ଉଇକିପିଡ଼ିଆ

ନର୍ଗେସ ମହମ୍ମଦି

ଇରାନୀ ମାନବାଧିକାର କର୍ମୀ, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏବଂ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା

ନାର୍ଗେସ ସଫି ମହମ୍ମଦୀ (ଜନ୍ମ ୨୧ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୭୨) ଜଣେ ଇରାନୀ ମାନବାଧିକାର କର୍ମୀ, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏବଂ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ଏବଂ ଶିରିନ ଏବାଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ମାନବ ଅଧିକାର କେନ୍ଦ୍ର (ଡିଏଚଆରସି)ର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ।[୩][୪] ମେ ୨୦୧୬ରେ ତେହେରାନରେ ତାଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଉଚ୍ଛେଦ ପାଇଁ ଅଭିଯାନ ଚଳାଇଥିବା ମାନବାଧିକାର ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ୧୬ ବର୍ଷ ଜେଲ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।[୫] ୨୦୨୩ରେ ଜେଲରେ ଥିବା ବେଳେ ଇରାନରେ ମହିଳାଙ୍କ ଉପରେ ହେଉଥିବା ଅତ୍ୟାଚାର ବିରୋଧରେ ଲଢ଼େଇ ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଓ ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଲଢ଼େଇ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।[୬]

ନର୍ଗେଶ ସଫୀ ମହମ୍ମଦୀ
نرگس صفیه محمدی
ନର୍ଗେସ ମହମ୍ମଦୀ ବିବିସି ଫାର୍ସି, ୨୪ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୧ ସହ କଥା ବାର୍ତ୍ତା କରିଛନ୍ତି
ଜନ୍ମ (1972-04-21) ୨୧ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୭୨ (ବୟସ ୫୨)
ଜାଞ୍ଜନଇରାନ
ଜାତୀୟତାଇରାନୀ
ଅନ୍ୟ ନାମନର୍ଗେସ ମହମ୍ମଦୀ
ବୃତ୍ତିମାନବାଧିକାର କର୍ମୀ
(s)ମାନବାଧିକାର କେନ୍ଦ୍ରର ରକ୍ଷକ
ଜାତୀୟ ଶାନ୍ତି ପରିଷଦ
ଆନ୍ଦୋଳନNeo-Shariatism[୧]
ବୈବାହିକ-ସାଥୀ
​
(m. ୨୦୦୧)​
[୨]
ସନ୍ତାନ2
ପୁରସ୍କାରଆଲେକଜାଣ୍ଡର ଲାଙ୍ଗର ପୁରସ୍କାର (୨୦୦୯)
ଆନ୍ଦ୍ରେଇ ସଖାରୋଭ ପୁରସ୍କାର (୨୦୧୮)
ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର (୨୦୨୩)

ଜିବନୀ ସମ୍ପାଦନା

ମହମ୍ମଦୀ ଜାଞ୍ଜନରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ କୋର୍ଭେହ, କରଜ ଏବଂ ଓସ୍ନାଭିୟେହରେ ବଡ଼ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ଇମାମ ଖୋମେନି ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପାଠ ପଢି ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜଣେ ବୃତ୍ତିଗତ ଇଞ୍ଜିନିୟର ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ କ୍ୟାରିୟର ସମୟରେ, ସେ ଛାତ୍ର ଖବରକାଗଜରେ ମହିଳା ଅଧିକାରକୁ ସମର୍ଥନ କରି ପ୍ରବନ୍ଧ ଲେଖିଥିଲେ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଛାତ୍ର ଗୋଷ୍ଠୀ ତାଶକୋଲ ଦାନେଶଜୁୟୀ ରୋଶନଗାରାନ ("ଆଲୋକିତ ଛାତ୍ର ଗୋଷ୍ଠୀ")ର ଦୁଇଟି ବୈଠକରେ ତାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା ।[୩][୭] ସେ ଏକ ପର୍ବତ ଆରୋହଣ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ମଧ୍ୟ ସକ୍ରିୟ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ କାରଣରୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ପର୍ବତାରୋହଣରେ ଯୋଗ ଦେବାକୁ ବାରଣ କରାଯାଇଥିଲା।[୩]

