"ତନ୍ତ୍ର" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
୩ କ ଧାଡ଼ି:
'''ତନ୍ତ୍ର''' ହିନ୍ଦୁ ସମାଜରେ ପ୍ରଚଳିତ ଉପାସନା ପଦ୍ଧତିର ଏକ ଅଂଶ ବିଶେଷ । ତନ୍ତ୍ରର ଶାବ୍ଦିକ ଉଦ୍ଭବ ହେଲା '''ତନୋତି ତ୍ରାୟତି ତନ୍ତ୍ର''' (तनोति त्रायति तन्त्र) ରୁ ଯାହାର ଅଭିପ୍ରାୟ ହେଉଛି ବିସ୍ତ୍ରାର ଓ ମୁକ୍ତି। ଏଠାରେ ତନ୍ତ୍ର ଶବ୍ଦର ଅଭିପ୍ରାୟ ଗୂଢ଼ ସାଧନା । [[ଶିବ]] ଓ ଶକ୍ତିଙ୍କ ଉପାସନା କୁ '''ତନ୍ତ୍ର ଶାସ୍ତ୍ର''' ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ତନ୍ତ୍ର ଶାସ୍ତ୍ର ମତରେ ଏହି ଜଗତ ହେଲା [[ଶିବ]] ଓ ଶକ୍ତିଙ୍କ ଦିବ୍ୟ ଲୀଳା । [[ହିନ୍ଦୁ]],[[ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ|ବୌଦ୍ଧ]] ଓ [[ଜୈନ]] ଧର୍ମରେ ତନ୍ତ୍ର ପରମ୍ପରା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।
ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦ '''ତନ୍ତ୍ରର''' ଅନ୍ୟ ଏକ ଅର୍ଥ ହେଲା "ବୁଣିବା" ଅର୍ଥ ''ଅବିଛିନ୍ନତା''<ref>Norbu, p. 49</ref>)। ଏହା ପୁରାତନ ହିନ୍ଦୁ ପରମ୍ପରାର ଅଂଶ ଓ ଗୂଢ଼ ଜ୍ଞାନର ସମାହାର ଅଟେ। ତନ୍ତ୍ର [[ହିନ୍ଦୁ]], ବୋନପୋ, [[ବଉଧ|ବୌଦ୍ଧ]], ଓ[[ଜୈନ]] ଆଦି ଧର୍ମରେ ଏକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ପରମ୍ପରା। ତନ୍ତ୍ର ନାନା ଭାବରେ [[ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ]], [[ଚୀନ]], [[ଜାପାନ]], [[ତିବ୍ଦତ]], [[କୋରିଆ]], [[କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ|କାମ୍ପୁଚିଆ]], [[ବ୍ରହ୍ମଦେଶ|ବର୍ମା]], [[ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ]] ଓ [[ମଙ୍ଗୋଲିଆ]] ଆଦି ଦେଶରେ ପରିଦୃଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ।<ref>White (2000), p. 7</ref>
ତନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ [[ବେଦ|ବୈଦିକ]] ସମୟର ପରବର୍ତ୍ତୀ ରଚନା ବୋଲି କୁହାଯାଏ ଓ ସାହିତ୍ୟ ରୂପରେ ଯେମିତି ପୁରାଣ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ ମଧ୍ୟଯୁଗର ଦାର୍ଶନିକ-ଧାର୍ମିକ ରଚନା ବୋଲି କୁହାଯାଏ, ସେହି ପ୍ରକାର ତନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାଚୀନ-ଅଖ୍ୟାନ, କଥନିକା ଆଦିର ସମାବେଶ ହୋଇଥାଏ। ବିଷୟବସ୍ତୁ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏ ସବୁ ଧର୍ମ, ଦର୍ଶନ, ସୃଷ୍ଟିରଚନା ଶାସ୍ତ୍ର, ପ୍ରଚୀନ ବିଜ୍ଞାନ ଆଦିର ଏନସାକ୍ଲୋପିଡିଆ ବୋଲି କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ।
Line ୯୬ ⟶ ୯୯:
*{{Cite book|last=White|first=David Gordon|year=1998|title=The Alchemical Body: Siddha Traditions in Medieval India|location=Chicago|publisher=University of Chicago Press}}
*{{Cite book|last=Woodroffe|first=John|url=http://www.sacred-texts.com/tantra/maha/|title=Mahanirvana Tantra: Tantra of the Great Liberation|accessdate=January 13, 2010|year=1913|others=Arthur Avalon, transl}}
==ଆଧାର==▼
== ପାଦଟୀକା ==
{{reflist}}
▲== ଆଧାର ==
<!--
*{{cite book|last=Avalon|first=Arthur|year=1918|url=http://www.sacred-texts.com/tantra/sas/index.htm |title=Sakti and Sakta|publisher=Ganesh and Co}}
* {{cite book|first=Arthur|last=Avalon|title=Tantra of the great liberation - Mahanirvana Tantra|publisher=Dover publications|location=New York|year=1972|isbn=0-486-20150-3}}
*{{cite book|last=Bhattacharyya|first=N. N.)|year=1999|title=History of the Tantric Religion|publisher=Manohar|location=New Delhi|isbn=81-7304-025-7}} Second Revised Edition
*{{cite book|last=Bühnemann|first=Gudrun)|year=1988|title=The Worship of {{IAST|Mahāgaṇapati}} According to the Nityotsava|publisher=Institut für Indologie|location=|isbn=81-86218-12-2}} First Indian Edition, Kant Publications, 2003.
*{{cite book|last=Harper|first=Katherine Anne (ed.)|coauthors=Robert L. Brown (ed.)|year=2002|title=The Roots of Tantra|publisher=State University of New York Press|isbn=0-7914-5306-5}}
*{{cite book|first=Swami|last=Nikhilananda|authorlink=Nikhilananda|year=1982|title=Hinduism: Its meaning for the Liberation of the Spirit|edition=2nd|publisher=Sri Ramakrishna Math}}
-->
* {{cite book|last=Norbu|first=Chögyal Namkhai |year=1999|title=The Crystal and The Way of Light: Sutra, Tantra and Dzogchen|publisher=Snow Lion Publications|isbn=1559391359}}
<!--
*{{cite book|last=Saraswati|first=Swami Satyananda|year=2000|title=Sure Ways to Self Realization|publisher=Yoga Publications Trust | isbn=8185787417}}
*{{cite book|last=Urban|first=Hugh|year=2003|title=Tantra: Sex, Secrecy, Politics, and Power in the Study of Religions|publisher=University of California Press | isbn=0520236564}}
*{{cite book|last=Wangyal Rinpoche|first=Tenzin|coauthors=Dahlby, Mark|title=The Tibetan Yogas of Dream and Sleep|publisher=Snow Lion Publications|location=N.Y.|year=1998 | isbn=1559391014}}
-->
* {{cite book|last=White|first=David Gordon (ed.)|year=2000|title=Tantra in Practice|publisher=Princeton University Press|isbn=0-691-05779-6}}
<!--
*{{cite book |series= |last=Winternitz |first=Maurice |authorlink= |coauthors= |title=History of Indian Literature |year=1972 |publisher=Oriental Books Reprint Corporation |location=New Delhi |isbn= }} Second revised reprint edition. Two volumes. First published 1927 by the University of Calcutta.
-->
{{ଆଧାର}}
| |||