"ହଳଦିଆ ନଦୀ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

'''ହଳଦିଆ ନଦୀ''' କିମ୍ବା '''ହୁଆଙ୍ଗ ହୀ'''({{audio|Huanghe pron.ogg|listen|help=no}}) "ୟଙ୍ଗତଜେ ନଦୀ" ଏବଂ "ୟନେସୀ ନଦୀ" ପରେ, ଲମ୍ବା ସୂଚୀର ନଦୀ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ '''[[ଏସିଆ]]'''ରେ ତୃତୀୟ ସବୁଠାରୁ ଲମ୍ବା ନଦୀ ଅଟେ । ଦୁନିଆର ଅନୁମାନିତ ଲମ୍ବା ({{convert|5464|km|mi||sp=us|abbr=on}})<ref>[http://www.geol.lsu.edu/WDD/ASIAN/Huanghe/huange_he.htm Yellow River (Huang He) Delta, China, Asia]. Geol.lsu.edu (2000-02-28). Retrieved on 2013-02-04.</ref> ପଶ୍ଚିମ ଚୀନ ରଚୀନର କ୍ୱିଙ୍ଗହାଇ ପ୍ରାନ୍ତରେ ବାୟନହର ପର୍ବତରେ ଉଦ୍ଭବ, ଏହା ନ'ଟି ପ୍ରାନ୍ତ ମାଧ୍ୟମରେ ବୋହି ଥାଏ, ଏବଂ ଏହା ଡୋନଗୀଙ୍ଗ ସହର ରସହରର ନିକଟ ବୋହାଇ ସାଗରରେ ଖାଲିଥିବା ଶୋଡୋଙ୍ଗ ପ୍ରାନ୍ତରେ ହଳଦିଆ ନଦୀ ବେସିନ ନାମରେ ଏକ ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚୀମ ସୀମା ରହିଛି ଯାହା {{convert|1900|km|-1|sp=us}} ଏବଂ ଏହା ବାବଦରେ ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷୀଣ ସୀମା {{convert|1100|km|-1|sp=us|abbr=on}} ରହିଥାଏ । ଏହାର ସମ୍ପୂର୍ଣ ଡ୍ରେନ୍ଜ କ୍ଷେତ୍ର ବାବଦରେ {{convert|752,546|km²|sp=us}} ରହିଛି ।

ଏହାର ବେସିନ ପ୍ରାଚୀନ ଚୀନୀ ସଭ୍ୟତାର ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଥିଲା, ଏବଂ ଏହା ଚୀନ ଇତିହାସ ରେଇତିହାସରେ ସବୁଠାରୁ ସମୃଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ର ଥିଲା । ପ୍ରାୟତଃ ଚୀନରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଆପଦ ବାଢ ଏବଂ ପାଠ୍ୟକ୍ରମର ପରିବର୍ତ୍ତନ ନଦୀର ବିସ୍ତାର କରି ପ୍ରାୟତଃ ଉଚ୍ଚତାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥାଏ, କେବେ-କେବେ ଏହାର ଆଖ-ପାଖ ରପାଖର କ୍ଷେତର ସ୍ତର ଉପରେ ଏହାର ନାମ ହୋଇଥାଏ । <ref>''New York Times'' "[https://www.nytimes.com/2006/11/19/world/asia/19yellowriver.html A Troubled River Mirrors China's Path to Modernity]". 19 November 2006 p. 4.</ref>

