"ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

Content deleted Content added
ଟିକେ →‎ସଦସ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା: clean up, replaced: ମାନଙ୍କ → ମାନଙ୍କ using AWB
ଟିକେ clean up, replaced: → (148), ମାନେ → ମାନେ (2) using AWB
୧ କ ଧାଡ଼ି:
{{ଛୋଟ|Odisha Legislative Assembly}}
{{Infobox legislature
| background_color = Blue
| text_color = white
| name = ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା
| native_name =
| legislature = ୧୪ତମ ବିଧାନସଭା
| coa_pic=Seal of Orissa.gif
| coa_res = 250px
| house_type = ନିମ୍ନ ସଦନ
| leader1_type = ବାଚସ୍ପ‌ତି
| leader1 = [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ଅମାତ]]<ref>{{cite web |url= http://www.orissadiary.com/CurrentNews.asp?id=12767 |title=BJD MLA Pradip Amat elected as new Speaker of Orissa, Orissa Current News |first= |last=|work=orissadiary.com |year=2009 |quote=BJD’s three-time MLA from Boudh Pradip Amat was unanimously elected as the new Speaker of the 14th Orissa Legislative Assembly |accessdate=29 December 2012}}</ref>
| party1 = [[ବିଜୁ ଜନ‌ତା ଦଳ|ବିଜେଡ଼ି]]
| leader2_type = ଉପ-ବାଚସ୍ପ‌ତି
| leader2 = [[ସାନନ୍ଦା ମାରାଣ୍ଡି]]<ref>{{cite web |url= http://zeenews.india.com/news/odisha/marandi-elected-dy-speaker-of-orissa-assembly_726719.html |title=Marandi elected Dy Speaker of Orissa Assembly |first= |last=|work=zeenews.india.com |quote=Sananda Marandi was on Wednesday unanimously elected Deputy Speaker of Orissa assembly |accessdate=29 December 2012}}</ref>
| party2 = ବିଜେଡ଼ି
| leader3_type = [[ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କର ତାଲିକା|ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ]]
| leader3 = [[ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
| party3 = ବିଜେଡ଼ି
| leader4_type = ଗୃହ
| leader4 = ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ
| party4 = ବିଜେଡ଼ି
| leader5_type = ବିରୋଧୀ ଦଳର ମୁଖ୍ୟ
| leader5 = ଭୂପିନ୍ଦର ସିଂହ<ref>{{cite web |url= http://www.hindu.com/2009/05/25/stories/2009052555591300.htm |title=The Hindu : National : Bhupinder Singh is Odisha Opposition Leader |first= |last=|work=hindu.com |year=2009 |quote=Bhupinder Singh was elected Leader of Opposition in the State Assembly |accessdate=29 December 2012}}</ref>
| party5 = [[ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ|କଂଗ୍ରେସ]]
| members = [[ଓଡ଼ିଶାର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ତାଲିକା|୧୪୭ (୨୦୦୯)]]
| voting_system1 = [[First-past-the-post voting|First-past-the-post]]
| last_election1 = [[ଓଡ଼ିଶାର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ, ୨୦୦୯|୨୦୦୯]]
| session_room = ORISSA SECRETARIAT.jpg
| session_res = 250px
| meeting_place = ବିଧାନ ସଭା
| website = http://ws.ori.nic.in/ola/
| footnotes =
}}
'''ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା''' ପୂର୍ବ[[ଭାରତ]]ର [[ଓଡ଼ିଶା]]ର ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା । ଏହା [[ଭୁବନେଶ୍ୱର]]ଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଓ ଏହାର ସଭ୍ୟସଂଖ୍ୟା ୧୪୭ । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ୨୨ ଓ ୩୪ ଆସନ ଯଥାକ୍ରମେ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି (S.C) ଓ ଅନୂସୂଚିତ ଜନଜାତି ବା ଆଦିବାସୀ (S.T)ଙ୍କ ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ । ଅବଶିଷ୍ଟ ୯୧ଟି ସାଧାରଣ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।<ref>{{cite web |url= http://legislativebodiesinindia.nic.in/orissa-w.htm |title=Orissa Legislative Assembly |first= |last= |work=legislativebodiesinindia.nic.in |year=2005 |quote=The strength of Assembly was later increased to 147 with effect from the Sixth Legislative Assembly (1974). |accessdate=29 December 2012}}</ref>
 