ମହମ୍ମଦୀ ଅନେକ ସଂସ୍କାରବାଦୀ ଖବରକାଗଜପାଇଁ ଜଣେ ସାମ୍ବାଦିକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସଂସ୍କାର, ରଣନୀତି ଏବଂ ରଣନୀତି ଶୀର୍ଷକ ଏକ ରାଜନୈତିକ ପ୍ରବନ୍ଧ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।[୭]"Narges Mohammadi, from Iran, recepient [sic] of the international Alexander Langer award 2009". Alexander Langer Foundation. 18 June 2009. Archived from the original on 15 June 2012. Retrieved 31 October 2012."Narges Mohammadi, from Iran, recepient [sic] of the international Alexander Langer award 2009". Alexander Langer Foundation. 18 June 2009. Archived from the original on 15 June 2012. Retrieved 31 October 2012.</ref> ୨୦୦୩ମସିହାରେ ସେ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ଶିରିନ୍ ଏବାଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ବାଧୀନ 'ଡିଫେଣ୍ଡର୍ସ ଅଫ୍ ହ୍ୟୁମାନ ରାଇଟ୍ସ ସେଣ୍ଟର'ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେ ସଂଗଠନର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ହୋଇଥିଲେ।[୩][୪]

୧୯୯୯ମସିହାରେ ସେ ସଂସ୍କାର ସମର୍ଥକ ସାମ୍ବାଦିକ ତାଗି ରହମାନୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ, ଯିଏ କି କିଛି ଦିନ ପରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଗିରଫ ହୋଇଥିଲେ ।[୩][୭] ମୋଟ ୧୪ ବର୍ଷ ଜେଲ୍ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗିବା ପରେ ରହମାନୀ ୨୦୧୨ରେ ଫ୍ରାନ୍ସ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ମହମ୍ମଦୀ ତାଙ୍କ ମାନବାଧିକାର କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରଖିଥିଲେ।[୪] ମହମ୍ମଦୀ ଓ ରହମାନୀଙ୍କର ଯାଆଁଳା ସନ୍ତାନ ଅଛନ୍ତି।[୩][୪]

ଆଇନଗତ ସମସ୍ୟା ସମ୍ପାଦନା

୧୯୯୮ମସିହାରେ ଇରାନ ସରକାରଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରିବା ଅଭିଯୋଗରେ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏକ ବର୍ଷ ଜେଲରେ ବିତାଇଥିଲେ।[୭] ୨୦୧୦ ଏପ୍ରିଲରେ ତାଙ୍କୁ ଡିଏଚ୍ଆର୍ସିରେ ସଦସ୍ୟତା ପାଇଁ ଇସ୍ଲାମିକ୍ ରିଭୋଲ୍ୟୁସନରି କୋର୍ଟକୁ ଡକାଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କୁ ୫୦,୦ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଜାମିନରେ ମୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା କିନ୍ତୁ କିଛି ଦିନ ପରେ ପୁନର୍ବାର ଗିରଫ କରାଯାଇ ଏଭିନ୍ ଜେଲରେ ରଖାଯାଇଥିଲା।[୩][୮] ହେପାଜତରେ ଥିବା ବେଳେ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟାବସ୍ଥା ଖରାପ ହୋଇଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସେ ଏପିଲେପ୍ସି ଭଳି ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇଥିଲେ ଯାହା ଫଳରେ ସେ ସମୟ ସମୟରେ ମାଂସପେଶୀ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହରାଇଥିଲେ । ଏକ ମାସ ପରେ ତାଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ଡାକ୍ତରଖାନା ଯିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଥିଲା।[୮]