ଚୀନ ଏକ୍ସପ୍ଲୋରେସନ ଆଣ୍ଡ ରିସର୍ଚ ସୋସାଇଟି ଅନୁସାରେ, ହଳଦିଆ ନଦୀର ସ୍ରୋତ ପୂର୍ବୀ କୂଳ ନିକଟ 34° 29' 31.1" N, 96° 20' 24.6" E ୟୁସୁ ତିବ୍ବତ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ପ୍ରାନ୍ତର ବାୟାନ ହର ପର୍ବତରେ ହୋଇଥାଏ । କିଙ୍ଗହାଇର ବାୟାନହର ପର୍ବତରେ ଗୁଆଲୁଓ ତିବ୍ବତୀ ସ୍ୱାୟତ ପ୍ରାନ୍ତର ପଶ୍ଚୀମ ପଟେ ଗିୟରିଙ୍ଗ ଲେକ ଏବଂ ନୋଜୋରିଙ୍ଗ ଝରଣା ସ୍ରୋତ ପ୍ରଧାନତମ ହୋଇଥାଏ । ଗାଂସୁ ଷିତ ସୀମାରେ ଜୋଜିଜ ବେସିନ ରେବେସିନରେ , ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଏବଂ ପୂର୍ବୋତ୍ତର, ଦକ୍ଷୀଣ ଆଡକୁ ଯିବା ଦ୍ୱାରାଯିବାଦ୍ୱାରା ଓର୍ଡସ ଲୁପ ତିଆରି ପୂର୍ବରୁ, ଏବଂ ପୁନଶ୍ଚ ପୂର୍ବରେ ଉତ୍ତରୀ ଚୀନ ବୋହାଇ ସାଗର ପାଇଁ, ଜଳ ନିକାସୀ ବେସିନର ଜଳ ବାହାର କରିବା {{convert|752443|km²|sp=us|0}} ଯାହା ୧୪୦ ମିଲିୟନ ଲୋକ ମାନଙ୍କୁ ପିଇବା ପାଇଁ ପାଣି ପୋଷଣ କରିଥାଏ ।

ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ, ଏହା ଏହି ଚୀନ ପୌରାଣିକ କଥା ଅନୁସାରେ ହଳଦିଆ ନଦୀ ସ୍ୱର୍ଗରୁ ଆକାଶଗଙ୍ଗାର ନିରନ୍ତରତା ରୂପେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥିଲା । ଏକ ଚୀନୀ କିମ୍ବଦନ୍ତିରେ ଝାଙ୍ଗ କିୟାନ ହଳଦିଆ ନଦୀର ସ୍ରୋତକୁ ଖୋଜିବା ପାଇଁ କମିଶନ କରାଯାଇଛି । ହେବେଇ ଏବଂ ହେନାନର ପ୍ରାନ୍ତକୁ ହଳଦିଆ ନଦୀରେ ତାଙ୍କ ନାମ ମିଳିଥାଏ । ସେମାନାଙ୍କ ନାମର ଅର୍ଥ କ୍ରମଶଃ "''ନଦୀ ରନଦୀର ଉତ୍ତର''" ଏବଂ "''ନଦୀ ରନଦୀର ଦକ୍ଷୀଣ''" ହୋଇଥାଏ ।

ୟାଙ୍ଗତ୍ଜୀ କିମ୍ବା ପର୍ଲ ନଦୀ (ଚୀନ) ରୂପେ, ମଧ୍ୟ ଓ ଦକ୍ଷୀଣ ଚୀନର ନଦୀ ମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ "ଆକ୍ୱାକଲ୍ଚର ଇନ ଚାଇନା"ରେ ସମୁଦ୍ର ଜଳ ପାଇଁ ସାଧାରଣତଃ କମ ଅପଯୁକ୍ତ ରହିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ହଳଦିଆ ନଦୀର କିଛି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଜଳୀୟ କୃଷିର ଅଭ୍ୟାସ କରାଯାଇଥାଏ । ଏକ ମହତ୍ତ୍ୱ ପୂର୍ଣ ମାଛ ପାଳନ କ୍ଷେତ୍ର, ଇଂଗ୍ୟାଙ୍ଗ ସହରର ଉପର ଆଡକୁ ନଦୀ କୂଳର ମଇଦାନରୁ ହୋଇଥାଏ । ୧୯୮୬ ମସିହାରେ ଇଂଗ୍ୟାଙ୍ଗର ନଦୀ କୂଳରେ ବାଙ୍ଗକୁନରେ ମାଛ ନଦୀର ବିକାଶ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା , ବାଙ୍ଗକୁନ ରେବାଙ୍ଗକୁନରେ ନଦୀର ବ୍ୟବସ୍ଥା ୧୫,୦୦୦ ''[[mu (unit)|mu]]'' (10&nbsp;km²), ଉତ୍ତର ଚୀନ ରେଚୀନରେ ସହରର ସବୁଠାରୁ ବଡ ମାଛ ପାଳନ କେନ୍ଦ୍ର ତିଆରି ହେଉଛି । <ref>[http://www.zgnyqss.com/news/zonghe/2011/0930/95767.html 黄河畔的荥阳市万亩鱼塘] (Ten thousand of ''mu'' of fish ponds in the riverside Xingyang), 2011-09-30</ref>