<!-- ତଳ‌ଲିଖିତ ଲେଖା "ବିଧାନସଭା" ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଲେଖାଯିବ->
ପ୍ରତି ରାଜ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ବିଧାନ ସଭା ରହିଛି । ସାବାଳକ ଭୋଟଦାନ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ନିର୍ବାଚନ ଜରିଆରେ ଲୋକମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଲୋକ-ପ୍ରତିନିଧୀ ଚୟନ କରାଯାଇ ବିଧାନ ସଭା ଗଠିତ ହୁଏ । ବିଧାନ ସଭାର ସଦସ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ସର୍ବାଧିକ ୫୬୦୦ ଓ ସର୍ବନିମ୍ନ ୬୦ ଅଟେ ।-->
== ସଦସ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ==
ରାଜ୍ୟ ବିଧାନ ସଭାର ସଦସ୍ୟ ମାନେସଦସ୍ୟମାନେ ଭୋଟରମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ । [[ଭାରତ]]ର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଏହି ନିର୍ବାଚନ କରାନ୍ତି । ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରତି ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରେ ଥରେ ବା ଆବଶ୍ୟକ ସ୍ଥଳେ, ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ପୂରନ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ବିଧାନ ସଭା ଭଙ୍ଗ କରାଯାଇ ଯଥାଶିଘ୍ର (୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ) ନିର୍ବାଚନ କରାଯାଇ ନୂତନ ବିଧାନ ସଭା ଗଠନ କରାଯାଏ ।
 
ରାଜ୍ୟର ବିଧାନ ସଭାର ଆସନ ସଂଖ୍ୟା ଯେତିକି, ସେତିକି ସମାନ ସଂଖ୍ୟକ ଏକ-ସଭ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ଆଞ୍ଚଳିକ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ପ୍ରତିରାଜ୍ୟକୁ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ । ପ୍ରତି ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରୁ ଜଣେ ଲେଖାଏଁ ପ୍ରାର୍ଥୀ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ନିର୍ବାଚନ ଜରିଆରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥାନ୍ତି ।
୬୧ କ ଧାଡ଼ି:
 
== ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ବା ବାଚସ୍ପତି ==
ବିଧାନ ସଭାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ବାଚସ୍ପତି ଓ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ଉପବାଚସ୍ପତି କୁହାଯାଏ । ସେ ଦୁଇଜଣ ବିଧାନସଭାର ନିର୍ବାଚିତ ସଦସ୍ୟ ଅଟନ୍ତି । ଗୃହର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ସେମାନେ ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି । ପରମ୍ପରା ଅନୁସାରେ ବାଚସ୍ପତି ଓ ଉପ-ବାଚସ୍ପତି ନିର୍ଦ୍ଦ୍ଵନ୍ଦରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ବାଚସ୍ପତି ପଦ ଶାସକ ଦଳ ରଖନ୍ତି ଓ ଉପବାଚସ୍ପତି ପଦଟି ବିରୋଧୀଦଳ ନେଇଥାନ୍ତି । ବିରୋଧୀଦଳର ନେତାଙ୍କ ସହିତ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବାଚସ୍ପତି ପଦପାଇଁ ବିରୋଧୀଦଳର ସହମତି ଆଣିଥାନ୍ତି । ବାଚସ୍ପତି ହେଉଛନ୍ତି ଗୃହର ନିର୍ବିବାଦୀୟ ଓ ନିରପକ୍ଷ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ। ସେ ଗୃହର ସଭା କାର୍ଯ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳାର ସହିତ ପରିଚାଳନା କରନ୍ତି । ଉଭୟ ବାଚସ୍ପତି ଓ ଉପବାଚସ୍ପତି ଗୃହର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ନିର୍ବାଚିତ ଓ ବହିଷୃତ ହୁଅନ୍ତି । ଜଣେ ଅନ୍ୟଜଣଙ୍କୁ ଲିଖିତ ଭାବରେ ଜଣାଇ ନିଜ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥାନ୍ତି । ବିଧାନ ସଭା ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷର ସମୟସୀମା ପୂର୍ବରୁ ଭାଙ୍ଗିଗଲେ , ବାଚସ୍ପତି ପଦ ଶୂନ୍ୟ ରହେନାହିଁ । ନୂତନ ବିଧାନ ସଭା ବିଧିବଦ୍ଧ ଭାବରେ ଗଠିତ ହୋଇ ନୂତନ ବାଚସ୍ପତି ନିର୍ବାଚିତ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଚସ୍ପତି ନିଜ ଦାୟିତ୍ଵରେ ରହନ୍ତି । ୧୪ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଲିଖିତ ସୂଚନା ଦେଇ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରଣାଳୀ ଅବଲମ୍ବନ ପୂର୍ବକ ଗୃହର ସଦସ୍ୟ ମାନେସଦସ୍ୟମାନେ ସଂଖ୍ୟା ଗରିଷ୍ଠ ସମର୍ଥନରେ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପଦରୁ ଅପସାରଣ କରନ୍ତି । ବାଚସ୍ପତିଙ୍କର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସଚିବାଳ୍ୟ ( ସେକ୍ରେଟେରୀଏଟ୍) ଅଛି ।
 