ଜୁଲାଇ ୨୦୧୧ରେ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କୁ ପୁଣି ଥରେ ମାମଲା ରୁଜୁ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ "ଜାତୀୟ ନିରାପତ୍ତା ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା, ଡିଏଚଆରସିର ସଦସ୍ୟତା ଏବଂ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ଅପପ୍ରଚାର" ପାଇଁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା।[୩][୮] ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ତାଙ୍କୁ ୧୧ ବର୍ଷ ଜେଲ୍ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ହୋଇଥିଲା। ମହମ୍ମଦୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ କେବଳ ତାଙ୍କ ଓକିଲଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ରାୟ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ଅଦାଲତଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ ୨୩ ପୃଷ୍ଠାର ରାୟ ଦେଇଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ସେମାନେ ବାରମ୍ବାର ମୋର ମାନବାଧିକାର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ଶାସନ ଭାଙ୍ଗିବା ପ୍ରୟାସ ସହିତ ତୁଳନା କରିଥିଲେ। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୨ରେ ଏକ ଆପିଲ କୋର୍ଟ ଏହି ଦଣ୍ଡାଦେଶକୁ ବଜାୟ ରଖିଥିଲେ ହେଁ ଏହାକୁ ୬ ବର୍ଷକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଥିଲା।[୮][୯] ଏପ୍ରିଲ ୨୬ତାରିଖରେ ତାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଇ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା।[୪]

ବ୍ରିଟିଶ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଏହି ଦଣ୍ଡାଦେଶକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲା ଏବଂ ଏହାକୁ "ସାହସୀ ମାନବାଧିକାର କର୍ମୀଙ୍କୁ ଚୁପ୍ କରାଇବା ପାଇଁ ଇରାନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ପ୍ରୟାସର ଆଉ ଏକ ଦୁଃଖଦ ଉଦାହରଣ" ବୋଲି କହିଛି। ଆମ୍ନେଷ୍ଟି ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ତାଙ୍କୁ ବିବେକର କଏଦୀ ଘୋଷଣା କରିବା ସହ ତାଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଛି।[୮] ଏଭିନ୍ ଜେଲରେ ଫଟୋଗ୍ରାଫର ଜାହରା କାଜେମିମୃତ୍ୟୁର ନବମ ବାର୍ଷିକୀ ଅବସରରେ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କ ତରଫରୁ ଏକ ନିବେଦନ ଜାରି କରି ସାମ୍ବାଦିକମାନେ ବିଦାଉଟ ବର୍ଡର୍ସ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମହମ୍ମଦୀ ଜଣେ କଏଦୀ ଥିଲେ ଯାହାଙ୍କ ଜୀବନ "ବିଶେଷ ବିପଦରେ ଥିଲା। ଜୁଲାଇ ୨୦୧୨ରେ ଆମେରିକାର ସିନେଟର ମାର୍କ କିର୍କ, କାନାଡାର ପୂର୍ବତନ ଆଟର୍ଣ୍ଣି ଜେନେରାଲ ଇରୱିନ କୋଟଲର, ବ୍ରିଟେନ ସାଂସଦ ଡେନିସ୍ ମ୍ୟାକ୍ ଶେନ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲୀୟ ସାଂସଦ ମାଇକେଲ ଡାନବି, ଇଟାଲୀ ସାଂସଦ ଫିଆମ୍ମା ନିରେନଷ୍ଟାଇନ ଏବଂ ଲିଥୁଆନିଆର ସାଂସଦ ଇମାନୁଏଲିସ୍ ଜିଙ୍ଗେରିସଙ୍କ ସମେତ ଏକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସାଂସଦ ତାଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଥିଲେ।[୧୦][୧୧]

୩୧ ଜୁଲାଇ ୨୦୧୨ରେ ମହମ୍ମଦୀ ଜେଲରୁ ମୁକୁଳିଥିଲେ।[୧୨]

