ବଦ୍ରୀନାଥ ମନ୍ଦିର

ହିନ୍ଦୁଧର୍ମର ଚାରିଧାମରୁ ଅନ୍ୟତମ

ବଦ୍ରିନାଥ ମନ୍ଦିର, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ବଦ୍ରିନାଥଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହା ଭାରତର ଚାରିଧାମ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟତମ । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ବିଶ୍ୱାସରେ ଚାରି ଧାମ ଭିତରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଧାମ ବଦ୍ରିନାଥ । ହିମାଳୟ ପାର୍ବତ୍ୟାଞ୍ଚଳରେ ଅଳକାନନ୍ଦା ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ବଦ୍ରିନାଥ ମନ୍ଦିରରେ ପୂଜା ପାଆନ୍ତି ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ବଦ୍ରିନାରାୟଣ । କଳା ଶାଳଗ୍ରାମ ପଥରରେ ନିର୍ମିତ ଏକ ମିଟର ଉଚ୍ଚର ବିଷ୍ଣୁ ମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ୱୟଂ ଆବିର୍ଭୂତ ହୋଇଥିବା କୁହାଯାଏ । ସେଥିଲାଗି ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ହେଉଛି ଅଷ୍ଟ ସ୍ୱୟଂବ୍ୟକ୍ତ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟତମ I ମନ୍ଦିରରେ ବଦ୍ରିବୃକ୍ଷ ତଳେ ଧ୍ୟାନମଗ୍ନ ଅବସ୍ଥାରେ ବସିଛନ୍ତି ଭଗବାନ ବଦ୍ରିନାରାୟଣ । ମସ୍ତକ ଉପରେ ରହିଛି ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଚାନ୍ଦୁଆ । ଅତ୍ୟଧିକ ଥଣ୍ଡା ଯୋଗୁଁ ୬ମାସ ବନ୍ଦ ରହେ ବଦ୍ରିନାଥ ମନ୍ଦିର ଏବଂ ଭକ୍ତମାନେ ଠାକୁରଙ୍କ ଦର୍ଶନ ପାଆନ୍ତି ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଜ୍ୟୋତିର୍ମଠରେ । ମନ୍ଦିରକୁ ଉଠିବା ପୂର୍ବରୁ ସ୍ନାନ ଗୃହ ପରିସରରେ ଥିବା ତପ୍ତକୁଣ୍ଡରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତି ଭକ୍ତ । ଯାହାର ଜଳ ବର୍ଷସାରା ରହିଥାଏ ୪୫ଡିଗ୍ରି ସେଣ୍ଟିଗ୍ରେଡ୍ । ଏହି ଜଳରେ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ଥାଏ ବୋଲି କହାଯାଏ ।

ବଦ୍ରୀନାଥ ମନ୍ଦିର
Religion
ଅନୁବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ
Location
ସ୍ଥାନବଦ୍ରିନାଥ
Stateଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ
Countryଭାରତ
Architecture
ଆଦି ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟ
ଚାରି ଧାମ

ବଦ୍ରୀନାଥରାମେଶ୍ଵରମ
ଦ୍ଵାରକାପୁରୀ

ଇତିହାସ ସମ୍ପାଦନା

ଇତିହାସ ଅନୁଯାୟୀ ନବମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରାରେ ହିମାଳୟ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଆସିଥିବା ଆଦି ଶଙ୍କର ଅଳକାନନ୍ଦା ନଦୀ ଗର୍ଭରୁ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଟିକୁ ପାଇ ତପ୍ତକୁଣ୍ଡ ନିକଟ ଗୁମ୍ଫାରେ ସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ । ୧୬ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଗଡ଼ୱାଲ ରାଜା ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରି ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଇଲେ ।

କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ସମ୍ପାଦନା

କିମ୍ବଦନ୍ତୀ କହେ ବଦ୍ରିନାଥ ପୀଠରେ ୨୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ପଦ୍ମାସନରେ ଧ୍ୟାନମଗ୍ନ ରହି ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ଛାୟା ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇ ରହିଥିଲେ ମା’ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଯାହାକି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବଦ୍ରିବୃକ୍ଷ ରୂପେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ । ଚାରିଧାମ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରାରେ ପୁଣ୍ୟ ଅର୍ଜନ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ କେଦାରନାଥ ସହ ବଦ୍ରିନାଥ ଦର୍ଶନ ଭକ୍ତମାନେ କରିଥାନ୍ତି ।[୧]

ପୂଜାବିଧି ସମ୍ପାଦନା

ମିଶ୍ରି, କାଜୁ, କିସ୍ ମିସ୍ ଆଦି ଶୁଷ୍କ ଫଳ ଏବଂ ତୁଳସୀ ପ୍ରସାଦ ଭାବେ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ ବଦ୍ରିନାରାୟଣଙ୍କୁ । ମନ୍ଦିରର ଏକ ନିଆରା ପରମ୍ପରା ହେଲା ଭାରତର ଅନ୍ୟ ଏକ ପ୍ରାନ୍ତ କେରଳର ନମ୍ବୁଦିରି ବ୍ରାହ୍ମଣ ହେଉଛନ୍ତି ବଦ୍ରିନାଥଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ପୂଜକ ଯାହାଙ୍କୁ କୁହାଯାଏ ରାୱଲ । ତାଙ୍କ ସହ ଗଡେୱାଲ ଡିମ୍‌ରି ପଣ୍ଡିତ ବି ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନାରେ ସହାୟତା କରନ୍ତି । ରାୱଲକୁ ସମସ୍ତେ ସମ୍ମାନ କରନ୍ତି, ଏପରିକି ନେପାଳ ରାଜପରିବାର ମଧ୍ୟ । ବାମନ ଦ୍ୱାଦଶୀ ପୂର୍ବରୁ ରାୱଲ ନଦୀ ପାର ହୋଇ ଯିବା ମନା ଏବଂ ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ ପାଳନ କରିବା ଜରୁରୀ ।

ଗ୍ୟାଲେରି ସମ୍ପାଦନା

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. ସମ୍ବାଦ, ପୃଷ୍ଠା-୨, ସୋମବାର ୧୮ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୩

ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ସମ୍ପାଦନା