ଉଭୟ ବାଚସ୍ପତି ଓ ଉପ-ବାଚସ୍ପତି ଅନୁପସ୍ଥିତ ରହିଲେ, ସଭା କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଏକ '''ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମଣ୍ଡଳୀ''' ରହିଛି । ତେବେ ବାଚସ୍ପତି ଅନୁପସ୍ଥିତ ରହିଲେ, ଉପବାଚସ୍ପତି ଗୃହକାର୍ଯ୍ୟ ଚଳାନ୍ତି । ବିଧାନ ସଭାର ବିଧି ଓ ନିୟମାବଳୀକୁ ବାଚସ୍ପତି ଅବତାରଣା କରି ନିଜର ଚୂଡାନ୍ତ ନିଷ୍ପତି ଦେଇଥାନ୍ତି । ବିବାଦୀୟ ବିଷୟରେ ସେ ଗୃହର ମତାମତ ଲୋଡନ୍ତି ଓ ସର୍ବଦଳୀୟ ବୈଠକ ଡାକନ୍ତି । ବାଚନିକ ଭୋଟଦାନ ଓ ଗୋପନୀୟ ଭୋଟଦାନ ପଦ୍ଧତି ଅନୁସରଣ କରି ସେ ଗୃହର ମତାମତ ଘୋଷଣା କରନ୍ତି । ଭୋଟଦାନରେ ସପକ୍ଷ ଓ ବିପକ୍ଷରେ ସମାନ ସଂଖ୍ୟକ ଭୋଟ ମିଳିଲେ, ବାଚସ୍ପତି ନିଜର ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଭୋଟ ଦେଇଥାନ୍ତି ।
୭୨ କ ଧାଡ଼ି:
!ଆରମ୍ଭ
!ଶେଷ
!ବାଚସ୍ପତି <ref>{{cite web|title=List Of Honourable Speakers Year Wise As On 18/6/2014|url=http://ws.ori.nic.in/ola/mlaprofile/speaker.asp|publisher=Govt. of Odisha|accessdate=18 June 2014}}</ref>
|-
|କ
୭୮ କ ଧାଡ଼ି:
|୦୩ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୭
|୧୪ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୪୫
|ମୁକୁନ୍ଦ ପ୍ରସାଦ ଦାସ (୨୮ ଜୁଲାଇ ୧୯୩୭ -୨୯ ମଇ ୧୯୪୬)
|-
|ଖ
|ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଧାନ ସଭା (ସ୍ଵାଧୀନତା-ପୂର୍ବରୁ)
|୧୮ଅପ୍ରେଲ ୧୯୪୬
|୨୦ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୫୨
|ଲାଲ ମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ (୨୯ ମଇ ୧୯୪୬ - ୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୫୨)
|-
|୧
୧୬୨ କ ଧାଡ଼ି:
|୧୫ ମଇ ୨୦୦୪
|୧୯ ମଇ ୨୦୦୯
|[[ମହେଶ୍ଵର ମହାନ୍ତି]] (୨୧ ମଇ ୨୦୦୪ - ୩୧ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦୮)*<br/> କିଶୋର କୁମାର ମହାନ୍ତି (୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୮ - ୨୫ ମଇ ୨୦୦୯)
|-
|୧୪