୨୦୧୪ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୩୧ ତାରିଖରେ ମହମ୍ମଦୀ ସତ୍ତର ବେହେଶତିର ସମାଧିସ୍ଥଳରେ ଏକ ଭାଷଣ ଦେଇ କହିଥିଲେ, "ଏହା କେମିତି ଯେ ସଂସଦ ସଭ୍ୟମାନେ ପୁଣ୍ୟର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଏବଂ ଦୁଷ୍କର୍ମ ନିବାରଣ ପାଇଁ ଏକ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଉଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ କେହି ମୁହଁ ଖୋଲିନଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ସତ୍ତର ବେହେଶତି ନାମକ ଜଣେ ନିରୀହ ମଣିଷ ତାଙ୍କ ପଚରାଉଚରାକାରୀଙ୍କ ହାତରେ ନିର୍ଯାତନାର ଶିକାର ହୋଇ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲା? ୨୦୧୨ମସିହାରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସ୍ତରରେ ଉତ୍ତେଜନା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ବେହେଶତିଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଚରମ ହିଂସାକାଣ୍ଡ ସତ୍ତ୍ୱେ ତାଙ୍କ ମାମଲା ଏବେ ବି ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଏବଂ ଏଭିନ୍ ଜେଲ୍ରେ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାନବାଧିକାର କର୍ମୀଙ୍କୁ ନିର୍ଯାତନା ଓ ଅନ୍ୟାୟ ଭାବେ ଗିରଫ କରାଯାଇଛି। ଅକ୍ଟୋବର ୩୧ରେ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କ ଭାଷଣର ଭିଡିଓ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଭାଇରାଲ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ଏଭିନ୍ ଜେଲ୍ କୋର୍ଟକୁ ଡକାଯାଇଥିଲା। ୫ ନଭେମ୍ବର ୨୦୧୪ରେ ମୋତେ ମିଳିଥିବା ସମନ‌ରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ମୋତେ 'ଅଭିଯୋଗ ପାଇଁ' ନିଜକୁ ବଦଳାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ, କିନ୍ତୁ ଏହି ଅଭିଯୋଗ ଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ଆଉ କୌଣସି ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ନାହିଁ।[୧୩]

୫ ମଇ ୨୦୧୫ରେ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କୁ ପୁଣି ଥରେ ନୂଆ ଅଭିଯୋଗ ଆଧାରରେ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା।[୧୪] ବିପ୍ଳବୀ ଅଦାଲତର ଶାଖା ୧୫ ତାଙ୍କୁ ଲେଗାମ (ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଅଭିଯାନକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା) ପାଇଁ "ଏକ ବେଆଇନ ଗୋଷ୍ଠୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା" ଅଭିଯୋଗରେ ୧୦ ବର୍ଷ ଜେଲ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଶୁଣାଇଥିଲା, "ଜାତୀୟ ନିରାପତ୍ତା ବିରୋଧରେ ଏକଜୁଟ ହେବା ଏବଂ ମିଳିତ ହେବା" ପାଇଁ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଗଣମାଧ୍ୟମ ସହିତ ତାଙ୍କର ସାକ୍ଷାତକାର ପାଇଁ "ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିରୋଧରେ ପ୍ରଚାର" ପାଇଁ ଏକ ବର୍ଷ ଏବଂ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୪ରେ ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘର ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ଏବଂ ନିରାପତ୍ତା ନୀତି ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ସାକ୍ଷାତ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ୧୦ ବର୍ଷ ଜେଲ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା। କ୍ୟାଥରିନ ଆଷ୍ଟନ ।[୧୫] ୨୦୧୯ ଜାନୁଆରୀରେ ମହମ୍ମଦୀ ତେହେରାନର ଏଭିନ୍ ଜେଲରେ ବନ୍ଦୀ ବ୍ରିଟିଶ-ଇରାନୀ ନାଗରିକ ନାଜାନିନ ଜାଗାରୀ-ରାଟ୍କ୍ଲିଫ୍ଙ୍କ ସହ ଅନଶନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।[୧୬] ଜୁଲାଇ ୨୦୨୦ରେ ତାଙ୍କଠାରେ କୋଭିଡ୍-୧୯ ସଂକ୍ରମଣର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଉଥିଲା, ଯେଉଁଥିରୁ ସେ ଅଗଷ୍ଟ ସୁଦ୍ଧା ସୁସ୍ଥ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା।[୧୭]

୮ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୦ରେ ମହମ୍ମଦୀ ଜେଲରୁ ମୁକୁଳିଥିଲେ।[୧୮]

