅନେକ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ସରକାର ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ 12 ଟି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଭାରତରେ କ Central ଣସି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ନଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଓଡିଶା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା, ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ, ସାଧାରଣ ଲୋକ ଏବଂ ରାଜନେତାମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ କାଲାହାଣ୍ଡିର ଏକ ପ୍ରତିନିଧୀ ମେ 2008 ରେ ଓଡିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଭେଟି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ। କାଲାହାଣ୍ଡି। ଶ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଜମି ବିବରଣୀ ଜାଣିବାକୁ କହିଥିଲେ। କାଲାହାଣ୍ଡିର ଲୋକମାନେ ଜୁଲାଇ 2008 ରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା କଲେକ୍ଟର ଜରିଆରେ ଜମି ବିବରଣୀ ପଠାଇଥିଲେ। ତଥାପି ଏହାକୁ ଅଧ୍ୟୟନ ନକରି, କୋରାପୁଟରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ଓଡିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏକପାଖିଆ ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ଯଦିଓ ଏହା ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା; ଭବାନୀପାଟନାରେ ଆସ | ଛଅ ମାସ ପରେ ଭବାନୀପାଟଣାରେ ସରକାରୀ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଏବଂ କୃଷି କଲେଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। କାଲାହାଣ୍ଡିର ଲୋକମାନେ ଯଦିଓ ଏହିପରି କଲେଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ସ୍ୱାଗତ କରନ୍ତି, କାଲାହାଣ୍ଡି ଶିଖା ବିକାସ ପ୍ୟାରିସାଦ ଏବଂ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ୟୁନିଭରସିଟି କ୍ରିଆ କମିଟି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସ୍ଥାନ ନୁହେଁ [32] କାରଣ ପ୍ରସ୍ତାବିତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଆନୁମାନିକ ମୂଲ୍ୟ billion 8 ବିଲିୟନ (110 ମିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର) ଅଟେ। 500 ଏକର (2.0 କିଲୋମିଟର) ଜମି, ଯେଉଁଠାରେ ଉଭୟ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଏବଂ କୃଷି କଲେଜଗୁଡିକ ସରକାରୀ ଘୋଷଣା ଅନୁଯାୟୀ 100 ମିଲିୟନ୍ ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି।
 
==== ଏକ ରେଳ କାରଖାନା ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ ====
ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ତୁଳନାରେ କାଲାହାଣ୍ଡି ଏବଂ ନୁଆପଡା ଜିଲ୍ଲାରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ କେବଳ କୃଷି ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନୁହେଁ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ବିକାଶ ଆବଶ୍ୟକ କରେ | ଗତ ଦେ and ଦଶନ୍ଧିରୁ ଏକ ରେଳ କାରଖାନା ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ଦାବି ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି | 2010-11 ବଜେଟରେ ଭାରତୀୟ ରେଳ ଭୁବନେଶ୍ୱର କିମ୍ବା କାଲାହାଣ୍ଡିରେ ଏକ ୱାଗନ୍ କାରଖାନା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଛି। ଲଙ୍ଗିଗଡ଼- ଲାନଜିଗଡ ରାସ୍ତାର ଭବାନୀପାଟଣା ବିଭାଗ - ଜୁନଗର ରେଳ ଲାଇନ ଡିସେମ୍ବର 2011 ରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ନୂତନ ରେଳ ଲାଇନରେ ଯାତ୍ରୀ ସେବା ଭବାନୀପାଟଣରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସର୍ବେକ୍ଷଣ କରାଯାଇଥିବା ରେଳ ଲାଇନ, କାଣ୍ଟାବାଞ୍ଜୀ (ବଲାଙ୍ଗୀର) -ଜୟପୁର (କୋରାପୁଟ) ନୁଆପଡା, କାଲାହାଣ୍ଡି ଏବଂ ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା ଦେଇ ଅନୁମୋଦନ, ଅର୍ଥ ଏବଂ ତୁରନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ଆବଶ୍ୟକ କରେ।
 
==ଭୂଗୋଳ==
==ଅର୍ଥନୀତି==
<br />
 
=== କୃଷି ===
 
=== ଜଙ୍ଗଲ ସମ୍ବଳ ===
 
=== ରତ୍ନ ପଥର ===
 
=== ଶିଳ୍ପ ===
 
==ପରିବହନ==
==ଜନସଂଖ୍ୟା==
==ସଂସ୍କୃତି==
==ଭବାନୀପାଟଣା ଚାରିପାଖରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ==
==ଶିକ୍ଷା==
==ଡାକ୍ତରଖାନା==
==ମିଡିଆ==
==ସ୍ଥାପନା==
==ରାଜନୀତି==
==ଏହା କୁ ବି ଦେଖ==
==ସନ୍ଦର୍ଭ==
==ବାହ୍ୟ ଲିଙ୍କ୍==