୨୭ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୧ରେ ସେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ଭିଡିଓ ଜାରି କରି କହିଥିଲେ ଯେ ସେ ଜେଲରେ ଥିବା ବେଳେ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଖୋଲାଯାଇଥିବା ଏକ ମାମଲା ପାଇଁ ଡିସେମ୍ବରରେ ତାଙ୍କୁ ଦୁଇଥର ଅଦାଲତକୁ ଡକାଯାଇଥିଲା । ମହମ୍ମଦୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ଅଦାଲତରେ ହାଜର ହେବାକୁ ମନା କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ କୌଣସି ରାୟକୁ ଅମାନ୍ୟ କରିବେ। ଏହି ଭିଡିଓରେ ସେ ଜେଲରେ ନିଜେ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ମହିଳାମାନଙ୍କ ସହ ହୋଇଥିବା ଯୌନ ନିର୍ଯାତନା ଏବଂ ଅସଦାଚରଣ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି ଏବଂ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଡିସେମ୍ବର ୨୪ରେ ସେ ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇନାହାଁନ୍ତି। ନଭେମ୍ବର ୨୦୧୯ରେ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ବିକ୍ଷୋଭକାରୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା ଓ ଗିରଫ କରାଯିବା ପ୍ରତିବାଦରେ ଏଭିନ୍ ଜେଲରେ ମହିଳା ରାଜନୈତିକ କଏଦୀମାନେ ଧାରଣା ଦେଇଥିଲେ।[୧୯]

ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୧ରେ ମହମ୍ମଦୀ ଇରାନରେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଉପରେ ଇରାନ ମାନବାଧିକାର ବାର୍ଷିକ ରିପୋର୍ଟର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲେଖା ଲେଖିଥିଲେ । ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି, ଗତ ବର୍ଷରେ ନାଭିଦ ଆଫକାରୀ ଏବଂ ରୁହୁଲ୍ଲା ଜାମଙ୍କ ଭଳି ଲୋକଙ୍କୁ ଫାଶୀ ଦେବା ଇରାନରେ ସବୁଠାରୁ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଫାଶୀ। ଅହମ୍ମଦରେଜା ଦଜାଲାଲିଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସବୁଠାରୁ ଭୁଲ ବାକ୍ୟ ଏବଂ ଏହି ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଜାରି କରିବାର କାରଣକୁ ସତର୍କତାର ସହ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଏକାକୀ ବନ୍ଦୀ କରି ରଖିବା ଏବଂ ଭୟଙ୍କର ମାନସିକ ଏବଂ ମାନସିକ ନିର୍ଯାତନାର ଶିକାର ହେବା ପରେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଛି, ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ନ୍ୟାୟିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ନିରପେକ୍ଷ କିମ୍ବା ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ବିବେଚନା କରେ ନାହିଁ; ମୁଁ ଦେଖୁଛି ଯେ ଅଭିଯୁକ୍ତମାନଙ୍କୁ ଏକାନ୍ତ ବନ୍ଦୀ ଅବସ୍ଥାରେ ରଖିବା, ସେମାନଙ୍କୁ ଅସତ୍ୟ ଏବଂ ମିଥ୍ୟା ସ୍ୱୀକାର କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରୁଛି ଯାହା ଏହି ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଜାରି କରିବାରେ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ନିକଟରେ ସିସ୍ତାନ ଏବଂ ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ଏବଂ କୁର୍ଦିସ୍ତାନରେ ହୋଇଥିବା ଗିରଫଦାରୀକୁ ନେଇ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଚିନ୍ତିତ ଏବଂ ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ବିରୋଧୀ ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେବେ କାରଣ ମୁଁ ଭୟ କରୁଛି ଯେ ଆଗାମୀ ବର୍ଷରେ ଆମକୁ ଆଉ ଏକ ଫାଶୀର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ।[୨୦]

ମେ ମାସରେ ତେହେରାନର କ୍ରିମିନାଲ କୋର୍ଟର ବ୍ରାଞ୍ଚ ୧୧୮୮ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କୁ "ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିରୋଧରେ ଅପପ୍ରଚାର" ସମେତ ଅନ୍ୟ ାନ୍ୟ ଅଭିଯୋଗରେ ଅଢ଼େଇ ବର୍ଷ ଜେଲ ଦଣ୍ଡାଦେଶ, ୮୦ଟି ଲାଡ଼ ଏବଂ ଦୁଇଟି ପୃଥକ ଜରିମାନା ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଦେଇଥିଲା । ୪ ମାସ ପରେ ତାଙ୍କୁ ଏହି ଦଣ୍ଡ ଭୋଗିବା ପାଇଁ ସମନ ମିଳିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବାରୁ ସେ କୌଣସି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇନଥିଲେ।[୨୧]

ନଭେମ୍ବର ୧୬, ୨୦୧୯ରେ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ବିକ୍ଷୋଭ ସମୟରେ ଇରାନ ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀଦ୍ୱାରା ନିହତ ହୋଇଥିବା ଇବ୍ରାହିମ କେତବଦାରଙ୍କ ସ୍ମାରକୀରେ ଯୋଗ ଦେବା ସମୟରେ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କୁ ଆଲବୋର୍ଜ ପ୍ରଦେଶର କରଜରେ ମନଇଚ୍ଛା ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା।[୨୧]

ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୨ରେ, ମହସା ଅମିନୀଙ୍କ ହେପାଜତରେ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବିକ୍ଷୋଭ ସମୟରେ, ନର୍ଗେସ ମହମ୍ମଦୀ ବିବିସିଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ବନ୍ଦୀ ମହିଳାଙ୍କ ଯୌନ ଏବଂ ଶାରୀରିକ ନିର୍ଯାତନା ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ବିବରଣୀ ଦେଇଥିଲେ। ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୩ରେ, ସେ ଜେଲରୁ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ରିପୋର୍ଟ ଦେଇଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ଏଭିନ୍ ଜେଲରେ ଥିବା ମହିଳାମାନଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ବିଷୟରେ ବିବରଣୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ୫୮ ଜଣ କଏଦୀଙ୍କ ତାଲିକା ଏବଂ ସେମାନେ କ'ଣ ପଚରାଉଚରା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏବଂ ନିର୍ଯାତନା ଦେଇ ଗତି କରିଛନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୫୭ ଜଣ ମହିଳା ସମୁଦାୟ ୮୩୫୦ ଦିନ ଏକାନ୍ତବାସରେ ବିତାଇଛନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୫୬ ଜଣ ମହିଳାଙ୍କୁ ମୋଟ ୩୩୦୦ ମାସ ଜେଲ୍ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ହୋଇଛି।

ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର[ସମ୍ପାଦନା] ସମ୍ପାଦନା

ମହମ୍ମଦୀଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ପୁରସ୍କାର ମିଳିଛି:

  • ୨୦୦୯ ଆଲେକଜାଣ୍ଡର ଲାଙ୍ଗର ପୁରସ୍କାର, ଶାନ୍ତି କର୍ମୀ ଆଲେକଜାଣ୍ଡର ଲାଙ୍ଗରଙ୍କ ନାମରେ ନାମିତ । ଏହି ପୁରସ୍କାରରେ ୧୦,୦୦୦ ୟୁରୋର ସମ୍ମାନ ରଖାଯାଇଥିଲା ।[୭]
  • ୨୦୧୧ ପର ଆଙ୍ଗର ପୁରସ୍କାର, ମାନବାଧିକାର ପାଇଁ ସ୍ୱିଡେନ ସରକାରଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର[୨୨]
  • ୨୦୧୬ ୱିମାର ମାନବାଧିକାର ପୁରସ୍କାର[୨୩]
  • ୨୦୧୮ ଆମେରିକୀୟ ଫିଜିକାଲ ସୋସାଇଟି[୨୪] ପକ୍ଷରୁ ଆନ୍ଦ୍ରେଇ ସଖାରୋଭ ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୨୨ ବିବିସିର ୧୦୦ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ[୨୫] ଏବଂ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି
  • ୨୦୨୩ - ମାର୍ଟା ଚୁମାଲୋ ଏବଂ ଏରେନ୍ କେସ୍କିନ୍ଙ୍କ ସହ ମିଳିତ ଭାବେ ସ୍ୱିଡେନ୍ ଓଲୋଫ୍ ପାଲମେ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ପକ୍ଷରୁ ଓଲୋଫ୍ ପାଲମେ ପୁରସ୍କାର[୨୬]
  • ୨୦୨୩ ୟୁନେସ୍କୋ/ଗୁଇଲେର୍ମୋ କାନୋ ୱାର୍ଲ୍ଡ ପ୍ରେସ୍ ଫ୍ରିଡମ୍ ପୁରସ୍କାର, ଏଲାହ ମହମ୍ମଦୀ ଏବଂ ନିଲୁଫର ହାମେଦିଙ୍କ ସହ ଅଂଶୀଦାର।[୨୭]
  • ୨୦୨୩ "ଇରାନରେ ମହିଳାଙ୍କ ଉପରେ ହେଉଥିବା ଅତ୍ୟାଚାର ବିରୋଧରେ ଲଢ଼େଇ ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଲଢ଼େଇ" ପାଇଁ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର[୨୮]

୨୦୧୦ମସିହାରେ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ବିଜେତା ଶିରିନ୍ ଏବାଦି ଫେଲିକ୍ସ ଏର୍ମାକୋରା ମାନବାଧିକାର ପୁରସ୍କାର ପାଇବା ପରେ ସେ ଏହାକୁ ମହମ୍ମଦୀଙ୍କୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ। ଏହି ସାହସୀ ମହିଳା ମୋଠାରୁ ଅଧିକ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପାଇବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ବୋଲି ଏବାଦି କହିଛନ୍ତି।[୨୯]

ଲେଖା ସମ୍ପାଦନା

  • ହ୍ୱାଇଟ ଟରଚର:ଇନସାଇଡ଼ ଇରାନସ ପ୍ରିଜନ ଫର ୱୋମେନ। ୱାନୱାର୍ଲ୍ଡ ପବ୍ଲିକେଶନ ୨୦୨୨ । ୱାନ୍ ୱାର୍ଲ୍ଡ ପବ୍ଲିକେସନ୍, ୨୦୨୨। ISBN 9780861545506

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. ↑ Pourmokhtari Yakhdani, Navid (2018). Iran’s Green Movement: A Foucauldian Account of Everyday Resistance, Political Contestation and Social Mobilization in the Post-Revolutionary Period (PDF) (Ph.D.). Edmonton: Department of Political Science, University of Alberta. p. 178. Retrieved 5 June 2021.
  2. ↑ Farangis Najibullah (27 February 2008). "Iran: Activist 'Dynamic Duo' Fight for Human Rights". Radio Free Europe/Radio Liberty. Retrieved 10 March 2017.
  3. ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ ୩.୫ ୩.୬ ୩.୭ Muhammad Sahimi (10 May 2012). "Nationalist, Religious, and Resolute: Narges Mohammadi". PBS. Archived from the original on 29 June 2012. Retrieved 31 October 2012.
  4. ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ ୪.୪ Saeed Kamali Dehghan (26 April 2012). "Iranian human rights activist Narges Mohammadi arrested". The Guardian. Archived from the original on 15 June 2012. Retrieved 31 October 2012.Saeed Kamali Dehghan (26 April 2012). "Iranian human rights activist Narges Mohammadi arrested". The Guardian. Archived from the original on 15 June 2012. Retrieved 31 October 2012.
  5. ↑ Saeed Kamali Dehghan (24 May 2016). "UN condemns 16-year jail sentence for Iranian activist Narges Mohammadi". The Guardian. Retrieved 11 January 2019.
  6. ↑ "Nå blir det klart hvem som får Nobels fredspris 2023". www.aftenposten.no (in ନରୱେଜିଆନ୍ ବୋକମଲ୍). 2023-10-06. Retrieved 2023-10-06.
  7. ↑ ୭.୦ ୭.୧ ୭.୨ ୭.୩ ୭.୪ "Narges Mohammadi, from Iran, recepient [sic] of the international Alexander Langer award 2009". Alexander Langer Foundation. 18 June 2009. Archived from the original on 15 June 2012. Retrieved 31 October 2012."Narges Mohammadi, from Iran, recepient [sic] of the international Alexander Langer award 2009". Alexander Langer Foundation. 18 June 2009. Archived from the original on 15 June 2012. Retrieved 31 October 2012.
  8. ↑ ୮.୦ ୮.୧ ୮.୨ ୮.୩ ୮.୪ Saeed Kamali Dehghan (28 September 2011). "Iranian activist Narges Mohammadi jailed for 11 years". The Guardian. Archived from the original on 8 August 2012. Retrieved 31 October 2012.Saeed Kamali Dehghan (28 September 2011). "Iranian activist Narges Mohammadi jailed for 11 years". The Guardian. Archived from the original on 8 August 2012. Retrieved 31 October 2012.
  9. ↑ Saeed Kamali Dehghan (7 March 2012). "Iran steps up crackdown on journalists and activists". The Guardian. Archived from the original on 23 July 2012. Retrieved 31 October 2012.
  10. ↑ "Lives of several imprisoned journalists and netizens in danger". Reporters Without Borders. 10 July 2012. Archived from the original on 13 September 2012. Retrieved 31 October 2012.
  11. ↑ "International Lawmakers Call on Iran to Release Narges Mohammadi". kirk.senate.gov. 26 July 2012. Archived from the original on 17 October 2012. Retrieved 31 October 2012.
  12. ↑ "Iran: List of human rights defenders behind bars". Worldwide Movement for Human Rights. Retrieved 13 June 2017.
  13. ↑ "Iran: Judicial Harassment of Human Rights Activist Narges Mohammadi". www.gc4hr.org. Retrieved 13 June 2017.
  14. ↑ Erdbrink, Thomas (5 May 2015). "Iran Arrests Prominent Rights Activist". The New York Times. Retrieved 13 June 2017.
  15. ↑ "Iran Human Rights Defenders Report" (PDF). Iran Human Rights. 12 November 2020. Retrieved Mar 10, 2021.
  16. ↑ "Zaghari-Ratcliffe to go on hunger strike in Iranian jail". The Irish Times. 3 January 2019. Retrieved 11 January 2019.
  17. ↑ "Iran frees activist Narges Mohammadi, cuts her sentence". Deutsche Welle. 8 October 2020. Retrieved 1 May 2021.
  18. ↑ "Iran frees prominent rights activist, news agency reports". Reuters. 8 October 2020.
  19. ↑ "2020 Annual Report on the Death Penalty in Iran" (PDF). Iran Human Rights. March 30, 2021. Retrieved April 10, 2021.
  20. ↑ "Narges Mohammadi: Violence of Death Penalty is Worse Than War". Iran Human Rights. March 30, 2021. Retrieved April 10, 2021.
  21. ↑ ୨୧.୦ ୨୧.୧ "Iran: Release arbitrarily detained rights activist at imminent risk of flogging". Amnesty International (in ଇଂରାଜୀ). 2021-11-18. Retrieved 2021-11-23."Iran: Release arbitrarily detained rights activist at imminent risk of flogging". Amnesty International. 18 November 2021. Retrieved 23 November 2021.
  22. ↑ "2011: Narges Mohammadi". Forum för Levande Historia. Retrieved 2023-10-06.
  23. ↑ "Iran: Human rights prize awarded to Iranian woman, Nargess Mohammadi". NCRI Women Committee (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 2016-12-11. Retrieved 2023-10-06.
  24. ↑ "2018 Andrei Sakharov Prize Recipient". American Physical Society. 2018.
  25. ↑ "BBC 100 Women 2022: Who is on the list this year?" (in ଇଂରାଜୀ). 6 December 2022. Retrieved 7 December 2022.
  26. ↑ "2023 – Marta Chumalo, Eren Keskin and Narges Mohammade | OLOF PALMES MINNESFOND". palmefonden.se (in ସ୍ୱେଡିସ୍). Retrieved 2023-10-06.
  27. ↑ "Three imprisoned Iranian women journalists awarded 2023 UNESCO/Guillermo Cano World Press Freedom Prize". UNESCO. Retrieved 3 May 2023.
  28. ↑ "Jailed Iranian activist Narges Mohammadi wins 2023 Nobel Peace Prize". Reuters. 6 October 2023. Retrieved 6 October 2023.
  29. ↑ "Iranian Nobel Laureate Dedicates Prize To Jailed Colleague". Radio Free Europe. June 16, 2010.
"https://or.wikipedia.org/w/index.php?title=ନର୍ଗେସ_ମହମ୍ମଦି&oldid=516209"ରୁ ଅଣାଯାଇଅଛି